طرحی که توان مقابله با گسترش کرونا را دارد،
این طرح که به نام سردار دل‌ها، شهید حاج‌قاسم سلیمانی مزین شده است؛ ابتدا به‌صورت پایلوت و سپس در سراسر کشور از اوایل آذرماه ۹۹ به اجرا درآمد؛ طرحی که به گفته سخنگوی ستاد مقابله با کرونا، اجرای همزمان آن با اعمال محدودیت‌های کرونایی، باعث شد پیش‌بینی‌های سازمان‌های جهانی مبنی بر وقوع روزانه مرگ‌های هزارنفری در ایران درست از آب درنیاید.
به گزارش «سدید»؛ ویروس کرونا با شیوع خود در سراسر جهان تمامی کشور‌ها را با دغدغه‌ای به نام مدیریت کرونا روبه‌رو کرد، ایران نیز یکی از این کشور‌ها بود که با گسترش کرونا با چالش نحوه مدیریت و شناسایی افراد مبتلا به این بیماری مواجه شد. یکی از دستاورد‌های بزرگ در زمینه بیماری کرونا در ایران و یکی از دلایل موفقیت ایران در روز‌هایی که توانست آمار مرگ‌ومیر و مبتلایان به این بیماری را کاهش دهد اجرای طرح مدیریت کرونا به نام «طرح شهید سلیمانی» بوده است؛ طرحی که حالا خبر از توقف آن در روز‌های ورود ویروس‌های جهش‌یافته و ورود به پیک چهارم رسیده است. در روز‌هایی که کرونا برای خودش یکه‌تازی می‌کرد و اعداد و ارقام متفاوت و ترسناکی را رقم می‌زد؛ روز‌هایی که کادر درمان خسته و درمانده شده بودند صحبت از اجرایی شدن طرحی متفاوت برای مدیریت کرونا به میدان آمد؛ طرح «شهید حاج قاسم سلیمانی»، که با همکاری مشترک وزارت بهداشت و سازمان بسیج مستضعفین در سراسر کشور به اجرا درآمد. درست در همان روز‌ها بود که روحیه جهادی سردار شهید به الگویی برای مقابله با کووید ۱۹ در استان‌های مختلف تبدیل شد و برای دفاع از حریم سلامت از گروه‌های خودجوش مردمی گرفته تا ارگان‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌های مختلف در کنار کادر درمان قرار گرفتند و اینگونه بود که عزمی همگانی برای مقابله جدی با این ویروس در جای‌جای کشور دیده می‌شد.
شاید شما هم به‌خاطر داشته باشید که در همین چند ماه گذشته شاهد جمع‌آوری و توزیع کمک‌های مؤمنانه بین اقشار آسیب‌پذیر جامعه در فضای مجازی بودیم. بد نیست بدانید که همسویی کمک‌های مومنانه از جمله نکات برجسته اجرای طرح سردار سلیمانی بود؛ کمک‌هایی که بین خانواده‌هایی که از نظر اقتصادی ضعیف هستند و بیمار کرونایی هم داشتند، در قالب بسته‌های معیشتی و بهداشتی طی دوران قرنطینه در منزل پخش می‌شد، اما این تنها بخش کوچکی از طرح شهید سلیمانی بود.
طرح شهید سلیمانی چه بود؟
در یازدهم آبان‌ماه ۹۹ که مرگ‌ومیر ناشی از کرونا افزایش چشمگیری داشت، پیرو تاکید مقام معظم رهبری بر شناسایی به‌هنگام بیماری کرونا، وزارت بهداشت و سازمان بسیج مستضعفین تفاهمنامه‌ای مبنی بر اجرای طرحی برای افزایش بیماریابی منعقد کردند.
این طرح که به نام سردار دل‌ها، شهید حاج‌قاسم سلیمانی مزین شده است؛ ابتدا به‌صورت پایلوت و سپس در سراسر کشور از اوایل آذرماه ۹۹ به اجرا درآمد؛ طرحی که به گفته سخنگوی ستاد مقابله با کرونا، اجرای همزمان آن با اعمال محدودیت‌های کرونایی، باعث شد پیش‌بینی‌های سازمان‌های جهانی مبنی بر وقوع روزانه مرگ‌های هزارنفری در ایران درست از آب درنیاید.
اگرچه از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور بیش از ۳۰۰ هزار بسیجی در طرح مقابله با کرونا مشارکت فعالی داشته‌اند و به یاری وزارت بهداشت آمدند، اما اجرای طرح شهید سلیمانی نقطه‌قوت مقابله با این ویروس بود؛ کاهش ۱۰ درصدی مرگ‌ومیر و کاهش ۳۰ درصدی بستری بیماران کرونایی طی یک‌ماه از اهداف کلان اجرای طرح آموزش، بیماریابی، مدیریت و جداسازی کرونا بود، اما دستاورد‌هایی بیش از آنچه مورد انتظار مقامات بهداشتی کشور بود حاصل شد.
