به گزارش «سدید»؛ روز شنبه علی عطشانی، کارگردان سینما تصویری را در صفحه شخصیاش در اینستاگرام منتشر کرد که خبر از پرواز او همراه مجید مجیدی و جواد عزتی و تعداد دیگری از عوامل فیلم «خورشید» به قطر میداد؛ عطشانی که البته صرفا همسفر مجیدی و عزتی بود و همراهیاش ربطی به فیلم خورشید نداشت، شرحش را با این کلمهها به پایان رساند: «منتظر شیر طلایی». در مطلب پیش رو سراغ همین مساله رفتهایم که آیا باید منتظر درخشش مجید مجیدی و طلوع خورشید ایرانی در جشنواره فیلم ونیز (یکی از قدیمیترین و معتبرترین جشنواره‌های فیلم دنیا) باشیم یا نه. 17 رقیب مجیدی در بخش مسابقه هفتاد و هفتمین دوره این رویداد با چه تجربه و پشتوانهای قدم به این میدان رقابتی سینمایی گذاشتهاند و آیا می‌توانند خطری جدی برای خورشید مجیدی باشند یا کارگردان شناخته‌شده و جهانی کشورمان 12 سال بعد از آخرین حضور جدی جهانی‌اش در سطح اول جشنواره‌های دنیا ـ مجیدی آخرین بار سال 2008 با فیلم آواز گنجشکها در جشنواره فیلم برلین حضور داشت ـ بخت بالایی برای شکست حریفان و دریافت شیر طلایی دارد؟
یورش به شیر ایتالیایی
مجید مجیدی یکی از معتبرترین کارگردان‌های سینمای جهان است که در وهله‌اول، حضور اوست که خطری جدی برای فیلمسازان حاضر در بخش مسابقه این دوره جشنواره ونیز محسوب می‌شود. او فیلم‌های موفقی در کارنامه دارد و به خاطر آنها در جشنواره‌های داخلی و خارجی با تحسین زیادی مواجه شده و جوایز فراوانی هم دریافت کرده‌است. مجیدی اولین کارگردان ایرانی است که سینمای ایران را به اسکار نزدیک کرد. بچه‌های آسمان او سال 1997 جزو 5 نامزد نهایی اسکار در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان بود و به اعتقاد برخی منتقدان و کارشناسان، حتی باوجود رقیبی چون زندگی زیباست (روبرتو بنینی)، شایستگی دریافت مجسمه طلایی را داشت. با این حال عجیب است که مجیدی به‌رغم دریافت جوایز زیاد بین‌المللی، هنوز جایزه درجه یک جهانی دریافت نکرده‌است و مهم‌ترین جوایزی که گرفته از جشنواره‌هایی چون مونترال، تسالونیکی و جیفونی بوده‌است که باوجود اهمیتی که دارند، به اعتبار جوایز جشنواره‌های کن و ونیز و جایزه اسکار نیستند. به‌جز نامزدی اسکار، مجیدی یک بار هم نامزد جایزه خرس طلایی جشنواره برلین بود. البته پشتوانه اعتباری مجیدی و انبوه حضورهای جهانی‌اش و نامزدی در جشنواره‌های سطح اول، فیلم‌های تاثیرگذار و تحسین شده و البته کیفیت خود فیلم خورشید، امیدواری‌هایی برای دریافت شیر طلایی ایجاد می‌کند تا کارنامه پربار مجیدی با این جایزه مهم، تکمیل‌تر شود.
مجید مجیدی یکی از معتبرترین کارگردان‌های سینمای جهان است که در وهله‌اول، حضور اوست که خطری جدی برای فیلمسازان حاضر در بخش مسابقه این دوره جشنواره ونیز محسوب می‌شود. او فیلم‌های موفقی در کارنامه دارد و به خاطر آنها در جشنواره‌های داخلی و خارجی با تحسین زیادی مواجه شده و جوایز فراوانی هم دریافت کرده‌است. مجیدی اولین کارگردان ایرانی است که سینمای ایران را به اسکار نزدیک کرد. بچه‌های آسمان او سال 1997 جزو 5 نامزد نهایی اسکار در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان بود و به اعتقاد برخی منتقدان و کارشناسان، حتی باوجود رقیبی چون زندگی زیباست (روبرتو بنینی)، شایستگی دریافت مجسمه طلایی را داشت. با این حال عجیب است که مجیدی به‌رغم دریافت جوایز زیاد بین‌المللی، هنوز جایزه درجه یک جهانی دریافت نکرده‌است و مهم‌ترین جوایزی که گرفته از جشنواره‌هایی چون مونترال، تسالونیکی و جیفونی بوده‌است که باوجود اهمیتی که دارند، به اعتبار جوایز جشنواره‌های کن و ونیز و جایزه اسکار نیستند. به‌جز نامزدی اسکار، مجیدی یک بار هم نامزد جایزه خرس طلایی جشنواره برلین بود. البته پشتوانه اعتباری مجیدی و انبوه حضورهای جهانی‌اش و نامزدی در جشنواره‌های سطح اول، فیلم‌های تاثیرگذار و تحسین شده و البته کیفیت خود فیلم خورشید، امیدواری‌هایی برای دریافت شیر طلایی ایجاد می‌کند تا کارنامه پربار مجیدی با این جایزه مهم، تکمیل‌تر شود.
