چرا محصولات کره در ایران طرفدار دارد؟

گروه فرهنگ و هنر «سدید»؛ تاثیرپذیری جامعه ایران از فرهنگ کشور‌های مختلف به ویژه با افزایش ضریب نفوذ استفاده از رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی امری غیرقابل انکار است. بخشی از این ارتباطات به طور خودجوش و در بستر‌های مختلف از سوی بخش‌های مختلف جامعه صورت می‌گیرد و بخشی دیگر نیز بر مبنای سیاستگذاری فرهنگی و به طور آگاهانه از سوی نهاد‌های فرهنگی کشور و بر مبنای تعاملات فرهنگی با سایر کشور‌ها دنبال می‌شود. در این میان ارتباطات فرهنگی ایران و کره جنوبی قابل توجه است که در طول سه دهه اخیر برجسته بوده است. در گزارش پیش رو ضمن بررسی تاریخچه ارتباطات فرهنگی میان ایران و کره، به ابعاد و نمود‌های این موضوع پرداخته شده است.

 
بازنمایی فرهنگ کره در ایران و جهان
ظرفیت سودآور محصولات فرهنگی کره‌ای پس از بحران مالی ۱۹۹۷ آسیا و زمانی که کره جنوبی ناگهان با فلاکت اقتصادی و اعتراضات مردمی به‌منظور درخواست کمک مالی از نهاد‌های بین‌المللی مواجه شد، اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد. کیم دای-جونگ در مراسم تحلیف ریاست جمهوری ۱۹۹۸ گفته بود که ما باید انرژی‌مان را صرف جهانی‌سازی فرهنگ کره کنیم؛ گردشگری، صنعت بصری، و کالا‌های ویژه فرهنگی گنجینه‌ای هستند که بازاری نامحدود دارند.

 

حجم تولیدات فرهنگی کره
بنیاد کره‌ای تبادل فرهنگی بین‌المللی (KOFICE) با انتشار گزارشی اعلام کرده که رشد مخاطب فیلم‌ها، سریال‌ها و موسیقی تولید شده از سوی هنرمندان کره جنوبی موجب افزایش ۵.۵ درصدی فروش محصولات مصرفی این کشور مانند لوازم آرایشی، پوشاک و محصولات غذایی شده است. این گزارش همچنین حاکیست که ۱۳ درصد گردشگران خارجی که در سال ۲۰۱۹ میلادی به کره جنوبی سفر کرده‌اند، تحت تاثیر مشاهده فیلم و سریال‌های کره‌ای و تنها با هدف تجربه فرهنگ عامه و حضور در رویداد‌های فرهنگی به این کشور آمده بودند و در مجموع نیز ۲.۷ میلیارد دلار در کره جنوبی هزینه کرده‌اند. گفته می‌شود ‏با ساخت سریال بازی مرکب صادرات محصولات فرهنگی کره جنوبی از لوازم خانگی هم پیشی گرفته است، به طوری که میزان درآمد ارزی این کشور از محصولات فرهنگی ٩ برابر درآمد‌های نفتی ایران در پارسال است.



علل محبوبیت سریال‌های کره‌ای
برای علل محبوبیت سریال‌های کره‌ای می‌توان گفت که بسیاری از سریال‌های موفق شرقی مشخصا به مفاهیمی می‌پردازند که برای جامعه ایران آشنا است؛ مانند بردباری، ایثار، شهامت و صداقت. ازسوی دیگر، شکل روابط در این سریال‌ها برای مخاطب ایرانی بسیار باورپذیرتر و قابل‌فهم‌تر از سریال‌های اروپایی است. ساختار ساده و بدون تکلف این سریال‌ها به‌ویژه داستان‌های تاریخی و جذاب، درکنار تکنیک مناسب و استفاده از لوکیشن‌های جذاب، نو و دیدنی، مجموعه‌های شرقی را برای مخاطب ایرانی بسیار دوست‌داشتنی جلوه می‌دهد.


