گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ «دس فریدمن» [1] استاد رسانه و ارتباطات در دانشگاه «گلد اسمیت لندن» در یادداشتی که وب‌سایت «Declassified UK» آن را منتشر کرده است، به سیاست غیرانسانی رسانه‌های جریان اصلی در غرب در قبال جنگ غزه می‌پردازد. به گفته وی این رسانه‌ها ارزش یکسانی برای جان انسان‌ها در جنگ غزه قائل نیستند و به همین دلیل، کشتارهای روزانه ملت فلسطین در غزه را سانسور می‌کنند یا اصلاً به آن نمی‌پردازند و در مقابل، کشته‌های سربازان اسرائیلی را برجسته می‌کنند. به گفته وی درحالی‌که ۹۵ درصد قربانیان جنگ غزه را فلسطینی‌ها تشکیل می‌دهند، رسانه‌های غربی در یک اجماع ناجوانمردانه تصمیم گرفته‌اند این جنایت‌ها را پوشش ندهند. این نشان دهندة نقش وحشتناک این رسانه‌ها در پاک‌سازی قومی ملت فلسطین است.
مرگبارترین روز برای اسرائیل!
رسانه‌های جریان اصلی در غرب ارزش یکسانی برای جان فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها قائل نیستند.
طی دو حادثه جداگانه در غزه در روز ۲۲ ژانویه، ۲۴ سرباز اسرائیلی کشته شدند. رسانه‌های جریان اصلی در سراسر جهان به طور هماهنگ این‌طور واکنش نشان دادند: این «مرگبارترین روز» برای اسرائیل از ۷ اکتبر بوده است. این عبارت دقیقاً در تیترهای روز ۲۳ ژانویه توسط خبرگزاری‌هایی مانند رویترز و خبرگزاری فرانسه (AFP) و شبکه‌های تلویزیونی اصلی مثل «بی‌بی‌سی»، «سی‌بی‌اس»، «ان‌بی‌سی»، «سی‌ان‌ان»، «ای‌بی‌سی» و «ای تی‌وی نیوز» استفاده شد. دقیقاً همین عبارت در عناوین خبری رسانه‌هایی مثل «نیویورک‌تایمز»، «واشنگتن‌پست»، «وال‌استریت ژورنال»، مجله «تایم»، «دیلی تلگراف»، «سان»، «جروزالم پست»، «گاردین»، «ایونینگ استاندارد لندن»، «فایننشال تایمز»، «ایندیپندنت» و «یاهو نیوز» نیز استفاده شد.
در همان روز، نیروهای اسرائیلی تقریباً ۲۰۰ فلسطینی را در غزه کشته بودند. فقط در «خان‌یونس» ۶۵ فلسطینی توسط اسرائیل در همان روز کشته شدند. مرگ ۲۰۰ فلسطینی توسط اسرائیل در رسانه‌هایی که اسامی آنها ذکر شد، هیچ بازتابی پیدا نکرد. این کشتار تنها در رسانه‌هایی بازتاب داشت که در آنها نسل‌کشی روزانه مردم فلسطین منعکس می‌شود. در غزه اکنون بیش از ۲۶ هزار تن فلسطینی کشته شده‌اند. چگونه ممکن است رسانه‌های جهان دقیقاً همین عبارت «مرگبارترین روز» را در رابطه با قربانیان اسرائیلی بپذیرند اما هویت تعداد بسیار بیشتری از فلسطینی‌های کشته شده را تا حد زیادی نادیده بگیرند؟
ارزش نابرابر انسان‌ها
ممکن است فکر کنید سردبیران رسانه‌های غربی، عبارت «مرگبارترین روز» را از بیانیه‌های مطبوعاتی دولت یا ارتش اسرائیل گرفته‌اند. بااین‌حال، «دانیل هاگاری» [2]- سخنگوی ارتش اسرائیل - از این عبارت در بیانیه خود استفاده نکرد و همچنین «هرزی هالوی» [3] - رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل - آن را به‌سادگی «روزی دشوار» نامید و از عبارت «روز مرگبار» استفاده نکرد. «بنیامین نتانیاهو» - نخست‌وزیر اسرائیل - نیز آن را «یکی از سخت‌ترین روزها» توصیف کرد و «اسحاق هرتزوگ» [4] - رئیس‌جمهور اسرائیل - از تعبیر «صبح غیرقابل‌تحمل» سخن گفت. او از همان زبان «امیر اوهانا» [5] - رئیس کنست - و «بنی گانتز» - عضو کانبیه جنگ اسرائیل - استفاده کرد که هر دو به «صبح دردناک» اشاره کردند.
البته ممکن است این عبارت در جلسات توجیهی خصوصی و غیررسمی با مطبوعات در صبح روز ۲۳ ژانویه استفاده شده باشد؛ بااین‌حال می‌توان این‌طور تصور کرد که این موضوع به‌صورت «طبیعی» از یک ایده ریشه‌دار در رسانه‌های غربی ناشی شده است که زندگی اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها ارزش یکسانی ندارد؛ بنابراین، اندازه‌گیری «مرگبار بودن» یک روز خاص باید فقط برای اسرائیلی‌ها (جایی که زندگی افرادش مهم است) انجام شود و نه برای فلسطینی‌ها (که به نظر می‌رسد زندگی فردی آنها کمتر اهمیت دارد).
