به گزارش«سدید»؛ از پوستر «دفتر یادداشت» میشد خیلی چیزها را حدس زد و به خطا هم نرفت. وقتی پوستری را عوامل فیلم منتشر کردند که یادآور فیلم «مالنا» با بازی مونیکا بلوچی است، سمت و سوی فیلم مشخص بود. رضا عطاران در مرکز پوستر قرار دارد که چندین زن با فندک به دنبال روشن کردن سیگار او هستند. اتفاقا همین فیلم هم فیلمی با تم اروتیک است. سریال «دفتر یادداشت» به دلیل حضور رضا عطاران در آن از همان ابتدا مورد توجه مخاطب بود و پیشبینی میشد که بتواند جزو سریالهای مهم نمایش خانگی در وضعیت فعلی باشد. البته تا به اینجای کار کیفیت «دفتر یادداشت» در حد انتظارها نبوده است. پنج قسمت از این سریال تا به امروز منتشر شده و در حال حاضر از سریالهای مهم نمایش خانگی است.
دفتر یادداشت» در ژانر کمدی و جنایی ساخته شده است. این سریال را کیارش اسدیزاده ساخته است و حسین اکبری، تهیهکنندگی آن را برعهده دارد. «دفتر یادداشت» اولین تجربه بازیگری رضا عطاران در سریال نمایش خانگی پس از ۱۰ سال است. نخستین قسمت از این سریال، جمعه ۲۶ آبان ۱۴۰۲ در پلتفرم فیلمنت پخش شد. رضا عطاران، حسن معجونی، مینا ساداتی، داریوش کاردان، آزیتا حاجیان، کاظم سیاحی و سوگل خلیق از جمله بازیگران این مجموعه هستند.
اما قصه «دفتر یادداشت» داستان جالبی است و قدرت جذب مخاطب را دارد. داستان این سریال از این قرار است که ایرج و حمید، رفقای قدیمی از دوران کودکی، سرشان برای پیگیری پروندههای جنایی درد میکند، پای آنها ناخواسته به پرونده قتلهای زنجیرهای باز میشود، پروندهای که با ورود آنها، آبستن حوادث خطرناکتری میشود؛ اما ماجرا پیچیدهتر از این حرفهاست. در این بین ایرج به دلیل مشکل مغزی منحصربهفردش مرتبا همهچیز و همهکس را از خاطر میبرد و به همه زنان ابراز علاقه میکند. اما کسی که او را دوست دارد، عاشق نوشابه است.
فعلا بیش از همه پوستر این سریال مورد توجه قرار گرفته است. البته پیش از این هم مهران مدیری در سریال «مرد هزارچهره» این سکانس را البته نه با فندک و کبریت که با چندین اسلحه روی صورتش بازسازی کرده بود. انتشار این تصاویر از سریال «دفتر یادداشت» بار دیگر صدای اعتراض کسانی که همواره منتقد تولیدات شبکه نمایش خانگی بوده و آن را به ترویج بیبند و باری متهم کردهاند، بلند کردهاست و برخی کاربران شبکههای اجتماعی اشاره این سریال به فیلم «مالنا» که به محتوا و صحنههای اروتیکش مشهور است را نامناسب دانسته و واکنش تندی به آن داشتهاند. درست است که عطاران یکی از بازیگران گیشهساز در سینمای ایران است و حضور او در هر اثری تا حد زیادی موفقیت آن اثر در فروش را تضمین میکند؛ اما این همه داستان نیست. به نظر میرسد این سریال اتکای بیش از حد به این برگ برنده داشته و از همینجا ضربه خورده است.
در واقع رضا عطاران یکی از جدیترین پدیدههای طنز کمدی در ایران است. هنوز وقتی سریالهای او در تلویزیون پخش میشوند، میلیونها مخاطب مشتاق و لبخند به لب، به صفحه چشم میدوزند و لذت میبرند، درحالیکه کارهای رقیب آن روزهایش؛ یعنی مهران مدیری، بعد از چند سال چندان تماشایی به نظر نمیرسند. او ذات و ماهیت یک مرد ایرانی را به خوبی درآورده و با خودش از داستانی به داستان دیگر میبرد. اگر دقت کنیم در دهه گذشته عطاران غالبا از سطح فیلمها یا سریالهایی که بازی میکرد بالاتر بود. او خودش یک سر و گردن بالاتر از قصههای ضعیف و کارگردانیهایی که عمدتا سر دستی بودند، میایستاد و مخاطب هم فقط برای دیدن عطاران بود که بلیت سینما یا اشتراک پلتفرم را برای یک سریال میخرید.
مشکل کار اتفاقا همین جاست. نمیتوانی عطاران باشی و با اتکا به این داشته شخصی ارزشمند، خیالت راحت باشد در هر پروژهای که حاضر شوی، حتی اگر بسیار ضعیف باشد، توانستهای سطح و وزن خودت را حفظ کنی. اکبر عبدی که او هم پدیدهای دیگر در کمدی ایران بود و در مقایسه با رقیب سالهای جوانیاش؛ یعنی علیرضا خمسه، ملاحتهایش تاریخ مصرفدار نیستند، دقیقا همین مشکل را داشت.
