دکتر طهرانچی مصداق جانم برای ایران بود
به گزارش «سدید»؛ شهادت دکتر محمدمهدی طهرانچی در حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی اتفاق دردناکی برای خانواده دانشگاه آزاد اسلامی بود. دکتر طهرانچی از سال 97 مسئولیت اداره این دانشگاه را بر عهده گرفت و تا آخرین روز حیات خود تمام توان خود را در مسیر تحول این مجموعه علمی به کار بست. در شماره امروز و در گفتوگو با محمدعلی نادی، معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد ابعاد فعالیت رئیس شهید دانشگاه آزاد را مورد بررسی و واکاوی قرار دادیم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.
محمدعلی نادی، معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد، درباره نحوه آشنایی خود با دکتر طهرانچی در گفتوگو با «فرهیختگان» عنوان کرد: «اولین آشنایی من با شهید طهرانچی از طریق سرای نوآوری اتاق بازرگانی و دانشگاه، که حاصل همکاری اتاق بازرگانی اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان بود، شکل گرفت. بعدتر، به عنوان مشاور معاونت علوم انسانی و هنر در زمان حضور دکتر خسروپناه فعالیت داشتم و در همین راستا، پروپوزال دانشکده حکمرانی اسلامی را ارائه کردم. علاوه بر این، ارائه گزارش درباره همکاری در پروژه پایلوت سند تحول و تعالی، که استان اصفهان به عنوان پایلوت آن انتخاب شده بود، نیز به این روند آشنایی کمک کرد.»
او در ادامه افزود: «جلسه‌ای در اردیبهشت ۱۴۰۲ به مناسبت اختتامیه جشنواره‌ای مرتبط با موضوع امامت و مهدویت برگزار شد که در آن میزبان دکتر طهرانچی بودیم. در این مراسم، ایشان گفت‌وگویی با من داشتند و پیشنهاد کردند که در حوزه معاونت همکاری کنم. در نهایت، پس از این صحبت‌ها، از بیست‌و‌دوم تیر ۱۴۰۲ به تهران آمدم و در خدمت ایشان بودم.»
دکتر طهرانچی شخصیتی جامع‌الاطراف داشتند و رویکرد ایشان به تعلیم و تربیت، برخاسته از دانشی عمیق و چندوجهی بود. اگرچه رشته تخصصی دانشگاهی ایشان فیزیک بود، اما در جلسات علمی و بحث‌های تربیتی، کمتر احساس می‌شد که صرفاً از زاویه یک متخصص فیزیک سخن می‌گویند
نادی با اشاره به نگاه دکتر طهرانچی به حوزه علوم تربیتی و مهارتی گفت: «دکتر طهرانچی شخصیتی جامع‌الاطراف داشتند و رویکرد ایشان به تعلیم و تربیت، برخاسته از دانشی عمیق و چندوجهی بود. اگرچه رشته تخصصی دانشگاهی ایشان فیزیک بود، اما در جلسات علمی و بحث‌های تربیتی، کمتر احساس می‌شد که صرفاً از زاویه یک متخصص فیزیک سخن می‌گویند، بلکه ایشان متخصصی در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی بودند که درک بالایی از مفاهیم، نظریه‌ها و گزاره‌های قرآن و شناخت عمیق از مفاهیم قرآنی داشتند.»
معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد در ادامه تصریح کرد: «دوره‌ای که ایشان شاگرد آیت‌الله مجتبی تهرانی بودند تأثیر بسزایی در شکل‌گیری شخصیت علمی و تربیتی‌شان داشته است. این تجربه، ایشان را به فردی متفاوت تبدیل کرده بود که به تعلیم و تربیت در ابعاد مختلف آن اشراف کامل داشت.»
نادی با بیان اینکه شهید طهرانچی به اصلاح نظام تعلیم و تربیت، به عنوان یکی از مسائل بنیادین جامعه، توجه ویژه‌ای داشت، اظهار کرد: «او معتقد بود که بسیاری از مشکلات اجتماعی ریشه در ضعف نظام تربیتی دارند و به همین دلیل تلاش‌های گسترده‌ای برای بهبود و تحول حوزه تعلیم و تربیت انجام داد.»
