بازیابی عاملیت زنان
به گزارش «سدید»؛ میتوان از روح کلام مقام معظم رهبری در دیدار روز گذشته ایشان با بانوان و دیدارهای سالهای اخیر، دغدغهای را دریافت کرد که لازم است قدری در موردش بنویسیم یا گفتوگو کنیم. به زعم نویسنده این یادداشت، آن دغدغه «بازیابی عاملیت زنان در جامعه ایرانی» است؛ عاملیتی که به انحای مختلف وجود دارد اما گرد حوادث و پدیدههای نوظهور نمیگذارد بخوبی دیده شود یا بد دیده میشود یا در مواردی تغییر فاز میدهد و جهتش تغییر میکند. مجموع بیانات رهبر انقلاب از این نظر هم کارکرد یادآوری دارد، هم معنای بازبینی دارد، هم در آن نوعی فراخواندن است و هم هدایت کردن به جهت مطلوب.
بنابراین در این سخنرانیها، یادآوری جایگاه زنان، بازبینی حرکت زنان، فراخواندن زنان برای ورود جدی به مسائل کشور و جهتدهی و هدایت آنان به سمت الگوی مطلوب، با زبان و بیان روزآمد، دیده میشود. روح حاکم بر مجموع این تنبهات، خارج ساختن زن ایرانی از موضع انفعال به جایگاه کنشگرانه و فعال است. پرانگیزهترین نیروهای مهاجم برای به انفعال کشاندن زن ایرانی به شهادت تجارب سالهای پس از انقلاب اسلامی، کسانی هستند که حرکت مستمر، آهسته، پیوسته، قاعدهمند و طبیعی زنان را یا نادیده گرفتهاند یا آن را تحقیر کردهاند.
انگارههای به وجود آمده، زنان را در موضع مدافع قرار داده و آنها را غالباً معطوف به مسائل صرفاً «زنانه» کرده استانگارههای به وجود آمده در پی این اقدامات، زنان را در موضع مدافع قرار داده و آنها را غالبا معطوف به مسائل صرفا «زنانه» کرده است. مسأله جنسیت برجسته شده و نوعی جبههگیری در آنان به وجود آورده است. به معنای دیگر، تفاوت بیولوژیک زن و مرد، که یک مساله طبیعی است و بر مبنای همین تفاوت طبیعی، آنها را مستعد شکل متفاوتی از نقشپذیری و مسؤولیتداری کرده است، عامل ضعیف فرض کردن زنان در جامعه شده است. این انگاره متاسفانه در زنان تاحدی درونی شده و آنها را غالبا متوجه مسائل مربوط به زنانگی کرده است.
زن و مرد از لحاظ تواناییهای فکری و روحی در هر دو جنس استعدادهای بینهایت وجود دارد، تفاوتی با همدیگر ندارند.ایشان در این فقره مهم بیان کردند: اگر ما بخواهیم یک منشوری از دیدگاه اسلام درباره زن تنظیم کنیم که موادی داشته باشد این منشور، به گمان من نخستین موضوعی که در این منشور باید بیاید، مساله زوجیت است. زوجیت یعنی چه؟ یعنی زن و مرد زوجند، مکمل یکدیگرند. زن و مرد برای هم خلق شدند. این در قرآن به صراحت بیان شده. «وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا». رهبر انقلاب با نظرداشت همین اشتراک انسانی یا فراجنسیتی بین زن و مرد است که مجددا به بانوان حاضر در جلسه و زنان کشور یادآوری میکنند: «از لحاظ تواناییهای فکری و روحی در هر دو جنس زن و مرد، استعدادهای بینهایت وجود دارد، تفاوتی با همدیگر ندارند.
بازیابی عاملیت زنان در جامعه ایرانی به معنای عبور از کنشپذیری صرفا زنانه به کنشگری فرازنانه است.بازیابی و احیای عاملیت از این نظر، یعنی عبور از کنشپذیری صرفا زنانه به کنشگری فرازنانه در جامعه ایرانی. رهبر انقلاب خواهان جدی گرفتن نقش اجتماعی زنان مسلمان و عبور آنها از هالهها و لایههای نقشهای تحمیل شده غربی هستند. با مشارکت موفق و موثر زنان در حیات اجتماعی و فرهنگی است که کشور میتواند با تمام ظرفیت به سمت اهداف خود حرکت کند. در پایان باید گفت، احیای این عاملیت به معنای درک مکمل بودگی زن و مرد در پیشرفت کشور است نه جبههگیری آنها در برابر یکدیگر به سیاق گزارشی که در این یادداشت آمد.