مرگبارترین روز برای کیست؟
پژوهش‌های انجام شده در رسانه‌های کشور انگلیس نشان می‌دهد که اکثریت اخبار منتشر شده در این رسانه‌ها فقط کشته‌های اسرائیلی را پوشش می‌دهند.
جستجو در پایگاه داده «Nexis» اخبار ملی و محلی بریتانیا (از جمله بولتن‌های پخش بی‌بی‌سی) نشان می‌دهد که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۲۵ ژانویه ۲۰۲۴ میلادی، ۸۵۶ مورد استفاده از عبارت «مرگبارترین روز» وجود داشته است که هیچ‌کدام مستقیماً به شواهدی از کشته‌شدن فلسطینیان در غزه اشاره نکرده است. تنها استثنا در این مورد، برخی از بولتن‌های بی‌بی‌سی در ۲۵ اکتبر بود که در آن به «مرگبارترین روز در غزه» اشاره شده بود. غیر از این مورد و طی این مدت، حتی یک اشاره در رسانه‌های انگلیسی به «مرگبارترین روز برای فلسطینیان» یا «برای مردم غزه» نشده است.
حدود ۸۵۰ ارجاع دیگر در رسانه‌های انگلیسی به طور مستقیم فقط به تلفات اسرائیل مربوط می‌شود. حدود ۲۸ درصد از آنها بر کشتن سربازان ارتش اسرائیل در ۲۲ ژانویه تمرکز کردند. اکثریت قریب به اتفاق به وقایع ۷ اکتبر اشاره کردند که یا به‌عنوان «مرگبارترین روز برای یهودیان» یا «مرگبارترین روز برای مردم یهود» توصیف شد که حدود ۲۵ درصد از کل ارجاعات را تشکیل می‌دهد. بسیاری از این داستان‌ها بر سخنان جو بایدن - رئیس‌جمهور آمریکا - متمرکز بود که در یک سخنرانی تبلیغاتی برای رهبران یهودی در کاخ سفید، حمله حماس در ۷ اکتبر را «مرگبارترین روز برای یهودیان پس از هولوکاست» توصیف کرد. تنها سخنان بایدن، ۲۰ درصد از تمام ارجاعات به «مرگبارترین روز» را تشکیل می‌دهد. شاید سخنان بایدن در ذهن سردبیران سرتاسر جهان بود، وقتی صبح روز ۲۳ ژانویه، سخنان مقامات اسرائیل را درباره مرگ ۲۴ سرباز شنیدند و احساس کردند که چنین عبارتی مستحق استفاده در این مورد نیز هست.
قاب‌بندی از یک جنگ
اما چرا این عبارت دررابطه‌با فلسطینی‌ها به کار نمی‌رود و در واقع چرا این‌قدر بی‌توجهی به روزهایی وجود دارد که تعداد زیادی از مردم غزه کشته می‌شوند؟ دقیقاً به این دلیل که جنگ به‌گونه‌ای طراحی نشده است که ارزش یکسانی را برای همه افراد آسیب‌دیده به رسمیت بشناسد. به‌هرحال این واضح است که روزهای پس از آتش‌بس موقت در هفته آخر نوامبر، شاهد حملات هوایی شدیدی بود و طبق گزارش الجزیره، حداقل ۷۰۰ فلسطینی تنها در روز ۲ دسامبر کشته شدند. بااین‌حال هیچ اشاره‌ای در رسانه‌های بریتانیا در این مورد که «مرگبارترین روز» برای فلسطینیان رقم خورد، وجود نداشت. در عوض، «گاردین» صرفاً گزارشی با عنوان «اسرائیل می‌گوید نیروهای زمینی‌اش در سراسر غزه عملیات می‌کنند» منتشر کرد و «ساندی‌تایمز» نوشت: «ترس برای گروگان‌ها! همان‌طور که فلسطینی‌ها می‌گویند، بمباران بدتر از همیشه است». «میل آنلاین» نیز در گزارش خود نوشت: «اسرائیل می‌گوید که در حال گسترش عملیات زمینی خود علیه پایگاه‌های حماس در سراسر نوار غزه است؛ زیرا ارتش اسرائیل به بمباران مناطق پس از شکستن آتش‌بس شکننده توسط تروریست‌ها ادامه می‌دهد».
