پدافند مردمی؛ روحیه‌ای تاریخی و معاصر در ایرانیان
به گزارش «سدید»؛ ملت ایران در طول تاریخ در خور جایگاه تمدنی و فرهنگی‌اش پست و بلند‌های اجتماعی فراوانی را پشت سر گذاشته است؛ از حملات نظامی گرفته تا بحران‌های اجتماعی و فرهنگی. اما آنچه در این میان همواره برجسته بوده، روحیه پدافندی این مردم است. ایران به‌ویژه در دوران معاصر، نه در مواجهه با دشمنان خارجی بلکه در شرایط تهدیدهای داخلی نیز توانسته است با سیاست پایداری فرهنگ‌سازی کند.
از ویژگی‌های بارز مردم ایران، روحیه پذیرش و پدافندی است که عمیقاً در تاریخ و فرهنگ این سرزمین ریشه دارد. برخلاف تصور رایج که ایران را کشوری با روحیه آفندی و تهاجمی می‌داند، واقعیت این است که مردم ایران به‌ویژه در طول تاریخ، پذیرنده و ارزیاب بوده‌اند. این ویژگی به‌ویژه در پذیرش مهمان‌ها، قوم‌ها و فرهنگ‌های مختلف به چشم می‌آید.
مهمان‌نوازی ایرانیان، برخاسته از ویژگی‌های جغرافیایی و فرهنگی ایران است که همواره در مسیر جاده ابریشم و راه آبی ابریشم قرار داشته‌اند و میزبان تاجران و سیاحانی از سراسر عالم بوده‌اند. ایران به‌عنوان پلی میان شرق و غرب، همیشه با آمدوشد‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مواجه بوده است. بنابراین، ایرانیان در طول تاریخ عادت کرده‌اند تا به‌صورت پذیرنده با جهان تعامل کنند، اما این پذیرش به‌معنای ضعف یا سادگی در برابر بیگانگان نبوده است.
در جنگ تحمیلی اسرائیل با ایران، این روحیه پدافندی و همدلی ملی دوباره در میدان آشکار شد. دشمنانی که به‌ویژه از طریق جنگ روانی و تبلیغات رسانه‌ای سعی دارند تا ایران را دچار تزلزل کنند، با قدرت مقاومت مردمی ایران روبه‌رو شدند. ایرانیان در این جنگ، با آگاهی و هوشیاری در برابر بلوف‌های دشمن به مقابله برخاسته‌اند و ای‌بسا این جنگ تحمیلی خود بهانه‌ای برای تازه‌سازی فرهنگ همدلی و اتحاد و وحدت کلمه شد.
اگرچه در نگاه اول این روحیه پذیرش، شاید به نادرستی به‌معنای غریبه‌پرستی یا ذوق‌زدگی تعبیر شود، اما واقعیت این است که ایرانیان همیشه در پی ارزیابی عمیق و آگاهانه از هرچیزی بوده‌اند که وارد فرهنگ و جغرافیای آن‌ها می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، ایران با درایت تاریخی و دیدگاه پدافندی، توانسته است مهاجم‌ها و بیگانگان را درون خود هضم و جذب کند. این امر به‌ویژه در مواجهه با مغولان آشکار بود. مغولان، از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین حمله‌کنندگان به ایران در تاریخ بودند، اما آن‌ها پس از گذشت زمان در فرهنگ ایرانی ذوب شدند. این فرایند نشان‌دهنده ظرفیت بزرگ پدافندی ایران در پذیرش و در عین حال حفظ هویت فرهنگی است.
جالب‌تر اینکه فرهنگ ایرانی در مواجهه با ورود اسلام هم در عین پذیرش و همراهی همچنان به سنت‌های فرهنگی خود پایبند ماند که مهم‌ترین وجه آن حفظ زبان فارسی است. چه اینکه بیشتر تمدن‌ها و اقوام و کشور‌ها در مواجهه با اسلام به سمت زبان عربی چرخیدند. همین فرهنگ ایرانی بود که این کشور را به جایگاه بزرگ‌ترین خدمت‌رسان گسترش اسلام و پایه‌ساز تمدن اسلامی رساند.
با ورود اسلام این فرهنگ قوتی دوچندان گرفت و ریشه‌های الهیاتی قوی‌تر به خود دید. همان‌طور که در تاریخ ایران ثابت شده، این روحیه پدافندی و ارزیابی‌گرایانه در دوران معاصر نیز خود را نشان داده است که قله آن در هشت سال دفاع مقدس نمود پیدا کرد. ایران در جنگ تحمیلی هشت‌ساله یا در دوران‌های مختلف در برابر دشمنان خارجی و داخلی ایستادگی کرد و مردم ایران با یکپارچگی و همدلی از خود پایداری‌ای مثال‌زدنی نشان داده‌اند.
در جنگ تحمیلی اسرائیل با ایران، این روحیه پدافندی و همدلی ملی دوباره در میدان آشکار شد. دشمنانی که به‌ویژه از طریق جنگ روانی و تبلیغات رسانه‌ای سعی دارند تا ایران را دچار تزلزل کنند، با قدرت مقاومت مردمی ایران روبه‌رو شدند. ایرانیان در این جنگ، با آگاهی و هوشیاری در برابر بلوف‌های دشمن به مقابله برخاسته‌اند و ای‌بسا این جنگ تحمیلی خود بهانه‌ای برای تازه‌سازی فرهنگ همدلی و اتحاد و وحدت کلمه شد.
روحیه پدافندی مردم ایران، مشابه با دوران جنگ تحمیلی، خود را در این نبرد به خوبی نشان داد و علی‌رغم تمام فشار‌هایی که چنین نبرد خصمانه‌ای بر مردم وارد می‌آورد، همدلانه و متین زندگی عادی خود را سامان دادند.
درنهایت، آنچه ایران را از دیگر کشور‌های منطقه متمایز می‌کند، همین روحیه پدافندی است که نه‌تنها در برابر تهدیدهای خارجی بلکه در حفظ هویت فرهنگی و تمدنی خود نیز بی‌نظیر است. درحالی‌که برخی قدرت‌ها بر اساس زور و فشار اقتصادی و رسانه‌ای به میدان آمده‌اند، مردم ایران ثابت کرده‌اند که مقاومتشان از عمق تاریخی و فرهنگی است.
/ انتهای پیام /
