بررسی کتاب مهارت آموزی«من می توانم»؛
ناتوانی کودک از انجام برخی فعالیت‌ها
در دوره مهدکودک و پیش‌دبستانی تا حدودی این فعالیت‌ها آموزش داده می‌شود. خود کودک نیز از سن سه، چهار سال تمایل به انجام کار‌های شخصی خود ازجمله پوشیدن لباس و جوراب و بستن دکمه و زیپ را دارد که می‌توان با تمرین و تکرار و استفاده از کتاب‌های کمکی مهارت‌آموزی این توانایی را در او تقویت کرد، اما در این کتاب به دلیل نبود فضای کافی برای دست کودک، انجام برخی مهارت‌ها ازجمله بستن زیپ و بند با سختی صورت می‌گیرد و به‌تن‌هایی برای کودک قابل‌انجام نیست
به گزارش «سدید»؛ پیشرفت علم و فراگیری رسانه‌ها در جامعه، زندگی شهری و آپارتمان‌نشینی تاثیر بسیار زیادی بر روند بازی کودکان داشته است؛ به‌ویژه کودکان دو دهه اخیر در ایران. همان‌طور که متاسفانه از میزان فعالیت‌های جسمی و حرکتی با توجه به شرایط حال‌حاضر کم شده، میزان استفاده از تلویزیون و بازی‌های دیجیتالی افزایش و بازی‌های کودکان نیز تغییر فراوانی یافته است.
با توجه به آگاهی بیشتر خانواده‌ها در اهمیت تربیت فرزند، مهارت‌های فردی و اعتمادبه‌نفس در سنین پایین، نیاز کتاب‌هایی با موضوع هوش، خلاقیت و مهارت در بازار کتاب ایجاد شد؛ کتاب‌هایی که بازی را نیز در خود جای
داده باشد و به‌عنوان سرگرمی فیزیکی بتوان از آن بهره برد. تنوع مضمونی این کتاب‌ها کم نیست. فرقی هم نمی‌کند که تالیفی باشد یا ترجمه. مهم چگونگی و کیفیت آن‌ها در یادگیری کودکان است. حال آنکه این‌گونه کتاب‌ها تا چه حد توانسته‌اند موفق و کاربردی باشند با کتاب «من می‌توانم» از انتشارات غنچه با تصویرگری مرتضی نیک‌آیین و اشعار نفیسه صادق‌پور را موردبررسی قرار می‌دهیم.
در پشت جلد کتاب، هدف تمرین‌هایی را که در قالب بازی آورده شده، این‌گونه توضیح دادهاند: این تمرین‌ها دقت، تمرکز و هماهنگی چشم و دست کودک را افزایش می‌دهد. به کودک آموزش می‌دهد که چگونه از انگشتانش برای انجام حرکات ریز و ظریف استفاده کند. مهارت‌ها طوری طراحی شده‌اند که میزان اعتمادبه‌نفس کودک در انجام کار‌های فردی را افزایش بدهد. در کنار کتاب، والدین یا مربیان خلاق نیز می‌توانند به قصه‌گویی بداهه برای جذاب‌ترشدن و درک بهتر مهارت بپردازند و بهتر آنکه از خود کودک این قصه‌گویی خواسته شود تا قوه تخیل نیز پرورش بیابد.
شکل ظاهری کتاب
کتاب در جعبه‌ای قرار گرفته است که روی آن تصویر بزرگی از یک پسربچه را می‌بینیم. در همین مرحله از بررسی باید به این نکته توجه داشت که کودکان زیر ۶ سال علاقه بیشتری به حیوانات دارند، پس بهتر بود برای تصویر از یک شخصیت حیوانی کمک گرفته می‌شد و جنسیت را حذف می‌کرد؛ زیرا که در نگاه اول یک کودک دختر شاید به سراغ این کتاب نیاید یا حتی در حین انجام فعالیت‌های آن، تصور اینکه یک پسر می‌تواند صرفا این کار را انجام بدهد، شکل بگیرد.