بولتن‌های خبری تلویزیون بی‌بی‌سی در ۳ دسامبر، فیلم‌های ناراحت‌کننده‌ای از تلفات را منتشر کردند؛ اما هم‌زمان نقل‌قولی از مشاور نتانیاهو را نیز منتشر کردند که می‌گفت: «اسرائیل حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از کشتن غیرنظامیان انجام می‌دهد.» به‌عبارت‌دیگر، علی‌رغم این واقعیت که در دوم دسامبر، فلسطینی‌ها ۳۰ برابر بیشتر از زمان کشته‌شدن ۲۴ سرباز ارتش اسرائیل کشته شدند، «مرگبار بودن» آن روز هرگز به رسمیت شناخته نشد؛ در عوض، رسانه‌های غربی به جای پوشش رسانه‌ای کشتار دسته‌جمعی فلسطینیان، به برنامه‌های استراتژیک ارتش اسرائیل پرداختند.
سیاست خبری وحشیانه
سازمان بین‌المللی امدادرسانی «آکسفام» گزارش داده است که ارتش اسرائیل به طور متوسط روزانه ۲۵۰ فلسطینی را می‌کشد.
در ۲۶ دسامبر، ۲۴۱ نفر دیگر در اثر بمباران اسرائیل کشته شدند. روزنامه بریتانیایی «تایمز» با این‌گونه به این موضوع پرداخت: «جنگ اسرائیل و غزه؛ فلسطینی‌ها مورد وحشیانه‌ترین بمباران‌ها قرار گرفتند» عنوان فرعی گزارش تایمز هم این بود: «اسرائیل شدیدترین حمله را از زمان حمله حماس در ۷ اکتبر انجام داد». این تیتر نباید شما را به اشتباه بیندازد. بر اساس این تیتر، در این حادثه چیز کشنده‌ای وجود نداشته است؛ زیرا در نهایت، فلسطینیان تنها «صدمه» دیدند و نه به طرز وحشیانه‌ای کشته نشدند.
با توجه به اینکه سازمان بین‌المللی امدادرسانی «آکسفام»، در اوایل سال جاری گزارش داد که ارتش اسرائیل به طور متوسط روزانه ۲۵۰ نفر فلسطینی را می‌کشد، این روز استثنایی نبود. این رقمی بود که به گفته این سازمان، از تلفات روزانه هر درگیری بزرگ دیگری در سال‌های اخیر بیشتر است. به‌وضوح یک سیاست وحشیانه برای شمارش کشته‌ها وجود دارد. «نیویورک‌تایمز» در ۲۲ ژانویه مقاله‌ای با عنوان «کاهش مرگ‌ومیر در غزه» منتشر کرد و استدلال کرد که میانگین مرگ‌ومیر روزانه در یک دوره ۳۰ روزه، اکنون به زیر ۱۵۰ نفر رسیده است. از نظر نیویورک‌تایمز، «این امکان وجود دارد که اکنون که حملات اسرائیل هدفمندتر شده و تعداد متوسط کشته‌های روزانه، کاهش یافته است و درصد کمتری از کشته‌ها از غیرنظامیان هستند.» بااین‌حال، نه‌تنها شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد ارتش اسرائیل به‌هیچ‌وجه با کشتن غیرنظامیان مخالف نیست؛ بلکه این ایده که تلفات در حال کاهش است آن هم در زمانی که به‌زودی شاهد افزایش تعداد کشته‌های مردم غزه به بیش از ۳۰ هزار فلسطینی خواهیم بود، عمیقاً تکان‌دهنده است. کاهش سرعت کشتار برای صدها هزار نفری که هنوز در ترس از حملات و موشک‌های ارتش اسرائیل زندگی می‌کنند، تسلی‌بخش نیست.
اجماع رسانه‌ای ظالمانه
اجماع رسانه‌های غربی مبنی بر اینکه تنها اسرائیلی‌ها قربانی «مرگبارترین روزهای» در منطقه هستند و نه فلسطینی‌ها، علی‌رغم اینکه فلسطینی‌ها ۹۵ درصد از مرگ‌ها را از ۷ اکتبر به این سو شامل می‌شوند، یکی دیگر از نمونه‌های متعدد پوشش نابرابر و عمیقاً تحریف شده این جنگ است. تا زمانی که دولت آفریقای جنوبی ادعای موفقیت‌آمیز خود را به دیوان بین‌المللی دادگستری ارائه نکرده بود، سازمان‌های خبری حتی حاضر به تحقیق درباره نسل‌کشی رهبران سیاسی و نظامی اسرائیل نبودند. رسانه‌ها همچنین به طور معمول از زبان غیرانسانی و متفاوتی استفاده می‌کنند که در آن اسرائیلی‌ها «قتل‌عام» می‌شوند؛ درحالی‌که فلسطینی‌ها به‌سادگی «می‌میرند». این نشان‌دهنده نقش وحشتناک رسانه‌های جریان اصلی در هموارکردن راه برای پاک‌سازی قومی است که در حال حاضر شاهد آن هستیم. دلیل حقیقی اینکه نمی‌بینید یا نمی‌شنوید که رسانه‌ها درباره «روز مرگبار» برای فلسطینی‌ها صحبت کنند، این است که وقتی در غزه زندگی می‌کنید، هر روز، روز مرگ‌باری است.
[1] . Des Freedman
[2] . Daniel Hagari
[3] . Herzi Halevi
[4] . Isaac Herzog
[5] . Amir Ohana
/ انتهای پیام /
