مدرنیته
انقلاب اسلامی، دینداری و آنچه اتفاق افتاد؛
مدل مواجهه شاه با مراجع دینداری در جامعه ایرانی این پیام را به همه منتقل کرد که پس از آیتالله بروجردی، مسئله تعامل از اساس منتفی است. از طرف دیگر حضور استعمار خارجی در این برهه پررنگتر از قبل مطرح میشود. بر خلاف دیگر روحانیون که کانون مواجهه خود با دربار را در قانون اصلاحات ارضی تعریف کرده بودند، در این بین امام خمینی (ره) با سنخ حساسیتی متفاوت، کانون اصلی درگیری را در کاپیتولاسیون تعریف کردند.
کد خبر: ۱۰۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۲
واکاوی ابعاد مختلف نظام ارزشی و هنجاری زیست جنسی ایرانیان در گفتگو با علی نوری؛
رسانه، فرهنگ و نهادهای فرهنگی همه باید به وظیفهشان عمل کنند. با ضعف در ارائه الگو و راهبری نسلی، ما در حال تقدیم جامعه به الگوهای غربی و غیرمتعارف هستیم. حتی میتوانستیم به کمک خودشان راه را پیدا کنیم. مدیران فرهنگی جامعه با انکار این مسئله و مواجهه قهری با این موضوع، راه ارائه الگوی مناسب را بستهاند. مثلاً ما در انجمنمان میخواستیم به اسم ازدواج سفید جلسه بگذاریم، گفتند نه! این ممنوع است. حراست اجازه نمیداد که حتی نام ازدواج سفید را بیاوریم.
کد خبر: ۹۹۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۹
فرازوفرودهای دینداری ایرانیان در طول تاریخ در گفتوگو با سجاد صفارهرندی؛
در طول تاریخ ما، این ماجرای عدم التزام به شریعت و درعینحال دیندار بودن، یعنی حضور و وجود جنبههایی از عدم التزام به شریعت و بعضاً توجیه این مظاهر، سنت طولانی و داستان پرماجرایی داشته است.
کد خبر: ۹۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۶
در نشست «مدرنیته و تجربه زوال نظم» عنوان شد؛
غزالی تحت تأثیر اندیشه اشعری است و او هم شکِّ رادیکال کرده است. سؤال مهم این است که چگونه شکِّ رادیکال دکارت به سوژه ختم میشود اما غزالی عامل زوال ماست؟ چرا با وجود اینکه در اندیشههای غزالی و دکارت مؤلفههای مشترکی حضور دارد، راههای متضادی را نسبت به هم طی میکنند؟ پاسخ، «زوالِ نظم» است.
کد خبر: ۹۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۶
چارلز تیلور از عناصر نجاتبخش دوران افسونزدایی میگوید؛
چارلز تیلور، فیلسوف شهیر کانادایی، در ۹۲ سالگی کتابی ژرف دربارۀ ناخوشیهای عصر مدرنیته منتشر کرده و مفهوم «افسونزدایی» را به چالش کشیده است. روابط کیهانی با بحث از آفرینشهای ادبی و موسیقایی بزرگ دوران مدرن، میگوید روشنگری تصویری ناقص از خویشتنِ انسانی ما ارائه کرد که طبق آن ما موجوداتی خودخواه و حسابگر هستیم که برای هیچچیز جز سود ارزشی قائل نیستیم. در مقابل، هنر رمانتیک میتواند آن وجه اجتماعی، کیهانی و متعالی ما را زنده کند که بدون آن نمیتوانیم زندگی را معنادار بیابیم.
کد خبر: ۹۷۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۲
محمدرضا کلاهی بیان کرد؛
نگاههایی که دینگریزی را ادامه سکولاریسم میدانند مدرنتیه را نتیجه بریدن از دین تلقی میکنند. به اعتقاد من، ما وارد دوران جدیدی شدیم و ظهور هویتگرایی نتیجه این دوران جدید است.
کد خبر: ۹۶۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۵
بررسی نقش و کارکردهای مسجد در گفتگو با شهلا باقری؛
ما عنصر مسجد را داریم، اما نتوانستهایم در جامعه طوری نظمبخشی کنیم که فرد منظم به جامعه متصل شود و جامعه را منظم کند. اگر بنیانهای مسجد بهدرستی تقویت شود و هسته مرکزی آن، دانشبنیان و با حضور انسانهای فهیمی که توجیه شدهاند باشد، میتواند نظم را در جامعه برقرار کند.
