صفویه
تاریخ اجتماعی شدن اندیشه مهدویت در گفتوگو با سعید طاووسی مسرور/ بخش دوم؛
دوره فعلی از منظر باور به مهدویت شبیه دوره صفوی است. زمانی که انقلاب کردیم، با رژیمی نابسامان مواجه بودیم و آرمان‌هایی داشتیم. پس از پیروزی متوجه شدیم تحقق آن آرمان‌ها کار ساده‌ای نیست. در سخنان امامین انقلاب نیز آمده است که انقلاب هنوز به پایان نرسیده و انقلاب دوم؛ یعنی جامعه‌سازی و دولت‌سازی از خود انقلاب قبلی بالاتر است؛ لذا در اینجا باز نام امام‌زمان (عج) مطرح شد که ما هر چقدر تلاش کنیم، تا حدی موفق می‌شویم. وقتی چالش‌ها و بحران‌ها هم افزایش یافت، باز هم همین سخنان که دولت ما مقدمه ظهور است و ظهور نزدیک است، پررنگ شده و ادبیات سیاسی و اجتماعی را تا حد زیادی متأثر از خود کرده است.
کد خبر: ۱۰۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۳۰
ابعاد حکمرانی فقهی در گفتوگو با شریف لک‌زایی/ بخش اول؛
اگر ما برای حکمرانی دینی به ظواهر توجه کنیم، این اولین خطا برای تهی کردن جامعه از آموزه‌ها و مفاهیم دینی است؛ بنابراین به باور من، نخستین شأنیت اتصاف به امر دینی ارزش‌ها و فضیلت‌هایی بالاتر از ظواهر و مناسک است. سیاست ما اگر توانست عدالت را برقرار کند، این یک سیاست دینی و سیاست متصف به دین است.
کد خبر: ۱۰۱۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۲
بررسی مناسبات تاریخی دین و دولت در گفتوگو با علی سالاری شادی؛
من صفویه را حاصل تقابل و تخاصم نیروهای موجود وقت در کلیت منطقه می‌دانم. قزلباش‌ها از آناتولی و علمای عرب از جبل‌عامل همگی با هم صفویه را شکل می‌دهند.
کد خبر: ۹۹۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
فرازوفرودهای دین‌داری ایرانیان در طول تاریخ در گفتوگو با سجاد صفارهرندی؛
در طول تاریخ ما، این ماجرای عدم التزام به شریعت و درعین‌حال دین‌دار بودن، یعنی حضور و وجود جنبه‌هایی از عدم التزام به شریعت و بعضاً توجیه این مظاهر، سنت طولانی و داستان پرماجرایی داشته است.
کد خبر: ۹۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۶
دین و دولت در تجربه ایران معاصر؛
جهانی‌شدن و فراگیری وسایل ارتباط‌جمعی و شبکه‌های اجتماعی، گسترش مهاجرت‌ها، سفرها و... همگی به معنای آن است که زمینه کمتری برای جهت‌دهی در اختیار دولت‌ها قرار دارد. حال پرسش آنجاست که فضای جهانی متناسب با سیاست‌های فرهنگی دولت ملی عمل می‌کند یا آنکه دولت، یک عنصر خلاف جریان در فضای جهانی شناخته می‌شود؟
کد خبر: ۹۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۹
در نشست «حکومت صفویه و نسبت آن با ایران معاصر» مطرح شد؛
صفویان از منظر برخی استادان تاریخ، بازتولیدکننده و تنوع‌بخش ایده -واقعیت ایران سیاسی بودند. مفهوم و ایده ایران به طور پررنگی در این دوره ظهور و بروز پیدا می‌کند و مساله مرز اهمیت می‌یابد.
کد خبر: ۹۸۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۹
بازخوانی منطق حکمرانی اجتماعی در گفتوگو با حامد سروری/ بخش دوم؛
شما باید بازی قدرت‌های بزرگ را درک کنید. آیا بازی قدرت‌های بزرگ این است که یک حکومت سکولار میانه‌رو در ایران روی کار بیاید؟ یا او می‌خواهد به‌صورت کلی زیر میز ایران بزند؟ به نظر می‌رسد که پارادایم به‌صورت کلی عوض شده است. غرب دیگر دنبال حمایت از میانه‌روهای ایران نیست. حالا ممکن است کسی بگوید ما خودمان بیاییم جامعه را سکولار کنیم تا زمینه آن تنش‌ها و تضادها کلاً از میان برود. من می‌گویم این حرف غلط است.
کد خبر: ۹۷۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۴
بررسی مناسبات تاریخی دین و دولت در گفتگو با علی سالاری شادی؛
دولت دینی صفویه تمام ارتباط خود با جهان اسلام را قطع شده دید، اما جمهوری اسلامی این‌چنین نیست. شاید یک دلیل این موضوع، متشرع بودن و فقیهانه بودن جمهوری اسلامی باشد. فقه به هر صورت دارای عقلانیتی است. در صفویه ما دارای سیاست مذهبی هستیم؛ اما خود مسئولان اصلاً دین‌دار نبودند. آن‌ها بر اساس معیارهای امروزین لائیک بودند. از این منظر پادشاهان قاجار بیشتر مراعات مسائل شرعی را می‌کردند.
