به گزارش «سدید»؛ صبح روز گذشته، دوشنبه ۱۷ آبانماه، نشست خبری بیستونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی با ارائه برنامههای این دوره «هفته کتاب» و آیین رونمایی از پوستر این رویداد، با حضور علی رمضانی (مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران) و علیرضا اسماعیلی (مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد)، برگزار شد و مدیرعامل خانه کتاب از تغییرات طرحهای فصلی کتاب و جشنواره «کتاب و رسانه» سخن گفت. در این رویداد فرهنگی و خبری، که علی رمضانی (دبیر بیستونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی) و جمعی از اصحاب رسانه در آن حضور داشتند و در سالن عاشوری خانه کتاب و ادبیات ایران انجام گرفت، شعار هفته کتاب امسال را «جای خالی را با کتاب خوب پر کنید» عنوان و تاکید شد که این جای خالی در دو سال کرونا بیش از پیش حس شده است؛ بنابراین میتوان جای خالی سفر، دانشگاه، مهمانی و مدرسه و هرچه تمنایش را داریم و در دسترس ما نیست، با کتاب خوب پر کرد. باوجوداین، هفته کتاب از مهمترین رویدادهای فرهنگی کشور است که هرساله برگزار و از آن به شکل گستردهای در سراسر کشور استقبال میشود و خوشبختانه از سال ۷۲ که نخستین دوره آن برگزار شد، تا امروز تاثیر ویژهای بر فضای مطالعه اهل کتاب داشته است. گزارش «صبحنو» را از برگزاری این نشست خبری بخوانید.
هفته کتاب؛ هر روز یک نام
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در این نشست خبری گفت: «ما تلاش کردیم تا در بیستونهمین دوره این رویداد به برنامههای متفاوت و غیرکلیشهای ضریب بدهیم. برنامههایی که برای این دوره طراحی شده، حاصل هماندیشی دوستداران کتاب و انجمنهای مختلف از سراسر کشور است. شعار هفته کتاب «جای خالی را با کتاب خوب پر کنیم» است که جایی خالی آن را در این دو سالی که از همهگیری ویروس کرونا میگذرد، همه ما به شکلهای مختلف درک کردهایم. جای خالی سفر، مهمانی، آموزش حضوری دانشگاهها و مدارس و هر آنچه را در دل تمنا داریم، اما نمیتوانیم در ایام کرونا به آن دست پیدا بکنیم، میتوان با کتاب خوب پر کرد».
علی رمضانی افزود: «ما بهرسم هرساله، برای هر روز از هفته کتاب نامی انتخاب کردهایم که هر نام نمایانگر موضوع و قشر خاصی است. همکاران ما در ستاد هفته کتاب در مشورت با اهالی قلم و کتاب و اصحاب فرهنگ این اسامی را نهایی کردهاند که باید تلاش بکنیم این اسامی تبدیل به حرکت و اقدامی شوند تا روزهای هفته کتاب برای همه شیرینتر شود».
در ادامه، رمضانی نام روزهای مختلف هفته کتاب را چنین بیان کرد: «دوشنبه ۲۴آبان، روز آغاز هفته کتاب را که در تقویم رسمی کشور به نام روز کتاب و کتابخوانی نامگذاری شده است، با همین نام به کار میبریم. روز سهشنبه ۲۵آبان به نام «کتاب خوب؛ یار همیشه همراه» نامگذاری شده است. روزهای چهارشنبه ۲۶آبان به نام «کتاب، زبان فارسی، شعر و ادبیات داستانی»، پنجشنبه ۲۷آبان «کتاب و رسانه، همافزایی و تعاملات»، جمعه ۲۸آبان «کتاب، خانواده و سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی»، شنبه ۲۹آبان «ناشران، کتابفروشیها و ارکان صنعت نشر»، یکشنبه ۳۰آبان «کتاب، مادران شهدا و زنان در دفاع مقدس» و دوشنبه اول آذر «کتاب، کودک و نوجوان و آینده نسل مجازی» نامگذاری شدهاند».
