فلسفه
درباره بازار داغ کتاب‌های فلسفی در گفتوگو با سیدجواد میری؛
از منظر علامه اقبال، رویکرد متافیزیکی، هستی‌شناختی و فلسفی، به نوعی خمیرمایه اصلی تفکر ایرانی را تشکیل می‌دهد. این اقبال و توجه به مباحث فلسفی در ایران، دارای ریشه‌ای تاریخی، بسیار قدرتمند و استوار است. این یک واقعیت انکارناپذیر است.
کد خبر: ۱۰۶۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۳۱
گفتوگو با علی معظمی درباره بازار داغ کتاب‌های فلسفی؛
ما در جامعه‌ای با فرهنگ طولانی و نافذ دینی زندگی می‌کنیم و چنین فرهنگی همواره زاینده پرسش‌های فلسفی بوده و شاید بتوان گفت که این وضعیت پس از مواجهه جدی فرهنگی با غرب تشدید هم شده است. بنابراین توجه به آثار فلسفی در میان گروهی از باسوادان و کتابخوانان که کار اصلیشان هم فلسفه نیست، به نظرم قابل فهم است.
کد خبر: ۱۰۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۸
نقش هنر در فلسفه در گفتوگو با نادیا مفتونی؛
واقعیتش این است که ما اصلاً در کشورمان چیزی به عنوان رمان فلسفی نداریم. رمان فلسفی یعنی کتاب به نام «دنیای سوفی» که همه از غرب و شرق آن را خوانده باشند.
کد خبر: ۱۰۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۰
حکمرانی مجازی در دولت متعالیه در گفتوگو با ابوالحسن حسنی؛
کتاب مک لوهان برای چند سال پیش است؟ ۷۰ -۶۰ سال پیش بوده است. قبل از اینکه اینترنت درست شود. چه طور جامعه‌شناسی عصر اینترنت را انجام داده؟ او ۳۰ سال پیش از اختراع شبکه جهانی وب تعداد آنها را پیش‌بینی کرده است. اتفاقاً یک تفسیری هم از فناوری رسانه دارد که تفسیر خیلی جالبی است و در فضای مجازی هم شاید قابل استفاده باشد. می‌گوید فناوری‌های رسانه امتداد انسان هستند، مثلا رادیو امتداد دهان گوینده یا امتداد گوش شنونده است. این یک بیان فلسفی است و ما هم باید چنین نگاه‌های فلسفی داشته باشیم.
کد خبر: ۱۰۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۱۹
مروری بر اندیشه‌های دکتر «کریم مجتهدی» به بهانه سالگرد ایشان در گفتاری از علیرضا شفاه؛
علم یک‌جور موضع‌گیری و مبارزه است. آقای دکتر مجتهدی این جمله را گفته و در تلویزیون پخش شد که «من دارم مبارزه می‌کنم.» ایشان چه مبارزه‌ای دارند؟ فردی مثل آقای دکتر مجتهدی که تمام عمرش در اتاق خود فقط می‌خواند و می‌نوشت، چه مبارزه‌ای داشتند؟ ایشان مبارزه‌ای دارد برای اینکه انسان بتواند فرصت فکرکردن داشته باشد.
کد خبر: ۱۰۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۷
ویژگی‌های علوم دینی در گفتوگو با مهدی گلشنی؛
علم دینی به این معناست که در حاکم‌کردن آن اصول کلی اگر یک اصلی با دین منافات دارد، آن را کنار می‌گذارد؛ مثلاً آیا جهان هدف دارد یا نه؟ الان اختلاف هست. خیلی از فیزیکدانان می‌گویند هدف دارد، برخی هم می‌گویند ندارد. قرآن به‌طور خیلی واضح می‌گوید جهان هدف دارد، بنابراین اصولی که بر علم حاکم می‌شود و با دین منافات دارد، ما کنار می‌گذاریم اما با مسلّمات دین منافات دارد.
کد خبر: ۱۰۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۲
گفتاری از دکتر خسرو باقری درباره فلسفه برای کودکان؛
فلسفه برای کودکان، با هدف پرورش تفکر انتقادی و تربیت عاملیت انسانی، همواره میان دوگانه «روش» و «محتوا» در نوسان بوده است. در حالی که برخی بر آموزش مهارت‌های تفکر تأکید دارند، دیگران محتوای فلسفی را در اولویت می‌دانند. این گزارش به بررسی جایگاه و حدود فلسفه برای کودکان در گستره تربیت انسان و چالش‌های آن می‌پردازد.
