جامعه شناسی
تطبیق نظریههای جامعهشناختی با جنگ ۱۲ روزه به قلم عزیزالله محمدی/ بخش اول؛
این نظریهها اثبات میکنند که جنگ ۱۲ روزه و وقایع بعد از هفتم اکتبر، یک «نبرد گفتمانی» گسترده برای تعریف مفاهیمی مانند «حقانیت»، «عدالت» و «تروریسم» بود که در قالب یک پدیده شبکهای در عرصه فضای مجازی نیز به عرصهای حیاتی برای اثبات قدرت تبدیل شد.
کد خبر: ۱۱۵۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۹
نقد فردگرایی و بیمهری به علوم انسانی و اجتماعی به قلم مجید کافی؛
یکی دیگر از عوامل بیتوجهیهای اخیر به بعضی از علوم انسانی و اجتماعی به ویژه جامعهشناسی، سیطرۀ بینش فردگرایانه در نظام معرفتی چند دهۀ اخیر ایران است. رویکردی که باور دارد جامعه صرفاً جمع جبری کنشگران و افراد است، بهترین راه حل مسائل اجتماعی را در راهحلهای روانشناختی و حل مشکلات فردی، یعنی مشکلات روحی و روانی اشخاص، جستجو میکند.
کد خبر: ۱۱۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۴
واکاوی جامعهشناسی روزمره در گفتوگو با فردین علیخواه؛
دانشجوی جامعهشناسی باید خوب به جزئیات نگاه کند. همیشه به دانشجویان میگویم اگر آدم «سربهزیر» در معنای واقعیاش هستید، جامعهشناسی به درد شما نمیخورد. جامعهشناس باید آدم «سربههوایی» باشد. جدای از طنز، جامعهشناس باید خوب ببیند. باید متوجه تغییرات زیرپوستی دنیای اطرافش باشد.
کد خبر: ۱۱۳۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۵
معرفی کتاب «خوانش جامعهشناختی صلح دینی در اسلام و تشیع»؛
«صلح دینی» از طرفی یک امر اجتماعی - فرهنگی است که دارای آثار و نتایج و همچنین ابعاد دینی، عقیدتی و آیینی است و از طرفی یک امر فقهی - حقوقی دینی نیز هست که واجد آثار اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی است؛ بهعلاوه یک امر سیاسی، حقوقی و مدنی هم هست که بر جامعه، فرهنگ و تاریخ تأثیرگذار است و میتواند روال، کارکرد و عملکرد ساختارهای جامعهای، سیستم حکمرانی، اعمال قدرت، حاکمیت دولت، ماشین سیاسی و زیستجهان کنشگران را هم تغییر دهد.
کد خبر: ۱۱۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۲
کدام لایه اجتماعی ایرانیان تغییر دستگاه محاسباتی دشمن را رقم زد؟
ما شاهدیم که جامعه ایران یک تابآوری فکری و فرهنگی را از خود نشان میدهد. ملت، عزیزان خودش را از دست میدهد. خب در این جنگ، خسارت جانی و مالی، روحی، روانی و خسارتهای دیگر به این کشور و به این افراد و به این مردم بسیار وارد شد. با وجود این، آن مقاومت، تابآوری و ایستادگی جامعه ایرانی خودش را نشان داد و گوی که همه میگفتند بایستی اینجا بایستیم و اینجا باید تاب بیاوریم تا آن هدف بزرگ محقق بشود.
کد خبر: ۱۱۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸
نسبت «زندگی معمولی» و آرمان زدایی از جامعه ایران در گفتوگو با میثم مهدیار/ بخش دوم؛
یکی از خصائل جامعه تودهوار این است که پیشبینیناپذیر است و حرکتش کاتورهای (بیهدف و تودهای) است. امروز یکی را بالا میبرد و فردا همان شخص را زمین میزند. اما میبینیم که انقلاب اسلامی، نهادهای مدنی ایجاد میکند؛ سپس آن نیروی اجتماعی وارد جنگ میشود و کشور را حفظ میکند.
کد خبر: ۱۰۹۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۳
نسبت «زندگی معمولی» و آرمان زدایی از جامعه ایران در گفتوگو با میثم مهدیار/بخش اول؛
جوامع تودهواری که در آنها انسانها شبیه به هم هستند، همگی آرمان زدایی شدهاند و فقط مصرفکنندهاند، اما در کنار هم رفتارهای تودهای دارند، به نفع سرمایهداری است و سرمایهداری این وضعیت را بازتولید میکند.
