مسئله رعایت قانون توسط جامعه یکی از ابزارهای مهم برای سنجش رفتار اجتماعی جامعه است. رعایت قوانین مصوب و یا قوانین نانوشته که به‌واسطه فرهنگ عمومی، جامعه به آن پایبند است همواره از مسائل موردتوجه جامعه شناسان بوده است. گاهی اوقات رعایت قانون می‌تواند در ابتدایی‌ترین حالت خود یعنی بستن کمربند ایمنی مسئله‌ای اجتماعی باشد تا سطح کلان آن یعنی پایبندی سران قوا به قانون اساسی کشور. ازجمله نکاتی که در چند سال اخیر جدی‌تر موردتوجه بسیاری کارشناسان قرارگرفته است، وضع قوانین بی‌شمار است که به میزان قوانین متکثر و ناهمگون، بی‌قانونی نیز افزایش پیدا می‌کند. در همین رابطه «وضعیت سنجی میزان قانون مداری مردم ایران؛ ایرانیان قانون پذیر، قانون‌گریز، قانون ستیز» قابل بحث و بررسی است.