به گزارش سدید؛ سیدضیاء هاشمی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، با تأکید برتغییرات پرشتابی که درجامعه ایران و جهان وجود دارد، پرداختن به نوجوانی به‌عنوان یکی از چندین دوره زندگی را دارای اهمیت بسیار توصیف کرد و گفت: این امر در جامعه سنتی به این معنا موضوعیت نداشت و فقط کودکی و بزرگسالی مورد توجه بود. در مورد دوره سالمندی نیز چنین است و بعد از بزرگسالی، دوره سالمندی دوره طولانی‌مدتی نیست؛ بنابراین دو دوره مشخص وجود دارد؛ دوره وابستگی یا همان کودکی و دوره استقلال که همان بزرگسالی است؛ پایان دوره بزرگسالی نیز پایان حیات است. در‌حالی‌که در جوامع مدرن و زندگی شهری به کودکی و بزرگسالی، جوانی اضافه شده و در ادامة بزرگسالی نیز سالمندی شکل گرفته است؛ بنابراین چهار دوره سنی با هویت اجتماعی وجود دارد؛ کودکی، جوانی، بزرگسالی و سالمندی. در میانه این‌ها دوره دیگری شکل گرفته است و حتی دوره سالمندی نیز به سالمندی جوان، سالمندی میانسال و سالخوردگی تقسیم می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: در یک دهه اخیر در ایران، محیط دیگری شکل گرفته که آزادی عمل نوجوان را بیشتر کرده و فضای مجازی، هویت واقعی پیدا کرده است و نوجوانان در آن کنشگری و انتخاب می‌کنند؛ بنابراین تحولات پرشتاب زندگی شهری و جامعه مدرن، این دوره را شکل داده که نوجوانی نامیده می‌شود. هاشمی تأکید کرد: باید توجه داشت که اگرچه سن، یک عنصر مهم است، ولی این دوره هویت اجتماعی دارد و اقتضائات اجتماعی باعث شکل‌گیری این دوره شده است. در بررسی تحولات به این نتیجه می‌رسیم که نوجوانی نیز ممکن است برساخت‌های دیگری داشته باشد. درست است که زمان زیادی است که در ادبیات مفهوم کودکی، نوجوانی و جوانی وجود دارند.
هاشمی با تاکید بر اینکه تحولات ادامه دارد و پرشتاب‌تر نیزمی‌شود، به این معنا که تحولات پنج سال اخیر پرشتاب‌تر از تحولات پنج سال آینده است، افزود: البته فقط جامعه، مجازی نیست و زندگی مدرن شهری و داشتن روحیه دگرگونی‌خواهی در ایران، نسل انقلابی و تجربه جنبش‌های اجتماعی همه در این شتاب تحولات مؤثر هستند. ما نمی‌توانیم بگوییم در آینده چه خواهد شد، ولی می‌توانیم بگوییم این تغییر استمرار پیدا می‌کند و سریع‌تر نیز می‌شود. قضاوت منفی نمی‌توان داشت بلکه این فطرت الهی و کمال‌طلب و خداجوی بشر است که موجب تحول‌خواهی در افراد می‌شود. فضای مجازی هم می‌تواند یک فرصت باشد و هم تهدید باشد؛ بنابراین همیشه تغییر منفی نیست، تغییرات محتوم و قطعی است در حالی که لزوماً منفی نیست و می‌تواند فرصت و به نفع جامعه بشری باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: هویت در یک فرایند مستمر در معرض بازاندیشی است و همین بازاندیشی بخشی از هویت انسان به ویژه جوان و نوجوان است و این خود اقتضای جامعه مدرن است. به‌طورکلی سه مقوله در فرایند هویت‌یابی بسیار حائز اهمیت است؛ بازاندیشی که مهم‌ترین آن است خود سه زیرمقوله دارد: روحیه انتقادگرایی، حق انتخاب و عقل‌گرایی. مقوله دوم سیالیت است که بخش مهمی از آن به دلیل مصرف‌گرایی است که لزوماً منفی نیست و تظاهرگرایی خلاق و مولد هویت جدید است. مقوله سوم فردگرایی خودمدار است که موجب می‌شود فرد از طرفی احساس بی‌هویتی می‌کند و از طرف دیگر مطالبه و حق استقلال و کنشگری را برای خود قائل است. مشکل جایی پدید می‌آید که افراد وارد گفتگوی جدلی می‌شوند، گفتگو باید براساس پذیرش هویت شخص صورت گیرد تا راه درست را به دست بیاورد. رسیدن به این مرحله کار سختی است، ولی باید فرایند اجتماعی طی شود تا گفتگو با نوجوان، براساس پذیرش صورت گیرد و باید دانست لزوماً آن‌ها از لحاظ اخلاقی به دلیل داشتن تفاوت‌ها با نسل‌های دیگر، مشکل‌دار نیستند.
/انتهای پیام/