هفته کتاب؛ برنامههای ازپیشتعیینشده
رمضانی در بخش دیگری از سخنانش به معرفی برنامههایی پرداخت که قرار است در هفته کتاب اجرا شوند. او در این رابطه گفت: برنامههای متعددی در حوزههای ملی و استانی به ستاد هفته کتاب رسیده که شاخصترین آنها را معرفی میکنم. در روزهای باقیمانده تا آغاز هفته کتاب برنامههای دیگری از جانب نهادهای مختلف به ستاد اعلام خواهد شد که همگی را از طریق سایت روابطعمومی اعلام میکنیم. بیش از ۱۵نهاد و سازمان، حدود ۸۰برنامه ملی را به ما اعلام کردهاند. ما با یک برنامه مشترک از جانب نهاد کتابخانههای عمومی کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد و موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، از روز شنبه ۲۲آبانماه به پیشواز هفته کتاب میرویم که این برنامه تجدید بیعت با شهدای گرانقدر در بهشتزهرا (س) است. نهاد کتابخانهها نیز برنامههای مفصلی برای هفته کتاب پیشبینی کرده است. از برنامههای دیگر، آیین تجلیل از برگزیدگان حوزه کتابخوانی در زمینههای کتابداران و کتابخانههای برتر و سایر ارکان حوزه کتاب است که در تالار وحدت برگزار خواهد شد».
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران اضافه کرد: «وزارت آموزشوپرورش نیز در هفته کتاب حضور فعالی خواهد داشت. آنها آیین افتتاحیه پنجمین جشنواره دانایی و توانایی و اختتامیه دومین دوره کتاب سال معلم را برگزار میکنند. جهاد دانشگاهی هم جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی را در روزهای هفته کتاب برگزار میکند. ستاد کانونهای فرهنگی و هنری مساجد کشور جشنواره ملی کتاب بچههای مسجد را برپا خواهد کرد».
رمضانی در ادامه به حضور فعال وزارت تعاون، کارو رفاه اجتماعی در هفته کتاب اشاره کرد و چنین گفت: «این وزارتخانه قرار است در تجهیز کتابخانهها و شناسایی و تقدیر از کارگران برتر حوزه کتابخوانی، برنامههای جدی داشته باشد. وزارت جهاد کشاورزی نیز که ظاهرا دستگاهی دور از موضوع است، بنا دارد سومین دوره هفته ملی کتاب کشاورزی و منابع طبیعی را برگزار کند».
هفته کتاب و آیینهای یادبود و تقدیر
در ادامه نشست خبری بیستونهمین هفته کتاب جمهوری اسلامی، علی رمضانی از برگزاری یک آیین یادبود سخت گفت: «موسسه پژوهشی میراث مکتوب آیین یادبود زندهیاد «آذرتاش آذرنوش» را برگزار میکند. چهلمین روز درگذشت این مترجم و پژوهشگر فرهیخته مصادف شد با هفته کتاب. همچنین در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد برنامههای مفصلی برای هفته کتاب تدارک دیده شده است. اداره کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی نیز آیین انتخاب ناشر نمونه سال و تقدیر از کتابفروشان پیشکسوت را خواهد داشت. اداره کل مجامع و تشکلها و فعالان فرهنگی آیین رونمایی از کتب ترجمهشده به زبان چینی در قالب طرحهای حمایتی از ترجمه آثار ایرانی به زبانهای دیگر را برگزار میکند. دفتر مطالعات و برنامهریزی کتابخوانی حمایت از برنامههای کتابخوانی روستاییان و افتتاح یک کتابخانه در استان سیستانوبلوچستان را در دستورکار خود دارد».
رمضانی در بخش دیگری از این جلسه به برنامههای متنوع استانهای مختلف کشور برای برگزاری هرچه باشکوهتر هفته کتاب اشاره داشت و بیان کرد: «در استانهای کشور نزدیک به هزار برنامه خرد و کلان از رونمایی کتاب گرفته تا نشستهای نقد و بررسی، جلسات کتابخوانی و شعرخوانی، آیینهای بزرگداشت، جایزهها و جشنوارهها، گردشگری کتاب، نمایشگاههای کتاب و برنامههای مربوط به اهدای کتاب طراحی شدهاند. ۱۷استان آیین مربوط به کتاب سال استانی را برگزار میکند. همچنین روز ۳۰آبان آیین ملی رونمایی از تقریظ رهبری بر یک کتاب حوزه دفاع مقدس را خواهیم داشت که کلیه استانهای کشور بهصورت برخط در این برنامه حضور دارند». او افزود: «در استان خراسان شمالی دومین جشنواره کتاب روستایی و عشایری، در استان سیستانوبلوچستان آیین اهدای کتاب به دانشآموزان حاشیهنشین و در استان آذربایجانغربی یک مراسم عصر کتاب و در استان زنجان آیین تجلیل از خادمان فرهنگ و هنر برپا خواهد شد. ۲۰انجمن صنفی و تشکل فرهنگی نیز حدود ۱۵۰برنامه برای این هفته تدارک دیدهاند».