کد خبر: ۱۰۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۲
نقش مناسک در بازتعریف قربانی در جهان نامطمئن امروز؛
با فروپاشی ساختارهای سنتی معنا، جهان مدرن همزمان که فرد را آزاد میسازد، او را در مواجهه با «دیگری»، «قدرت»، «تاریخ» و حتی «خودِ فردی» دچار انقطاع میکند. نتیجه، انسانی است که اغلب در نقش Victim، تجربه گسست، بیپناهی، و بیمعنایی را از طریق بدن، کنش و روابط روزمره زیست میکند. اما در دل همین بحران، نشانههایی از مقاومت، بازسازی معنا و بازتعریف کنش قربانی شدن پدیدار میشود.
کد خبر: ۱۰۸۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
بررسی زمینه و پیامد دوقطبیهای اجتماعی/ بخش دوم؛
ما در ایران با یک ساختار فرهنگی مواجهیم که آن را روزمره تجربه میکنیم اما این ساختار به طور رسمی تنوع و تکثر جامعه را در چارچوب اخلاق اجتماعی متعارف به رسمیت نمیشناسد. منظورم اخلاق رسمی و حاکمیتی نیست بلکه آن چیزی است که جامعه برچسب بیاخلاقی به آن نمیزند. این تفاوتها به درستی پذیرفته نشدهاند.
کد خبر: ۱۰۷۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۱
بررسی زمینه و پیامد دوقطبیهای اجتماعی؛
«نباید به برخی دوقطبیها در جامعه دامن زد و در مقابل، باید مانع از فعال شدنشان شد»؛ در چارچوب چنین گزارهای، موضوعی که مطرح میشود این که دوقطبیها مانند گسلهایی بالقوه یا بالفعل در جامعه عمل میکنند و باید با آنها مدارا کرد. اما واقعا دوقطبی چیست و از دیدگاه جامعهشناسی و انسانشناسی چه معنایی دارد؟ در جامعه ما و در جوامع دیگر دوقطبی به چه صورتهایی بروز مییابد؟
کد خبر: ۱۰۷۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۰
گفتوگو با سیداحمد حسینی درباره عماد افروغ؛
ایشان عقیده داشتند ناثنویتی میان نظر و عمل وجود دارد، لذا معتقد بودند- و همیشه این جمله را میگفتند- نظری که نتواند به عمل ختم شود و معطوف به لوازم و دلالتهای خودش نباشد، عقیم است و نمیتواند دلالتهای اجتماعی خودش را تأمین کند و به همراه داشته باشد.
کد خبر: ۱۰۵۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۶
انقلاب اسلامی، دینداری و آنچه اتفاق افتاد؛
مدل مواجهه شاه با مراجع دینداری در جامعه ایرانی این پیام را به همه منتقل کرد که پس از آیتالله بروجردی، مسئله تعامل از اساس منتفی است. از طرف دیگر حضور استعمار خارجی در این برهه پررنگتر از قبل مطرح میشود. بر خلاف دیگر روحانیون که کانون مواجهه خود با دربار را در قانون اصلاحات ارضی تعریف کرده بودند، در این بین امام خمینی (ره) با سنخ حساسیتی متفاوت، کانون اصلی درگیری را در کاپیتولاسیون تعریف کردند.
کد خبر: ۱۰۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۲
نقد و بررسی روانشناسی عامهپسند در گفتوگو با سیدجواد میری/ بخش اول؛
سادهسازی و ندیدن ریشهها، علل و عوامل تاریخی و اجتماعی، نپرداختن به پیچیدگیهای سازه «Structure» باعث میشود راهحلهایی که روانشناسی سادهسازی شده و روانشناسی زرد ارائه میدهند، بیش از آنکه ما را به فهم پیچیدگی پدیدارها کمک کند، از ما به نوعی آگاهی زدایی میکند.
کد خبر: ۱۰۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۷
استیون ترنر از کتاب تازه ترجمه شدهاش در ایران میگوید؛
جامعهشناسی بهعنوان دانشی که به مطالعه ساختارها و روابط اجتماعی میپردازد، در عین کاربردهای فراوان، همواره با پرسشها و انتقادهای بنیادین روبهرو بوده است. کتاب «علم ناممکن» نوشته استیون پی. ترنر و جاناتان ایچ. ترنر، به بررسی چالشهای جامعهشناسی آمریکایی پرداخته و با نگاهی تاریخی توضیح میدهد که چگونه ساختارهای نهادی مانع تبدیل این رشته به یک علم قابلاتکا شدهاند.
