به گزارش «سدید»؛ سند تحول بنیادین معلم را یک پژوهشگر قلمداد میکند، پژوهشگری که تحول عمیق و مثبت در فرایند یادگیری، علم، اخلاق و... ایجاد میکند معلمی که در اینجا نقش الگویی داشته از اینرو نگاه ممتاز او نسبت به مواردی که باید به دانشآموزان خود منتقل کند حائز اهمیت است. به بهانه روز معلم و شهادت استاد مرتضی مطهری موضوع «تعریف معلم در تراز سند تحول بنیادین» محور گفتوگوی ما با حجتالاسلاموالمسلمین عبدالکریم بهجتپور عضو شورای عالی آموزش و پرورش بود. وی در تعریف جایگاه معلم در سند تحول به «ایران» میگوید: در سند تحول بنیادین جایگاهی که برای مؤلفه معلمی در نظر گرفته شده است جزو اصلیترین اجزای تحول است. در امر آموزش و پرورش؛ معلم، فعالیتهای معلم، تأثیر او در دانشآموزان وهمچنین خانوادههایشان بسیار مهم تصور شده است.
بهجتپور بیان میکند: به تعبیر دیگر از نظر طراحان سند تحول بنیادین معلمان کسانی هستند که از طریق پژوهش و مطالعه در امر تربیت دانشآموزان و ابزاری که میتواند اینها را رشد بدهد و یا موانعی که ممکن است سد راه پیشرفت دانشآموزان باشد، توانایی کسب میکند تا در آنها تأثیر عمیق و ماندگاری بگذارد. در سند تحول بنیادین به شکل هوشمندانهای میان کادر آموزشی مدارس و آموزش و پرورش با کارمندان عمومی آموزش و پرورش تفکیک به عمل آمده است و سعی شده توجه ویژهای به این قشر و نقش آنها در پدیده تحول آموزش و پرورش داده شود.
وی به جملهای درباره تأکید حضرت امام خمینی (ره) درباره جایگاه معلم اشاره میکند و میگوید: حضرت امام خمینی (ره) هنگامی که بحث از انقلاب فرهنگی بود نسبت به نقش معلم مطلب بسیار مهمی را بیان کردند و فرمودند: آن موضوعی که در مسأله تحول در مسأله انقلاب فرهنگی اهمیت دارد مسأله معلمی است.
عضو شورای عالی آموزش و پرورش ادامه میدهد: شما اگر یک کتاب نورانی را در اختیار کسی که اعتقاد نامناسبی دارد قرار دهید و بخواهید آن را تعلیم دهد، از نورانیترین کتاب میتواند مادیترین برداشتها را داشته باشد. مثلاً وقتی قرآن را به او میدهید تا آن را به دانشجویان و دانشآموزان تعلیم دهد، ممکن است از همین قرآن مطالبی را بیرون بیاورد و یا مطرح کند که همگام با مادیترین و ماتریالیستیترین مکتبهای امروز باشد.
حجتالاســــــلام والمســــــلمین بهجتپور میگوید: در عین حال اگر بدترین و رشد نایافتهترین متن را در اختیار یک آموزگار معنوی و رشد یافته قرار بدهیم میتواند از آن نورانیترین مطالب را بیرون آورد؛ لذا حضرت امام نیز در اصل انقلاب فرهنگی توجه اکید و اصلی را روی معلم گذاشتند.
وی در واکنش به این سؤال که با توجه به اعتراضات سراسری معلمان که علاوهبر معیشت به بحث منزلت آنها نیز مربوط میشود، چرا هر روز شاهد این هستیم که جایگاه معلم در حال تنزل است؟ پاسخ میدهد: طبق آنچه در صحن شورای عالی آموزش و پرورش و گفتگوهایی که در آنجا رخ میدهد، از دیدگاه من جایگاه معلم هیچ وقت تنزل پیدا نکرده است. در حال حاضر نیز سه نفر از اعضای شورای عالی آموزش و پرورش به نمایندگی از معلمان کشور در این شورا حضور دارند و این کاشف بر اهمیتی است که آموزش و پرورش به معلمان میدهد.
