به گزارش «سدید»؛ برنامههای ترکیبی متعددی در سالهای اخیر و از شبکههای مختلف تلویزیونی با موضوع امامحسین (ع) و قیام عاشورا تهیه و پخش شده است. برنامههایی که اکثرا در دهه اول محرم دیده شدند و البته مخاطبان فراوان خودشان را هم داشتهاند. برخی برنامهها نیز در دهه دوم یا سوم محرم ساخته و پخش شدند و اغلب وجه تخصصی و کارشناسی دارند. «آینهداران» یکی از برنامههایی است که این ویژگی را دارد.
«آینهداران» برنامه گفتوگومحور و ترکیبی است که موضوع اصلی آن، بررسی قیام امامحسین (ع) و اصحاب ایشان است. این مجموعه به تهیهکنندگی محسن داجر و مهدی محمدی برای پخش از شبکه چهار سیما آماده شده است. پخش مجموعه «آینهداران» از دهه دوم محرم آغاز شده و تا اربعین ادامه دارد و در ۴۰ قسمت ۵۰دقیقهای، هر روز در ساعت ۱۷ از شبکه چهارم سیما پخش میشود. طراحی گفتگوها در این برنامه با رویکردی تاریخی و استنادی است. آینهداران متشکل از آیتمهای ورودی، بیوگرافی، گفتگو، مقتلخوانی و در آخر آیتم نامهخوانی است که بین این بخشها، روضهخوانی هم پخش میشود. دستاندرکاران این برنامه حدود ۵۰ نفر هستند. به همین بهانه با محسن داجر، تهیهکننده مجموعه آینهداران همصحبت شدیم تا درمورد روند تولید تا پخش این مجموعه برایمان بگوید.
محسن داجر درباره مراحل تهیه این برنامه گفت: «تولید این برنامه بهطور حدودی از ایده تا تولید کامل سهماه طول کشید. این برنامه متشکل از ۴۰ قسمت ۵۰دقیقهای است. اگر در شرایط کرونا نبودیم روند ساخت برنامه بهتر انجام میشد، اما بیماری کرونا باعث مشکلاتی در ضبط برنامه و دعوت میهمانان شد. ترکیبی که در ذهنمان برای نشان دادن میهمانان بود، متفاوتتر از آنچه میخواستیم شد و دلیل این موضوع بیتردید شرایط فعلی است. در مراحل تولید، دو نفر از اعضای تدوینگر برنامه دچار بیماری کرونا شدند و ما به ناچار باید تولید برنامه را ادامه میدادیم، زیرا کار تولید را نمیتوان متوقف کرد.»
عاشورا قلهای دستنیافتنی است
محسن داجر درمورد ایده ساخت این برنامه و همچنین سفارشی بودن یا نبودنش گفت: «ایده از خودمان بود و از طرف شبکه نبود، ما این ایده را داشتیم و با مسئولان شبکه صحبت کردیم و در ابتدای کار مسئولان شبکه نمیپذیرفتند. درواقع ضرورت ساخت چنین برنامهای را بهخوبی درک نکرده بودند. در دو، سه جلسهای که باهم گذاشتیم آنها واقف به ضرورت ساخت این برنامه شدند و همکاری خود را شروع کردند.» وی درباره هدف ساخت این برنامه اینگونه ادامه میدهد: «هدف از تولید این برنامه پرداختن به امامحسین (ع) و اصحاب ایشان است. واقعه کربلا و عاشورا یک قله دستنیافتنی برای همه ماست. اما اصحاب و یاران امامحسین (ع) کسانی بودند مثل ما فقط هرکدام نقطهای طلایی در زندگیشان پیدا کرده و آن را حفظ کردند و این امر مهم باعث رسیدن به این قله و جایگاه شد. ما احساس کردیم زندگی این اصحاب میتواند الگوی خوبی برای قدمبرداشتن در این مسیر باشد. درحقیقت انگیزه اصلی ما رسیدن به قله است و نگاه به مرام و زندگی یاران امامحسین (ع)، مسیر را به ما نشان میدهد.»
برنامهای با مخاطب عام
محسن داجر درباره مخاطبان این برنامه گفت: «این برنامه از شبکه چهارم سیما پخش میشود. شبکهای که مخاطب خاص و مشخصی دارد و شاید مثل شبکه سه یا شبکه نسیم مخاطبان عامی نداشته نباشد. ولی طراحی این برنامه و نوع ساختار، مختص مخاطب مذهبی، روشنفکر یا اهل مطالعه نیست بلکه مختص عموم مردم است. برای این برنامه، گفتگوهایی را انجام دادیم که حرف جدید و دقیق و درعینحال برای همگان ساده و قابلفهم داشته باشد؛ بنابراین اگر روی این برنامه تبلیغ و کار بشود مخاطب خاص خود را پیدا میکند. درحال حاضر هم مخاطبانی که این برنامه را دیدند، راضی هستند، مهم این است که مخاطب توانسته این برنامه را پیدا کند. یعنی بداند ساعت ۱۷ از شبکه چهارم سیما چنین برنامهای پخش میشود، بعد از آن برنامه تاثیر خود را میگذارد.»
گام به گام تا محتوا
محسن داجر در رابطه با ساختار این برنامه گفت: «این برنامه شامل چند آیتم است. شروع برنامه با آیتم ورودی انجام میشود که در آن برای هر شخصیتی یک حال و هوایی را ترسیم میکنیم. بعد از آن آیتم بیوگرافی را داریم که دو دقیقه متن روان و خطی از زندگینامه شخصیت ارائه میشود که همزمان تصویر آن نیز نقاشی میشود. آیتم گفتگو و بعد از آن یک آیتم خاص، با عنوان مقتلخوانی را داریم که تا امروز بازخوردهای بسیار خوبی داشته است. یک جوان روحانی عرب عراقی، با لهجه عربی، متن کتابهای تاریخی را با لحن آهنگین روضهخوانی میکند. این بخش با پخش زیرنویس همراه است و در آخر آیتم نامهخوانی است که در آن به شخصیت موضوع آن روز یک نامه نوشتیم و آن نامه را میخوانیم. آن نامه تا حدودی حال و هوای امروز خودمان را دارد و در بین آیتمها برای اتصال آنها به یکدیگر روضهخوانی پخش میشود.»
بیان تاریخ، جذاب، اما دشوار
محسن داجر در رابطه با سختی تولید برنامههای تاریخی گفت: «تولید چنین برنامههایی خیلی دشوار است. زیرا در بحثهای تاریخی و استنادی کارشناسهای مختلفی هستند و خیلی از این کارشناسان همدیگر را قبول ندارند و حرفهای یکدیگر را نقد و نقض میکنند. ما سعی کردیم کسانی را برای این برنامه انتخاب کنیم که یا تحصیلات دانشگاهی آنها مرتبط با این حوزه بوده باشد یا کتابهایی با این عنوان نوشته باشند یا از اساتید شناختهشده استفاده کنیم. اما هیچوقت نمیتوان گفت صحبتهایمان کامل و بدون ایراد است. زیرا بخشی از این صحبتها تاریخشناسی است و در این حوزه نقد بسیار است. با این حال تلاش کردیم با کسانی کار را پیش ببریم که اطلاعات جامع و کاملی داشته باشند.»
انتهای پیام/