ازجمله ویژگی‌های طرح شهید سلیمانی محله‌محور بودن آن بود؛ در این طرح که با همکاری و همبستگی وزارت بهداشت، سازمان بسیج مستضعفین، بسیج جامعه پزشکی و سپاه هلال‌احمر و بسیاری از ارگان‌های دیگر اجرا می‌شود؛ از همان ابتدا گفته شد این طرح سه فاز دارد؛ فاز اول «مراقبت» که از سوی تیم‌های ۱۵نفره از پزشکان و پرستاران تشکیل می‌شود. این افراد به در خانه‌ها می‌روند و بسته‌های بهداشتی و مراقبتی توزیع و بیماران را شناسایی می‌کنند.
فاز دوم، «حمایتی» که برای جلوگیری از تردد بیماران کرونایی، بسته‌های معیشتی و بهداشتی در اختیارشان قرار می‌گیرد و پایگاه‌های نواحی مقاومت بسیج به‌صورت محله‌محور پذیرفته بودند که اگر خانواده‌ای برای خرید، نیاز به کمک دارد، برای حمایت از آن‌ها وارد عمل شوند. فاز سوم هم «نظارت» را شامل می‌شود که در این مرحله تیم‌های بسیجی در نواحی مقاومت بسیج رعایت پروتکل‌های بهداشتی را در حوزه پیشگیری از بیماری کرونا و انجام آن‌ها به نحو احسن را رصد کنند.
براساس اعلام اعضای کمیته کشوری پیشگیری از کرونا و ستاد ملی کرونا، اجرای این طرح از آذر سال گذشته، به کندشدن روند شیوع بیماری کمک و غربالگری‌های صورت‌گرفته به‌صورت محله‌محور زنجیره شیوع را مختل کرده است. تقریبا با گذشت ۴۰ روز از اجرای این طرح بود که سعید نمکی، وزیر بهداشت گفت: «با گذشت حدود ۴۰ روز از آغاز این طرح با وجود اینکه هدف‌گذاری کرده بودیم که میزان مرگ‌ومیر روزانه بیماران ۱۰ درصد و میزان بستری بیماران ۳۰ درصد کاهش پیدا کند، با افتخار می‌گوییم که خدا به این حرکت، برکت داد و امروز شاهد کاهش حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصدی مرگ‌ومیر بیماران و همچنین کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی بستری بیماران هستیم.».
اما یکی دیگر از ویژگی‌های این طرح این است که افراد مبتلا به کرونا از طریق شبکه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت به مراکز مراقبت سلامت معرفی می‌شوند؛ برای مثال، در زمان اجرایی شدن این طرح بیش از ۱۴۰ هزار تخت در مهمانسراها، هتل‌ها و خوابگاه‌ها در کل کشور در قالب بیش از ۲۷۰۰ مرکز مراقبت سلامت در قرارگاه پشتیبانی طرح شهید حاج قاسم سلیمانی تدارک دیده شد تا بیمارانی که امکان قرنطینه شدن در خانه را نداشتند به این مراکز منتقل شده و تحت مراقبت قرار گیرند.
ماجرای توقف طرح شهید سلیمانی چیست؟
حالا، اما در شرایطی که در پیک چهارم کرونا به‌سر می‌بریم و براساس اعلام وزارت بهداشت، میانگین رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور به ۶۱ درصد رسیده، ناقلان خاموش و مبتلایان، ویروس را از نقطه‌ای به نقطه دیگر انتقال می‌دهند. درحالی‌که سطح موردانتظار رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای مهار بیماری و خروج از موج چهارم حداقل ۹۰درصد اعلام شد، اما در استان‌هایی که صدرنشین رعایت پروتکل‌های بهداشتی هستند این عدد ۶۶ تا ۷۶درصد است. در این میان، استان‌هایی که کمترین آمار رعایت پروتکل‌ها را دارند؛ این عدد به ۲۸ تا ۳۲درصد رسیده است این مساله نشان می‌دهد که نظارت و اجباری بر روند رعایت پروتکل‌های بهداشتی و غربالگری‌ها وجود ندارد و ناقلان خاموش، همچنان بیماری را با شعله بالا در مناطق مختلف روشن نگه داشته‌اند تا وضعیت ۱۹۸ شهر قرمز، ۱۵۷ شهر نارنجی، ۸۴ شهر زرد و ۹ شهر آبی بماند؛ این در حالی است که با اجرای این طرح تعداد شهر‌های قرمز در اسفندماه به ۹ شهر و نارنجی به ۳۱ شهر رسیده بود. در شرایطی که کشور در پیک چهارم کرونا قرار دارد و میزان ابتلا به بالاترین میزان آن در ۱۴ماه گذشته رسیده است، حالا خبر رسیده که اجرای طرح شهید سلیمانی متوقف شده است؛ طرحی که با هدف غربالگری گسترده و نظارت بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی کلید خورد و حالا در اوج شیوع کرونا اجرای آن با ابهام مواجه شده است. این در حالی است که گفته می‌شود اجرای آن، در مدیریت پیک سوم کرونا، یعنی آذر سال گذشته موثر بوده و در چنین وضعیتی طرح بیماریابی فعال شهید سلیمانی هم متوقف شده است.
