تسلط بر زمان شگفت‌انگیز است یا لذت زیستن در زمان؟
لطفا یک گیاه بخرید، به آن آب بدهید، آن را بدارید، به تماشایش بنشینید و در زمان باقی بمانید!

گروه رسانه و فضای مجازی «سدید»؛ علیرضا قربانی: زیستن در جهان رسانه‌ای شده، به شکل‌گیری ادراک متفاوتی از زمان طبیعی پدیده‌ها می‌انجامد. در جهان سینما، فاصله لحظه آشنایی تا لحظه ازدواج، کمتر از نود دقیقه است، حال آنکه زمان طبیعی این رویداد به مقیاس ماه و سال است. فضای مجازی با افزودن خاصیت تعاملی به زیست رسانه‌ای، این شکاف را به اوج می‌رساند؛ فرد، فعّال ما یشاء زیست‌جهانِ مجازی خود است و بدون مانع زمان، آنچه می‌خواهد انجام می‌دهد.

 آیا تاکنون به مدت نسبتا طولانی، صوتی را با دور تند گوش کرده‌اید؟ وقتی سرعت صوت را به حالت طبیعی برمی‌گردانید، حس می‌کنید گوینده شل و ول سخن می‌گوید! به همین ترتیب برای کسی که شیرینی زیست‌جهانِ مجازی و تسلط بر زمان را حس کرده، زیستن در جهان طبیعت و جهان اجتماعی، کش‌دار و خسته‌کننده است. و همین نکته است که به لذت تسلط بر زمان، خصلت افیونی می‌دهد؛ انسان دیگر نمی‌تواند موجودات کش‌دار و خسته‌کننده و زمان‌دار اطراف خود را تحمل کند. محصول جامعه شبکه‌‌ای، فردیّت‌های پراکنده است که تاب تحمل وجود زمان‌مند یکدیگر را ندارند. هرکس باید به "نقطه‌ای از زمان گسسته" در شبکه تبدیل شود تا قابل تحمل شود.

"تسلط بر زمان" لذت شگفت‌انگیزی است، اما لذت ناب "زیستن در زمان" را به مسلخ می‌برد. اهل پرورش گل و گیاه هستید؟ لذت پرورش گیاهان خانگی در چیست؟ من می‌گویم در "به انتظار نشستن". گیاهی می‌خری و چندماه از آن مراقبت می‌کنی تا چند سانتی‌متر قد بکشد. آنچه لذت‌بخش است نه نقطه اول گیاه است و نه نقطه آخر آن، بلکه فرآیند زمان‌مندِ تدریجیِ به تماشا نشستنِ قد کشیدن گیاه است که تو را غرق در لذت می‌کند. بخش عمده‌ای از لذّات زندگی از همین جنس است؛ لذت کاشتن و داشتن و برداشتن و به تماشا نشستن. محبت، ازدواج، تحصیل، کسب و کار، بچه‌داری، همه و همه همین است. اگر لذت "در زمان زیستن" را از دست بدهی، همه اینها برایت عذاب‌آور خواهد بود. لطفا یک گیاه بخرید، به آن آب بدهید، آن را بدارید، به تماشایش بنشینید و در زمان باقی بمانید!

/انتهای پیام/

ارسال نظر
captcha