کد خبر: ۹۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۳
در دومین نشست علوم انسانی و مسایل جامعه ایرانی مطرح شد؛
دومین نشست «علوم انسانی و مسائل جامعه ایرانی» به همت مؤسسه حامی علوم انسانی، فرهنگسرای اندیشه و خانه اندیشهورزان با عنوان علوم اجتماعی آکادمیک برای فهم جامعه چه کرده است؟برگزار شد.
کد خبر: ۹۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۶
تطورات دینداری در ایران در گفتگو با فرهاد بیانی/ بخش دوم؛
هر چقدر مردم از دین به معنای دین رسمی فاصله بگیرند، اما همچنان بحران معنا و اخلاق وجود خواهد داشت. جامعه هم برای ترمیم آن معنا و اخلاق به سمت معنویتهای فردگرا مثل مدیتیشن و عرفانهای نوظهور حرکت خواهد کرد.
کد خبر: ۹۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۴
نسبت میان دین و اجتماع در تاریخ ایران در گفتگو با بیوک محمدی؛
غربیها تصور میکنند مشکلات مدرنیته متعلق به خودشان است ولی ما گمان میکنیم این مشکلات از بیرون آمده است. پس باید چه کنیم؟ لذا پاسخ این میشود که باید از مدرنیته جلوگیری کرد.
کد خبر: ۹۲۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
نسبت دین و انسجام اجتماعی در گفتگو با سید حسین شرفالدین/ بخش اول؛
گاهی تضاد میان دو جامعه با ادبیات امت یا ملت توضیح داده میشود. تقابل میان ایده امامت - امت با ایده دولت - ملت در دورهای مطرح شد که ملیت و ناسیونالیسم یعنی پیوند مبتنی بر خاک و خون، محور و کانون وحدت جامعه در فراسوی تمایزات قرار گرفت. اما وجود اشتراکات اعتقادی میان جوامع اسلامی با محوریت و مرجعیت اسلام، منافاتی با اختصاصات ملی و سرزمینی و تمایزات قومی، زبانی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تاریخی و جغرافیایی آنها ندارد.
کد خبر: ۹۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۷
بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه ایرانی در گفتگو با مهدی فاطمی، روحالله نادری و مهدی میرزاییپور/ بخش اول؛
اگر از من بپرسید، بسیج مهمترین آرزوی ایران در دوره مدرن است و هیچچیزی بالاتر از این نیست. حتی علم را برای بسیج میخواهیم، بروکراسی برای بسیج میخواهیم، قانون را به نام بسیج میخواهیم و میفهمیم. ما به آن شکل به همه مسائل ورود کردیم.
کد خبر: ۹۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه ایرانی در گفتگو با علیرضا بلیغ/ بخش اول؛
امری که در انقلاب اسلامی هم محقق شد و این حاصل کشف خاصی بود که امام خمینی (ره) از مردم پیدا کردند. به یک تعبیری میشود گفت که در فرایند انقلاب که از سال ۴۲ شروع شد و در سال ۵۷ به ثمر نشست و تا جنگ هم ادامه پیدا کرد، امام (ره) به یک درکی از مردم و نسبت بین مردم و اسلام و برپایی حکومت اسلامی رسیدند که اتفاقاً در پیگیری آن نظم آنگلوساکسونی، انگلیسیها به آن قدرت پی برده بودند.
کد خبر: ۹۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۳
هستی و چیستی مفهومی به نام بسیج در گفتگو با سید ابراهیم رئوف موسوی؛
۲۰۰ سال تاریخ جنگهای این کشور به اذعان دوست و دشمن با ورود بسیج به طرزی باورنکردنی تغییر مسیر میدهد. یعنی کارآمدی خاصی از خودش نشان میدهد که در چهارچوب کارآمدی تمدن جاری قابلتوضیح نیست. برای همین در موارد فراوان انکار میشود؛ ولی جنگ روی زمین و جلوی چشم همه است و بخشی از نتایجش قابلانکار نیست.
