خط‌شکنی کارگردان جوان
سریال «آقای قاضی» را همان‌طور که اشاره شد، سجاد مهرگان کارگردانی کرده است. او در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای در مورد ساخت این سریال اظهارکرد: «رویدادی برایم رخ داد که سبب شد به فکر ساخت سریال «آقای قاضی» بیفتم. در عین‌حال بررسی‌ها نشان داد که علاوه بر من، اکثریت افراد جامعه اطلاعات چندانی در مورد حقوق و قانون ندارند، همین خلأ اطلاعاتی حقوق مدنی، فردی و عمومی، زمینه را برای افزایش دغدغه‌های افراد در جامعه فراهم کرده است. به همین دلیل تلاش کردم با یک کار نمایشی به معضل برخی از این مشکلات قانونی کمک کنم. برای ساخت سریال «آقای قاضی» موضوع را با مرکز رسانه قوه قضائیه در میان گذاشتم و در نتیجه همراهی بسیار خوب آنان سبب ساخت با کیفیت سریال «آقای قاضی» شد.»
مهرگان، کارگردان جوان این اثر تلویزیونی است که در آغاز فعالیت حرفه‌ای خود تلاش کرد خط‌شکنی انجام دهد و سراغ موضوع و ژانری برود که کمتر در تلویزیون به آن پرداخته شده است. مهرگان جزو کارگردانان جوان تلویزیون است که راه بسیار درازی پیش رو دارد و در حال تجربه‌های ابتدایی خود است. این اثر اولین اثر حرفه‌ای مهرگان است.
دادگاهی به وسعت تلویزیون
«آقای قاضی» کلیدواژه‌ای که مدتی است در فضای مجازی و در میان افکار عمومی بازتاب‌های متفاوتی را به همراه داشته است. با نگاهی عمیق نسبت به این واژه می‌توان به ریشه «عدالت» رسید؛ مسأله‌ای مهم که همواره در دستور کار دستگاه عدلیه بوده و هست. حال این روزها «آقای قاضی» نسخه تلویزیونی دوباره روی آنتن رفته است؛ مجموعه نمایشی که ترکیبی از مستند و تله‌تئاتر بوده و موضوع داستان‌ها، پرونده‌های واقعی است؛ اما فضای داستان؛ یعنی صحنه دادگاه شبیه به واقعیت نیست.
در این اثر برنامه‌سازان برای باورپذیرترشدن سناریو از بازیگری که کمتر چهره بوده، استفاده کردند. «بهزاد خلج» بازیگری که خاک زیادی در صحنه تئاتر خورده و این روزها در قاب کوچک تا اندازه‌ای توانسته است رضایت مخاطب را به دست آورد.
در واقع این سریال تلاش کرده است فضای دادگاه و روند رسیدگی به یک پرونده و مسائل حقوقی را در خانه‌های مردم مطرح کند. اهمیت این سریال در جایی است که مردم را با حقوق خود آشنا می‌کند و این رویداد کمتر در تلویزیون و در قالب سریال مورد توجه قرار گرفته است.
بازیگری تئاتری که باورپذیر ظاهر شده است
بهزاد خلج نقش اصلی این سریال را بازی می‌کند. بازیگری که بیشتر به‌عنوان بازیگر تئاتر شناخته می‌شود. عدم شناخته شده بودن چهره او برای مخاطب به باورپذیری این نقش کمک کرده است البته خود خلج هم در این نقش خوب فرو رفته و آن را باورپذیر ایفا کرده است.
مزیت دیگر این سریال، همکاری با بازیگران کمتر شناخته شده است که هم به این استعدادهای جدید میدان داده که دیده شوند و هم اینکه از فضای سلبریتی‌زدگی و چهره‌زدگی به سمت توجه به محتوا و فیلمنامه حرکت کرده است به این معنا که اولویت کارگردان، طرح موضوعات خود بوده است نه اینکه با فرد شناخته شده فقط برای سریال مخاطب جذب کند.
بازنمایی شخصیت قاضی
در این سریال، آقای قاضی شوخی می‌کند، عصبانی می‌شود؛ اما عدالت دارد و برای رسیدن به عدل و حکم دادن در چارچوب قانون، خیلی از وقت‌ها احساساتی که نشان می‌دهد بعد از دادن حکم است. گرچه قضاتی با چنین مشخصاتی در دستگاه قضایی کشور کم نیستند؛ اما عملا حجم انبوه پرونده‌های قضایی مانع می‌شود قضات مثل آقای قاضی داستان آن‌قدر صبورانه و با طمأنینه به پرونده‌ها رسیدگی کنند. در واقع فیلمساز برای تفهیم کافی و کامل مسائل قضایی به عموم مردم، شخصیت قاضی را اینگونه به نمایش درآورده است تا بتواند به جزئیات یک پرونده و بیان قوانین حقوقی بپردازد.
فیلمساز برای باورپذیر کردن داستان‌ها از یکسو با هوشمندی از بازیگران جدید و ناشناخته استفاده کرده است و از سوی دیگر شخصیت آقای قاضی را بسیار ملموس و دوست‌داشتنی به تصویر کشیده
است.
