گروه راهبرد «سدید»؛ فرزانه داودآبادی: مسئله امنیت ابعاد مختلفی دارد که می‌توان آن را از زاویه‌های مختلفی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد اما به نظر می‌رسد آنچه از مسئله امنیت روایت‌شده است، بعد سخت آن است و کمتر به مسئله‌های امنیت اجتماعی، فرهنگی و... توجه شده است.
علی‌اشرف نوری، دارای دکترای امنیت ملی است و هم‌اکنون مدیرعامل دیده‌بان شفافیت و عدالت است و در این عرصه دغدغه دارد. نوری همچنین پژوهش‌هایی را در حوزه امنیت ملی و تهدیداتی که امنیت ملی را تحت تأثیر قرار می‌دهد انجام داده است. مشروح گفتگو با علی‌اشرف نوری در ادامه از منظر شما می‌گذرد:
مطلبی که برای شروع بحث مدنظر است، چیستی تعریف امنیت و بررسی انواع امنیت است. ازنظر شما امنیت به چند نوع است؟
نوری: امنیت تعریف متعددی دارد و در طول تاریخ تعریف و مفهوم امنیت دچار تغییرات و تحولات فراوانی شده و می‌توان گفت تعریف مشترک و واحدی برای امنیت وجود ندارد، درمجموع اگر بخواهیم وجه مشترک همه تعاریف را در مورد امنیت مدنظر قرار دهیم «امنیت یک حالت درونی و یک احساس روانی در فرد، جامعه و دولت‌مردان را در برمی‌گیرد» البته امنیت از منظر هرکدام (فرد، جامعه و دولت‌مردان) باهم متفاوت است، چراکه هرکدام موضوعات مختلفی را برای امنیت در ذهن و برنامه‌هایشان دارند.
مفهوم امنیت در جمهوری اسلامی چه حوزه‌هایی را در برمی‌گیرد؟
نوری: امنیت در جمهوری اسلامی ایران با توجه به‌ویژگی‌های انقلاب اسلامی و ارزش‌های حاکم بر جامعه بعد از پیروزی انقلاب و تحقق نظام اسلامی ابعاد متفاوت و متعدد را در برمی‌گیرد و یک موضوع تک‌بعدی نیست به‌گونه‌ای که در جمهوری اسلامی ایران هرکدام از آرمان‌ها و ارزش‌های اسلامی دچار تهدید شود به نوعی تهدید امنیت ملی تلقی می‌شود.
مفهوم امنیت در جمهوری اسلامی چه تفاوتی با سایر حکومت‌ها دارد؟
نوری: در اغلب کشور مفهوم امنیت بیشتر در دو بعد مرزی و جغرافیایی مدنظر است و درحالی‌که در جمهوری اسلامی علاوه بر این دو موضوع ارزش‌ها و آرمان‌ها هم اهمیت دارد و این موضوع بیانگر این است سطح تهدیداتی که امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار می‌دهد متفاوت از کشورهای دیگر است.
در طول دوران انقلاب چه تهدیداتی امنیت جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داده است؟
نوری: سطح تهدیدات در دوران انقلاب یکسان نبوده است و دشمن تهدیدات مختلفی را در دهه‌های مختلف انقلاب برنامه‌ریزی و اجرا کرده است به‌گونه‌ای که در دهه اول انقلاب تهدیدات علیه جمهوری اسلامی ایران از نوع سخت و دهه دوم عمدتاً تهدیدات از جنس نرم و در بخش فرهنگی برنامه‌ریزی‌شده بود که رهبر معظم انقلاب از آن تحت عنوان تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، قتل‌عام، غارت فرهنگی و به تعبیری ناتوی فرهنگی یادکردند؛ در دهه سوم عمدتاً تهدیدات از جنس سیاسی، نفوذ در ارکان قدرت و سیاست تغییر، همراهی و همدلی مردم با نظام و فاصله انداختن بین نظام و حکومت بود و دهه چهارم تهدیدات از نوع اقتصادی و همراه با تهدید جنگ بود که از دوران ریاست جمهوری اوباما آغاز و در دوران ترامپ به اوج خود رسید و تهدیدات دهه پنجم که الآن در آن دوران قرار داریم تهدید جنگ ترکیبی، تهدیدی که همزمان بر روی عوامل تحریم‌های اقتصادی، نفوذ در ارکان قدرت، تغییر باورها و اعتقادات مردم، حمله نظامی و... را در برمی‌گیرد.
