فرهنگ و هنر
فلسفه اجتماعی فرهنگ به روایت‌های گوناگون
بررسی جوانب مختلف مفهوم فرهنگ و فلسفه اجتماعی فرهنگ با گفتار دکتر سیدمحمود نجاتی‌حسینی؛

فلسفه اجتماعی فرهنگ به روایت‌های گوناگون

چرا باید فرهنگ داشت؟چگونه فرهنگی باید داشت؟ اصلا چگونه فرهنگی میتوان خواست و داشت؟آن علوم فرهنگی که مینامندش چگونه علومیست؟اینها علم اند یا دانش؟این علوم فرهنگی را چگونه مطالعه کنیم؟ بومی سازیشان برای مقاصد محلی چگونه ممکن است؟
مجرای امیدی به نام روزنامه
به بهانه سالروز انتشار نخستین روزنامه ایرانی در خارج از ایران؛

مجرای امیدی به نام روزنامه

ناصرالدین‌شاه در نامه‌ای خطاب به صدراعظم خود، امین‌السلطان می‌نویسد که: "این روزنامه‌ی اختر باز فضولی‌های زیادی می‌کند. نسخه‌ی آن را دیدم. می‌دهم بیاورند. آرتیکل‌های بدی نوشته شده است. ملاحظه بکنید. این روزنامه این دفعه باید جداً قدغن و سخت بشود که پستخانه قبول نکرده و نیاورند به ایران. حتی به چاپار‌های انگلیس و روس و فرانسه هم قدغن بکنید که از این به بعد روزنامه‌ی اختر نیاورند به ایران. به امین‌الدوله دست‌خط نوشتم. شما هم تأکید کنید که از این تاریخ دیگر روزنامه نیاورده منتشر نکنند. به سفرا هم خودتان قدغن بکنید که چاپار‌های آن‌ها روزنامه‌ی اختر را قبول نکرده نیاورند. البته. "
قصه‌گویی که آرزوی قصه‌خواندن داشت!
به مناسبت روز ادبیات کودک و نوجوان و سالروز درگذشت مهدی آذر یزدی؛

قصه‌گویی که آرزوی قصه‌خواندن داشت!

گاهی قصه و مسیر زندگی ادم‌ها انجایی که فکرش را هم نمی‌کنند، عوض میشود. قصه مهدی اذریزدی هم همینطور بود. در مقطعی وارد حرفه جوراب بافی شد و این اتفاق سرآغاز آشنایی او با کتاب، قلم و قصه شد. زندگی او به طرف کتاب اینگونه جریان یافت که صاحب کارگاه بافندگی که مهدی در آنجا مشغول شده بود، تصمیم گرفت تا دومین کتابفروشی یزد را راه اندازی کند و بعد هم مهدی را جهت کار به آنجا معرفی کرد. کار در حوزه کتاب همانا و آشنایی با نویسندگان، شاعران و اهالی ادب همانا، اتفاقی که مسیر او را به کلی تغییر داد و گویی تولدی دوباره برای او بود.
میرزاده عشقی و پای اعتراضی که جلوی رضاخان دراز شد!
در حاشیه سالروز قتل میرزاده عشقی به دست پهلوی اول و آنچه عشقی می‌گفت؛

میرزاده عشقی و پای اعتراضی که جلوی رضاخان دراز شد!

علاقه درب خروج نمی‌شناسد و لذا میرزاده عشقی اواخر جنگ جهانی اول، تصمیم به برگشت گرفت. ابتدا در زادگاهش، همدان مدتی ماند و بعد به تهران رفت. زمانی که وثوق‌الدوله قرارداد ۱۹۱۹ که مفاد آن تحت‌الحمایگی ایران از سوی بریتانیا بود را بست. به گوش میرزاده عشقی که رسید، به شدت با این قرارداد نقاضت ورزید و ابیاتی در مخالفت با این قرارداد و وثوق‌الدوله سرود.
موج نو سینما، سلیقه عمومی را بالا برد
بررسی دلایل کم‌فروغ شدن چراغ‌های سالن سینما در گفتگو با فرزاد موتمن؛