قاضی داستان، شخصیتی شجاع، قوی، با علم بالا، دلسوز، پیگیر، قاطع و مهم‌تر از همه یک انسان واقعی است؛ شوخی می‌کند، عصبانی می‌شود؛ اما عدالت دارد و برای رسیدن به عدل و حکم دادن در چارچوب قانون، خیلی از وقت‌ها احساساتی که آقای قاضی نشان می‌دهد بعد از دادن حکم است.
قضاتی با چنین مشخصاتی در دستگاه قضایی کشور کم نیستند؛ در واقع فیلمساز برای تفهیم کافی و کامل مسائل قضایی به عموم مردم، شخصیت قاضی را اینگونه به نمایش درآورده است تا بتواند به جزئیات یک پرونده و بیان قوانین حقوقی بپردازد.
وکیل‌بازی تلویزیونی
«آقای قاضی» نقطه عطف برنامه‌های آموزشی - حقوقی است و اولین برنامه‌ای است که به‌صورت دیالوگ به آموزش مسائل حقوقی می‌پردازد، البته پیش از آن برنامه‌های آموزشی - حقوقی دیگری در شبکه سه یا پنج داشتیم که با سوال و جواب پیش می‌رفت و مسائل حقوقی در آن بیان می‌شد؛ اما چون سوال و جواب جنبه آموزش مستقیم دارد، اثرگذاری موردنظر را روی مخاطب نخواهد داشت، برخلاف آن برنامه‌ها، مخاطب حین دیدن «آقای قاضی» حواسش به سریال است و نمی‌خواهد چیزی یاد بگیرد و حتی مبنای فیلم نیز بر اساس آموزش مستقیم به مخاطبان نیست، بلکه ما به‌صورت غیرمستقیم از آن یاد می‌گیریم، این بهترین رکن سریال «آقای قاضی» است.
بیننده، شخصیت «آقای قاضی» را شجاع، قوی، با علم بالا، دلسوز، پیگیر و هر آنچه که تماشاگر از شخصیت یک قاضی انتظار دارد، در این سریال شاهد است. این مسأله باعث می‌شود نوجوان‌ها و جوان‌هایی که هنوز وارد رشته خاصی نشده‌اند به سمت شغل قضاوت کشیده شوند.
مردم نیازمند یادگرفتن حقوق خود هستند
مهم‌ترین پیامد سریال «آقای قاضی» یا هدف ساخته‌شدن این اثر، آموزش نکات حقوقی به مردم است. بسیاری از پرونده‌های موجود در قوه قضائیه و اطاله روند دادرسی به دلیل تعداد زیاد این پرونده‌ها به علت همین عدم آموزش نکات حقوقی به مردم و آشنا نبودن مردم با حقوق خود در زمینه‌های مختلف است. حالا «آقای قاضی» تلاش دارد با دست‌مایه قراردادن پرونده‌های واقعی بتواند مردم را در حین تماشای یک اثر نمایشی جذاب با حقوق خود و نکات حقوقی که در زندگی افراد بسیار مهم است، آموزش دهد و مردم بدانند که طبق قوانین کشور چه حقوقی دارند و در طرح مباحث خود در دادگاه‌ها چه نکاتی را باید رعایت کنند.یکی از اهداف فعالیت هر رسانه، آگاهی‌بخشی به مردم است. بر همین اساس هم امام خمینی(ره) از صداوسیما به‌عنوان یک دانشگاه نام بردند و تلاش داشتند به ماهیت آموزشی و آگاهی‌بخشی رسانه اشاره کنند. حالا سریال «آقای قاضی» تلاش دارد با آموزش‌های حقوقی، نقش آگاهی‌بخشی رسانه ملی را تقویت کند. البته قطعا این مسأله قابل‌انکار نیست که با اقدامات موردی و ساخت یک اثر، هدف آگاهی‌بخشی کاملا انجام نمی‌شود و باید با اقدامات مستمر در این زمینه آگاهی‌های مردم را افزایش داد. البته مجموعه «آقای قاضی» هم باید در فصل‌های جدید خود ضعف‌هایش را رفع کند و با ارتقای کیفیت و جذاب نمایشی بتواند طیف مخاطبان خود را افزایش دهد؛ بنابراین سریال «آقای قاضی» و تیم سازنده این مجموعه توانستند دست به اقدامی نو در تلویزیون بزنند که کمتر موردتوجه برنامه‌سازان تلویزیون بود. اتفاقا تجربه نشان داده که معرفی بازیگران بااستعداد و عوامل تولید از جمله نویسنده و کارگردان هم در همین مجموعه‌ها انجام می‌شود و این آثار، مسیری برای معرفی استعدادهای جدید به عرصه هنر و آثار نمایشی کشور هستند. استفاده از بازیگران جدید در این سریال هم با همین هدف انجام شده است که امیدواریم از دل بازیگران تئاتری این مجموعه در سال‌های آینده، چندین بازیگر قدر و توانا به تلویزیون و سینمای ایران معرفی شود. «آقای قاضی» اتفاق جدیدی در تلویزیون است که باید مجموعه‌های بعدی استمرار پیدا کند، زیرا مردم نیازمند آشنایی با مسائل حقوقی هستند.
منبع: صبح نو