ضمائم فرهنگی محصولات کره‌ای در ایران
علاوه بر تاثیر مستقیم موسیقی و سریال‌های کره ای، تاثیر ضمائم فرهنگی آن‌ها نیز بر جامعه ایران مشهود است. بلافاصله پس از برجسته شدن سریال‌های کره‌ای محصولاتی با نام و نشان و نماد‌های آن‌ها نظیر لیوان، ماگ، پوشاک، پوستر، لوازم التحریر، زره و شمشیر، اسباب بازی برای کودکان و لوازم جانبی دیگر در بازار در معرض فروش قرار می‌گیرد که بعضا از فروشگاه‌های آنلاین نیز فروخته می‌شود. همچنین مقالات و نقد‌های ارائه شده درباره این مجموعه‌ها در نشریات مختلف، اظهار نظر گروه‌های مختلف در این خصوص و توزیع سی دی‌های کامل این مجموعه‌ها در بازار از دیگر نمود‌های این تاثیرگذاری است.


لزوم تجدیدنظر در رویکرد وارداتی به فرهنگ
رویکرد وارداتی به فرهنگ رویکردی نامعقول و هزینه زاست؛ عقد قرارداد‌های فرهنگی میان کشور‌ها اگرچه باعث توسعه روابط صلح آمیز و حسن همکاری می‌شود، اما قرار دادن تلویزیون به صورت دربست در اختیار آثار برخی از کشور‌ها (چنان که درباره کره این اتفاق افتاده) می‌تواند توازن فرهنگی را از بین ببرد و آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد.

 

ایرانی‌های علاقه‌مند به کره!
ارتباطات فرهنگی ایران و کره جنوبی قابل توجه است که در طول سه دهه اخیر برجسته بوده است. آشنایی ایران با فرهنگ کره جنوبی به طور مشخص از سال ۱۳۸۲ با پخش سریال «پزشکان» از صدا و سیما آغاز شد. در ادامه سریال «جواهری در قصر» نیز بر محبوبیت این دسته از سریال‌ها افزود و و پس از آن نیز هر سال سریال‌های کره‌ای مختلف در تلویزیون نمایش داده می‌شدند، به طوری که از ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۹ سی و پنج سریال کره‌ای از تلویزیون پخش شده است. شباهت‌های فرهنگی و علاقه مردم ایران به تماشای ژانر‌های تاریخی و اسطوره‌ای باعث پرطرفدار بودن این سریال‌ها شده و می‌توان گفت که بهترین زمان پخش تلویزیون نیز در اختیار آن‌ها بوده است. بدیهی است که توسعه ارتباطات فرهنگی میان کشور‌ها از جمله مهارت‌های دیپلماسی است که می‌تواند ضمن بهبود ارتباط میان دولت ها، بین ملت‌های آن‌ها نیز پیوند‌های انسانی ایجاد کند اما به هرحال با توجه به وجه هویت ساز بودن این شیوه از ارتباطات، باید ابعاد مختلف موضوع سنجیده شود و آسیب‌های احتمالی شناسایی شوند.


در صدور محصولات فرهنگی کره‌ای به ایران، دولت این کشور نقش پررنگی داشته است. از دیدگاه برخی منتقدین، دولت کره نقاط تماس فرهنگی را مستقیماً مدیریت می‌کند. نقاط تماس یعنی مخاطب چطور، با چه ابزاری و به چه شکل با فرهنگ کره ارتباطات برقرار کند. دولت کره از معدود دولت‌های دنیاست که وزارت فرهنگ دارد و این وزارت‌خانه اداره‌هایی دارد؛ مثلاً یکی از اداره‌ها تحت عنوان «دفتر محتوای فرهنگی» که تلفیقی از سه اداره است، روی موسیقی کره‌ای، مد و لباس، کتاب‌های کمیک و انیمیشن تمرکز دارند و تولید محتوا می‌کنند که بودجه هنگفتی (طبق آخرین آمار، حدود سالانه ۵۰۰ میلیون دلار) از جانب دولت به آن‌ها تزریق می‌شود.