موج نو سینما، سلیقه عمومی را بالا برد

در اواخر دهه ۴۰ سالانه حدود ۹۰ تا ۱۲۰ فیلم تولید می‌شد؛ اما دو سال آخر قبل از انقلاب تولید ما به ۵ فیلم رسیده بود. چون ازیک‌طرف سینمای موج نو سلیقه عمومی را بالا برد و دیگر کلیشه‌هایی مثل گنج قارون و علی بی‌غم جواب نمی‌داد و از آن‌طرف همین سینمای موج نو واقعاً در گیشه مشتری نداشت و نمی‌فروخت. از فیلم‌هایی مثل قیصر، طوقی و یکی دو فیلم دیگر اگر بگذریم، باقی فیلم‌های موج نو فروش عمده‌ای نداشتند. سینمای ایران این وسط واقعاً گیر افتاده بود.
شخصِ اولِ ایران در عدالت و صداقت
به بهانه آغاز صدوهشتمین سالروز صدارت امیرکبیر؛

شخصِ اولِ ایران در عدالت و صداقت

امیرکبیر همان اوایل صدارت، دریافته بود که رشوه‌خواری‌ها عین یک لشکر موریانه در خفا درحال جویدن پایه‌های مملکت‌اند. رشوه‌هایی که در قالب هدیه، روزبه‌روز مطامع درباری‌ها را افزایش می‌داد. در واقع منابع ایران تبدیل به سلف‌سرویس شده بود. امیر هم نور انداخت به این جنبه‌ی تیره‌وتار واز بن‌البدو تا الی‌الختم رشوه‌خواری را پرچید. حتی با  جسارت‌ورزی‌ یگانه‌اش؛ از حقوق شاه دو هزارتومان کم کرد.
از فرهنگ اساطیری خراسانی تا ورزش پهلوانی
بررسی ظرفیت‌های ورزش آئینی پهلوانی «کشتی باچوخه خراسان»

از فرهنگ اساطیری خراسانی تا ورزش پهلوانی

کشتی باچوخه در سال ۱۳۳۰ از سوی نهاد سازمان تربیت‌بدنی وقت به رسمیت شناخته شد که پس‌ازآن به‌مرور کشتی باچوخه از پوسته و لایه فرهنگی و اقلیمی مختص به خود در خراسان فراتر رفت و به‌عنوان یک ورزش در سطح ملی ایران شناخته شد. این اتفاق منجر شد تا فصل تازه‌ای از تاریخ فرهنگی کشتی باچوخه آغاز شود که از یک آئین صرفاً پهلوانی و حماسی نیست، بلکه ورزشی  با عمیق تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و ایلیاتی است که شایستگی دارد به‌عنوان یک ورزش رسمی در کشور موردتوجه حکومت و دولت قرار گیرد.
دیگرگونه‌هایی از حریم حرم رضوی
بررسی مستند-گزارش تلویزیونی«آستان جانان»؛

دیگرگونه‌هایی از حریم حرم رضوی

این مستند در چند بخش موضوعی با عناوین مختلف و متنوع از مرکزیت آستان قدس تا صنایع و موقوفات و متعلقات به بارگاه علی ابن موسی‌الرضا (ع) به گفتگو با عوامل مختلف آستان پرداخته و همچنین تلاش کرده تا از جنبه موضوعی شکل تازه و بدیعی از مستند‌های موضوعی را ارائه کند تا به جنبه‌هایی از مضجع و محضر و بارگاه حضرت رضا (ع) در سرزمین خراسان اشاره کند که کمتر به آن پرداخته‌شده است.
گریز بزهکاران در یک مستند!
نگاهی بر ابعاد جرم‌های موردی در قاب مستند تلویزیونی «کارآگاهان»؛

گریز بزهکاران در یک مستند!

تحقیقات و پژوهش‌ها در مستند خوب بوده است؛ اما در پرداخت و روایت برای رسیدن به یک قالب مستند ضعیف عمل شده است؛ به‌طور مثال در بخش کلاهبرداری توسط شرکت‌های هرمی، روایت‌های تطبیقی دو زمان شامل دوران پانزی با دوران فعلی که جوانان در کشور جویای پول و ثروت و شغل هستند چندان هنرمندانه و ظریف شکل نگرفته است.
نقدی بر جنبه‌های «مستند غیررسمی ۵»؛

بازنمایی پایه‌های جهادی در قاب مستند

رهبر معظم انقلاب اسلامی به مسئله حضور همه افراد و ظرفیت‌های تمام مردم برای آمدن در فعالیت‌های جهادی اشاره می‌کنند تا سرانجام از محل ترویج آن به یک گفتمان حول فعالیت جهادی تبدیل شود؛ با آمدن همه ظرفیت‌های قشری مردمی برای خدمت و فعالیت جهادی، کشور به اهداف آرمانی کلان انقلاب اسلامی شامل بسیج ده‌ها میلیونی دست پیدا می‌کند که رسیدن به این نقطه در مسیر جریان بالفعل است.
۴