علوم انسانی
تلاشی برای مواجهۀ علوم انسانی و اجتماعی با نویسنده‌ای همچون نادر ابراهیمی؛
نادر ابراهیمی و دیگر نویسندگان را نباید صرفاً در مقام ادبی و هنری‌شان محصور دانست. فکر و اندیشه آنان نیز قابل اعتنا و توجه است. آنها تأملات خود را نه با زبان علمی که با بیان ادبی با مخاطبان خود در میان گذاشته‌اند و این راهی است که بسیاری از بزرگان اهل فکر، آن را طی کرده‌اند. کار نادر ابراهیمی را هم باید در شمار کار آن بزرگان دانست؛ بزرگانی در ایران و جهان همچون سعدی، مولوی، حافظ، لئو تولستوی، جاناتان سوییفت، فئودور داستایوفسکی و... البته باید توجه داشت که نام‌های ذکرشده در سطوح فکری متفاوت قرار دارند و فکر همۀ آنها را نمی‌توان در یک سطح قرار داد. با لحاظ این مهم، متن پیش رو دربارۀ اهمیت زبان داستانی در انتقال فکر و نظر است.
کد خبر: ۱۰۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۸
در گفتوگو با علی شاکری مطرح شد؛
هوش مصنوعی می‌تواند ابزاری ارزشمند در بازسازی دیجیتال میراث فکری و فرهنگی ایران باشد. ما می‌توانیم با همین ابزار سنت‌های فکری‌مان را بازخوانی، مستندسازی و حتی تقویت کنیم. اگر هوشمندانه استفاده شود هوش مصنوعی نه تنها تهدید نیست بلکه فرصتی بی‌نظیر برای نوسازی علوم انسانی است.
کد خبر: ۱۰۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۸
کد خبر: ۱۰۶۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
درباره الگوی مواجهه فقه با نظام اداره در گفتوگو با علیرضا پیروزمند/ بخش دوم؛
اگر ما تأثیرگذاری فقه را در تحول علوم‌انسانی و شکل‌گیری الگوی پیشرفت رها کنیم و فقط بخواهیم به تأثیرگذاری فقه در سیاست‌گذاری بسنده کنیم، آنگاه اگر هم موفق باشیم در ایده‌آل‌ترین حالتی که بتوانیم تأثیر داشته باشیم؛ یعنی تأثیری نمایان و قابل احرازی را برای فقه در عرصه سیاست‌گذاری پیدا کنیم، آنگاه ضمانت اجرا نخواهد داشت.
کد خبر: ۱۰۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۳
تغییرات ناگهانی و بی‌سابقه در رویکردهای فکری؛
رویکردهای نوپهلوی‌گرایانه اخیر، اغلب با رویکرد «ایرانشهری» به مثابه یک نظریه سیاسی تومنی‌صنار تفاوت دارند. عمده این چرخندگان علاقه‌ای به ایران به مثابه یک مفهوم تاریخی و تمدنی ندارند و به واسطه مخالفت با سیاست‌های جمهوری اسلامی نسبت به رادیکال‌ترین دشمنان ایران همچون رژیم صهیونیستی سمپاتی دارند.
کد خبر: ۱۰۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۲
در گفتوگو با محمّدحسین بهرامی عنوان شد؛
امروز در فضایی زندگی می‌کنیم که کسی در تأثیری که هوش مصنوعی بر علوم اسلامی و همه‌ی ابعاد زندگی ما خواهد داشت، تردید ندارد و همه از آن آگاه هستیم. اقتضای این مسئله این است که خیلی جدّی‌تر و سریع‌تر به پیشواز این تحوّل برویم و به جای اینکه منفعلانه در پی آن باشیم، بیشتر خودمان را آماده کنیم تا بتوانیم آن را مدیریّت بکنیم.
کد خبر: ۱۰۳۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۱
درباره الگوی مواجهه فقه با نظام اداره در گفتوگو با علیرضا پیروزمند/ بخش اول؛
رهبری می‌آیند سیاست‌گذاری کلان می‌کنند و رهنمودهایی را بیان می‌کنند. خود این تجربه که کسی به‌عنوان ولی‌فقیه چنین تأثیرگذاری و تعیین‌کنندگی در عرصه‌های سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی دارد، خود این به‌عنوان یک واقعیت، یک نمونه قابل‌مطالعه از تأثیرگذاری فقه در سیاست‌گذاری می‌شود.
