تاریخ
به مناسبت سالروز شهادت رئیسعلی دلواری؛
با شروع انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۷ شمسی، رئیسعلی حدود ۲۵ سال داشت، اما از جمله پیشگامان مشروطه‌خواه در جنوب ایران بود و از معدود رهبران تنگستان بود که صادقانه به مشروطیت ایمان داشت. او در این هنگام با محافل انقلابی و عناصر مشروطه‌طلب در بوشهر، تنگستان و دشتی همکاری کرد. هم-چنین در دوران دیکتاتوری محمدعلی شاه قاجار، علیه حکومت او در جنوب دست به اسلحه برد و به درخواست ملاعلی تنگستانی و سید مرتضی مجتهد اهرمی، بوشهر را از لوث وجود عناصر وابسته به دربار پاکسازی کرده و اداره امور گمرک و انتظامات را عهده دار شد.
کد خبر: ۸۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸
بررسی ظهور و سقوط عصر طلاییِ سرمایه‌داری در کتاب برد دلونگ؛
به مرور زمان، به این نتیجه رسید که دورانی که در سال ۱۸۷۰ آغاز شده بود در سال ۲۰۱۰ به پایان رسیده است، یعنی چندی پس از توقف رشد بهره‌وری و تولید ناخالص داخلی، زمانی‌که نابرابری داشت سرزندگی اقتصادی را در سراسر جهان می‌خشکاند و پوپولیسم سیاسی انتقام‌گرایانه در حال رشد بود
کد خبر: ۸۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۶
در نشست «روش‌شناسی تفسیر اجتماعی» بیان شد؛
سیدعلی نقی ایازی، استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، اظهار کرد: قرآن تاریخ مند و مختص زمانه خاصی نیست بنابراین می‌توانیم در هر زمانی سؤالاتی را به قرآن عرضه کنیم و پاسخ آن را بگیریم. علامه فضل‌الله در مقدمه تفسیر خود آورده است که قرآن کتاب لغوی نیست تا در معنای همان لغت منجمد شود.
کد خبر: ۸۰۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲
نشست واکاوی روابط ایران و انگلیس با حضور ابراهیم متقی و محسن بهاروند؛
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران می‌گوید: عقلانیت بدین معنا نیست سازش‌کنید و انعطاف‌پذیر باشید؛ باید ببینید چه ادبیاتی بهتر می‌تواند امنیت و منافع کشور را تامین کند؛ سازش هیچ پاسخی ندارداما از سازش پرمخاطره‌تر؛ افتادن دردام شبکه‌های تخریب رادیکالیزم وواکنش‌های غیرطبیعی در فضای سیاست بین‌الملل است.
کد خبر: ۷۹۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸
گزارشی پیرامون تاریخ انقلاب اسلامی ایران؛
دنیای رسانه امروز براساس سیاست‌هایی که امپراطوری رسانه‌های جهانی دارند انسان‌ها را به سمت موضوعاتی سوق می‌دهد که لزوما دغدغه واقعی آن جامعه نیست به‌طور مثال روی فوتبال کار کرده است. آنقدر خبر درباره فوتبال تولید می‌شود و آنقدر برنامه و بازی تولید می‌شود که اساسا یکی از لذت‌ها و دغدغه‌ها و حب و بغض‌های نسل جوان امروز جامعه جهانی، برد و باخت‌ها و شخصیت‌هایی است که در این فرآیند معرفی می‌شوند. یا مثلا در حوزه سینما هزینه‌هایی که در حوزه تولید فیلم صورت می‌گیرد چندین برابر بیش از هزینه‌هایی است که در جهت تولید علم و دانش صورت می‌گیرد.
کد خبر: ۷۹۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۴
ساختن آینده بدون فهم گذشته امکان دارد؛
مصطفی جوان گفت: اگرچه ضعف‌های جدی در مبانی روش‌شناسی ثبت تاریخ انقلاب وجود دارد؛ اما مهم‌ترین آسیبی که در این حوزه وجود دارد به شیوه‌های بازنمایی محتوای تاریخ ی بازمی‌گردد. اگر هم محتوایی در مراکز متعدد ثبت تاریخ ی جمع‌آوری شده است، باز هم در شیوه‌های روایت از تاریخ دچار ضعف‌های جدی هستیم.