کد خبر: ۱۰۰۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۱
دین چگونه میتواند در فرایند انسجام یابی ایران معاصر نقش ایفا کند؟
آنچه که جامعهشناسی مرسوم به ما گوشزد میکند، آن است که ایران در وضعیت جامعه بودگی قرار دارد. در وضعیت جامعه بودگی، دیگر نمیتوان باورهای یک دین یا احکام فقهی را ملاک انسجام و وحدت جامعه تلقی کرد؛ بلکه باید به مفاهیم کلانتری همانند مفهوم ایران که هر کس در این خاک و بوم زندگی میکند باید نسبت به آن حساس باشد، تکیه کرد
کد خبر: ۹۹۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۳
نهاد دین و اخلاق در نسبت با الگوی زیست جنسی ایرانیان کجا ایستادهاند؟ پاسخ، در گفتگو با سیدمحمود نجاتی حسینی و مهراب صادقنیا؛
فقه، دستکم در بُعد احکام، آنچه که برایش اهمیت دارد، سوژگی یا «جندر» است. یعنی اگر تمام احکام را دربیاورید، میبینید که دال مرکزی احکام برای زنان، «جنسیت» شان است؛ جنسیتی که از یکسو زن را رهزن، گمراهکننده و اغواگر میداند و از سوی دیگر و در دیدگاه نمایندگانی دیگر، زن را بهعنوان یک انسان میبیند.
کد خبر: ۹۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۳
در گفتگو با استاد جامعهشناسی مطرح شد؛
اگر ما نمیتوانیم و واقعاً رسیدهایم به اینکه توانایی نداریم و نمیشود کاری کرد، چرا برای چیزی که نمیشود برای آن کاری کرد، پول خرج میکنیم. اصلاً هدف از این سازمانها که ما بودجه برای آنها خرج میکنیم چیست، بالاخره توجیه میکنید که من میخواهم این کار را انجام دهم و میتوانم هم انجام دهم، اگر میتوانید که سازمان تشکیل میشود.، نیرو استخدام میشود، بودجه میآید و رئیس و مرئوس تعیین میشود و اصلاً فلسفه وجودی سازمان این است که ما میتوانیم
کد خبر: ۹۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۸
بررسی تجربه جامعهسازی دینی در ایران در گفتگو با کمیل قیدرلو؛
اینکه در غرب به مؤلفه جغرافیا تمسک کردهاند، دلیل نمیشود که در دیگر نقاط هم معیار مشترک همان معیار غرب باشد. شاید این معیار در ایران اتفاقاً غلط باشد؛ لذا خود ملیت ابتدای نزاع و دعواست. یعنی شما میخواهید با ملیت، نزاعهای هویتی را حل کنید اما معیاری را طرح میکنید که اتفاقاً آغاز دعواست و مرزهای خونین هویتی دیگری را شکل میدهد.
کد خبر: ۹۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۳
بررسی تطورات دینداری در ایران در گفتگو با فرهاد بیانی/ بخش اول؛
دین تمام حوزهها را غیر از حوزه اخلاق پوشش میدهد؛ چرا که حوزه مدرنیته، اصلاً حوزه اخلاق نبوده است. هیچکدام از علومانسانی مدرن و علوم طبیعی مدرن نسبتی با اخلاق ندارند و این دین است که کارکرد بسیار مهم آن، پرداختن به مسائل اخلاقی است. آقای «پیتر برگر» در «سایهبان مقدس» میگوید؛ جامعه مسیحی بعد از سکولاریسم که مسیحیت را کنار گذاشت، هیچ جایگزینی برای آن نداشت. یعنی سکولاریسم برای اخلاق، جایگزین و بدلی نداشت.
کد خبر: ۹۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۳
بررسی نسبت دین و مسئله انسجام اجتماعی؛
دولت میتواند از طریق نهادهای گزینشی، اشخاصی را که حامل ایدههای او باشند بر مصادر فرهنگی و اجتماعی منصوب کند. دولت میتواند با بزرگ و کوچککردن بودجه بخشها، آنها را دچار انقباض و انبساط کرده و اینگونه نوعی از مهندسی اجتماع را رقم بزند.
کد خبر: ۹۲۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۹