او بر تأکید دکتر طهرانچی بر سرمایه‌گذاری جدی در حوزه تعلیم و تربیت پیش از دوران پیش‌دبستان اشاره کرد و افزود: «در واقع پیش از آن که وزارت آموزش و پرورش تعلیم و تربیت کودکان را از بهزیستی جدا کرده و به زیرمجموعه خود بیاورد، دکتر طهرانچی دستورالعمل تربیت اسلامی کودکان را در دانشگاه آزاد تدوین و ابلاغ کرده بودند. پس از ورود من به مجموعه، برای اجرای این دستورالعمل، موفق به دریافت مجوزی مشابه سازمان سما از وزارت آموزش و پرورش شدم.»
معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد ژرف‌اندیشی و عمق تفکر را دو ویژگی متمایزکننده شهید طهرانچی در حوزه تعلیم و تربیت دانست و ادامه داد: «این دو ویژگی ناشی از درون‌نگری و فهم عمیق ایشان از متون و مفاهیم قرآنی بود. ایشان با حضور قلبی در این حوزه به مرحله‌ای از ادراک رسیده بودند که هنگام صحبت درباره هر موضوعی برداشتی قرآنی ارائه می‌دادند؛ این برداشت‌ها نه‌تنها دلنشین، بلکه کاملاً قابل درک برای مخاطبان بود و همین ویژگی سبب شده بود که ذهن ایشان در حوزه تعلیم و تربیت بسیار سیال، کاربردی و خلاق باشد.»
نادی با بیان این مطلب که کمترین کسی در حوزه تعلیم و تربیت وجود دارد که با چنین نگرش عمقی به مسائل بپردازد، عنوان کرد: «این رویکرد به‌طور بنیادین، به ارتباط نزدیک ایشان با خدا، قرآن و مبانی اسلامی بازمی‌گردد. در سخنرانی‌های مختلف، حتی در حضور حوزویان و متخصصان فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، برداشت‌های قرآنی دکتر طهرانچی موجب شگفتی و تحسین مخاطبان می‌شد. ایشان توانسته بودند مفاهیم قرآنی را به‌گونه‌ای پیوند دهند که نه‌تنها در سیاست‌گذاری آموزش عالی تأثیرگذار باشد، بلکه در تولید محتواهای تربیتی نیز به‌کار گرفته شود.»
او در پاسخ به سوال «فرهیختگان» مبنی بر نقش ایده‌های دکتر طهرانچی در تحولات معاونت علوم تربیتی و مهارتی تصریح کرد: «دکتر طهرانچی درک عمیقی از سیستم تعلیم تربیت شیرخوارگی تا پست دکترا داشتند. ایشان نه‌تنها شناخت دقیق و جامعی از نظام آموزشی داشتند، بلکه مسائل اجتماعی را نیز به‌خوبی درک می‌کردند و با اتکا به مبانی قرآنی ساختارهای تحولی و خلاق طراحی می‌کردند. یکی از نمودهای این تحول، ایجاد دانشکده تربیت اسلامی بود. همچنین، اخیراً دانشکده توسعه فناوری و کارآفرینی به تصویب نهایی رسید. ما اکنون در حال آماده‌سازی آن هستیم تا کتابچه مربوط به دانشکده تعلیم و تربیت را چاپ کرده و به رؤسای استان‌ها ارائه کنیم. در تمامی بخش‌های معاونت، تأثیر تفکرات ایشان کاملاً مشهود است؛ چراکه نگرش سیال و خلاق ایشان، بر مبانی قرآنی استوار بود. درواقع، نقش ما بیشتر روایت و عملیاتی‌سازی این جریان‌های تحول‌آفرین بوده است.»
نادی افزود: «سند تحول و تعالی که توسط دکتر طهرانچی طراحی شده بود، مبنای تمامی اقدامات محسوب می‌شد. ایشان به وفاداری به این سند در تمامی معاونت‌ها اعم از علوم تربیتی و مهارتی، علوم انسانی و هنر و فنی و مهندسی تأکید داشتند. در تمامی مراحل، راهبری معاونین و رؤسای استان‌ها در مسیر تحقق این اهداف با صبر و آرامش خاصی از سوی ایشان انجام می‌گرفت.»
معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد با بیان این مطلب که تمامی تغییرات معاونت تحت تاثیر تأکیدات دکتر طهرانچی بر سرعت‌بخشیدن به تحولات و جلوگیری از اتلاف زمان صورت گرفته است، اظهار کرد: «این تحولات در بخش‌های مختلف کاملاً مشهود است. بر اساس این رویکرد، دانشکده تعلیم و تربیت نقش پشتیبان مدارس را ایفا می‌کند، به‌گونه‌ای که مدارس تحت نظارت علمی دانشکده‌ها اداره شده و از حمایت‌های تخصصی آن‌ها بهره‌مند شوند. همچنین، یکی دیگر از تأکیدات ایشان، یادگیری دانشجویان در محیط واقعی کار بود که در دو دانشکده مربوطه به‌طور عملی اجرایی شد. علاوه بر این، مرکز توسعه فکری و توانمندسازی نقشی کلیدی در انتقال آموزش‌های تخصصی و عمومی به کارکنان و اساتید ایفا کرد، به‌گونه‌ای که آن‌ها در یک چرخه تحول بتوانند به‌صورت مولد و کارآمد عمل کنند.»