کد خبر: ۹۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳
مناسبات دین و دولت در تجربه ایران معاصر در گفتار سیدجواد میری؛
برای فهم صفویه ما نیازمند منابعی هستیم. اما آیا این منابع همه فارسی، عربی و ترکی هستند؟ خیر اتفاقاً برای مطالعه این دوره باید به منابع پرتقالی، ایتالیایی و... رجوع کنید. برای مثال فردی است که در حدود سال ۱۵۳۷ به ایران سفر می‌کند. اگر تاریخ را درست ذکر کرده باشم سفر این فرد زمانی است که تازه شاه اسماعیل فوت کرده و شاه‌طهماسب روی کار آمده است. وی کتابی نگاشته با عنوان «در سرزمین صوفی»، مراد از صوفی نیز شاه اسماعیل است.
کد خبر: ۹۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۰
سعید طاووسی مسرور از نقش قدرت در تحولات دینی می‌گوید؛
از عوامل تمدن‌سازی، عصبیت است؛ یعنی چیزی که جامعه را به هم پیوند می‌دهد عصبیت است. این عصبیت باید در همه جامعه پخش باشد و می‌تواند از امور مختلف نشأت گرفته باشد. یکی از مواردی که در طول تاریخ، در محیط‌های مختلف از جمله ایران ایجاد عصبیت کرده، یعنی جامعه را به هم پیوند داده، دین است.
کد خبر: ۹۲۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۸
مراحل تجدید آگاهی ایرانیان در گفتگو با رحیم محمدی و سید جواد میری/ بخش اول؛
دو قرن سکوت که عبدالحسین زرین کوب می‌نویسد، با منابع تاریخی سازگاری ندارد. اگر شما می‌خواهید تاریخ ورود اسلام به ایران را بازسازی کنید باید توجه کنید که یمن یکی از «ساتراپ‌ها» و یا همان نگهبان قلمرو ایران بوده است و آن‌ها پیش از ورود اسلام به ایران مسلمان شده بودند و پیش از آنکه جنگ‌های دوران اموی و عباسی علیه ایران شکل بگیرد، اسلام به ایران واردشده و در ذهن و زبان ایرانیان جای گرفته بود.
کد خبر: ۷۳۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۲
بررسی جریان احیاگری دینی، از صفویه تا انقلاب اسلامی به قلم میثم مهدیار؛
ما در همان برهه صفویه رساله‌ای داشتیم با عنوان رساله «اتصال دولت صفوی به دولت مهدی» که اخیرا استاد رسول جعفریان نیز به آن توجه داشتند، این رساله فلسفه تاریخی است که در آن برهه مدعی آن است که ما زمینه ساز دولت جهانی حضرت مهدی هستیم و قرار است دولت شیعی صفوی متصل شود به دولت جهانی حضرت مهدی، لذا در آنجا یک نگاه جهانی و یک فلسفه تاریخ وجود داشته است.
کد خبر: ۷۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰
نظری بر موضع دین و دولت در عصر صفویه، افشاریه و قاجاریه به قلم موسی نجفی؛
در نگاهی تطبیقی به نوشته‌ها و روزنامه‌ها و جراید جناح روشن‌فکر و متجددان غرب‌گرا طی یک یا دو دهه قبل از مشروطیت دیده می‌شود که بیشتر آه و افسوس خوردن برای عقب‌ماندگی ایران از کاروان تجدد و تمدن نمودار است و این نوشتار‌ها یا فاقد یا دارای اثرات کم‌رنگ ضداجنبی و ضداستعماری بوده و کمتر علیه فرهنگ غربی است.
کد خبر: ۶۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶
هویت از عینک اندیشمندان؛
هویت دارای گوهره ایست که در مقابل حوادث، دست به گزینش، پذیرش، مقاومت و... می‌زند. نجفی معتقد است که گوهره هویت ایرانی، تعالی خواهی، عدالت‌خواهی و آزادی‌خواهی است و عناصری مانند زبان، قومیت و... جزء عوارض ذاتی هویت ایرانی است. وی حتی سنت را نیز ذات هویت ایرانی نمی‌داند، بلکه سنت را امری زاییده و معلول ذات هویت ایرانی می‌شمارد.
کد خبر: ۴۶۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۵
«سدید» تاریخچه موسیقی ایران را بررسی می‌کند/ بخش چهارم
روی کار آمدن سلسله‌ی صفویه ، مُتمّم دوره انحطاط و زوال موسیقی علمی ایران زمین است. چنانکه که گفته آمد، پس از یورش مغولان به ایران، سیری قهقرایی، دامنگیر تمامی عرصه‌های علمی کشور، من جمله موسیقی گردید. گرداب این قهقرا، در ادوار سلطنت صفویان است.
کد خبر: ۲۵۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۳۰