تجدد
مروری بر «روایت‌های حاد سیاسی» پیرامون شیخ فضل‌الله نوری؛
شیخ محمدتقی آملی در کتاب خاطرات خود نقل می‌کند که از جانب فقهای نجف تلگراف کرده‌اند که دفع نوری و آملی به هر طریق ممکن لازم است ـآملی در اینجا همان والد خود شیخ محمدتقی آملی است ـ اما اعدام شیخ آن‌قدر بر روحیه مردم اثر گذاشت که دیگر جرئت بر اعدام والد من نداشتند. شیخ محمدتقی آملی می‌گوید برای من احراز نشد که فقهای نجف چنین تلگرافی را زده‌اند؛ چراکه از قصرشیرین و مریوان تلگراف می‌زدند به تهران به نام فقهای نجف.
کد خبر: ۹۳۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۰
به مناسبت هشتاد و هشتمین سالروز واقعه گوهرشاد؛
هنگامی که دستور تغییر لباس و تبدیل «کلاه پهلوی» به «کلاه بین‌المللی» موسوم به «شاپو» رسید و به فتح الله پاکروان، استاندار خراسان ابلاغ گردید، او بدون کمترین تاملی، دستور رضاخان را به اجرا گذاشت و در این زمینه، دستورات اکیدی به شهربانی خراسان و دیگر ادارات و عوامل تابعه صادر کرد.
کد خبر: ۸۴۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۱
به بهانه سالروز سفر رضاخان به ترکیه و پرورش رویای نوسازی ایران؛
کد خبر: ۸۳۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳
انتقادی پیرامون نظریه دولت کمتر_ بازار بیشتر در گفتگو با حمزه نوذری؛
ما هنوز تصور می‌کنیم مسئله دنیا بحث از بازار بزرگ- دولت کوچک است در حالی که این پرسش در واقع قرن هجدهمی است. در طرف مقابل ما جریان دیگری از متفکران را داریم که تصور می‌کنند ما در کشور خود هنوز استبداد داریم و ویژگی اصلی جامعه ایران استبداد زدگی است که البته به اشکال نوین خود هم درآمده و لذا مسئله اصلی ما رهایی از این مقوله است. متفکرینی همچون کاتوزیان ایران را در واقع اینگونه مطالعه می‌کنند. این پرسش‌ها اساسا نادرست است.
کد خبر: ۸۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
تاثیر عثمانی بر روشنفکران ایرانی؛
فهم روشنفکران ما از تجدد نیز برگرفته از امپراطوری عثمانی است. بسیاری از روشنفکران ما در استانبول زیسته و آثار قلمی خود را در آنجا نگاشته‌اند، همچنین درک و تلقی آنان از تنظیمات، اصلاحات و تجدد نیز بر اساس آن چیزی اتفاق می‌افتاده که در استانبول مشاهده کرده‌اند. برای نمونه زین العابدین مراغه‌ای، نویسنده کتاب سیاحت‌نامه ابراهیم بیگ، یکی از این شخصیت‌ها است. نسبت کتاب سیاحت نامه ابراهیم بیگ برای مشروطه از منظر برخی همچون نسبت مبحث قرارداد‌های اجتماعی روسو برای انقلاب فرانسه است.
کد خبر: ۸۲۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۰
نگاهی به گفتمان‌های هویتی غرب‌ستیز، از گفتمان شرق‌گرایی تا بازگشت به خویشتن/ بخش اول؛
گفتمان بازگشت به خویشتن امروز دیگر ایده جدی و نظریه‌پردازی که بتواند مسائل ایران را تحلیل کند ندارد، این گفتمان تقریباً بدون هیچ‌گونه خروجی خاصی رهاشده است. گفتمان شرق و غرب نیز که توسط خود نظریه‌پردازان آن، بنایش تخریب و نابود شد. برای مثال آشوری از این گفتمان در آثاری همچون «ما و مدرنیت» عدول کرد و شایگان نیز با آثاری همچون «نگاه شکسته، اسکیزوفرنی فرهنگی» و... از آن عبور کرد. سنت‌گرایی نیز هرچند هنوز نصر را در جبهه خود دارد، اما کیست که امروز معتقد باشد سنت‌گرایی نقش مؤثری در جامعه ما داشته و یا حتی این جریان توانسته است امثال نصر را بازتولید کند؟
کد خبر: ۸۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۲
اندر احوالات خودستیزی جامعه ایرانی؛
ژانر خلقیات ما ایرانیان بیش از آنکه درگیر خود انتقادی از مردم ایران باشد، بیشتر درگیر خود تحقیری مردم است. طبیعتا مراد ما از نقد، قدیس سازی از مردم و فرهنگ داخلی نیست، خود انتقادی عامل حیات و بقای کشور بوده، اما ژانر خلقیات ما ایرانیان، پا را فراتر نهاده و در یک ستیز نا خودآگاه با فرهنگ داخلی، ریشه‌های سنت ایرانی-اسلامی را به پای تجدد و توسعه قربانی می‌کند. قطعا لازمه پیشرفت و حضور در عرصه جهانی، نگاه عزت مندانه به خویشتن است.