نادی با اشاره به تأکید رئیس شهید دانشگاه آزاد بر حفظ کرامت کارکنان و اساتید دانشگاه آزاد تصریح کرد: «آنچه در این فرآیند تحول حائز اهمیت بود، نه‌تنها اعتقاد به ضرورت تغییر، بلکه همراهی و مشارکت همکاران در این مسیر بود. دکتر طهرانچی به اخلاق سازمانی و حفظ کرامت تمامی اعضای مجموعه، به‌ویژه کارمندان و اعضای هیئت علمی توجه ویژه‌ای داشتند. رویکرد ایشان بر این اصل استوار بود که تحول باید در فضایی همراه با آگاهی، تبیین و تعامل صورت گیرد؛ چراکه آگاهی به شکل‌گیری دانایی منجر شده و این دانایی زمینه‌ساز توانایی‌های جدید می‌شود.»
او درباره ویژگی‌های مدیریتی دکتر طهرانچی در اداره دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: «برخی افراد دارای خصایص نخبه‌گرایانه و منحصر به فردی هستند که در شخصیتشان جلوه می‌کند و نمی‌توان این ویژگی‌ها را صرفاً با آموزش یا تجربه کسب کرد. در زمان مدیریت دکتر طهرانچی، شاهد بودم که ایشان به جزئی‌ترین فعالیت‌ها توجه داشتند و مسئولیت‌های واگذار شده به معاونان و مراکز مختلف را شخصاً کنترل و بررسی می‌کردند. ایشان نه‌تنها نظارت کامل بر اقدامات داشتند، بلکه برای هدایت، راهنمایی و راهبری مجموعه، زمان زیادی صرف می‌کردند.»
او ادامه داد: «خطوط ارتباطی با ایشان همواره باز بود؛ هر زمان که نیاز به راهنمایی و کمک وجود داشت، امکان برقراری ارتباط فراهم بود. هیچ‌گاه پیش نیامد که درخواست دیدار حضوری با ایشان برای جمع‌بندی یک موضوع با تأخیر مواجه شود یا اینکه پیامی ارسال شود و پاسخی دریافت نشود. این سطح از ارتباط و مشارکت، یکی از ویژگی‌های مدیریتی برجسته ایشان بود که در کنار دقت، نظارت و توجه به جزئیات نقش مهمی در موفقیت مدیریتشان ایفا کرد.»
خطوط ارتباطی با ایشان همواره باز بود؛ هر زمان که نیاز به راهنمایی و کمک وجود داشت، امکان برقراری ارتباط فراهم بود. هیچ‌گاه پیش نیامد که درخواست دیدار حضوری با ایشان برای جمع‌بندی یک موضوع با تأخیر مواجه شود یا اینکه پیامی ارسال شود و پاسخی دریافت نشود. این سطح از ارتباط و مشارکت، یکی از ویژگی‌های مدیریتی برجسته ایشان بود که در کنار دقت، نظارت و توجه به جزئیات نقش مهمی در موفقیت مدیریتشان ایفا کرد.
نادی با بیان این مطلب که دکتر طهرانچی در دوره مدیریت خود، با وجود حجم بالای ارتباطات و درخواست‌های متعدد از سوی مدیران ارشد دانشگاه، همواره به راهبری و هدایت مجموعه توجه ویژه‌ای داشتند، افزود: «تعداد بالای پیام‌ها و تماس‌هایی که ایشان دریافت می‌کردند، مانع از پاسخگویی و ارتباط مستقیمشان با مدیران نمی‌شد. ایشان برای آموزش عالی و مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی زمان قابل توجهی صرف کردند که بدون اغراق، می‌توان آن را رویکردی جهادی دانست. درواقع دکتر طهرانچی را می‌توان مدیری با ویژگی‌هایی منحصر به فرد دانست؛ فردی که در طول شش تا هفت سال مختصات دانشگاه آزاد را به‌خوبی شناخت و نقش کلیدی در سیاست‌گذاری آموزش عالی ایفا کرد. ایشان با تخصص واقعی در این حوزه، تدریس سیاست‌گذاری آموزش عالی را به دانشجویان دکتری بر عهده داشتند و با دیدگاهی جامع و عمیق، در این مسیر گام برداشتند.»