بهجتپور بیان میکند: به نظر میرسد آنچه اتفاق افتاده مسأله بودجه آموزش و پرورش است یعنی اقتصاد این وزارتخانه دچار مشکلات فراوانی در مواجهه با مسأله معیشت در کشور است که این باعث شده سمت و سوی مباحث محتوایی به سمت مباحث اقتصادی آموزش و پرورش از جمله حقوق و مزایای معلمان کشیده شود. از بس مسائل مربوط به حقوق و مزایا ذهن مدیران را درگیر کرده است و معلمان نیز نگران معیشت خود هستند؛ باعث شده است که آن تلقی که در بیرون اتفاق میافتد این باشد که منزلت معلم جایگاه مناسب را ندارد. در بحث رتبهبندی معلمان هم شاهد چنین تلقی حاشیهای که تبدیل به اصل شد هستیم. درواقع بحث رتبهبندی معلمان عمدتاً توجه به رتبههای علمی آنان بود، اما به سمتی جهت گرفت که تبدیل به ارتقای حقوق، مزایا و دستمزد معلمان شود.
وی در ادامه افزود: بناست که در آموزش و پرورش طرح رتبهبندی معلمان از جنس رتبهبندی علمی آنها باشد. هدف اصلی هم این باشد که هر معلمی در جایگاه مناسب با تحصیلات، سطح دانش و سطح تأثیرگذاری سنجیده شود. در حالی که بهدلیل مشکلات اقتصادی که وجود داشت عمدتاً بحث رتبهبندی با مسأله حاشیهای که مسأله حقوق و مزایا بوده و دغدغه معلمان و کارگزاران در مسیری قرار گرفت که معیشت معلمان را ارتقا دهد و آن رتبههای محتوایی به حاشیه رانده شد.
عضو شورای عالی آموزش و پرورش میگوید: در آموزش و پرورش جایگاه معلم، جایگاه بالایی است، اما حاشیه مسائل، بودجه آموزش و پرورش و دغدغههای کلان مدیران آموزش و پرورش به گونهای شده که بحث معیشت رنگ و بوی جدی به خودش گرفته است. از طرف دیگر هم این موضوع با منابع و درآمدهای دولت و تأیید مجلس ارتباط پیدا میکند. در خبرهای صحن علنی مجلس و بحثهای دولت ملاحظه کردید که در سال گذشته مسیر مباحث عمدتاً به تأمین بودجه رفت.
حجتالاســــــلام والمســــــلمین بهجتپور در واکنش به اظهارات رئیس جمهور در جمع فرهنگیان مبنی بر اینکه شورای عالی باید تبدیل به یک اتاق فکر آموزشی شود. توضیح میدهد: اصولاً هدف اصلی شورای عالی آموزش و پرورش همین است و این مسأله هم دستوری نیست. البته مطلب درستی است و ما باید شورای عالی را یک اتاق فکر تحول آموزشی در آموزش پرورش تلقی کنیم؛ بنابراین لازم است وزرای محترم بابت اقتصاد و بودجه آموزش و پرورش، خیال مسئولان آموزش و پرورش و اعضای محترم شورا را آرام کنیم.
عضو شورای عالی آموزش و پرورش در پایان صحبتهایش بیان میکند: وقتی این اتفاق نیفتد و اصل مسأله در آموزش و پرورش، یکسری مسائل حاشیهای باشد و قدرت اعمال ایدهها و اندیشههایی که در صحن شورا مطرح میشود یا به تصویب میرسید وجود نداشته باشد، قاعدتاً باز هم شرایط به گونهای رقم خواهد خورد که از این خواست رئیس جمهور فاصله بگیریم.
نقش دانشگاه فرهنگیان در تربیت معلم تراز
دانشگاه فرهنگیان به عنوان یکی از متولیان اصلی تربیت معلم در کشور، باید بداند چه نوع معلمی متناسب با تعریف سند تحول بنیادین است، حسین خنیفر رئیس دانشگاه فرهنگیان در گفتگو با «ایران» درباره تعریف معلم در تراز سند تحول بنیادین بیان میکند: در اسناد بالا دستی و سند تحول بنیادین تربیت معلم در تراز نظام جمهوری اسلامی ایران، فردی مؤمن، متعهد، معتقد به مبانی دینی، ارزشهای انقلابی، اسلامی و دارای فضایل اخلاقی، کارآمد و توانمند است. اگر این معیارها در جهت تربیت معلمان عملیاتی شود میتوانیم شاهد نقش آفرینی معلمانی باشیم که خلأ علمی، صنعتی و کارآمدی را جبران میکنند.