کد خبر: ۷۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۴
یادداشت حمیدرضا اسماعیلی درباره روز تاریخ‌نگاری اتقلاب اسلامی؛
حمیدرضا اسماعیلی، پژوهشگر در یادداشتی که به مناسبت روز تاریخ نگاری در اختیار ایبنا قرار داده، معتقد است: نگرش به تاریخ نیز سنتی است و تاریخ را بیشتر در حد خاطرات تاریخ ی، اشیا و تصاویر تاریخ ی می‌بیند. ما زمانی می‌توانیم بگوییم که به اهمیت تاریخ پی برده‌ایم و نگاهی راهبردی به آن داریم که تاریخ را به مثابه یک علم و کوششی سازمان‌یافته و سیستماتیک ببینیم.
کد خبر: ۷۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۴
گزارشی پیرامون قصه های ایرانی؛
تاریخ ، سرگذشت حافظه‌جمعی یک ملت است که با آن می‌شود کشور ساخت. از دل همین تاریخ ، قصه‌هایی شکل می‌گیرند که روح یک ملت را دربردارند؛ مانند سلول‌های بنیادی بدن انسان. این قصه‌ها به‌مرور جنبه هویتی به خود می‌گیرند و تبدیل به اسطوره می‌شوند.
کد خبر: ۷۸۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۶
مجالس مذهبی تهران معاصر؛
روضه خوانی از دیرباز در تهران رواج داشته و حدود ۱۵۰ سال پیش بین ۵۰ تا ۷۰ تکیه محلی آیین روضه خوانی را برپا می‌داشتند.
کد خبر: ۷۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۱
چندگام با سازمانی شرک آلود، در موسم شکست بزرگ مرصاد؛
سالروز عملیات مرصاد، موسمی نیک است که در باب آغاز و انجام سازمان موسوم به مجاهدین خلق، سخن رود. داستان این گروه اگرچه همچنان ادامه دارد، اما بعید است که پیشینه‌اش بگذارد از آنچه پیش رفته فراتر رود. سازمان در ادوار قبل و به خصوص پس از پیروزی انقلاب تاکنون، چنان بر طبل خشونت ورزی و مزدوری کوبیده است که حتی دشمنان شاخص نظام نیز آنان را برای آینده ایران به چیزی نمی‌گیرند این است که به‌رغم فعالیت‌های گسترده و عمدتاً پنهان این گروه در ستیز با جمهوری اسلامی آنان نیز ترجیح داده‌اند تا با تابلوی خویش به میدان نیایند مقال پی‌آمده اما، ادوار گوناگون حیات این جریان را در آیینه روایت و تحلیل باز می‌خواند. مستندات این نوشتار، بر تارنمای پژوهشکده مطالعات تاریخ معاصر ایران وجود دارد. امید آنکه محققان و عموم علاقمندان را مفید و مقبول‌آید.
کد خبر: ۷۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۱
بررسی آموزه‌های مکتب رواقی و تاثیرات آن بر فرد و جامعه؛
ما در میان انبوهی از بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی قرار داریم. ممکن است شعار «غمگین نباشید» و توصیه به شاد زیستن و عدم سوگواری و ناراحتی برای چیزهایی که از دست می‌دهیم جذاب باشد. اما باید بدانیم که قرار نیست ما از قدرت امپراتور تمجید کنیم و کارهای او را توجیه کنیم. ما باید برای غم‌ها و رنج‌های دیگران سوگواری کنیم ما باید نسبت به خرابی شهرها و تهدید امنیت و سوختن خانه و زندگی مردم حساس باشیم و رنج بکشیم.
کد خبر: ۷۱۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵
برشی از الگو های حاکم بر عمل اجتماعی و سیاسی روحانیت شیعه؛
روحانیت شیعه همواره خود را در جایگاه رهبری امت می‌دیده است. از همین رو به شدت سویه‌های اجتماعی داشته و هیچ گاه گوشه گیر نبوده است. حتی در هنگامی که غلبه رویکرد‌های ضد اجتماعی و سیاسی مشاهده می‌شود، مقوله ترویج مذهب و راهبری امت فراموش نمی‌شود.
کد خبر: ۷۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵
«مربی اخلاق» که در بزنگاه سیاست به عرصه آمد؛
در تاریخ عالمانی آگاه و بصیر داشته‌ایم که به ظاهر حاشیه‌نشین و به کار موعظه خلق بوده‌اند، اما در بزنگاه طغیان باطل به صحنه آمده و با نقض و ابرام خویش در احقاق حق نقشی بزرگ آفریده‌اند. زنده‌یاد آیت‌الله حاج شیخ مرتضی تهرانی (که این روز‌ها به تاریخ شمسی، سالروز رحلتش را پشت سر می‌نهیم) در زمره این نماد‌های هدایت به شمار می‌رود
کد خبر: ۷۰۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۴
تاریخ در روشنایی؛
در سال ۱۲۸۶ محمدعلیشاه در مسیر رفتن به دوشان تپه مورد سوقصدی ناموفق قرار می‌گیرد. یک روز پس از آن شب‌نامه‌ای خطاب به شاه پخش می‌شود که در آن از شعار فان حزب الله هم الغالبون استفاده شده است.