سرشناس‌ترین رقبا
مجیدی دست‌کم روی کاغذ و بنا به شهرت و آوازه و کارنامه، دو رقیب گردن کلفت و نام‌آشنا دارد؛ اول آندری کونچالفسکی، کارگردان بزرگ و شناخته‌شده روسی که هم برادر یک کارگردان مطرح دیگر روسیه یعنی نیکیتا میخالکوف است و هم سابقه همکاری با فیلمساز مشهور و معتبری چون آندری تارکوفسکی را در کارنامه دارد. کونچالفسکی جوایز مهمی از جشنواره فیلم کن و همین جشنواره ونیز را قبلا به خانه برده، از جمله دو شیر نقره‌ای برای کارگردانی فیلم‌های شب‌های سفید پستچی و بهشت. این فیلمساز با فیلم «رفقای عزیز!» در بخش مسابقه امسال ونیز حاضر است که داستان واقعی شورش کارگران معترض در شوروی سابق را روایت می‌کند. جیانفرانکو رزی، کارگردان شناخته‌شده سینمای ایتالیا هم دیگر رقیب مهم و سرشناس مجیدی در بخش مسابقه است؛ رزی تنها کارگردان حاضر در این بخش است که پیشتر یک‌بار شیر طلایی ونیز را در سال 2013 به‌دست آورده‌است. او همچنین یک‌بار هم خرس طلایی برلین را در سال 2016 دریافت کرد. نکته مهم این‌که رزی این دو جایزه معتبر را برای آثاری مستند کسب کرد و باتوجه به همین دو جایزه، رزی را باید پرافتخارترین کارگردان حاضر در بخش مسابقه جشنواره ونیز امسال دانست. رزی این بار هم با یک فیلم مستند، به جنگ فیلم‌های داستانی رفته‌است؛ با فیلمی به نام شب که به زندگی برخی مردم خاورمیانه می‌پردازد.
یک حریف اسرائیلی
در میان رقبای مجیدی در جشنواره ونیز، یک رقیب اسرائیلی هم حاضر است که از قضا جزو چهره‌های سرشناس سینمای جهان هم به حساب می‌آید؛ آموس گیتای که با فیلم «لیلا در حیفا» (محصول مشترک با فرانسه) در بخش مسابقه ونیز امسال حضور دارد، تقریبا یک پای ثابت جشنواره‌های کن و ونیز است و فیلم‌هایش با تحسین برخی منتقدان مواجه شده‌اند. مهم‌ترین جایزه‌ای که او دریافت کرده، پلنگ طلایی جشنواره لوکارنو است. گیتای گرچه فیلمسازی از اسرائیل است، اما نگاه منفی نسبت به جنایات و جنگ‌طلبی رژیم صهیونیستی دارد.
حضور پررنگ زنان
از میان 18 فیلم بخش مسابقه هفتاد و هفتمین جشنواره ونیز، 8 فیلم را خانم‌ها کارگردانی کرده‌اند که رقم و حضور قابل‌توجهی است؛ گرچه ممکن است انتخاب این آثار ربطی به کیت بلانشت (بازیگر استرالیایی هالیوود) رئیس هیات داوران این دوره نداشته‌باشد و سلیقه و نظر آلبرتو باربرا، مدیر جشنواره ونیز در این میان دخیل و موثر بوده‌باشد، اما احتمالا این گمانه‌زنی تقویت می‌شود که شاید بلانشت هم به این حضور قابل‌توجه بی‌اعتنا نباشد. آنچه می‌تواند در این زمینه، بیش از پیش کارگردان‌های مرد این دوره از جمله مجید مجیدی را نگران کند، دیدگاه‌های فمینیستی بلانشت است. یکی از مصداق‌های این دلواپسی احتمالی مصاحبه‌هایی است که بلانشت در حمایت از حقوق زنان مطرح می‌کند. به جز این، کارنامه برخی زنان فیلمساز در این دوره هم می‌تواند دلیل موجهی برای توجه به آنها به ویژه در بخش جوایز باشد. مائوگوژاتا شوموفسکا اهل لهستان یکی از دو کارگردان فیلم «دیگر هرگز برف نخواهد بارید» (آن یکی کارگردان، میشل انگلارت است) پیش از این حضورهای موفقی در جشنواره کن داشته و جوایزی دریافت کرده‌است. کلوئی ژائو، کارگردان چینی‌تبار آمریکایی، سابقه موفقیت در جشنواره فیلم کن را دارد. فیلم امسال او در جشنواره ونیز به نام عشایر هم می‌تواند موردتوجه قرار بگیرد، به‌ویژه در بخش بازیگری زن، چرا که بازیگر شاخص هالیوودی فرانسیس مک دورماند در آن بازی می‌کند که حضور بد و منفعلی از او در فیلم‌ها سراغ نداریم. از دیگر کارگردان‌های مستعد زن این دوره ونیز، یاسمیلا زبانیچ بوسنیای است که با فیلم «کجا می‌روی آیدا؟» با دیگر فیلمسازان رقابت می‌کند. او جایزه خرس طلایی برلین را در کارنامه دارد. جولیا فون هاینز با فیلم و فردا تمام جهان (آلمان و فرانسه)، سوزانا نیچیارللی (که قبلا فیلم‌هایش در همین جشنواره ونیز تحسین شده‌است) با فیلم خانم مارکس (ایتالیا و بلژیک)، مونا فستولد با فیلم دنیایی که می‌آید (آمریکا)، اما دانته با فیلم خواهران ماکالوسو (ایتالیا) و نیکول گارسیا با فیلم عشاق (فرانسه) از دیگر کارگردانان زن حاضر در بخش مسابقه جشنواره فیلم ونیز هستند که هرکدام می‌توانند اولین جایزه مهم و بسیار معتبر دوران فعالیت‌شان را به دست آورند.