کد خبر: ۱۰۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۱
مروری بر اندیشه‌های دکتر «کریم مجتهدی» به بهانه سالگرد ایشان در گفتاری از علیرضا شفاه؛
علم یک‌جور موضع‌گیری و مبارزه است. آقای دکتر مجتهدی این جمله را گفته و در تلویزیون پخش شد که «من دارم مبارزه می‌کنم.» ایشان چه مبارزه‌ای دارند؟ فردی مثل آقای دکتر مجتهدی که تمام عمرش در اتاق خود فقط می‌خواند و می‌نوشت، چه مبارزه‌ای داشتند؟ ایشان مبارزه‌ای دارد برای اینکه انسان بتواند فرصت فکرکردن داشته باشد.
کد خبر: ۱۰۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۷
نگاهی به برخی مشکلات فرآیند تحول در علوم انسانی؛
به‌رغم اینکه تحول علوم انسانی (به هر سه معنای به‌روزرسانی، بومی و کارآمدسازی و در نهایت اسلامی‌سازی) یکی از دغدغه‌های دیرینه نظام جمهوی اسلامی ایران بوده است اما گاه برخی دولت‌ها نسبت به این دغدغه بی‌توجهی می‌کنند و حتی برخی اوقات مسؤولان و متولیان امر تحول علوم انسانی در این زمینه کوتاهی‌هایی دارند که با تذکرهای مقام معظم رهبری مواجهه شده است
کد خبر: ۱۰۲۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۶
بررسی کتاب «پایان تئولوژی» به قلم سید محمدتقی موحد ابطحی؛
دکتر بیژن عبدالکریمی، در کتاب «پایان تئولوژی»، با بررسی دقیق مفهوم علم دینی و علوم انسانی اسلامی، به چالش‌ها و ابهامات موجود در تعریف این مفاهیم پرداخته است. او با ارائه ۳۰ تعریف مختلف، تلاش کرده است تا روشن سازد که ایده علم دینی حتی در میان حامیان آن نیز با ابهام و ناسازگاری روبه‌روست.
کد خبر: ۱۰۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۳۰
ضرورت لحاظ پیشرفت علوم پایه بر مبانی دینی در گفتار موحد ابطحی؛
امروز در ایران، علی‌رغم تأکید دانشمندان بر اهمیت علوم پایه، همچنان گرایش اصلی به سمت رشته‌های کاربردی مانند پزشکی و مهندسی است؛ تا جایی که ایران رتبه دوم جهان را در تعداد مهندس داراست. این در حالی است که رهبر انقلاب بار‌ها بر اهمیت علوم پایه تأکید کرده و آن را همچون پشتوانه اصلی توسعه علمی دانسته‌اند. به تعبیر ایشان، علوم پایه مانند ذخیره پولی در بانک است که بدون آن، علوم کاربردی - همچون پول توی جیب - به جایی نخواهد رسید.
کد خبر: ۱۰۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۲
گامی نوین در مسیر کاربردی‌سازی علوم اجتماعی اسلامی؛
خواهان و نیازمند یک دستگاه فکری و گفتمانی هستیم که در قلمروی امن اجتماعی به ما امکان تفکر و اندیشیدن بدهد که البته متناسب با جامعه خودمان و شرایط و نیازهایش باشد، به این معنا که بتواند مسائل را بفهمد و برای حل و فصل آنها به ما پاسخ لازم را بدهد.
کد خبر: ۱۰۰۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۰
در نشست «بازاندیشی بحران سوریه در آینه علوم انسانی» مطرح شد؛
همان نقطه‌ای که باعث می‌شود جمال عبدالناصر از تولید مردمی دست بکشد، یعنی تولید عزم‌ها، تولید اراده‌ها، تولید نیروی واقعی که افق و آینده‌ای دارد و می‌خواهد چیزی را بسازد، برای ساختمان می‌خواهد چیزهایی را از صحنه نفی بکند یا دور بکند، در آن نقطه که نظام سوریه از این تصمیم دست کشید، سوریه سقوط کرد. ما گوش‌هایمان سنگین بود و این را نمی‌شنیدیم.
