به گزارش «سدید»؛ گفتوگوهای بین ادیانی در سالهای اخیر و با توجه به رشد افراطگری دینی در بین برخی پیروان ادیان و آئینهای مختلف از نقش مهمی برخوردار است. در واقع به عقیده بسیاری از کارشناسان دینی و اجتماعی، گفتوگوهای دینی بین بزرگان ادیان مختلف باعث خواهد شد که عقاید افراطی در جوامع مختلف کاهش یافته و فرصت جذب افراد را پیدا نکنند.
ماریا برنادت اِل آبررا (Maria Bernadette L. Abrera)، استاد مسیحی تاریخ در دانشگاه دیلیمان فیلیپین (University of the Philippines Diliman) است. آبررا تمرکز تحقیقاتی خود را بر مقوله تاریخ فرهنگی و وضعیت زنان در فیلیپین قبل از استعمار اسپانیا گذاشته است.
ماریا برنادت اِل آبررا در گفتوگویی در پاسخ به چرایی افزایش افراطگرایی در میان پیروان ادیان مختلف در سالهای اخیر با تأکید بر نقش دین به عنوان هویت فرهنگی و اجتماعی برای افراد گفت: دین نوعی هویت فرهنگی و احساس تعلق اجتماعی را ارائه میدهد. عمل به دین سرمایهای اجتماعی است که با نتایج مثبتی مانند مدارا، فداکاری یا یافتن هدف زندگی همراه است.
آبررا ادامه داد: افراطگرایی مذهبی که به جای بنیادگرایی مذهبی نیز به کار میرود، پدیدهای منفی بوده و با پیامدهای سلبی مانند تعصب و خشونت همراه است. افراطگرایی مذهبی زمانی رخ میدهد که از اعتقاد و تعلق افراد توسط گروههایی با دستور کار رادیکال برای اهداف سیاسی استفاده شود. بدین ترتیب از دین برای کسب قدرت سیاسی استفاده میشود.
استاد تاریخ دانشگاه دیلیمان فیلیپین در مورد نقش گفتوگوهای بین دینی در جلوگیری از بروز رفتارها و اعمال افراطی پیروان ادیان مختلف پاسخ داد: گفتوگوی بین ادیان راهی است که از طریق آن مؤمنان از مذاهب مختلف میتوانند در فضایی محترمانه و آزاد گرد هم آیند.
وی افزود: افراطگرایی به عنوان نشانهای از احساس بیگانگی (در جامعه) ظاهر شده است. روایتهای ایدئولوژیک که راهحلهای سادهای برای حل مسائلی مانند نابرابری اقتصادی و سیاسی ارائه میکنند، بهویژه برای جوانانی که همیشه آرمانگرا هستند، جذاب هستند.
این کارشناس تاریخ تصریح کرد: گفتوگو، چه در قالبهای بین مذهبی، چه بین قومی، و یا سایر اشکال، وسیلهای مطلوب و خوشایند است تا بتوانیم فرد دیگری را درک کنیم و خود را در این اجتماع متنوع از همنوعان قرار دهیم. گفتوگوی بین ادیانی یا هر شکل دیگری از گفتوگو فضای گفتمانی را باز میکند که دیدگاههای جایگزین برای حل مشکلات اجتماعی را ارائه میدهد؛مهم است که «درک کردن و فهمیدن دیگری» را انسانی کنیم.
نامعلوم بودن مسائل؛ بنبست گفتوگوهای بین ادیانی
وی بزرگترین مانع شکلگیری گفتوگوهای بین ادیان در جوامع مختلف را نامعلوم بودن مسائل دانست و تصریح کرد: شاید در موقعیتی نباشم که به این موضوع پاسخ دهم. با این حال، برای موفقیت هر نوع دیالوگ، نکات صحبت باید روشن باشد. هدف از گفتوگو چیست و چه موضوعاتی مورد بحث قرار خواهد گرفت؟ آیا شرکتکنندگان صلاحیت گفتوگو در مورد مسائل را دارند؟ آنها نماینده چه کسی هستند؟ توافقات در مورد نتایج احتمالی گفتوگو چیست؟ چه قوانینی را باید در گفتوگو رعایت کرد؟ این موارد باید قبل از شروع هر نوع گفتوگو روشن باشد.
نقش زنان در پیشبرد صلح
این کارشناس مسیحی در پاسخ به سؤالی در مورد نقش زنان در برقراری صلح در جامعه گفت: زنان تمایل و ظرفیت طبیعی برای ایجاد پیوندهای انسانی دارند. مادر بودن، چه مادری زیستی یا معنوی، ذاتاً به آرامش گرایش دارد، زیرا ریشه در میل به خیر و میل به شکوفایی زندگی دارد. به قول پاپ ژان پل دوم سابق، بانوان نبوغی زنانه دارند که به تواناییهای ویژه زنان برای ایجاد محیطی مهربانتر و ملایمتر اشاره میکند.
آبررا در پایان، رابطه بین پیروان ادیان مختلف بهویژه مسلمانان و مسیحیان در فیلیپین را آرام و به دور از تنش توصیف کرد و گفت: در فیلیپین فضایی از پذیرش و صلح بین مسلمانان و مسیحیان حاکم است. من شخصاً این را تجربه کردهام، زیرا تحقیقات میدانی در منطقهای عمدتاً مسلماننشین انجام دادهام و در آن زمان در خانه بسیاری از مسلمانان پذیرفته شدهام. سازمانهای مذهبی و مدنی وجود دارند که به گفتوگوی مسیحی و مسلمان اختصاص یافتهاند و بسیاری از مطالعات دانشگاهی در مورد این موضوع بحث میکنند.
منبع: ایکنا