خود کتاب شکل همان پسربچه است که در قسمت بالاتنه، به ترتیب لباس‌های مقوایی به تن دارد. هر ورق کتاب از وسط به دو طرف باز می‌شود. در هر صفحه شعری متناسب با مهارت موردنظر نوشته شده است. اشعار ساده و نسبتا آهنگین، کوتاه و متناسب با گروه سنی الف است. جنس کتاب از نوع مقوایی و سخت است. در هر صفحه مهارت خاصی از کودک خواسته شده تا انجام بدهد. مهارت فردی همچون بستن زیپ، بستن بند کفش (البته که در کتاب لباس است، نه کفش)، باز و بسته‌کردن چسب، دکمه، سگک و آموزش گره‌زدن. ترتیبی که نام برده شد همان چیزی است که در کتاب وجود دارد که متاسفانه چیدمان درستی ندارد و کار را برای انجام‌دادن تا حدودی سخت کرده است. اولین ایراد آن درنظرنگرفتن میزان دشواری هر مهارت است. از صفحه اول بهتر بود که با باز و بسته‌کردن چسب شروع می‌شد. کودک با درست انجام‌دادن هر مرحله و موفقیتی که کسب کرده به صفحه بعد می‌رود. بعد سگک، دکمه، زیپ، بند و در آخر گره‌زدن قرار می‌گرفت. این ترتیب انجام کار، مرحله‌به‌مرحله از ساده به سخت ادامه می‌یافت، اما ترتیب مهارت‌ها در کتاب هدف خاصی را دنبال نمی‌کند. این روش احتمال خستگی و کلافگی کودک را در پی دارد و از «من می‌توانم» به «من نمی‌توانم» تبدیل می‌شود.
ناتوانی کودک از انجام برخی فعالیت‌ها
آیا کودک به‌تن‌هایی قادر به انجام‌دادن تمام فعالیت‌هاست؟ در دوره مهدکودک و پیش‌دبستانی تا حدودی این فعالیت‌ها آموزش داده می‌شود. خود کودک نیز از سن سه، چهار سال تمایل به انجام کار‌های شخصی خود ازجمله پوشیدن لباس و جوراب و بستن دکمه و زیپ را دارد که می‌توان با تمرین و تکرار و استفاده از کتاب‌های کمکی مهارت‌آموزی این توانایی را در او تقویت کرد، اما در این کتاب به دلیل نبود فضای کافی برای دست کودک، انجام برخی مهارت‌ها ازجمله بستن زیپ و بند با سختی صورت می‌گیرد و به‌تن‌هایی برای کودک قابل‌انجام نیست.
تصاویر کتاب ساده است و خلاقیت خاصی ندارد، اما در ترکیب رنگ‌بندی آن از رنگ‌های شاد استفاده شده است. کیفیت وسایل کمکی که در کتاب از آن استفاده شده، بسیار پایین است. برای نمونه، زیپ که حتی به‌راحتی باز و بسته نمی‌شود، از استحکام کافی برخوردار نیست. به‌راحتی از خود کتاب جدا شده و عملا یک‌بارمصرف به حساب می‌آید و این نقص بزرگی است، زیرا که دلیل خرید کتاب، مهارت‌آموزی بوده که با این اتفاق، استفاده از آن را منحل می‌کند. چنانچه گفته شد، ابزار کمکی بسیار ضعیف و بدون کوچک‌ترین ایده جذابی به کار گرفته شده‌اند. از رنگ سیاه زیپ تا دکمه‌های سفید ساده، کش و چسب مشکی و روبان کمرنگ که جای رنگ‌های شاد با طرح‌های زیبا خالی است. قیمت درنظرگرفته‌شده برای کتاب میز نسبتا بالاست و با بررسی کیفیت آن زیر سوال می‌رود.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
پرونده ها