پس از جنگ کره، ژنرال دیکتاتور پارک چونگ-هی - به تشویق آمریکا که در آن زمان (و حتی امروز) در کره حضور نظامی داشت - سرمایه‌گذاری بر صنعتی‌سازی سریع کره جنوبی را آغاز کرد. صنایع سرگرمی به شدت از سوی رژیم مورد سانسور و بی‌اعتنایی قرار گرفت. پس از ترور پارک، کره در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ تغییرات را آغاز کرد و همزمان با مدرن‌سازی صادرات فرهنگی خود را پرورش داد. ابرشرکت‌هایی نظیر سامسونگ سرمایه‌گذاری در فیلم‌سازی کره را آغاز کردند. سپس در ۱۹۹۴، شورایی در دولت کره جنوبی یک گزارش جالب توجه منتشر کرده و در آن تصریح کرد که یک فیلم بلاک‌باستر یعنی محبوب، می‌تواند به تنهایی فروشی بیش از یک میلیون خودروی ساخت کره داشته باشد. صنعت سرگرمی کره در درک نشانه‌هایی که از جانب مخاطب برمی‌آید، بسیار فعال بوده است؛ سازمان گردشگری کره از علاقه گسترده‌ای که نسبت‌به تولیدات فرهنگی این کشور ایجاد شده، بهترین استفاده را کرده و پکیج‌های گردشگری متنوع و جذابی را به گردشگران پیشنهاد می‌دهد، مثل تور‌هایی برای بازدید از لوکیشن‌های تولید همین فیلم‌ها سریال‌های معروفشان که در پروژه «پارک فرهنگ کره» تعریف شده‌اند. این ظرفیت سودآور پس از بحران مالی ۱۹۹۷ آسیا و زمانی که کره جنوبی ناگهان با فلاکت اقتصادی و اعتراضات مردمی به‌منظور درخواست کمک مالی از نهاد‌های بین‌المللی مواجه شد، اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد. کیم دای-جونگ در مراسم تحلیف ریاست جمهوری ۱۹۹۸ گفته بود که ما باید انرژی‌مان را صرف جهانی‌سازی فرهنگ کره کنیم؛ گردشگری، صنعت بصری، و کالا‌های ویژه فرهنگی گنجینه‌ای هستند که بازاری نامحدود دارند.

گفتنی است طی ۲۰ سال اخیر میزان تور‌های گردشگری به مقصد کره بسیار زیاد شده و همین استراتژی جدید که رابطه تنگاتنگی با محصولات فرهنگی کره دارد، تصویر ذهنی مخاطب را از کره‌ای که پیش از این یک جامعه سنتی عقب مانده و درگیر جنگ بود، به یک کشور زیبا و توسعه‌یافته تغییر داده است.[۱] در ادامه به برخی مسیر‌های ارتباط فرهنگی ایران و کره اشاره خواهد شد.



۱- سریال‌های کره‌ای
پخش مجموعه‌های ساخته شده در شرق دور از تلویزیون ایران به دوران پس از انقلاب اسلامی بر می‌گردد. از جمله موفق‌ترین این سریال‌ها می‌توان به «سال‌های دور از خانه» اشاره کرد که در بین مردم به نام «اوشین»، نام شخصیت اصلی مجموعه شهرت یافت. بعد‌ها «هانیکو»، «جنگجویان کوهستان» (لینچان)، «از سرزمین شمالی» و ... از دیگر مجموعه‌های شرقی پخش شده در تلویزیون ایران بودند. در چند سال اخیر نیز سریال‌های کره‌ای همچون «جواهری در قصر»، «امپراطور دریا»، «تاجر پوسان»، «پزشکان»، «متشکرم»، «افسانه جومونگ»، «پشت برج سفید»، «سرزمین بادها» و... از شبکه‌های سیما پخش شده است. بر اساس آمار‌های مرکز پژوهش‌های صدا و سیما و نظرسنجی‌های مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای روزنامه همشهری، بسیاری از این مجموعه‌ها مورد توجه مردم بوده اند. شباهت فرهنگی بین کشور ایران و کره و همچنین تاکید بر ارزش‌های اخلاقی و انسانی در سریال‌های برتر کره‌ای باعث محبوبیت آن‎ها در بین ایرانیان شده است. این سریال‌ها بیشتر در ژانر‌های درام، عاشقانه و تاریخی ساخته می‌شوند. از آنجایی که سریال‌های کره‌ای عموما فضایی خانوادگی دارند، در بین خانواده‌های ایرانی بسیار محبوب هستند. همچنین برخی از سریال‌های کره‌ای درباره نوجوان‌ها است و ژانری تینیجری دارند. این سبک از سریال‌های کره‌ای هم می‌توانند قشر جوان‌تر هر جامعه‌ای را به خود جذب کند. تاکنون تعداد زیادی از بهترین سریال‌های کره‌ای به زبان فارسی دوبله شده و از شبکه‌های ایرانی پخش شده است. در مطلبی که اعتماد آنلاین منتشر کرده، روند جستجو درباره فیلم و سریال و موسیقی کره‌ای از سال ۲۰۱۷ تاکنون رو به افزایش بوده است.