هفته کتاب و برنامههای خانه کتاب
رمضانی بخش دیگری از سخنانش را به معرفی برنامههای موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در هفته کتاب اختصاص داد و یادآور شد: «با توجه به محدودیتهای کرونایی در هفته کتاب بین یک تا سه نشست را در سرای اهل قلم برگزار میکنیم که این سرا در طول سال هم برنامههای مفصلی را در معرفی، نقد و بررسی کتاب دارد. همچنین قرار است به مناطق کمبرخوردار و مدارس مناطق دوردست کتاب اهدا شود و در تجهیز کتابخانههای دانشگاهها و مراکز آموزشی مشارکت جدی خواهیم داشت. از مداخل کتابی ویکیادبیات و همچنین از هفت رمان از نویسندگان نوقلم در حوزه دفاع مقدس نیز رونمایی میکنیم. همچنین طرح پاییزه کتاب۱۴۰۰ در روزهای هفته کتاب برپا خواهد شد».
رمضانی در ادامه به انجام اصلاحات طرحهای فروش فصلی کتاب که بر مراجعه به کتابفروشیها متمرکز است، اشاره کرد و گفت: «ما در مجموعه خانه کتاب و ادبیات ایران با بررسی دورههای قبلی طرحهای فروش فصلی اشکالاتی را احصا کردیم. پرسش مهم این بود که آیا این طرحها به گسترش عدالت فرهنگ کمک میکند؟ و پاسخی که به آن رسیدیم «خیر» بود، چون تجمع کتابفروشیها در برخی شهرها و استانهای خاص است. ما در برخی استانها، کتابفروشی کم داریم که قاعدتا یارانه کمتری به آنها اختصاص پیدا میکند. برپایی نمایشگاه مجازی راهی برای رفع این معضل بود. تغییرات در طرحهای فروش فصلی از این جنس است تا به گسترش عدالت فرهنگی کمک و یارانه بیشتری به استانهای محروم اختصاص پیدا بکند. مهلت پایان طرح نیز در این استانها بیشتر از استانهای برخوردار است».
او افزود: «درصورتیکه بتوانیم اطلاعات دانشآموزان و دانشجویان را از مراجع اصلی احصا بکنیم، یارانه بیشتری به این طیفها اختصاص خواهیم داد. برنامههای متفاوتی هم برای دیدار با اهالی قلم و کتابفروشان در حال طراحی است بهزودی اعلام خواهد شد؛ ازاینرو برنامه کتابگردی بهصورت پیشین نداریم. قرار است جشنواره کتاب و رسانه نیز با تغییراتی همراه باشد تا بهتر به بازنمایی خدمات اصحاب رسانه به حوزه کتاب بپردازد. اگر این اصلاح زود انجام شود، در هفته کتاب فراخوان این جشنواره را منتشر میکنیم، وگرنه به دیگر روزهای سال موکول میشود».
طراحی برنامههایی متفاوت
رمضانی همچنین در بخش دیگری از این نشست تاکید کرد: «قرار است پس از پایان هفته کتاب برنامههای برگزارشده ازسوی تیمهای تخصصی مورد ارزیابی کیفی قرار بگیرند. در این دوره ما تلاش کردیم تا به برنامههای متفاوت، ضریب بیشتری داده و از آنها حمایتهای بیشتری انجام بدهیم. بههرحال آیینهایی که در مناسبتهای مختلف برگزار میشوند، برای مردم بهمثابه تلنگرند. درحالیکه شاید برای دستاندرکاران برنامههای تکراری باشد؛ بنابراین ما سعی داریم از کلیشهها دوری کنیم و انشاءالله در دورههای بعد برنامههای هفته کتاب متنوعتر خواهند بود. امیدوارم که اصحاب رسانه نیز در این مهم ما را یاری برسانند».
انتهای پیام/