به گزارش «سدید»؛ جوامع برای رسیدن به پویایی در زمینه‌های مختلف، نیازمند مشارکت همه اقشار، اعم از زن و مرد هستند. همه افراد در جامعه بر اساس حق طبیعی خود، حق تصمیم گیری در سرنوشت اجتماعی خود را دارند؛ بنابراین باید تاکید نمود که مسئولیت و نقش آفرینی در عرصه اجتماعی تنها به مردان اختصاص نداشته بلکه زنان هم نقش موثری در این زمینه دارند.. از این رو زنان نیزهمراه با مردان و در کنار مسئولیت‌ها و پذیرش نقش‌های خانوادگی، باید در جامعه مشارکتی فعال و پویا داشته باشند. از سوی دیگرمشارکت اجتماعی زنان موضوعی است که در دوران جدید و با توجه به ارتباط آن با توسعه، در سال‌های اخیر ابعادی جدید و گسترده پیدا کرده است و از آنجا که لازم است سیاست گذاری‌ها و تصمیم گیری‌ها در روند توسعه با نیاز‌ها و نقش زنان نیز هماهنگ باشد، مشارکت اجتماعی آنان را میتوان پیش زمینه دست یابی به این هدف دانست. از این رو همه کشور‌ها به خصوص جوامع در حال توسعه در تلاشند تا بستر‌ها و زمینه‌های مشارکت هر چه بیشتر زنان را فراهم نمایند. در این راستا باید در نظر داشت که تمامی ارزش‌ها و باور‌هایی که زمینه ساز حضور زنان و یا مانعی جدی در جهت مشارکت آنان در اجتماع میباشند باید شناسایی شده و در جهت تقویت یا رفع آن‌ها ا اقدامی جدی صورت گیرد.
عوامل و موانع مشارکت اجتماعی زنان
به نظر می‌آید مشارکت اجتماعی زنان موضوعی است که تحت تاثیر عوامل و ویژگی‌های مختلفی قرار دارد. در جامعه‌ی ما، با توجه به این نکته که آموزه‌های اسلام بر فعالیت‌های اجتماعی زنان تاکید دارد، اما در این زمینه هنوز به سطح قابل قبولی نرسیده ایم. در سال‌های اخیر و به ویژه با گسترش امکانات آموزشی و استقبال بسیار زنان در سطوح بالای تحصیلی به نظر می‌آید که باید شاهد مشارکت‌های اجتماعی بالاتری از آنان در جامعه باشیم. با کمی تامل در این موضوع به نظر میرسد بر خلاف بعضی از نظرات که عدم مشارکت اجتماعی زنان را به اعتقادات و باورهای دینی نسبت مید هند، باید علت اصلی و مانع جدی در این مسیر را در عوامل فرهنگی جستجو نمود.
در واقع در بسیاری از موارد، باورهای نادرست اجتماعی و فرهنگی است که مانعی جدی در مسیر مشارکت اجتماعی زنان میشود. باور‌ها و تصورات غلط، گرایش‌های افراطی و تفریطی که زن را موجودی یک بعدی دانسته و تنها وظیفه و نقش زنان را محدود به نقش‌های خانوادگی و محیط خانه میدانند و حضور فعال آنان در اجتماع را منافی این نقش‌ها در نظر میگیرد و در عمق باورهای خود، مشارکت و حضور موثر و فعال زنان را به رسمیت نشناخته اند. در این زمینه نظام آموزشی نقش مهمی در تبیین ضرورت حضور و مشارکت اجتماعی زنان به عهده دارد و باید با آموزش‌های لازم در جهت آگاهی افراد جامعه و فراهم آوردن بستر‌های مناسب جهت مشارکت فعال آنان، از نفوذ تصورات غلط در این زمینه جلوگیری نماید.
مسلما آموزش یکی از مهمترین عوامل زمینه ساز در جهت افزایش مشارکت اجتماعی افراد جامعه است و در این خصوص اگر قرار است زنان بیش از پیش در عرصه‌های مختلف اجتماعی فعال باشند باید از آموزش‌های کافی بهره‌مند گردند تا بدینگونه هم خود برای پذیرش نقش‌های فعال در جامعه آماده گردند و هم با اصلاح باورهای عمومی، جامعه نیز پذیرای حضور هر چه بیشتر آنان باشد. نکته‌ی بسیار مهم در این زمینه این است که اگر همه افراد جامعه به اهمیت و ضرورت حضور فعال زنان در جهت رسیدن به توسعه و ترقی جامعه واقف گردند، شرایط و حمایت‌های بیشتری از طرف خانواده و اجتماع برای زنان مهیا میگردد تا بتوانند در کنار حفظ تمام نقش‌ها و مسئولیت‌های خانوادگی، مشارکت اجتماعی را نیز به عنوان اصلی مهم و وظیفه‌ای اجتماعی به انجام برسانند. اینگونه هم زنان به واسطه فعالیت و ارائه اندیشه‌ها ونظرات خود، از حالت انفعال خارج شده و به صورت یک عضو فعال و پویا در عرصه اجتماع ظاهر میشوند و هم جامعه ازنیرو، توان، آگاهی و نظرات آنان به عنوان اعضای جامعه بهره‌مند میگردد.
همچنین ایجاد فرصت‌ها و زمینه‌های لازم و مناسب با شرایط و حضور بانوان، برای فعالیت و حضور آنان در اجتماع باید فراهم گردد. چه بسا زنانی که از لحاظ فردی توانایی لازم جهت مشارکت و حضور فعال اجتماعی را دارا هستند، ولی به علت اینکه فرصت‌ها و زمینه‌های مناسب برای آنان مهیا نیست، امکان حضور موثر برایشان فراهم نمیشود.
سخن آخر
مساله مهم و قابل توجه این است که این میزان از مشارکت اجتماعی زنان در شرایط حال حاضر جامعه‌ی ما، تناسبی با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های آنان ندارد. به نظر میرسد در جامعه ما و در شرایط حال حاضر تعداد زیادی از زنان فارغ التحصیل از مراکز آموزش عالی با آگاهی و مهارت و توانمندی‌های مختلف هستندکه شرایط مطلوب و لازم جهت کنشگری اجتماعی را نداشته و در این مسیر با موانع و مشکلات مختلف فرهنگی، اجتماعی، عرفی و ... روبرویند. باید توجه داشت آنچه که بیش از همه به افزایش و گسترش مشارکت و حضور فعال زنان در جامعه کمک میکند این است که جامعه ضرورت و اهمیت مشارکت اجتماعی زنان را مورد پذیرش قرار داده و تلاش شود به واسطه نظام آموزشی و رسانه‌های عمومی زمینه باورهای اشتباه و نادرست و سلیقه‌ای نسبت به مشارکت اجتماعی زنان از بین برود.
منبع: خبرنامه دانشجویان ایران