به طور کلی برای تمام سریال‌های محبوب از جمله سریال‌های کره‌ای می‌توان دلایلی برشمرد که عبارتند از:

سادگی و بی تکلفی
پرداختن به مسائل روزمره
هم هویتی با شخصیت‌ها
جذابیت شخصیت‌ها
تنوع شخصیت و خطوط داستان


این موارد در جدول زیر به اختصار توضیح داده شده اند. [۲] 

علاوه بر این موارد که بین سریال های محبوب و پرطرفدار عام هستند، به طور خاص برای سریال های کره ای می توان گفت که بسیاری از سریال‌های موفق شرقی مشخصا به مفاهیمی می‌پردازند که برای جامعه ایران آشنا است؛ مانند بردباری، ایثار، شهامت و صداقت. ازسوی دیگر، شکل روابط در این سریال‌ها برای مخاطب ایرانی بسیار باورپذیرتر و قابل‌فهم‌تر از سریال‌های اروپایی است. نکته مهم و قابل‌توجه در سریال‌های خاور دور، داستان‌گویی است؛ سریال‌های شرقی برخلاف سریال‌های ایرانی که به‌شدت وامدار فرم‌ روایی است، کاملا در خدمت داستان‌گویی و قصه ساخته می‌شوند و این اصل را به‌عنوان پایه سریال‌هایشان پذیرفته‌اند و به‌دنبال امتحان کردن فرم‌های مختلف نیستند. ساختار ساده و بدون تکلف این سریال‌ها به‌ویژه داستان‌های تاریخی و جذاب، درکنار تکنیک مناسب و استفاده از لوکیشن‌های جذاب، نو و دیدنی، مجموعه‌های شرقی را برای مخاطب ایرانی بسیار دوست‌داشتنی جلوه می‌دهد.[3]

 

 

 

همچنین بر این موارد که بین سریال‌های محبوب و پرطرفدار عام هستند، به طور خاص برای سریال‌های کره‌ای می‌توان گفت که بسیاری از سریال‌های موفق شرقی مشخصا به مفاهیمی می‌پردازند که برای جامعه ایران آشنا است؛ مانند بردباری، ایثار، شهامت و صداقت. ازسوی دیگر، شکل روابط در این سریال‌ها برای مخاطب ایرانی بسیار باورپذیرتر و قابل‌فهم‌تر از سریال‌های اروپایی است. نکته مهم و قابل‌توجه در سریال‌های خاور دور، داستان‌گویی است؛ سریال‌های شرقی برخلاف سریال‌های ایرانی که به‌شدت وامدار فرم روایی است، کاملا در خدمت داستان‌گویی و قصه ساخته می‌شوند و این اصل را به‌عنوان پایه سریال‌هایشان پذیرفته‌اند و به‌دنبال امتحان کردن فرم‌های مختلف نیستند. ساختار ساده و بدون تکلف این سریال‌ها به‌ویژه داستان‌های تاریخی و جذاب، درکنار تکنیک مناسب و استفاده از لوکیشن‌های جذاب، نو و دیدنی، مجموعه‌های شرقی را برای مخاطب ایرانی بسیار دوست‌داشتنی جلوه می‌دهد. [۳]علاوه بر سریال‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، برخی از سریال‌های کره‌ای پرطرفدار عبارتند از: تو زیبایی (۲۰۰۹)، وارثان (۲۰۱۳)، عاشقان ماه (۲۰۱۶) و سریال بازی مرکب (۲۰۲۱) اشاره کرد. در ادامه این سریال‌ها به اختصار معرفی خواهند شد. گفتنی است حجم تولید سریال‌های کره‌ای بسیار بالاست و این موارد تنها نمونه‌هایی هستند که برای آشنایی معرفی شده اند. بخشی از نفوذ فرهنگ کره‌ای نیز مدیون همین بالا بودن تعداد محصولات و در اختیار گرفتن بخشی از بازار است.