کد خبر: ۸۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
درآمدی بر مدرنیته اسلامی و تجدد ایرانی؛
ادبیات توسعه در جهان سوم بسیار گره خورده با مقوله هویت و فرهنگ است. به هر صورت توسعه از ناحیه کشور‌هایی طراحی شده بود که به لحاظ فرهنگی، نقش بیگانه را برای جهان سوم ایفا می‌کردند. همچنین توسعه نیز در سیر تطور خود به آن پی برد که بدون توجه به أمر فرهنگ نمی‌تواند امیدی به تحقق خود داشته باشد.
کد خبر: ۸۲۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۴
بررسی تاریخی شکل‌گیری گفتمان عقب‌ماندگی؛
در خصوص شکل‌گیری نطفه ایده عقب‌ماندگی ایران، دو برهه متفاوت بافاصله کمتر از پنجاه سال را ذکر کرده‌اند. برخی بر آن هستند که گفتمان عقب‌ماندگی در حقیقت با شکل‌گیری ادبیات سفرنامه نویسی و مسافرت ما ایرانیان به اروپا آغاز شد. سفرنامه‌هایی همچون حیرت نامه ایلچی و... به‌عنوان مبدأ چنین رویکردی لحاظ شده است. اما در نظرگاه دیگر شکل‌گیری گفتمان عقب‌ماندگی به‌دست ملکم خان و منورالفکران عصر مشروطه رخ‌داده است.
کد خبر: ۷۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۲
بررسی چالش‌های جهان شمولی فکر تشیع در گفتگو با محمدرضا قائمی نیک؛
دقیقا فرهنگ اسلامی-ایرانی در جایی با تجدد غربی دچار چالش شده است که ادعای جهان شمولی داشته است. نزاع دقیقا در چنین نقاطی است، گر نخواهید جهان شمول باشید از قضا، جهان غرب شما را می‌پذیرد، علی الخصوص در دوره فعلی و ذیل پروژه جهانی شدن کامل شما را می‌پذیرد. یعنی شما تنها کافی است بگویید که من مسلمان هستم، تنها می‌خواهم آداب و رسوم اسلامی داشته باشم، اما به نظم جهانی کار ندارم.
کد خبر: ۶۷۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
مدرنیزاسیون غیرایرانی با ایران چه کرد؟!
ایرانیان پس از شکست‌های سنگین از روسیه در دوره فتحعلی‌شاه با دنیای تازه‌ای مواجه شدند. آن‌ها با نگاه به دگرگونی‌های مهم جهانی دریافتند میان ایران و جهان درزمینه‌های گوناگون فاصله بسیار پدیدار شده؛ ازاین‌رو کوشیدند در این گستره درصدد نوخواهی برآیند اما ازآنجا که این تحولات قبل از آمادگی و پذیرش جامعه رخ داد؛ می‌بینیم که سنت درمقابل تجدد وتحول ایستادگی می‌کند.
کد خبر: ۳۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
در نشست آنلاین با عنوان مسأله کودکی مطرح شد؛
دنیای جدید محل شکل‌گیری نهادهای جدید است و در کلیت تاریخ معاصر، نهاد کودکی ظاهرشده؛ در منظر فوکویی تغییر و گسست همواره با روابط قدرت و سلطه درگیر است. در نگاه گیدنزی هم عاملیت (سوژه)، هم ساختارها و هم سیستم‌ها مهم هستند و کودکی بخش مهمی از ساخت یابی تجدد و جامعه معاصر ما است.
کد خبر: ۳۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
رضا داوری اردکانی:
رئیس فرهنگستان علوم گفت: نباید بگوییم شرق شناسی در استخدام استعمار است. تجدد به شرق شناسی نیاز داشته و استعمار نتیجه تجدد است. شرق شناسی می بایست در تجدد به وجود بیاید.
کد خبر: ۳۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۴
دکتر مهدی جمشیدی
امروز باید برای حرکت و تکاپو و پیشرفت، تأمّل و اندیشه‌ورزی کرد، و جامعه انقلابی را به برداشتنِ گام‌های بلندِ تاریخ‌ساز و ساختارشکن واداشت.
کد خبر: ۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۲۰