به نظر شما توانسته‌ایم امنیت را حفظ کنیم و اینکه چه مؤلفه‌هایی باعث شده ایران در برابر تهدیدات موفق عمل کنیم؟
نوری: آن چیزی که می‌تواند امنیت آفرین باشد قدرت است. اگر بخواهیم از بعد سنتی نگاه کنیم به این مفهوم هر کشوری که از لحاظ نظامی قدرتمند باشد می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد و در برابر تهدیدات ایستادگی کند، ولی این یک طرف موضوع است و قدرت نرم در مقابل قدرت نظامی قرار دارد؛ موضوعی که در دهه اول انقلاب به خوبی نمایان بود در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران با دستان خالی و با همراهی مردم در برابر تمامی کشورهای غربی ایستادگی کرد. توجه کنید موضوع فتح خرمشهر و شکستن حصر آبادان با هیچ یک از محاسبات قدرت نظامی نمی‌گنجد و این درواقع تحقق وعده الهی در نصرت موحدان و مؤمنان است؛ «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُركُم وَيُثَبِّت أَقدامَكُم»
قدرت نرم در جمهوری اسلامی ایران بر چه پایه‌های استوار است؟
نوری: قدرت نرم بر سه پایه باورها و اعتقادات، قدرت ملی (مردمی که پای آرمان‌ها ایستاده اند) و قدرت ولایت استوار (بر اساس باور و اعتقاد ولایت از جانب خداوند است) است این سه رکن قدرتی را تولید می‌کند که در برابرقدرت نظامی پیروز است. در واقع قدرت نرم ایران عمل اصلی شکست دهند همه تهدیدات ادوار ۴ دهه اخیر بوده است.
مصداقی از تولید قدرت نرم در سال‌های اخیر سراغ دارید که بخواهید به آن اشاره‌کنید.
نوری: قدرت نرم اجازه نمی‌دهد جامعه از درون و روان شکسته و مأیوس شود. سرود سلام فرمانده که این روزها در جای‌جای ایران موردتوجه دهه هشتادی‌ها و نودی‌ها قرارگرفته پمپاژ قدرت می‌کند و روح حماسی و معنویت را در جامعه تقویت می‌کند.
امنیت روانی جامعه به چه معناست و چه عواملی می‌توانند آن را فراهم کنند و یا از بین ببرند؟
نوری: تغییر محاسبات و جنگ ادراکی معطوف به بعد امنیت روانی جامعه است. استکبار جهانی با بهره‌گیری از همه امکانات فضای مجازی و رسانه‌ها به دنبال بازی با روان جامعه است شما در همین موضوع مردمی سازی یارانه نگاه کنید، در شرایطی که همه مردم می‌دانند اجرای صحیح این طرح به توزیع عادلانه یارانه منجر می‌شود و در نهایت به نفع مردم است، استکبار جهانی با استفاده از ابزار رسانه به دنبال وارونه نشان دادن نتایج طرح است تا با روح و روان مردم بازی کند و اجازه ندهد دولت طرح را به‌درستی اجرا کند و یا دو قطبی‌سازی‌هایی که دشمن چند سالی بر روی آن مانور می‌دهد در حوزه جنگ روانی مورداستفاده قرار می‌گیرد. جنگ روانی که دشمن در دو قطب مختلف معیشت و موشک و یا منطقه و موشک راه اندازی کرده است و با روان جامعه بازی می‌کند.
در این بین مردم باید هوشیار باشند ملتی که قدرت معنوی و سخت را از دست بدهد به‌مراتب شکننده‌تر خواهد بود. راه‌حل این است که در کنار حل مشکلات اقتصادی، دولت سیاست‌های کلان اقتصاد خصوصاً سیاست‌های اقتصادی مقاومتی، حمایت از تولید ملی و مانع زدایی را به‌درستی اجرا کند تا درنهایت عدالت اجتماعی و اقتصادی محقق شود.
/انتهای پیام/