کد خبر: ۹۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۵
گفتگویی با سلمان صادقی زاده درباره آثار آلن تورن؛
سلمان صادقیزاده گفت: سنت و مدرنیته جدالی با هم ندارند، چرا ندارند؟! وقتی از مدرنیته صحبت میکنیم باید این مساله را روشن کنیم که مدرنیته لفظی با ریشهای لاتین است اما به هیچ عنوان با سنت هیچ جامعهای بیگانه نیست. چون مدرنیته چیزی نیست جز آنچه که در عصر مشروطه به زیبایی به «تجدد» ترجمه شد. تجدد یعنی ایجاد امر جدید در بستر امر قدیم.
کد خبر: ۸۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
گفتوگویی با حسین مهدیزاده درباره جهان شبکهای؛
مدرنیته درحال یک تغییر مقیاس بزرگ، بهعلت یک جهشهای تکنولوژیک در حوزه اطلاعات و ارتباطات است. جهشی که از ابتدا توقع آن میرفت اما از اواخر قرن بیستم، امکان تکنولوژیک آن به واقعیت نزدیک و نزدیکتر شده است. این تغییر، نمیخواهد از بنیانهای آرمانی و معنایی مدرنیته عدول کند، بلکه میخواهد نهادهای زندگی بشر را بر همان اساس و بهسوی جهتی که مدرنیته برای بشر ترسیم کرده است، ارتقای مقیاس دهد.
کد خبر: ۸۰۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷
ارزشی که به نسل جدید با فروغ کمتری در حال انتقال است؛
در فرهنگ ایرانی_اسلامی از بازتعریف اساسی نقش مادری غفلت شدهاست. همین مسئله موجب میشود مادرانی که خواستار هویت فردی و اجتماعی خود هستند از سمت جامعه با فشار روبه رو شوند و همواره در مظان اتهام مادر بد قرار گیرند. در نتیجه مادری کردن به عنوان یک تجربه خوب و قابل رشد در نزد زنان به حساب آورده نمیشود. این مسئله در مواجه با فرهنگ مدرنی که دائما درحال بازنمایی اهمیت حضور زنان در جامعه است، تشدید میشود.
کد خبر: ۷۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۳
درنگی بر رویکردهای تحولخواه تاریخی در گفتگو با حجتالاسلام علی محمدی؛
یک جریان، جریانی است که میخواهد نخود و لوبیای غرب را جدا کند، میخواهد به راحتی میان دستاوردهای تکنیکی غرب تفکیک کند که به نظر من نماد اصلی آن در برهه قاجار، خود دربار قاجار است، در دوره پهلوی دربار پهلوی است و در دوره انقلاب اسلامی، جریان کارگزاران سازندگی است که تقلیل میدهد ماجرا را و تصور میکند بهراحتی میتوان نخود و لوبیای غرب را از یکدیگر تفکیک کند. مفاهیمی همچون ژاپن اسلامی، چین اسلامی، مالزی اسلامی و... از دل این ایده متولدشدهاند.
کد خبر: ۷۳۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰
پرسشی از ادراک و آگاهی انسان جهانی در گفتگو با علیرضا بلیغ؛
نسبتی هم که بین گیتی شهر با بحث فعلی وجود دارد همان غربتی است که در گیتی شهر به وجود آمده است. این غربت همان غربت معناست. ملالی است که به واسطه تهی شدن شهر از معنا برای انسان پیش میآید. وقتی مدرنیته جهانی میشود همه به نحوی این ملال را تجربه میکنند.
کد خبر: ۶۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۸
بررسی چالشهای جهان شمولی فکر تشیع در گفتگو با محمدرضا قائمی نیک؛
دقیقا فرهنگ اسلامی-ایرانی در جایی با تجدد غربی دچار چالش شده است که ادعای جهان شمولی داشته است. نزاع دقیقا در چنین نقاطی است، گر نخواهید جهان شمول باشید از قضا، جهان غرب شما را میپذیرد، علی الخصوص در دوره فعلی و ذیل پروژه جهانی شدن کامل شما را میپذیرد. یعنی شما تنها کافی است بگویید که من مسلمان هستم، تنها میخواهم آداب و رسوم اسلامی داشته باشم، اما به نظم جهانی کار ندارم.
کد خبر: ۶۷۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۱