کد خبر: ۱۰۰۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۳
تأکید بر نقش محوری علوم انسانی در تحولات علمی و فناوری؛
مجموعه‌های غیر علوم انسانی ، مانند مهندسی علوم پایه، براساس آن نگاه کانتی که علوم انسانی را بیشتر به‌سمت فرهنگ هدایت می‌کرد، علوم انسانی را علم نمی‌دانستند. این مبناشدن علوم انسانی برای سایر علوم، در حال تبدیل‌شدن به یک اَبَر اِنگاره است.
کد خبر: ۱۰۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۸
در همایشی با حضور رضا برنجکار عنوان شد؛
ما در حوزه‌های خاص علوم انسانی باید مجموع معارف کتاب و سنّت و دین را جمع‌آوری کنیم. در واقع اگر می‌خواهیم در روان‌شناسی کاری انجام دهیم، اول باید ببینیم دین به‌طور کلی در این حوزه چه گفته است. اساساً اجتهاد هم یک کار عقلانی است و ما باید در واقع اینجا بر اساس اجتهاد بتوانیم مجموع آیات و روایات مرتبط با حوزهٔ دانشی را پیدا کنیم.
کد خبر: ۱۰۰۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۸
جایگاه فقه در سنت ایرانی در گفتاری از دکتر موحد ابطحی؛
بحثی در دهه‌های گذشته مطرح شد که دلیل کارنکردن علوم‌انسانی غربی در کشور ما چیست و در مواجهه با آن چه باید کرد؟ در طرح تحول علوم‌انسانی نیز چند ایده مطرح شد: به‌روزرسانی، کارآمدسازی، بومی‌سازی و اسلامی‌سازی.
کد خبر: ۹۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۲
نقش هوش مصنوعی در ارتقای علوم اسلامی؛
عمده نیاز ما به هوش مصنوعی در دو حوزه نشر اطلاعات و تولید اطلاعات است. در حوزه نشر اطلاعات اسلامی نیز در سه حوزه نیاز بیشتری احساس می‌شود: ۱. احکام شرعی، ۲. مباحث فلسفی و کلامی و ۳. مشاوره‌های دینی. حوزه تولید اطلاعات، دارای دو قسم کلی است: ۱. باز تولید اطلاعات؛ ۲. تولید اطلاعات جدید.
کد خبر: ۹۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۴
در دومین نشست علوم انسانی و مسایل جامعه ایرانی مطرح شد؛
دومین نشست « علوم انسانی و مسائل جامعه ایرانی» به همت مؤسسه حامی علوم انسانی ، فرهنگسرای اندیشه و خانه اندیشه‌ورزان با عنوان علوم اجتماعی آکادمیک برای فهم جامعه چه کرده است؟برگزار شد.
کد خبر: ۹۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۶
نگاهی انتقادی به ادعای روشمندی علوم انسانی جریان اصلی؛
جامعه‌شناسی و علوم انسانی در ایران، از یک سو با ضریب دادن غیرواقعی به برخی رویدادها و فربه‌سازی تئوریک حول آنها و از سوی دیگر با نادیده‌گرفتن برخی دیگر از پدیده‌ها، با تقلیل اهمیت و تنک‌سازی تئوریک پیرامون آن، مکانیزم پیچیده‌ای از «جذب و طرد» را برمی‌سازد که دال‌های همسو با غرض جامعه‌شناس را برمی‌کشد و دال‌های مخالف یا نقیض آن را با بایکوت از دلالت می‌اندازد. بنابراین به طور روشمندی «بافته‌ها» را جای «یافته‌ها» می‌نشاند.
کد خبر: ۹۲۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۸
دکتر نعمت‌الله فاضلی از علوم اجتماعی و اندیشیدن درباره جامعه می‌گوید/ بخش دوم؛
تکنولوژی هم عاملیت زیادی دارد، اما عاملیت تکنولوژی پر صدا است. زمانی که تلگراف، رادیو و تلویزیون آمد، همه فکر می‌کردند جهان عوض شده است. تکنولوژی - مانند موبایل -، چون ملموس است، صدا دارد؛ اما ما قدرت مفاهیم را نمی‌دانیم؛ درحالی‌که آنها ماندگارترند.
کد خبر: ۹۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۷