کد خبر: ۶۹۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۲
«شب واقعه» در آیینه روایت جانبازان فاجعه ۷ تیر ۱۳۶۰؛
در نکوداشت چهل‌و‌یکمین سالروز فاجعه ۷ تیر ۱۳۶۰، بهنگام دیدیم که روایت جانبازان این رویداد تاریخ ی را مورد بازخوانی تحلیلی قرار دهیم. چه اینکه وقوع چنین تروری با این ابعاد گسترده، غریب و کم بدیل می‌نماید. مستندات این مقال، بر تارنمای پژوهشکده تاریخ معاصر ایران آمده است. امید آنکه علاقه‌مندان را مفید و مقبول آید.
کد خبر: ۶۸۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۸
نشست علمی بررسی تاب‌آوری مردم ایران در برابر مدرنیته در دوره پهلوی اول با محوریت کتاب «ننگ‌سالی»؛
نشست بررسی تاب‌آوری مردم ایران در برابر مدرنیته در دوره پهلوی اول با محوریت کتاب «ننگ‌سالی»؛ خاطرات مردم محله علی‌قلی آقا اصفهان از دوره کشف حجاب برگزار شد.
کد خبر: ۶۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۰
خسرو معتضد و بازخوانی فصولی از تاریخ معاصر ایران در دیدار با مدیرمسئول؛
در مورخه ۲۴ اردیبهشت ماه سال جاری، خسرو معتضد، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران با حضور در دفتر «جوان» با محمدجواد اخوان مدیرمسئول روزنامه دیدار و گفتگو کرد. وی در این دیدار با تبریک این انتصاب، اظهار داشت: اهتمام جوان به تاریخ را برای مخاطبان مفید می‌دانم و معتقدم ادامه این روش از سوی رسانه شما و دیگر جراید، موجب افزایش آگاهی مضاعف جامعه خواهد شد.
کد خبر: ۶۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۰
تبیین تاریخ معاصر ایران، در پرتو صحیفه امام‌خمینی؛
رهبر معظم انقلاب اسلامی، در تبیین همسانی هویت انقلاب اسلامی و شخصیت امام‌خمینی (ره)، جمله معروفی دارند که «ایـن انـقـلاب بی‌نـام خـمـیـنی، در هیچ جای جهان شناخته شده نیست.» برهمین اساس، قاعدتاً برای شناخت تاریخ انقلاب اسلامی [از شروع نهضت اسلامی تا امروز]، باید جایگاه بسیار مهمی برای شخصیت رهبر کبیر انقلاب اسلامی در این انقلاب و تأثیر رهبری و کلام او در آن قائل باشیم
کد خبر: ۶۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۷
جستار‌هایی در حضور آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن طباطبایی حکیم در عرصه سیاسی عراق و ایران؛
روز‌هایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر سالروز ارتحال مرجع فقید شیعه، زنده‌یاد آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن طباطبایی حکیم است. هم از این روی و در نکوداشت کارنامه آن عالم پرآوازه، به بازخوانی فراز‌هایی از کارنامه سیاسی وی پرداخته‌ایم. مستندات مقال پی آمده، برتارنمای پژوهشکده تاریخ معاصر ایران وجود دارد. امید آنکه محققان و عموم علاقه‌مندان را مفید و مقبول‌آید.
کد خبر: ۶۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۹
یپرم خان ارمنی، نمادی از تندروی و سرخوردگی جناح فاتح مشروطیت؛
روز‌هایی که بر ما می‌گذرد، مصادف است با سالمرگ یپرم خان ارمنی، از فعالان جناح غالب مشروطیت و رئیس نظمیه تهران پس از فتح پایتخت. داوری‌های تاریخ ی درباره او، بسان تمامی عناصر دخیل در این انقلاب یکسان نیست. با این همه می‌توان درباره وی که در وزن کشی مشروطه خواهان در پی عزل محمدعلی شاه کامیاب شد و از این روی، به قلع و قمع دیگر رقبای خویش، چون ستارخان و یاران او در پارک اتابک پرداخت، سخن گوییم
کد خبر: ۶۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۲