رقیبان دیگر
یکی دیگر از کارگردان‌های بخش مسابقه، میشل فرانکو فیلمساز مکزیکی است که شاید به اندازه کونچالفسکی و رزی، رقیب سرشناسی برای مجیدی نباشد، اما باتوجه به سن و سال نه چندان زیادش (41 سالگی) افتخارات مهمی در جشنواره کن کسب کرده؛ جایزه بهترین فیلمنامه، جایزه ویژه هیات داوران و جایزه نوعی نگاه. اگر فیلم تازه او، «فرمان جدید» نظر داوران را جلب کند، فرانکو می‌تواند به جز کن، استارت موفقیت‌هایش را در ونیز هم بزند. هلال بایداروف با فیلم «در میان مردن» (آذربایجان، مکزیک و آمریکا)، چایتانیا تامانه با فیلم «پیرو» (هند)، کلودیو نوسه با فیلم «پدر ما» (ایتالیا)، کورنل موندروکسو (که سابقه موفقیت در جشنواره کن را دارد) با فیلم «تکه‌های یک زن» (کانادا و مجارستان)، کیوشی کوروساوا با فیلم «همسر جاسوس» (ژاپن) از دیگر کارگردان‌های حاضر در بخش مسابقه جشنواره ونیز امسال هستند.
قابلیت‌های خورشید
فیلم خورشید بازگشت مجیدی به سینمایی است که در آن تبحر دارد. همان سینمایی که او برخی از بهترین، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین فیلم‌های سینمای ایران همچون بچه‌های آسمان، رنگ خدا و باران را ساخت. او در خورشید، قصه‌ای همدلی‌برانگیز و درخشان از کودکان کار را روایت می‌کند که باوجود پایانی که به مذاق برخی خوش نیامد، اما در مجموع همان مسیر داستان باعث تحسین منتقدان و تماشاگران شد. سکانس‌ها و لحظات تماشایی فیلم به‌ویژه بازی یکدست و تاثیرگذار کودکان بازیگر فیلم، می‌تواند برگ‌برنده خورشید در ونیز باشد. فیلمبرداری هومن بهمنش و طراحی صحنه کیوان مقدم، از امتیازات قابل‌توجه فیلم است. اگر داوران جزییات فیلم و وجه تمثیلی اثر و نگاه انسانی و هنرمندانه مجیدی را مدنظر قرار دهند و آن را قربانی مباحث سیاسی و دیگر جنبه‌های کلیشه‌ای و جنجالی موردپسند جشنواره‌های معتبر جهانی در سال‌های اخیر نکنند، می‌توانیم به موفقیت فیلم تازه مجید مجیدی و حتی دریافت شیر طلایی ونیز امیدوار باشیم.
یک رقابت با دقت
خورشید مجید مجیدی تنها نماینده سینمای ایران در جشنواره ونیز امسال نیست و دو فیلم «جنایت بی‌دقت» ساخته شهرام مکری و «دشت خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی هم نمایندگان ایران در بخش افق‌ها هستند. شهرام مکری سابقه دریافت جایزه از همین جشنواره ونیز و در همین بخش را دارد و سال 2013 برای کارگردانی ماهی و گربه، جایزه مضمون نوآورانه شد. جنایت بی‌دقت به تهیه‌کنندگی نگار اسکندرفر مضمونی مرتبط با سینما دارد و بازیگران آن هم چهره‌هایی چون بابک کریمی، فریبا کامران و سیاوش چراغی‌پور هستند. دشت خاموش به کارگردانی احمد بهرامی هم فیلمی درباره محیط کارگری است و بازیگرانی چون علی باقری و فرخ نعمتی در آن بازی می‌کنند.
انتهای پیام/
