فقه
در میان مسائل فقه نمایش، اولویت خاصی وجود ندارد
ما اصلاً در تبویب فقه ، بابی تحت عنوان باب رسانه یا هنر نداریم. هیچ یک از فقه ای ما بابی را برای رسانه یا هنر اختصاص نداده‌اند. این اول کلام است که آیا می‌توانیم در تبویب فقه ی خود، بابی را برای فقه رسانه یا هنر اختصاص بدهیم یا خیر؟
کد خبر: ۸۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۲
گفتگویی با معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام؛
وقتی در مقام تعیین تکلیفی برای حکومت هستیم نمی‌توانیم بدون ملاحظات، آن را جایز بدانیم. حکومت هم نمی‌تواند حکم فردی را در جامعه جاری کند بلکه باید این مسئله را در مقیاس اجتماعی، فرهنگی و پیوست‌های مختلف بررسی کرده و تناسب یا عدم تناسب آن را کشف کند. لذا حکم فردی و ترویج اجتماعی کاملاً متفاوت است ولی نمی‌توان ناکارآمدی را ابتدا مرهون این گزاره‌ها دانست. وقتی نگاه و توجه دقیق صورت گیرد مشخص میشود که فقه مانع نبوده بلکه اجرای ناقص، مانع تحقق اهداف و ناکارآمدی شده است.
کد خبر: ۷۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۴
نشست در باب اخلاق در دنیای متاورس؛
در نشست «اخلاق در دنیای متاورس» با تأکید بر اینکه اتاق‌های فکر ما درگیر مسائل اصلی نیستند و رسانه‌ها دچار دور برگردان‌های فرعی و مطالبات غیراصلی شده‌اند، مطرح شد: نتیجه چنین وضعیتی این است؛ فلسفه و فقه اسلامی با همه غنای خود نسبت به بعضی مسائل - نه اینکه جواب نداشته باشد - غافلگیر میشود.
کد خبر: ۷۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۷
سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست؛
استاد علیدوست معتقد است یکی از آسیب‌های جدی در تحقیقات و مسائل فقه ی تجزیه و اتمیک دیدن دین و دین را در یک نظام و سیستم ندیدن است.
کد خبر: ۷۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۶
آسیب‌های بروکراتیک‌سازی فقه بر سرمایه اجتماعی نظام اسلامی به قلم مصطفی آقاجانی؛
سه حوزه رسانه، فرهنگ و سیاست که به نوعی در طول یکدیگر نیز قابل بررسی هستند، بخش‌هایی مهم از زندگی پیچیده اجتماعی را در بر می‌گیرند که عدم دخالت دادن فقه و منظومه دینی در اداره آنها باعث آسیب‌هایی جدی در نظام سیاسی و زیست دینی مردم ایران خواهد شد.
کد خبر: ۷۷۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۳
نگرشی نو در مناسبات حاکم بر روابط قانون و جامعه در گفتگو با اباصالح تقی زاد طبری؛
ما خیلی از اوقات گمان می‌کنیم یک قانونی وجود دارد و این قانون باید توسط یک نفر عمل شود. این تصور غلطی است، بلکه قانون اساسا در آن جایی که به گفت در می‌آید توسط اراده سیاسی به آن عمل میشود و در قانون به واسطه اراده سیاسی محقق میشود. قانون به عنوان چیزی که نوشته شده است، تمام شده در خود نیست بلکه قانون در آنجایی که به گفت سیاسی در می‌آید، یعنی وارد گفتگو میشود.
کد خبر: ۷۵۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۱
بررسی محبوب‌ترین گروه‌ّهای مرجع در ایران در گفتگو با شیرین ولی‌پوری/ بخش دوم؛
من نگران این هستم مخاطب هر واژه فقه ی که می‌آید تصور کند یک روحانی با لباس معمم مدنظر ماست، اصلاً این‌طور نیست. با همه توضیحاتی که عرض کردم اگر این فقه در جامعه شکل بگیرد و به وجود بیاید واقعاً توان پاسخ‌گویی را دارد. ولی سؤال مهم‌تر این است آیا ما متولی برای اجرای این فقه داریم؟ مشکل ما این نیست که آیا فقه پویا، توان پاسخ‌گویی به جامعه جهانی امروز و ایران را دارد یا نه. دغدغه ما این است که آیا ما متولی اجرای این فقه پویا را داریم؟ آیا کسی را داریم که این فقه پویا را در قامتش بنشانیم؟
کد خبر: ۷۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
بررسی سهم دانش فقه در حل مسائل جامعه در گفتگو با حجت الاسلام احمد رهدار؛
احمد رهدار معتقد است که تقریباً فقه از تحولات جامعه عقب مانده است و می‌توان گفت رابطه « فقه » و «جامعه» قطع شده است و دلیل آن هم به فقدان دیالکتیک بین جامعه و نهاد فقاهت برمی‌گردد. واقعیت این است که فقه ما ساکن نیست، رشد می‌کند اما در لایه انتزاعی خود بسر می‌برد. به تعبیری، آن بخش از فقه که مقتضای توسعه منطق درونی‌اش بوده به خوبی پیش رفته است ولی «زبان اجتماعی» پیدا نکرده است و به زبان فرهنگ، زبان اداره و زبان تخصص تبدیل نشده است.