او با بیان این مطلب که تلفیق جدیت، اخلاق‌مداری و خوش‌رویی از ویژگی‌های برجسته مدیریتی دکتر طهرانچی بود، توضیح داد: «شاید کمتر عکسی از ایشان دیده می‌شود که در آن لبخندی بر چهره نداشته باشند. در عین حال، ایشان توانایی علمی، مهارت‌های مدیریتی و دانش فنی لازم برای اداره دانشگاه را در سطحی عالی دارا بودند. هوش ایشان در ابعاد مختلف قابل توجه بود؛ از جمله هوش محاسباتی بالا که در جلسات بودجه‌ریزی با دقت و تحلیل دقیق مسائل نمود داشت و هوش معنوی عمیق که در ارتباط با خداوند و ائمه اطهار جلوه‌ای خاص داشت. این بُعد شخصیتی ایشان به‌ویژه در جشنواره امامت و مهدویت که در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد و اکنون به چهارمین دوره خود رسیده، بیشتر نمایان شد.»
نادی با بیان این مطلب که هوش عاطفی یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های دکتر طهرانچی بود، بیان داشت: «در واقع در کنار نقش مدیریتی، ایشان همواره برای همکارانشان یک رفیق و برادر خوب محسوب می‌شدند. این ویژگی شخصیتی، ارتباطات ایشان را از سطح کاری فراتر برده و به یک تعامل انسانی و صمیمانه تبدیل کرده بود. سؤال مهمی که مطرح می‌شود این است که آیا می‌توان چنین خصوصیات و ویژگی‌هایی را به دیگران منتقل کرد؟ به عقیده من، آن بخش از مهارت‌های مدیریتی که جنبه دانشی دارد، با ثبت و مستندسازی قابل انتقال است. اما تلفیق این ویژگی‌ها در یک فرد و بروز آن‌ها به شکل منحصر به فرد امری بسیار دشوار است؛ چراکه برخی ویژگی‌ها ذاتی هستند و ظهور آن‌ها وابسته به شخصیت فردی هر شخص است. درست همان‌طور که در ورزش، گاه دهه‌ها طول می‌کشد تا یک بازیکن با توانایی‌های خاص مجدداً ظهور کند، در مدیریت نیز چنین است.»
او در ادامه افزود: «دکتر طهرانچی نمونه‌ای از این خصوصیات منحصر به فرد بودند. ایشان حتی در بازدیدهای استانی، هنگامی که وارد مدارس می‌شدند، با شور و شوق فراوان در کلاس‌ها حاضر می‌شدند و همانند یک پدر، با دانش‌آموزان ارتباط برقرار می‌کردند. حتی روی تخته، مفاهیم علمی و ارتباط آن‌ها با آموزه‌های قرآنی را به شکلی ملموس و جذاب تدریس می‌کردند. خودم شاهد بودم که ایشان به مدت 25 دقیقه برای دانش‌آموزان درس می‌دادند و با وجود جنب‌وجوش طبیعی کودکان در آن سن، همه بدون پلک‌زدن، محو توضیحات ایشان بودند.»
معاون علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد با بیان این موضوع که دکتر طهرانچی یک معلم بزرگ بودند، عنوان داشت: «ایشان نه‌فقط در عرصه تعلیم و تربیت، بلکه در شیوه مدیریتی و ارتباط انسانی، نمونه بودند. ضمن اینکه نه‌تنها همکاران و دانشجویان را پرورش می‌دادند، بلکه به‌عنوان یک مربی و حامی واقعی در مسیر رشد و تجربه‌اندوزی افراد نقش داشتند.»
نادی در پایان خاطرنشان کرد: «یکی از ویژگی‌های بارز ایشان، حمایت بی‌دریغ از تیم و پروژه‌هایی بود که به آن‌ها سپرده می‌شد. مسئولیت‌پذیری و پذیرش ریسک از سوی ایشان، به دیگران اعتماد به نفس می‌داد تا بدون دغدغه، با انگیزه و جسارت دست به اجرای طرح‌های بزرگ بزنند. در واقع، اگر بخواهم دکتر طهرانچی را در یک جمله کوتاه توصیف کنم، مصداق جمله جانم برای ایران است که خود دکتر بارها آن را تکرار می‌کردند.
/ انتهای پیام /
