به گزارش «سدید»؛ چند سالی میشود که برخی افراد با نام روانشناس، اما با ماهیت «روانشناسنما» وارد چرخه درمانی سلامت روان کشور شدهاند، افراد سوءاستفادهگر و کلاهبرداری که از مشکلات مردم جامعه با فن بیان خوب و انجام برخی روشها برای جذب دنبالکننده به نفع جیب خود تغذیه میکنند، افراد متقلبی که نوک پیکان هدفشان به روی جامعه و قشر آسیبدیده است؛ بهطوریکه میتوان گفت آنها از هر حربهای برای پیشبرد منفعت خود بهره میبرند. افرادی که کارشان با شدتگیری ویروس کرونا بیشتر شد و دوران کرونا و با ارتباطگیری در فضای مجازی تعداد این متخلفان را روزانه افزایش داد و به یکباره بالا برد؛ افرادی که هیچگونه تحصیلات حرفهای روانشناسی ندارند و تنها با این اسم و با ارائه مطالبی که هیچ پایه علمی ندارند و تنها با یک فن بیان خوب میتوان آنها را انتقال داد، قصد تلکه کردن جیب مردم را دارند.
محمد حاتمی، رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور درباره روانشناسنماها و افزایش تعداد آنها گفته است: «برخی افراد سودجو با نام روانشناس واقعی، اما با باطنی خلاف بر این اسم قصد درمان سلامت روان افراد جامعه را دارند؛ افرادی که خود در صفحات مجازی مشکلات مردم را احصا کرده و با یک فن بیان خوب نسخه روانشناسی عجیبوغریب برای بیماران میپیچند که البته هیچکدام از این مشاورهها جنبه علمی و درمانی ندارد و افراد جامعه نباید به صحبت آنها اعتماد کنند.» وی در ادامه به شیوه تبلیغی و فعالیت این افراد اشاره کرده و گفته است: «این افراد با تبلیغ غربگرایانه سعی در تغییر فرهنگ ایرانیان دارند، اما سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور اجازه چنین رفتاری را در جامعه به هیچیک از این افراد نمیدهد و به تمامی هموطنان توصیه میکند، در صورت مشاهده چنین افراد متخلفی در دایره روانشناسی و مشاوره به بازرسی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور اعلام کنند. یکی از فعالیتهای مهم سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور طی ۶ ماه گذشته بررسی افراد فاقد صلاحیت و فاقد پروانه نظام روانشناسی بوده است؛ بهطوریکه نزدیک به بیش از پنجهزار روانشناسنما یا افرادی که در فضای مجازی خود را با عنوان روانشناس معرفی کرده، اما هیچگونه پروانه یا مجوز از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور نداشتهاند، محرز شده است.» به گفته حاتمی؛ «درحالحاضر اسامی هفتهزار روانشناس موردتایید سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور در سایت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور ثبت شده است، همچنین نزدیک به ۳۳هزار نفر بهصورت کارآموز و کارورز عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور هستند که تعداد این افراد با روانشناسان موردتایید این سازمان به ۴۰هزار نفر میرسد.»
ثبت پرونده ۴۵۰ متخلف
رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور آمار دقیقی از تعداد روانشناسنماها در کشور ارائه نکرده، اما گفته است: «براساس دنبالکنندههای این افراد در صفحات مجازی میتوان گفت آمار این افراد حتی از روانشناسان واقعی و دارای تایید صلاحیت سازمان بالاتر است، افرادی که هیچگونه مدرک روانشناسی و مشاوره از آنها در هیچیک از دانشگاهها ثبت نشده و طبق بررسیها اغلب این افراد دارای مدرک رشتههایی نظیر مکانیک یا علوم تجربی بوده و در مقطع دیپلم تحصیلکردهاند که تا به امروز حدود ۴۵۰پرونده تخلف ازسوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور برای این افراد ثبت شده است. متاسفانه بسیاری از افراد از سایر ارگانها مدارک روانشناسی خود را دریافت میکنند، اما هموطنان توجه داشته باشند تنها آن دسته از افرادی که مجوز و پروانه خود را از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور دریافت کرده باشند میتوانند بهعنوان روانشناس در جامعه فعالیت کنند، همچنین در آینده نزدیک لیست اسامی افراد روانشناسنما روی سایت نظام روانشناسی و مشاوره کشور برای تفکیک روانشناس واقعی از روانشناسنما درج خواهد شد.» او توصیه کرده است که «برای دریافت اطلاعات بیشتر و ارائه تخلفات با شمارهتلفن۶۶۹۰۳۵۴۴ ارتباط برقرار کنند؛ زیرا هیچیک از روانشناسان نمیتوانند غیر از تعرفههای مشخص از افراد آسیبدیده هزینه اضافی دریافت کنند.»