 

سریال بازی مرکب
سریال بازی مرکب (اسکویید گیم) در ۱۷ سپتامبر سال ۲۰۲۱ میلادی توسط نتفلیکس در یک فصل با ۹ قسمت در سطح جهانی منتشر شد و ممکن است فصل دوم آن نیز ساخته شود. این سریال مطابق اعلام شرکت نتفلیکس به پرمخاطب‌ترین سریال در حال پخش این شبکه بدل شده است و یکسال پس از نمایش موفق فیلم کره‌ایِ انگل که برنده جایزه اسکار شده بود، نشان دهنده ادامه حضور پررنگ کره جنوبی در بازار جهانی محصولات فرهنگی است. چنان که شرکت نتفلیکس اعلام کرده که همکاری سال گذشته این شرکت با صنعت فیلم و سریال کره جنوبی، در مجموع موجب تزریق ۱.۹ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور شده است. آن گونه که در برخی وب سایت‌ها منتشر شده، تعداد بازدیدکنندگان فیلم بازی مرکب تاکنون به حدود ۲۰۰ میلیون نفر در جهان رسیده است.

برخی منتقدان معتقدند که این فیلم فرهنگ فاسد و غیر اخلاقی کشور کره جنوبی را نشان می‌دهد. این سریال که در کره جنوبی اتفاق می‌افتد، شرکت کنندگانی که درگیر فقر هستند که در یک سری بازی‌های مرگبار، با یکدیگر مبارزه می‌کنند تا بتوانند زنده بمانند و برنده مبلغ هنگفتی شوند که زندگی آن‌ها را متحول خواهد کرد. از نظر برخی این سریال باعث می‌شود مردم به واقعیت غم انگیز جامعه کره جنوبی پی ببرند که در یک سیستم سرمایه داری، مردم ناچارا به رقابت با یکدیگر سوق داده می‌شوند. برخی دیگر نیز این فیلم را نشان دهنده جامعه‌ای می‌دانند که افراد فقیر و کم بضاعت در آن مانند مهره‌های شطرنج، بازیچه ثروتمندان هستند.

گزارش این شرکت چند ملیتی آمریکایی همچنین نشان می‌دهد که نتفلیکس در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی موفق به ایجاد ۱۶ هزار شغل تمام وقت در کره جنوبی شده و درآمد صنعت سرگرمی این کشور نیز تحت تاثیر همکاری با این شرکت طی چهار سال گذشته ۴.۷ میلیارد دلار افزایش یافته است. کره جنوبی در مجموع طی سال گذشته میلادی موفق شده ۱۰.۸ میلیارد دلار از محل صادرات محتوای فرهنگی و محصولات صنعت سرگرمی خود درآمد کسب کند؛ رقمی که از صادرات محصولات لوازم خانگی و آرایشی و بهداشتی فراتر رفته است. ارزش صادرات صنعت سرگرمی کره جنوبی، شامل بازی، موسیقی، فیلم و برنامه‌های تلویزیونی طی سال گذشته ۶.۳ درصد رشد کرده است؛ در حالی که ارزش کل صادرات این کشور تحت تاثیر رکورد ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا ۵.۴ درصد افت کرده بود.

داده‌های مرکز آمار کره جنوبی همچنین نشان می‌دهد که نرخ رشد اشتغال در بخش تفریح و سرگرمی این کشور در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ میلادی بیش از ۲۷ درصد بوده؛ در حالی که این نرخ در بخش صنعت کره جنوبی به عنوان موتور محرک اقتصاد این کشور تنها ۲۰ درصد بوده است. بنیاد کره‌ای تبادل فرهنگی بین‌المللی (KOFICE)  نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده که رشد مخاطب فیلم‌ها، سریال‌ها و موسیقی تولید شده از سوی هنرمندان کره جنوبی موجب افزایش ۵.۵ درصدی فروش محصولات مصرفی این کشور مانند لوازم آرایشی، پوشاک و محصولات غذایی شده است. این گزارش همچنین حاکیست که ۱۳ درصد گردشگران خارجی که در سال ۲۰۱۹ میلادی به کره جنوبی سفر کرده‌اند، تحت تاثیر مشاهده فیلم و سریال‌های کره‌ای و تنها با هدف تجربه فرهنگ عامه و حضور در رویداد‌های فرهنگی به این کشور آمده بودند و در مجموع نیز ۲.۷ میلیارد دلار در کره جنوبی هزینه کرده‌اند.