وی ادامه میدهد: بنابر این در سند تحول بنیادین علاوهبر انسانهای متقی، کارآفرین، خودباور و توانا افراد باید در تولید علم، فناوری و نوآوری متناسب با جامعه اسلامی عمل کنند. این فرد است که میتواند جهت افزایش تولیدات علمی و محصولات قابل عرضه در جهان حضور پیدا کند، سپس تحول، نوآوری و اصلاح روشهای موجود آموزشی و تربیتی را ایجاد نماید.
خنیفر میگوید: برای این دوران که ما با بحث فناوریهای نوین روبهرو هستیم و برای اینکه بتوانیم فناوریهای نوین را در سند تحول به خدمت تعلیم و تربیت در بیاوریم به معلم فرهیخته نیاز داریم؛ بنابراین کاری که ما در دانشگاه فرهنگیان انجام دادیم بحث محتواهای آموزشی یک دست از لحاظ شکلی بوده است و تمام ۲۴ محتوای درسی را بازنگری کردیم.
رئیس دانشگاه فرهنگیان درباره پذیرش در این دانشگاه توضیح میدهد: ما انتخاب بهترین پذیرشها را از میان بهترین افراد در کنکور سراسری انجام دادیم، حتی رتبه یک رقمی، دو رقمی و سه رقمی هم پای کار با دانشگاه فرهنگیان آمدند. البته که متأسفانه توجه به موضوع تربیت معلم هنوز در سطح پنجم، ششم است.
وی ادامه میدهد: در سند تحول بنیادین در بخش منابع انسانی، برنامهها و فضاها تفکیک شده است؛ ما همکاریمان را با مراکز آموزش علمی شروع کردهایم بنابراین تعلیم و تربیت دانشآموز و دانشجو معلمی که با شایستگیهای علمی، اخلاقی، انقلابی، تخصصی و حرفهای یا مسلط بر شیوههای تربیت اسلامی که در تراز جمهوری اسلامی ایران باشد نیاز دارد که از چند جهت به آن پرداخته شود.
خنیفر در واکنش به این سؤال که چرا به جای اینکه به جایگاه معلم افزوده شود از آن کاسته میشود؟ میگوید: تحقیقی در وزارت علوم شد که هنوز از نظر منزلت و اعتماد ملی منزلت معلمان بالاست. ژاپن ۱۵۲ میلیون جمعیت و ۳۷۵ هزار کارمند دارد، ما ۸۲ میلیون جمعیت با چهار میلیون کارمند داریم که چهار میلیون نفر هم بازنشسته هستند، یک میلیون از آن کارمندان شاغل در آموزش و پرورش و یک میلیون جمعیت بازنشسته هم باز متعلق به آموزش و پرورش است.
رئیس دانشگاه فرهنگیان ادامه میدهد: به طور کلی جمعیت نظام آموزشی و بازنشسته ما بالاست، بنابراین منزلت پایین نیامده شاید بخش ترمیم حقوق و جبران خدمات نیاز به بازنگری دارد. کمااینکه مجلس در تخصیص پول برای رتبهبندی سنگ تمام گذاشت، انشاءالله نوید بسیار خوبی با آن خواهیم داشت، زیرا اغلب موضوع منزلت معلم به اقتصاد گره خورده، ولی شخصیت معلم هنوز هم دارای منزلت و احترام است.
وی به نقش تورم اشاره میکند و میگوید: وقتی تورم به وجود میآید به معلمان هم فشار خواهد آمد. معلمان افرادی بودند که در این دههها صدایشان بلند نمیشد، ولی وقتی که فشار به بیش از حد برسد صدای آنها هم بلند میشود. معلم نجیب و معدل رفتارهای متعادل جامعه است. بالاخره به خاطر حقوقهای پایین و تورمها فشار هم روی معلمان بالاست و اینطور تصور میشود که منزلت پایین است، بعید میدانم که منزلت معلم پایین آمده باشد؛ مطالبات معلمان در راستای احقاق حق و جبران خدمات باعث میشود که این اعتراضات حمل بر بحث شأنیت شود؛ بحث شأنیت و معیشت را باید از هم جدا کنیم.
انتهای پیام/
منبع:روزنامه ایران