بازارگرمی برای روانشناسنماها
فرید براتیسده، روانشناس و استاد دانشگاه درباره پدیده روانشناسان قلابی میگوید: در آمریکا نیز که انجمن روانشناسی دنیا صلاحیت حرفهای افراد را اعلام میکند با چنین پدیدهای مواجه هستیم یا حتی روانشناسانی که این کار را میکنند و به پدیده شبهعلمی رو میآورند. در کشور ما نیز این پدیده بیشتر است؛ ازآنجهت که روانشناسی مورد استقبال مردم بوده است و سعی میکنند بهعنوان یک حرفهای که میتواند در بحرانها و مشکلات به کمکشان بیاید، پناه برده و افراد غیر روانشناس و حتی روانشناسانی که کار روانشناسی انجام نمیدهند از این نیاز سوءاستفاده میکنند. او ادامه میدهد: معضل دوم ضعف نهادهای نظارتی و بهویژه سازمان نظام روانشناسی کشور است؛ این سازمان حدود ۱۵ سال است که تشکیل شده و قرار بود یکی از وظایفش تعیین صلاحیت حرفهای کسانی که خودشان را روانشناس معرفی میکنند باشد، اما متاسفانه این سازمان نقش مهمی ایفا نکرد به اضافه اینکه خود این سازمان نیز نتوانست افرادی را در مسند کار داشته باشد که صلاحیت لازم و توانایی را داشته باشد. این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که در این شرایط باید چه اقدامی انجام داد، میگوید: اول اینکه سازمان روانشناسی و انجمنهای مرتبط با این حرفه خودشان باید تقویت شوند، یعنی مدیریتشان، مدیریتی توانمند و حرفهای باشد و بعد روی این بسترها نظارت کنند.
براتی همچنین با اشاره به یکی از نمونههای معروف جهانی و برخورد با اظهارنظرهای غیرعلمی میگوید: دکتر فیل یکی از روانشناسان بزرگ دنیاست؛ ایشان درباره مسائل مختلفی اظهارنظر کرده است، اما چون از روشهایی استفاده میکند که غیرعلمی یا شبهعلمی است، همان انجمن روانشناسی آمریکا در مقابل ایشان موضع گرفته است و حداقل به مردم آمریکا میگوید که این حرفها موردتایید علم روانشناسی نیست یعنی نهادهای نظارتی باید وارد شوند؛ زیرا این حرفها ممکن است اثراتی داشته باشد و از طرف دیگر باید حدودوثغور را روشن کرد؛ در اینستاگرام حتی روانشناسان حرفهایی میزنند که مبنای علمی ندارد، دیگر چه رسد به غیر روانشناسان. با این مرزها نیز مشخص شود. به نظر من، نهادهای علمی و صنفی باید از حقوحقوق روانشناسان دفاع کنند؛ قبل از اینکه نهادهای قضایی شاکی باشند، چون اقدام این افراد اولین لطمه را به علم آنها میزند؛ درنتیجه خود روانشناسان باید موضع بگیرند و ورود کنند.
روانشناس نماها اغلب دارای مدارک تحصیلی رشتههایی نظیر مکانیک یا علوم تجربی بوده و در مقطع دیپلم تحصیل کردهاند. برای این افراد تا به امروز حدود ۴۵۰پرونده تخلف احصا شده است.
انتهای پیام/