پایگاه تحلیلی سدید

استبداد داخلی دربار رضاخانی و پس از آن محمدرضا و استعمار و تهدیدات بیرونی انگلستان و اتحاد جماهیر شوروی که چشم طمع بر ذخایر نفتی جنوب و شمال ایران دوخته بودند، موجب همگرایی نیروهای ملی و مذهبی شد و همه خواهان استقلال سیاسی و اقتصادی و رهایی از چنگال استعمار شدند. آیت ‌الله کاشانی و رهبران مذهبی و ملی دیگر، مردم را به حمایت از مصدق و ملی‌ شدن صنعت نفت فراخواندند. اما آنچه در جریان این رویداد مهم تاریخی، کمتر شنیده و پرداخته شده، تلاش‌هایی است که مردم در هنگامه استعفای مصدق به رهبری آیت‌الله کاشانی ترتیب دادند. در این نوشتار پیرامون قیام مردم به رهبری کاشانی درست یک سال پیش از کودتا، می‌خوانیم.

کودتای ۲۸ مرداد نخستین کودتایی بود که با مداخله دو دولت خارجی، برای سرنگون کردن دولت ملی، با همکاری محمدرضا پهلوی و نفوذی‌های استعمار در کشور ایران رخ داد، اما ۳ روز سرنوشت‌ساز در آستانه کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بود که ورق را برگرداند.

بررسی اسناد تاریخی نشان می‌دهد بهانه اصلی طراحی و اجرای کودتای ۲۸ مرداد توسط انگلستان و آمریکا، بازپس‌گیری صنعت ملی‌شده نفت ایران بوده است.