پخش این سریال همچنین باعث شد تا گروهی از توسعه‌دهندگان یک پروژه ارز دیجیتال با محوریت این سریال ایجاد کنند. این پروژه اسکویید گیم نام دارد و قرار است به یک اکوسیستم تبدیل شود. توکن اسکویید گیم بر پایه سریال محبوب نتفلیکس با همین نام ایجاد شده است؛ ولی هیچ ارتباطی با نتفلیکس یا سازنده‌های سریال ندارد. شواهد نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این پروژه با خطرات زیادی همراه است. ارزش بازار اسکویید پس از رشد ۷۵۰۰ درصدی و رسیدن به قیمت ۲۸۵۰ دلار به ازای هر سکه در یک روز، اکنون تقریباً به صفر رسید. گفته می‌شود ‏با ساخت سریال بازی مرکب صادرات محصولات فرهنگی کره جنوبی از لوازم خانگی هم پیشی گرفته است، به طوری که میزان درآمد ارزی این کشور از محصولات فرهنگی ٩ برابر درآمد‌های نفتی ایران در پارسال است.



نگاهی به پدیده نتفلیکس
پلت‌فرم و شرکت تولیدکننده نتفلیکس، یک شرکت محتوای برتر آمریکایی است. نتفلیکس در سال ۱۹۹۷ در کالیفرنیا تأسیس شد. تجارت اصلی این شرکت یک سرویس پخش مبتنی بر اشتراک است که از طریق کتابخانه‌ای از فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی، از جمله آن‌هایی که در داخل تولید می‌شوند، پخش آنلاین می‌کند. در ژانویه ۲۰۲۱ نتفلیکس به ۲۰۳٫۷ میلیون مشترک از جمله ۶۶ میلیون نفر در ایالات متحده رسید. نتفلیکس در تمام جهان به جز ایران (بدلیل تحریم)، چین (به دلیل محدودیت‌های محلی)، سوریه، کره شمالی و کریمه (به دلیل تحریم‌های آمریکا) در سراسر جهان در دسترس است. در سال ۲۰۲۰ گزارش شد که درآمد عملیاتی نتفلیکس ۱٫۲ میلیارد دلار است. تفلیکس یکی از اعضای انجمن سینمایی آمریکا (MPA) است که محتوا را از کشور‌های سراسر جهان تولید و توزیع می‌کند. از مهم‌ترین انتقاداتی که به نت فلیکس وارد شده می‌توان به پایین بودن سطح کیفی استاندارد‌های پخش فیلم، بی توجهی به مسائل اخلاقی و ترویج ناهنجاری‌هایی مثل خشونت، خودکشی، افسردگی، سیستم توزیع و پخش فیلم، ادعای آمار‌های بالای دروغین برای بازدیدکنندگان و تولید محتوا‌های بی پایه اشاره کرد.