اما شاهین محمدصادقی، مسوول سابق سازمان بسیج جامعه پزشکی در گفتگو با روزنامه همشهری خبر از توقف اجرای این طرح طبق نامه‌ای که سه هفته پیش به سازمان بسیج جامعه پزشکی فرستاده شده است، داده، درحالی‌که قرار بر این بوده که طرح شهید سلیمانی تا پایان اپیدمی کرونا همراه کادر درمان باشد و به مدیریت شیوع کرونا کمک کند. طبق آمار‌های منتشرشده با گذشت یک‌ماه‌ونیم از اجرایی شدن طرح شهید سلیمانی مرگ‌ومیر از نزدیک ۵۰۰ نفر به ۵۷ نفر در روز رسید و بیمارستان‌هایی که از بیماران کرونایی سرازیر شده بودند به حداقل بستری رسیدند و حتی در شهر‌های کوچک‌تر شاهد تعطیلی بخش کووید ۱۹ بودیم، اما حالا با سفر‌های نوروزی و عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی دوباره کرونا به روز‌های اوج خود بازگشته و حتی در بعضی از شهر‌ها نمازخانه‌ها به محل بستری و درمان سرپایی کووید ۱۹ تبدیل شده است. متاسفانه درباره توقف این طرح تقریبا هیچ‌کدام از مسوولان مربوطه حاضر به گفتگو نشده و تنها مسلم چشمی، سرپرست بسیج پزشکی به خبرنگار «صبح‌نو» گفت: «از ابتدای شروع این طرح برنامه ما یک برنامه چهارماهه بوده که الان به اتمام رسیده است، برای نوروز هم یک طرح تشدید دوهفته‌ای داشتیم که متاسفانه به‌دلیل عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی از سوی مردم انجام نشد و مرگ‌ومیر‌ها تشدید شد.»
طرح شهید سلیمانی بسیار ساده، روان و مردم‌پایه بود و با هزینه‌های بسیار کم اجرا شد؛ به‌عبارت‌دیگر، اجرای این طرح نه نیاز به آی‌سی‌یو داشت و نه سی‌تی‌اسکن، نه دلار می‌خواست و نه تجهیزات گران‌قیمت و درست در زمانی اجرا شد که هنوز خبری از ویروس‌های جهش‌یافته هندی، آفریقایی و انگلیسی نبود و بسیاری از مبتلایان با گذراندن قرنطینه خانگی در خانه دوران بیماری را سپری می‌کردند.
اجرای این طرح حتی در استان‌ها نیز اتفاقات بسیار خوبی را رقم زد و همانطورکه گفته شد تا قبل از ورود به سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش شهر‌های قرمزرنگ بودیم، اما حالا این طرح در شهرستان‌ها هم به طرحی بی‌جان و کم‌رمق بدل شده است و خبر‌ها از توقف و کندی آن در شهر‌های ایران به گوش می‌رسد؛ این در حالی است اجرای این طرح با استفاده از نیرو‌های داوطلب و بسیج برای شناسایی بیماران به‌صورت محله‌محور در شناسایی مبتلایان به کووید ۱۹ بسیار موثر بود.
طرح «شهید حاج قاسم سلیمانی» براساس امید و با اجرای درست و تعامل مناسب میان دستگاه‌های مختلف آن هم در روز‌های سخت به میدان آمد تا بتواند زنجیر شیوع و انتقال کرونا و بار سنگین درمان را از دوش جامعه و به‌خصوص کادر درمان بردارد. اینکه چرا در این روز‌های سخت کرونایی اجرای این طرح متوقف یا کمرنگ شده است به‌راستی جای سوال دارد؟ طرحی که اجرای آن در این روز‌ها حتما می‌توانست آمار مرگ‌ومیر و شهر‌های قرمز ما را مانند سال گذشته کاهش دهد و کشور و کادر درمان این‌چنین با هجوم ویروس‌های جهش‌یافته کرونا تنها نمی‌ماندند.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
ارسال نظر