کد خبر: ۹۹۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۸
جایگاه فقه در سنت ایرانی در گفتاری از دکتر موحد ابطحی؛
بحثی در دهه‌های گذشته مطرح شد که دلیل کارنکردن علوم‌انسانی غربی در کشور ما چیست و در مواجهه با آن چه باید کرد؟ در طرح تحول علوم‌انسانی نیز چند ایده مطرح شد: به‌روزرسانی، کارآمدسازی، بومی‌سازی و اسلامی‌سازی.
کد خبر: ۹۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۲
در همایشی با محوریت فلسفه فرهنگ مطرح شد؛
هر جامعه سلسله ارزش و هنجارهایی دارد كه اصول فرهنگی جامعه را تشكیل می‌دهد و جامعه به این ارزش‌ها، زنده است. از زمانی كه فرهنگ در جامعه ساری و جاری باشد، با جامعه‌ای پویا و بالنده روبه‌رو هستیم و مردم هم از زندگی بهتری برخوردار خواهند شد.
کد خبر: ۹۹۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۲
در گفتوگو با عبدالله نصری مطرح شد؛
تصوری که ما از دین داریم با تصوری که دکتر سروش از دین دارد، از زمین تا آسمان فرق می‌کند. ما دین را یک امر وحیانی می‌دانیم که تجلی آن در کتاب الهی ارائه شده است که مصون از خطاست. برای آقای دکتر سروش با توجه به مبانی کلامی ایشان، اصلاً دین به این معنا مطرح نمی‌شود و ایشان از یک آیین دیگر و یک کتاب بشری سخن می‌گوید.
کد خبر: ۹۸۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۹
بررسی بنیاد ترور الکترونیک صهیونیست‌ها؛
پیش‌تر توسط خود کارشناسان صهیونیست گفته می‌شد که رژیم مذکور بر اثر شکست در جنگ ۳۳ روزه، دکترین «جنگی میان جنگ‌ها» را برگزیده است که طی آن در پی حملات متراکم هرچند کوچک و در زنجیره هم‌ارزی یا همزمانی با اقدامات حقوقی، دیپلماتیک، رسانه‌ای و نظیر آن است اما حاق و حقیقت ذاتی رژیم مذکور، همانا نگاه غیرالهی و ابرازی به همه چیز از جمله علم و حتی شهروندان خود است.
کد خبر: ۹۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۱
در گفتگو با غلامرضا اعوانی مطرح شد؛
الان کتاب‌هایی در مجامع علمی ما تدریس می‌شود اما در سطح و اندازه جهانی نیست. باید کمک کنیم تا تراث حکمی خودمان را بهتر بشناسیم و آن را جهانی کنیم. متأسفانه با وجود این فرهنگ غنی حکمی، در جهانی کردن آن زیاد موفق نبودیم.
کد خبر: ۹۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۶
عضو هیئت علمی بنیاد دایرۀالمعارف اسلامی؛
ابراهیمی دینانی گفت: من اگر چیزی بلدم، از محضر علامه طباطبایی آموختم. هانری کُربن واقعاً در محضر علامه حیران می‌شد. او نه ظاهراً اما شیعه‌ای تمام عیار بود. کربن از برکت علامه شیعه خالص بود. یقین دارم که اگر علامه را ندیده بودم، عمرم تضییع شده بود.
کد خبر: ۹۳۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۳۰
آیا انقلاب امام خمینی (ره) تنها یک تحول سیاسی بود؟ شریف لکزایی پاسخ می‌دهد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: حکمرانی امام(ره) مبتنی بر دانش‌های مختلفی چون؛ فلسفه ، کلام، عرفان و اخلاق به عنوان «فقه اکبر» و فقه به عنوان تعیین کننده رفتار انسان که از آن با عنوان «فقه اصغر» یاد می‌شود، بود.
کد خبر: ۹۲۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۹
به قلم مصطفی اب روشن؛
بحث درباره «اراده آزاد» یکی از مبانی چالش‌برانگیز در حوزه فلسفه و علوم انسانی است و نظرات مختلفی در این خصوص مطرح شده است؛ برخی از فلاسفه و متفکران از جمله سارتر، روسو و جان لاک معتقدند که «اراده آزاد» وجود دارد. از این منظر انسان‌ها قادرند بدون تأثیرپذیری از عواملی که غیرقابل کنترل به‌نظر می‌رسند، تصمیمات مستقلی بگیرند و اعمال خود را بر اساس اراده خود تنظیم کنند. در این دیدگاه آزادی انتخاب به‌عنوان ویژگی ممتاز انسان‌ها مطرح می‌شود.
