عدم همراهی نهادهای مشارکتی در فرهنگ مشارکت!

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ تجربه‌های زیادی را تا کنون رقم زده‌است. در این پاندمی مردم نقش اصلی را برای مبارزه و مقابله با ویروس دارند. به طوری که پیشگیری از آن منوط به رعایت و همکاری مردم با سیاست‌های دولت است. همچنین تغییر سبک زندگی، باعث شد تا ضرورت کار‌های مردمی بیش از پیش احساس شود.

در شرایطی که دوری از فضا‌های معنوی مانند مسجد و زیارتگاه‌ها موجب خلا معنویت در جامعه شده، برگزاری مراسمات روضه خانگی در کوچه و حضور مداحان در محله‌ها، نمود موفقی از کار‌های مردمی در ایام محرم بود. همچنین کمک‌های جهادی، توزیع ماسک و ملزومات پزشکی به مناطق محروم نیز از جمله کار‌های مردمی به شمار می‌رود که گوشه‌ای از مشکلات به وجود آمده را حل کرد؛ بنابراین با توجه به پررنگ شدن ضرورت فعالیت و مشارکت مردمی باید در آینده در عرصه سیاست‌گذاری توجه بیشتری به این مقوله شود.

در این راستا دکتر مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری، آسیب شناس اجتماعی با اشاره به اهمیت مشارکت اجتماعی اظهار کرد: مردم ایران به دلیل باور‌های دینی و فرهنگ اجتماعی جایگاه شایسته‌ای در مشارکت اجتماعی در بین مردم جهان دارند. علی‌رغم فشار‌های محیطی مانند تورم، گرانی و مشکلات و عوارض طبیعی همچون سیل و زلزله، در یک سال اخیر در همه گیری کرونا مردم توانستند فرهنگ مشارکت اجتماعی خود را به اثبات برسانند.

به گفته ابهری در پیشگیری از کرونا، رعایت قواعد بهداشتی وکمک به نهاد‌های درمانی به خصوص پزشکان و پرستاران زحمت‌کش از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مولفه‌های مشارکت اجتماعی هستند.

وی در ادامه افزود: با وجود مشکلات گفته شده، فرهنگ مشارکت اجتماعی مردم با یکدیگر یعنی در زمینه تعاون اجتماعی ضعیف شده‌است. اما در پذیرش استاندارد‌های بهداشتی و فرهنگی در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی به درجه قابل قبولی رسیدند. یعنی وقتی نهاد‌های بهداشتی و درمانی اعلام می‌کنند که از ماسک استفاده و فاصله اجتماعی رعایت شود، مردم همکاری و پذیرش بالایی داشتند.

این آسیب شناس اجتماعی با تاکید بر آماری که حاکی از رعایت پروتکل بهداشتی است، گفت: در نتیجه رعایت و مشارکت مردم خود این نهاد‌ها اعلام کردند که ۸۵ درصد مردم شهر‌های بزرگ به ویژه تهران از ماسک استفاده می‌کنند.

این متخصص علوم رفتاری با نقد به عملکرد نهاد‌های فرهنگی تصریح کرد: نهاد‌های فرهنگی و رسانه‌ای کمترین تلاش را برای ارتقا و رشد فرهنگ مشارکت داشتند. چرا که وقتی بعضی از نهاد‌ها در مقابل مشکلات مردم مثل گرانی ساعتی بی تفاوت هستند، مردم دلسرد شده و از مسیر مشارکت باز می‌مانند.

وی گفت: در حال حاضر فرهنگ مشارکت اجتماعی باید ۱) در خانواده‌ها آموزش داده شود ۲) نهاد‌های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی باید در این زمینه آموزش‌های لازم را در فضای مجازی و در رسانه‌های تصویری و نوشتاری به عمل بیاورند. ۳) مدارس، دانشگاه‌ها و مجامع آموزشی نیز باید با مشارکت دادن اعضای خود در تمرین و آموزش عملی گام بردارند. در این صورت می‌توان به رشد و تکامل فرهنگ مشارکت دل بست در غیر این صورت وضعیت از این که هست بدتر خواهد شد.

ابهری به توصیه اسلام درخصوص اهمیت مشارکت اجتماعی اشاره کرد و گفت: بزرگ‌ترین و کاربردی‌ترین مدل اجرایی مشارکت توسط دین مبین اسلام داده شده است. در مفاهیم اسلام آمده‌است که "تعاونو علی البر و التقوی" یعنی در خوبی‌ها و اعمال پسندیده مشارکت نمایید.

این استاد دانشگاه در پایان با تاکید بر ضرورت مشارکت اجتماعی تصریح کرد: براساس تجربه و دانش اجتماعی به اثبات رسیده است که بدون مشارکت و همیاری مردم هیچ برنامه‌ای ولو دارای دقیق‌ترین استانداردها، به توفیق و موفقیت نخواهد رسید؛ بنابراین ارزش قائل شدن به جایگاه والای مشارکت مردم در توفیق برنامه‌های بهداشتی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی می‌تواند تضمین کننده رشد تکامل سیاسی جامعه و کشور باشد.

 

/انتهای پیام/