به گزارش«سدید»؛ منصور ضابطیان، تهیهکننده، روزنامهنگار، کارگردان و مجری رادیو و تلویزیون است که علاوه بر فعالیتهای فرهنگی و هنریاش، دستی فعال بر قلم دارد و چندین کتاب نوشته که با اقبال هم روبهرو شده و به چاپهای چندم رسیده است.
سفرنامههای «مارک و پلو» شرحی از سفرهای او به کشورهای فرانسه، ایتالیا، ارمنستان، هند، کرهجنوبی، اسپانیا، ایالات متحده و... است. همچنین «مارک دو پلو» شرح سفر او به کشورهای هلند، آلمان، پرتغال، یونان، عراق و کنیاست. «سباستین» درباره سفرش به کوبا، «چای نعنا» درباره سفرش به مراکش، کتاب «بیزمستان» درزمینه سفر به تاجیکستان، آذربایجان و گرجستان و کتاب «برگ اضافی» مجموع یادداشتهای ضابطیان از شرق تا غرب است. ضابطیان بهتازگی سفری به ژاپن داشته و در حال نوشتن سفرنامه آن برای مردم است. همین مساله بهانه گفتگوی ما با مارکوپولوی وطنی شد.
سفرنامه؛ بهترین سند تاریخی از گذشته تاکنون
منصور ضابطیان در ابتدای این گفتگو به الزامات و بایدهای سفرنامهنویسی اشاره کرد و گفت: برای اینکه زمانه، رفتار اجتماعی و شرایط جغرافیایی انسانهایی مانند سعدی، ناصرخسرو و... را بشناسیم، میتوانیم از سفرنامهها استفاده کنیم، زیرا آنقدر که سفرنامهها به عنوان یک اثر مستند میتوانند به ما کمک کنند، رمانها یا اشعار نمیتوانند این وظیفه را برعهده بگیرند؛ بنابراین سفرنامه در هر دورانی بهترین سند باقیمانده از شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی منطقهای است که درباره آن مطلبی نوشته شده است. در حال حاضر هم با وجود گستردگی شاخه سفرنامهها و مدیاهای مختلف (کتاب، فیلم، پادکست و...) همچنان ژانر سفرنامه میتواند یک منبع مستند از زمانه ما برای آینده باشد.
عشق به سفر و ماجراجویی
وی در پاسخ به این پرسش که چطور تصمیم گرفتید سفرهای خود را به اثری ماندگار تبدیل کنید، بیان کرد: زمانی که عشق سفر داشته باشی و شغلت روزنامهنگاری و گزارشنویسی باشد، طبیعتاً این دو با یکدیگر ترکیب و تبدیل به سفرنامهنویسی میشود. سفرنامهنویسی برای من بخشی از حرفه روزنامهنگاری بود، اما بعدتر به عنوان یک شغل مستقل و یک علاقهمندی ویژه از آنچه در روزنامهنگاری تجربه کردم، دنبال شد که تا امروز ادامه دارد و حاصلش ۱۰ سفرنامه کشورهای مختلف شد.
خاطره ماندگار و خندهدار از سفر ایتالیا
نویسنده کتاب «نوشابه زرد» هزینههای سفر، پیدا کردن اسپانسر، تنظیم کردن زمان برای سفر را مهمترین چالشهای سفر بیان کرد.
ضابطیان خاطرهای را از سفر به ایتالیا تعریف کرد که به گفته خودش تا حالا در جایی منتشر نشده، اما شنیدنش خالی از لطف نیست. او گفت: من بیشتر خاطرههای ماندگارم را در کتابهایم ثبت میکنم، اما یک خاطره جالب از سفر ایتالیا را همیشه در ذهنم نگه داشتهام. در آن سفر به دنبال کتابی برای خواندن بودم و به خاطر دارم چند کتاب به زبان فارسی همراهم بود که آنها را مطالعه کرده بودم و بقیه کتابها که به زبان ایتالیایی بود را نمیتوانستم بخوانم، اما بالاخره یک کتاب سودوکو به زبان ایتالیایی پیدا کردم که خیلی خوب توانستم جدولهایش را حل کنم، در صورتی که وقتی این کار را در تهران انجام میدادم همیشه نصفه و نیمه رهایش میکردم و حوصلهام سر میرفت. اما حالا خوشحال بودم که میتوانستم سودوکوی ایتالیایی حل کنم. این کتاب تا زمانی که به خانه یکی از دوستان ایرانیام رسیدم که مسلط به زبان ایتالیایی بود، همراهم بود. دوستم وقتی کتاب را دستم دید، گفت: کتاب سودوکو برای کودکان خریدی؟ آن لحظه متوجه شدم تمام این مدت سودوکوی کودکان حل میکردم و فکر میکردم خیلی باهوش هستم.
کدام سفرنامه از سوی مردم با اقبال روبهرو شده است؟
این روزنامهنگار با بیان اینکه همه سفرنامههایم تداعیکننده خاطرات جالب و نو هستند، عنوان کرد: از همه بیشتر سفرنامه سباستین؛ سفر ۲۰ روزه به کوبا را میپسندم، اما سفرنامه چای نعنا که حاصل سفر من به مراکش است، خیلی از سمت مردم استقبال شد و این مسئله خیلی به دلم نشست و خوشحالم کرد. بهتازگی هم سفری به ژاپن داشتم و در حال نوشتن سفرنامه آن برای مردم هستم.
کمبود سفرنامه خوب و جدید درباره ایران
ضابطیان همچنین گفت: سفرنامهها در شناخت جغرافیا و فرهنگ کشور تأثیر بسیار زیادی دارند، تعداد سفرنامههای قدیمی درباره ایران زیاد و تاریخچه سفرنامهنویسی در ایران بسیار غنی است. ناصرخسرو را میتوان نخستین کسی دانست که سفرنامهای به زبان فارسی نوشته که آثارش بسیار باارزش هستند.
او اظهار کرد: از مشهورترین سفرنامههای ایرانی میتوان به سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی، حاجی سیاح محلاتی و سفیر سیمرغ استاد محمدعلی اسلامی ندوشن اشاره کرد.
ضابطیان همچنین به کمبود سفرنامههای جدید درباره ایران اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سفرنامهای که به زمان حال نزدیک باشد تا به وسیله آن، ایران امروز را به کسانی که قصد دارند به ایران بیایند و یا دوست دارند ایران را بشناسند، نداریم و به نظرم در این باره کمکاری شده است.
/انتهای پیام/
منبع: قدس