نتفلیکس در مردادماه امسال پخش مجموعه جدید خود با عنوان Navarasa را آغاز کرد که بلافاصله پس از پخش این مجموعه، هشتگ «تحریم نتفلیکس» (#BanNetflix) در توییتر ترند شد. زیرا سازمان‌های اسلامی در هند اعلام کردند که پوستر این مجموعه حاوی متنی از آیات قرآنی است و نباید در روزنامه‌ها و پوستر‌ها چاپ شود. سازمان اسلامی آکادمی رضا (Raza Academy) در هند، نتفلیکس را متهم کرد که پوستر این سریال که حاوی آیات قرآنی بوده را در روزنامه محلی تامیل منتشر کرده است و این امر احساسات مسلمانان را جریحه‌دار کرده و به کتاب مقدس آنان توهین شده است. از این رو، هشتگ #BanNetflix در توییتر رواج پیدا کرد و افراد زیادی از این شرکت خواستند از دین و متون مقدس برای اهداف سرگرمی استفاده نکند. ناواراسا یک سریال به زبان تامیل هندی است که توسط مانی راتنام به منظور جمع‌آوری کمک‌های مالی برای کارگران روزمزد تحت تأثیر بیماری همه‌گیر کرونا تحت نظارت انجمن فیلم‌سازان جنوب هند (FEFSI) تولید شده است. ایده اصلی پروژه ارائه داستان‌های مختلف در مورد مسائل اجتماعی از طریق ۹ فیلم کوتاه است. این اولین بار نیست که نتفلیکس به دلیل ارائه تصویری نادرست از مسلمانان در محصولات خود هدف انتقاد قرار می‌گیرد. ارائه تصویری نادرست از زنان مسلمان که آن‌ها را افرادی تحت ستم و در آرزوی خروج از دین خود نشان می‌دهد باعث بی‌احترامی و ناراحتی مسلمانان شده است. به عنوان مثال، در سریال Netflix Elite، شخصیت اصلی نادیا یک دختر مسلمان با حجاب است که عاشق یک پسر اسپانیایی می‌شود و سپس تصمیم می‌گیرد حجاب خود را برداشته و به امید آزادی با او همراه شود. همچنین یکی دیگر از فیلم‌های Netflix Casts یک دختر ۱۱ ساله فرانسوی-سنگالی به نام امی را نشان می‌دهد که سعی می‌کند علیه خانواده مسلمان سنتی خود طغیان کند. پس از انتشار پوستر اولیه فیلم، اعتراضات مشابهی مطرح و حدود ۲۹۵ هزار امضا جمع شد که خواستار حذف پوستر این فیلم بودند که دختران زیر سن قانونی را در وضعیت نامناسبی نشان می‌داد. نتفلیکس مجبور به عذرخواهی شد و پوستر فیلم را تغییر داد. علاوه بر این، تصویر نادرست و خشن از مسلمانان به عنوان تروریست مثلا در سریال‌هایی مانند بادیگارد به طور گسترده در تولیدات این شرکت دیده می‌شود. نتفلیکس و دیگر شرکت‌های فعال در حوزه استریمینگ بر جهان سینما هم تاثیر داشته اند. دسترسی گسترده به مخاطبان و داشتن بستر‌های توزیع و نیز استراتژی‌های تجاری، باعث شده تا بخشی از آثاری که در نتفلیکس نمایش داده می‌شوند، با وجود عدم برخورداری از کیفیت لازم، مشهور شوند که برای نمونه می‌توان به فیلم پلتفرم و سریال بازی مرکب اشاره کرد. گفتنی است سامانه نتفلیکس در ایران مسدود است، اما برخی آثار نمایش داده شده در آن به صورت غیرقانونی توسط نماوا و فیلیمو دوبله و برای مخاطب ایرانی نشان داده می‌شوند.


۲- موسیقی کی پاپ
یکی دیگر از زمینه‌های تاثیرگذاری فرهنگ کره بر بخش‌هایی از جامعه ایران حوزه موسیقی و خوانندگان است. گروه‌های موسیقی کشور کره جنوبی به اختصار کی پاپ (K-pop) نامیده می‌شوند. از گروه‌های معروف کی پاپ که در ایران هم طرفدار دارند می‌توان به گروه‌های بی تی اس، اکسو، بلک پینگ، بینگ بنگ، توایس و گرلز جنریشن اشاره کرد. از نظر برخی، گروه کی پاپ «بی‌تی‌اِس» محبوب‌ترین گروه موسیقی در جهان است. این گروه، رکورد‌های فروش و تعامل مخاطبان را شکسته‌اند، در جدول‌های رده‌بندی جهان و آمریکا بالا رفته‌اند و پایگاه هواداری عظیمی را پایه‌گذاری کرده‌اند. در سال ۲۰۲۰، موزیک ویدئوی انگلیسی این گروه با عنوان «دینامیت» به اولین آهنگ کی پاپی تبدیل شد که در جدول ۱۰۰ موسیقی برتر وبسایت بیلبورد از رده اول روند خود را آغاز کرد. از بین موسیقی‌های مختلف، کی پاپ جایگاه ویژه‌ای را بین نوجوانان و جوانان ایرانی به خود اختصاص داده است و این علاقه مندی روز به روز هم بیشتر می‌شود.