کد خبر: ۹۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
گفتگو باعضو مجمع فلاسفه ایران؛
هرسال باشکوه‌تر از سال قبل. هر سال عجیب‌تر و هر سال پرشورتر. زیارت اربعین و پیاده‌روی مسیر نجف تا کربلا؛ آیینی که سال‌ها علی‌رغم وجود همه مشکلات، مسائل اقتصادی، بیماری و همه سختی‌های راه، مسلمان و غیرمسلمان را حول محور امام کنار یکدیگر جمع می‌کند. در عصر حاضر که از طرفی شاهد نوعی سیطره فلسفه و سبک زندگی غربی بر جهان هستیم، از طرفی هم با مرجعیت‌زدایی و زوال معنا درخصوص آیین‌ها و مناسک دینی مواجهیم، همه چیز ذیل لذت و فایده و در پارادایم منطق اپیکور تشریح می‌شود. در تحلیل جامعه‌شناسان، انسان این عصر با غلبه سبک زندگی غربی حالا دیگر برای هر یک از تصمیماتش منطق هزینه-فایده را پیش کشیده و به دنبال کسب حداکثر سود و منفعت است، حالا انسانی که به این صورت تعریفش می‌کنیم، پدیده کم‌نظیری همچون پیاده‌روی اربعین را رقم می‌زند؛ حال این انسان در چهل روز پس از سالروز شهادت امام و بعد از چهل روز سوگواری و تصفیه روح، تصمیم زیارت می‌گیرد، زیارتی که فلسفه وجودی آن با رنج در‌آمیخته است.
کد خبر: ۸۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۴
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش سوم؛
در جهان اسلام نه تجربه صنعتی شدن را داشتیم و نه شهرنشینی و نه سرمایه‌داری. انقلاب‌های سیاسی، شورش‌های اجتماعی، اصلاحات دینی و نه رشد علم مدرن در جوامع اسلامی تجربه نشده است. اجتماع زیستی جهان اسلام، همچون روستایی عشایری بود که فرهنگشان شفاهی است. در این جامعه، غلبه با فهم متعارف و عقل سلیم بود تا ذهنیت علمی و عقل‌گرای انتقادی در این جوامع غلبه داشته باشد.
کد خبر: ۸۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش دوم؛
بخش از اندیشه اجتماعی که بسیار فلسفی است و با آراء فلسفی سروکار دارد و تحلیل فلسفی می‌کند یا بخشی از اندیشه اجتماعی که ماهیت فلسفی به خودش می‌گیرد و با رأی فلسفی بیان می‌شود، فلسفه اجتماعی نام دارد و به کسی که فلسفه اجتماعی را اندیشیده و پیرامون آن صحبت می‌کند، فیلسوف اجتماعی می‌گوییم. ابن خلدون یک فیلسوف اجتماعی بود. فارابی کسی است که به مرزهای فلسفه اجتماعی نزدیک شده است.
کد خبر: ۸۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش نخست؛
کلاف سردرگم مطالعه آثار و متون تخصصی که منتسب به اندیشه ورزی اجتماعی مسلمین است، ما را وا‌می‌دارد تا تأملی دقیق در این حوزه اندیشگی و معرفتی عقیدتی که بلاتکلیف و رهاشده به حال خود است؛ داشته باشیم. این کلاف سردرگم حتی به کتاب‌هایی که با بررسی تاریخ این تفکر سروکار دارند نیز سرایت کرده است.
کد خبر: ۸۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
بررسی جوانب مختلف مفهوم فرهنگ و فلسفه اجتماعی فرهنگ با گفتار دکتر سیدمحمود نجاتی‌حسینی؛
چرا باید فرهنگ داشت؟چگونه فرهنگی باید داشت؟ اصلا چگونه فرهنگی میتوان خواست و داشت؟آن علوم فرهنگی که مینامندش چگونه علومیست؟اینها علم اند یا دانش؟این علوم فرهنگی را چگونه مطالعه کنیم؟ بومی سازیشان برای مقاصد محلی چگونه ممکن است؟
کد خبر: ۸۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۷