به گزارش «سدید»؛ در سالهای اخیر با شدت گرفتن انتقادات و حملات نسبت به دین اسلام و مسلمانان در کشورهای غربی، برخی از افراد بر گفتوگوهای بین ادیانی برای رسیدن به صلح بین پیروان ادیان مختلف در جوامع و لزوم تلاش برای از بین بردن دیدگاههای نادرست و سوء برداشتها در مورد آموزههای دینی تأکید کردهاند.
در واقع میتوان گفت که به وجود آوردن فضای گفتوگو بین پیروان ادیان مختلف که گاهی هیچ شناختی از ادیان و پیروان آنها ندارند میتواند به شدت بر کاهش دینستیزی مانند اسلامهراسی و به وجود آمدن فضای صلح، مدارا و تحملپذیری تأثیر مثبتی داشته باشد.
در ایران نیز این موضوع مورد توجه قرار دارد و در سال ۱۳۹۳، امروز ۲۷ آذر مصادف با هجدهم دسامبر به مناسبت تصویب پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر «جهان عاری از خشونت و افراطیگری» در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی و به اتفاق آرا به عنوان روز مبارزه با خشونت و افراطیگری تعیین و تصویب شد.
پروفسور امیر حسین(Amir Hussain)، دینپژوه و متخصص مطالعات اسلامی است. حسین در ۲۰۲۰ به عنوان نایبرئیس آکادمی دین آمریکا انتخاب شده و آثار قابل توجهی را با همکاری انتشارات دانشگاه آکسفورد انجام داده است. وی در حال حاضر رئیس گروه مطالعات الهیات در دانشگاه لویولا مری مونت در لسآنجلس است. پروفسور حسین در گفتوگویی که به همین مناسبت با خبرگزاری ایکنا داشت در مورد نقش دین در جلوگیری از خشونت و ترویج صلح صحبت کرد.
پروفسور حسین در پاسخ به سؤالی در مورد رشد بالای خشونت تروریستی به نام اسلام در سالهای اخیر که باعث موضعگیریهایی علیه نهادهای مذهبی مسلمانان شده است با اشاره به بیارتباط بودن خشونت با آموزههای دینی گفت: برای بسیاری از اعمال خشونتآمیز، دلایل سیاسی وجود دارد نه مذهبی. بنابراین افراد در شرایط سخت به خشونت با خشونت پاسخ خواهند داد.
حسین با اشاره به بروز خشونت از سوی برخی از پیروان ادیان دیگر ادامه داد: گاهی اوقات این (خشونت) به دین گره میخورد، زیرا در تمام متون و سنتهای دینی، از جمله آنهایی که به زعم برخی عاری از خشونت هستند مانند بودیسم، خشونت در آنها هم وجود دارد. بنابراین گاهی افراد از این متون برای توجیه خشونت خود علیه دیگران استفاده میکنند.
این دینپژوه ریشه افراطگرایی را عدم شناخت کافی از دین دانست و تصریح کرد: فکر میکنم کلید مبارزه با خشونت به اسم دین، آموزش است. بسیاری از مردم در مورد سنتهای دینی خود اطلاعی ندارند، فقط آنچه را در چند خط به آنها آموزش داده میشود، میدانند. بنابراین، مسلماننماهایی که از خشونت استفاده میکنند اغلب برای توجیه اقدامات خود تنها به متنهای اثباتی (متونی برای اثبات یک آموزه، اعتقاد یا اصل الهیاتی) توجه میکنند، اما همه چیز را در مورد سنت (دین) خود را نمیدانند.
وی با ذکر مثالی به نقش دین در جلوگیری از خشونت پرداخت و گفت: من به عنوان یک مسلمان، به مثالی از پیامبر اکرم، حضرت محمد(ص) اشاره میکنم که وقتی بعد از فتح مکه به قدرت رسید، دشمنانش را بخشید، آنهم کسانی که به معنای واقعی کلمه قصد کشتن او را داشتند. بنابراین دین ابزارهای لازم را دارد، اما باید از آنها به درستی استفاده کرد.
حسین در پاسخ به سؤالی در مورد ترویج صلح و مدارا از طریق دین برای مقابله با جنگهای مذهبی گفت: در پاسخ به سؤال قبل به مصادیق تسامح دینی اشاره کردم، فکر میکنم این نکته کلیدی در این رابطه است. آیا مروجان صلح را در سنتهای (دینی) خود میشناسیم؟ یا سعی میکنیم تاریخ را مطابق برنامه خودمان بازنویسی کنیم؟
استاد دانشگاه لویولا مری مونت در لسآنجلس در مورد اینکه مسلمانان کشورهای غربی چگونه میتوانند با باورهای غلطی که خشونت را به اسم دین ترویج میکند مقابله کنند؟ گفت: اولین مورد این است که مسلمانان در زندگی خود به عنوان فرد مسلمان خوب عمل کرده و با همسایگان خود در صلح زندگی کنند. این مسئلهای مهم است، مردم مسلمان باید همسایه را به عنوان یک همسایه خوب ببینند.
وی افزود: دومین راهکار تلاش برای صلح است. داوطلب شدن برای اهداف خوب دشوار است اما میتوانید برای کمک، به مدرسه فرزندتان بروید، به خیریه کمک کنید، همه اینها مهم هستند. ما شهروندان کشورهای مختلف هستیم و باید شهروندان خوبی باشیم. فکر میکنم این راه حل خوبی است و در وهلهی بعد، آموزش. آموزش خودمان درباره دین خود و تاریخ صلح و عدم خشونت میتواند گره گشا باشد.
حسین در پایان، نقش گفتوگوهای ادیان را در ارتقای صلح بسیار مؤثر دانست و گفت: این موضوع بسیار مهمی است، زیرا ابتدا باید در مورد دین خود بیاموزید. اهمیت آموزش همین است و سپس به دیگران درباره دین خود آموزش دهید و از آنها یاد بگیرید. بسیاری از افرادی که از مسلمانان میترسند، هیچ مسلمانی را نمیشناسند. باید در فضای عمومی حضور داشته باشیم و با مشارکت در امور خیریه سیمای حقیقی دین مبین اسلام را به نمایش بگذاریم.
منبع: ایکنا