موسیقی کره‌ای که با ترکیب ژانر‌های پاپ، هیپ-هاپ، و دَنس، مدلی بسیار همه‌گیر از سرگرمی را ایجاد می‌کند. طی یک دهه گذشته، تعداد بی‌شماری از گروه‌های کی پاپ یا گروه‌های آیدل، محبوبیت عظیمی در سرتاسر جهان به‌دست آورده‌اند. در سال ۲۰۱۹، بلک‌پینک به اولین گروه تماماً دختر کی پاپ تبدیل شد. گروه پسرانه اِن‌سی‌تی نیز از دیگر گروه‌های مشهور است.

کی پاپ در حقیقت بخشی از هالیو (به معنای موج کره‌ای) است. این اصطلاح به صادرات و جهانی‌سازی سرگرمی و فرهنگ کره‌ای اشاره دارد که در اواخر دهه ۱۹۹۰ آغاز شد. این موج به محبوبیت جهانی همه‌چیز منجر شده است؛ از گروه‌های آیدل و محصولات آرایشی و بهداشتی گرفته تا بازی‌های ویدئویی. آغاز موج هالیو، راهبرد فکر شده حکومت کره در پاسخ به تغییرات اقتصاد جهانی بود و اوج‌گیری آن را می‌توان بطور مستقیم به نقش اقتصادی، جغراسیاسی و فرهنگی کره در قرن بیستم منتسب کرد. پس از پایان اشغال کره از سوی ژاپن در سال ۱۹۴۵، جنگ کره مجدداً پای خارجی‌ها را به این کشور باز کرد و نیرو‌های آمریکایی در سرتاسر کره جنوبی مستقر شدند. خاستگاه‌های کی پاپ اغلب به این دوره نسبت داده می‌شود؛ در زمانی که گروه‌های موسیقی کره‌ای برای سرباز‌های آمریکایی موسیقی پاپ متأثر از غرب اجرا می‌کردند. کی-پاپ را می‌توان به‌عنوان منبع قدرت نرم کره توصیف کرد؛ یا به عبارت دیگر توانایی یک کشور در اعمال قدرت جهانی از طریق جذابیت و کشش، بجای استفاده از ابزار‌های نظامی و اقتصادی. هالیو پیش از این مسیر خود را به سمت سیاست نیز پیدا کرده است. آیدل‌ها در نشست تاریخی بین رهبران کره جنوبی و شمالی در سال ۲۰۱۸ اجرا کردند. طرفداران کی پاپ یا کی‌پاپر‌ها دلایل علاقه مندی شان را مدل شخصیتی و چهره هنرمند مورد علاقه شان، تنوع سبک موسیقی، اجرا‌های متنوع با تم‌های مختلف (جلوه بصری)، موزیک ویدیو‌های جذاب و بعضا معماگونه و متن‌های امیدبخش و انگیزه‌دهنده بیان می‌کنند. کی پاپ به ویژه برای نوجوانانن بسیار جذاب است؛ زیرا نوجوان در سن تحرک و پویایی است و طبعا دیدن فعالیت و پویایی در k-pop تاحد زیادی نیاز اورا رفع می‌کند، بعلاوه در آهنگ‌ها بعضا بخش‌های آوا گونه‌ای وجود دارد که هرمخاطبی با هر زبانی میتواند با آن همراهی کند و نیاز به دانستن زبان خاصی ندارد. همچنین ویژگی جمع گرایی جامعه ایران از دیگر دلایلی است که سبب می‌شود تا کی پاپ جذاب شود، زیرا این ویژگی در این دسته از آثار نیز به چشم می‌خورد و اکثرا گروهی کار می‌کنند. [۴]مخاطب ایرانی از طریق صنعت فیلم و سریال کره‌ای، معرفی توسط دوستان کی پاپر، گشت وگذار در اینترنت و صفحات مجازی، تبلیغات کالا‌های برند و یا راه‌هایی شبیه به آن با موسیقی کی پاپ آشنا می‌شوند.

 
 
آنچه باید کرد...

 

/انتهای پیام/