کد خبر: ۶۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۱
نقش حوزه علمیه در مسیر تمدن سازی اسلامی چیست؟
برای حرکت انقلاب و نظام اسلامی در مسیر تمدن سازیِ اسلامی، حوزه علمیه به‌عنوان کانون اقامه دین و عقبه تئوریک انقلاب و نظام می‌بایست در جایگاه حقیقی خود نقش‌آفرینی کند.
کد خبر: ۵۸۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹
تأملی در سخنان آیت الله علوی بروجردی درباره فقه و بازار آزاد؛
چندی پیش جناب آیت الله علوی بروجردی مطالبی درباره فقه و اقتصاد اسلامی ایراد نمودند. واقعه خجسته‌ایست که عالمان دینی درباره اقتصاد و سیاست جدید نکاتی را متذکر می‌شوند؛ چرا که کاربست مباحث سنتی فقه در مباحث جدید اقتصاد، همان مطلبیست که طلاب دروس دینی به دنبال درک و شناخت آن هستند تا بتوانند شرایط اقتصادی کشور را با مبانی دینی و رویکرد علمی بهبود و اعتلا بخشند.
کد خبر: ۳۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۱۵
حجت الاسلام کاظم قاضی‌زاده تشریح کرد؛
در فهم آیات قرآن کریم ما نیازمند فهم بستر و زمینة نزول و فرهنگ و عادتهای حاکم بر زمانه هستیم، اما باید به این نکته توجه کنیم که دوران مکه و مدینه و مخاطبهای مؤمن و مسلمانی که چند سالی در محضر پیامبر بودند و مخاطبان مشرک و کسانی که تازه اسلام آورده بودند نمیتوانند ضرورتاً یکسان باشند.
کد خبر: ۳۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۹
حجت الاسلام سیدجواد ورعی تشریح کرد؛
به یکی از فق‌های ما به نام «ابن جنید» نسبت داده شده که ایشان پوشاندن سر و گردن را برای کنیزان لازم نمیدانست. در روایات آمده که پوشاندن سر در نماز یا در برابر نامحرم برای کنیزان واجب نبوده است. در این مسأله حکم تکلیف کنیزان با زنان آزاد متفاوت بوده، اما آیا میشود از چنین فتوایی که اختصاص به ابن جنید ندارد و در کلمات سایر فق‌ها هم وجود دارد، نتیجه گرفت برای تمام بانوان پوشاندن سر و گردن استثنا هست؟
کد خبر: ۳۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۷
لوازم مسأله شناسی و روش شناسی مطالعات دینی حجاب؛
به گمان من حج نماد رفع تبعیض جنسیتی است و باید در مطالعات دینی دیده شود. اینکه در طواف زن موظف است صورت خود را باز بگذارد. نمی‌توان احتمال داد جامعه آرمانی دینی به جایی برسد که صورت زن باز باشد ولی نگاه زنانه و مردانه به هم نداشته باشند و با شنیدن اسم زن تلقی جنسیتی پیدا نکنند. این‌ها قابل مطالعه است چه اثبات شود چه رد شود. پس مسأله حجاب را باید در مجموعة مسائل زنان در نظر گرفت.
کد خبر: ۳۲۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۳
بررسی نسبت عدالت و فقه در گفتگو با حجت الاسلام ملک‌زاده؛
فقیه نوپرداز حوزه علمیه قم گفت: عدالت در منظومه گفتمانی شیعه به میزانی دارای اهمیت است که اگر معنای ظاهری یک روایت با آن سر تضاد داشت می توان آن روایت را با عنوان فاسد الدلات بودن کنار گذاشت، همچنین عدالت می تواند در ارزیابی فاوای فقه ی هم به کار رود
کد خبر: ۳۰۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۸
«شناخت نسبت هنر و حکومت» در نشستی با حضور احمد رهدار؛
نخستین الزام؛ «شناخت نسبت هنر و حکومت» است؛ یعنی ما چیستی و چگونگی ارتباطات حکومت و هنر و اضلاع این نسبت را مورد شناسایی قرار دهیم؛ الزام دوم «زیرساخت‌های فلسفی و ارزشی هنر» است به این معنا که اصول اساسی هنر اعم از خیال، زیبایی، خلاقیّت و همچنین قلمرو و حجیّت آنها باید از حیث نظری و فلسفی مورد مطالعه قرار بگیرد.
کد خبر: ۲۹۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۷
بررسی نسبت فقه و عدالت در اندیشه شهید مطهری؛
آیا دین مقیاس عدالت است یا عدالت مقیاس دین؟ مقدسی اقتضا می‌کند که بگوییم دین مقیاس عدالت است، اما حقیقت این‌طور نیست. این نظیر آن چیزی است که در باب حسن و قبح عقلی میان متکلمین رایج شد و شیعه و معتزله عدلیه شدند، یعنی عدل را مقیاس دین شمردند نه دین را مقیاس عدل.
کد خبر: ۲۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
آیا ولایت بر عدالت تقدم دارد؟!
یکی از عناصری که به تازگی پای آن به این مجموعه از مباحث کشیده است مقوله ولایت و به عبارت دیگر نسبت عدالت و ولایت است؛ البته در این سلسله از مباحث به طور مستقیم قصد ورود به دوگانه عدالت و ولایت را نخواهیم داشت بلکه به مسئله‌ای بسیار شبیه به آن یعنی نسبت فقه و عدالت خواهیم پرداخت.
کد خبر: ۲۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۶