سریال «دفتر یادداشت» که جز رضا عطاران تقریبا هیچ برگ برنده دیگری ندارد شاید نقطه اوج این وضعیت تراژیک در کارنامه این بازیگر باشد. چه عطاران، چه اکبر عبدی و چه هر کمدین بزرگ و مؤلف دیگری، برای اینکه هنرهایش را نمایش بدهد باید در موقعیت دراماتیک خاصی قرار بگیرد که امکان این جلوهگری را به او میدهد. وقتی قصهای در کار نباشد برای خنداندن مخاطب چه راهی باقی میماند.
چرا «دفتر یادداشت» سریال خوبی نیست؟
اسدیزاده در سریال «دفتر یادداشت» تلاش کرده لحن و روایت متفاوتی از سریالهای قبلی خود مثل «کرگدن» و «هفت» را ارائه کند و تقریبا هم موفق ظاهر شده است. اگر بخواهیم وجه اشتراکی میان این سه تجربه اسدیزاده در عرصه سریالسازی پیدا کنیم باید سراغ پسزمینه «جنایی» هر سه روایت برویم. در واقع در هر سه اثر ما با یک قصه جنایی روبهرو هستیم که علاقه کارگردان به این نوع قصهها را نشان میدهد.
اما چرا «دفتر یادداشت» سریال خوبی نیست. قصه این سریال، قصه بدی نیست و میتواند مخاطب را سرگرم نگه دارد، بازیگران خوبی هم در این سریال حضور دارند و زوج معجونی و عطاران ترکیب خوبی از آب درآمده است؛ بنابراین سوال و ابهام مهمی که مردم و منتقدین متوجه آن نمیشوند این است که چنین سریالی با این ظرفیت چرا دست به شوخیهای جنسی سخیف زده و خود را مضحکه کرده است.
در واقع مخاطب متوجه نمیشود که این سریال چه نیازی به این همه شوخی جنسی و اروتیک دارد که خود را با استفاده از این شوخیها، سطحی و لوده کرده و ارزش هنری خود را کنار گذاشته است. البته عطاران در سینما و مجموعههای نمایشی نوعی ساختارشکنی را در مسیر حرفهای به مؤلفهاش تبدیل کرده است و آثار کمدیاش با اجرای او با شوخیهای جنسی پیوند خورده و نقطه عطفهای کمدی روایت این سریال همچون سایر آثار عطاران مبتنی بر شوخیهای اروتیک او است. بهنوعی در اکثر آثار عطاران این نوع شوخیها دیده میشود.
در همین سریال هم کاراکتر عطاران طوری طراحی شده که او شیفته زنان باشد. شخصیت ایرج با اینکه دستکم پنجاه و اندی سال سن دارد، اما هر جایی که زنی باشدوسوسه خواهد شد. در سکانسی از قسمت اول این سریال او درب اتاقی که پرستاران در آن استقرار دارند را باز میکند و با اینکه پرستار دیگری از ورودش ممانعت میکند، تمایل دارد وارد اتاق شود. در سکانس نخست سریال که بخشی از خاطرات ایرج (عطاران) را یادآوری میکند، او برای یک عملیات پلیسی وارد یک مراسم عروسی شده و حمید (حسن معجونی) زنپوش شده، لباس عروسی را به تن دارد. ایرج به او میگوید: بخواب روی زمین، اما، چون لباس تنگ است قبل از هویدا شدن زنپوشی حمید، ایرج از این کار انصراف میدهد.
در اکثر سکانسها، مردان سریال لخت هستند و رضا عطاران هر کجا زنی را میبیند میخواهد با او آشنا شود و قرار بگذارد. در سکانسی که منیر، مدیر ساختمان به او مراجعه میکند با اینکه متأهل است؛ اما ایرج اصرار دارد که او را به خانه ببرد.
اینها نمونههایی از سکانسهای اروتیک سریال «دفتر یادداشت» است و این سریال از این سکانسها زیاد دارد. «دفتر یادداشت» در ادامه سیر طیف زیادی از سریالهای اروتیک شبکه نمایش خانگی است. عارضهای که بسیاری را دچار کرده و «دفتر یادداشت» هم متأسفانه نتوانسته از آن عارضه در امان باشد و در دام شوخیهای سخیف افتاده است که همانطور که اشاره شد معلوم نیست چه آوردهای برای این سریال دارند و چرا کارگردان به سمت استفاده از این شوخیها رفته است. البته مسأله قبحشکنی و قبحزدایی از یک سبک زندگی خاص خیلی وقت است که در بین سینماگران ایرانی دنبال میشود و «دفتر یادداشت» هم در ذیل همین جریان ساخته شده است. با همه این احوال عطاران در قصهای وارد شده که به نوعی قمار محسوب میشود چرا که با دیگر فیلمهایی که بازی کرده تفاوت دارد و از این جهت ریسک بزرگی برای عطاران است.
/انتهای پیام/