چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت و یک بخش ویژه؛
شهید سیدمرتضی آوینی و مستندهایش در «روایت فتح» هنوز در جامعه زنده است. او یادگار‌های رشادت‌ها، قهرمانی‌ها و تاریخ سرافرازی یک ملت را ثبت کرده و اینک جایش خالی بود. اشاره صریح و روشن مقام معظم رهبری به ضرورت روایت آوینی‌گونه از این حرکت و ایثار، تاکیدی بود بر حضور هنرمندان در لحظه‌های خطیر تاریخ یک سرزمین.
به گزارش «سدید»؛ از همان آغاز که مقابله با ویروس کرونا به یک جهاد ملی تبدیل شد، از همان روز‌ها که کادر درمان به‌عنوان خط مقدم مقابله با این ویروس به حماسه‌سازانی تبدیل شدند که قهرمانان روز‌های دفاع مقدس را به یادمان آوردند، یک نام در ذهن بسیاری زنده شد. شهید سیدمرتضی آوینی و مستندهایش در «روایت فتح» هنوز در جامعه زنده است. او یادگار‌های رشادت‌ها، قهرمانی‌ها و تاریخ سرافرازی یک ملت را ثبت کرده و اینک جایش خالی بود. اشاره صریح و روشن مقام معظم رهبری به ضرورت روایت آوینی‌گونه از این حرکت و ایثار، تاکیدی بود بر حضور هنرمندان در لحظه‌های خطیر تاریخ یک سرزمین.
آوینی چگونه مستندسازی بود؟
شهید سیدمرتضی آوینی را اغلب ما با مستند‌هایی می‌شناسیم که درباره دفاع مقدس، شخصیت‌ها و رویداد‌های آن است. او را با «روایت فتح» می‌شناسیم، شناخته‌شده‌ترین مجموعه مستندی که در حوزه دفاع مقدس در ایران ساخته شده، به شهرت و محبوبیت رسیده و حتی تماشاگر عام و مخاطب، بسیار داشته است. از این منظر سیدمرتضی آوینی در میان مستندسازان، موقعیتی یگانه دارد.
شهیدآوینی پیش از «روایت فتح» مستند‌هایی اجتماعی ساخته است که نشان‌دهنده گرایش و توجه او به مسائل اجتماعی است. اما نقطه پیوند این آثار و مجموعه «روایت فتح» توجه به ارزش‌های انقلابی در هر دو جنس آثار است. اختلاف طبقاتی و فقر به‌عنوان دو موضوع مورد نقد از سوی جامعه انقلابی، در مستند «خان گزیده‌ها» و «شش روز در
ترکمن صحرا» مطرح و نقد می‌شود.
روایت حقیقت در «روایت فتح»
امتیاز بزرگ شیوه مستندسازی شهیدآوینی در «روایت فتح» جدا از شناخت درست موضوع و اتمسفری که ارزش‌های دفاع مقدس در آن جریان داشت، همراه شدن با سوژه‌ها یا یکی شدن در آن‌ها بود. سیدمرتضی آوینی؛ راوی صادق رویدادی بود که خود به آن باور و اعتقاد داشت. دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و ارزش‌های مقاومت با جان او به‌عنوان یک هنرمند مجاهد یکی شده بود. به همین دلیل وقتی در گفتار متن، از شهادت یا از مادری می‌گفت که صادقانه ادعا می‌کرد اگر ده فرزند داشته باشد در راه خدا و انقلاب نثار می‌کند، حرفش به جان مخاطب می‌نشست.
پس از شهید آوینی مستندساز‌های دیگری مسیر او را طی کردند، اما هیچ‌یک نه آن نوع گفتار متن را احیا کردند نه توانستند آن جنس روایت تاثیرگذار را داشته باشند. اما رد پای او را در بسیاری از مستند‌هایی که به موضوع دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و مقاومت پرداخته‌اند می‌توان جست‌وجو کرد و نشان سبک او را یافت؛ سبکی که هنوز یگانه است.
احیای مستندسازی آوینی‌گونه در مواجهه با کرونا
از روز‌های ظهور ویروس کرونا در ایران، مقابله خستگی‌ناپذیر کادر درمان و مدافعان سلامت با این ویروس توجه جامعه جهانی را جلب کرد. مانند هر حادثه ملی مهمی که این بار ابعاد جهانی هم داشت مستندسازان بسیاری به سمت ساخت فیلم درباره این اتفاق رفتند. وقتی ایثار و از خودگذشتگی دوباره در جامعه رنگ گرفت همه به یاد سال‌های دفاع مقدس افتادند. قهرمانان به پا می‌افتادند تا مردم زنده بمانند. این حال و هوا ضرورت ساخت مستند به شیوه شهید آوینی را دوباره به یاد آورد.
احیای مستندسازی آوینی‌گونه در مواجهه با کرونا
از روز‌های ظهور ویروس کرونا در ایران، مقابله خستگی‌ناپذیر کادر درمان و مدافعان سلامت با این ویروس توجه جامعه جهانی را جلب کرد. مانند هر حادثه ملی مهمی که این بار ابعاد جهانی هم داشت مستندسازان بسیاری به سمت ساخت فیلم درباره این اتفاق رفتند. وقتی ایثار و از خودگذشتگی دوباره در جامعه رنگ گرفت همه به یاد سال‌های دفاع مقدس افتادند. قهرمانان به پا می‌افتادند تا مردم زنده بمانند. این حال و هوا ضرورت ساخت مستند به شیوه شهید آوینی را دوباره به یاد آورد.
به این دلیل که مستند‌های آوینی جنسی بومی داشتند. ریشه‌های اعتقادی و ملی را به یاد بیننده می‌آوردند. در عین نمایش تلخی‌ها یا شکست‌ها، از پیروزی نهایی و حماسه‌سازی‌ها خبر می‌دادند و با امید به فتح و پیروزی به پایان می‌رسیدند. در مقابله و رویارویی با کرونا هم، که دشمنی ناشناخته و قوی بود مردم نیاز به چنین روحیه‌ای داشتند. نکته مهم دیگر اینکه آوینی در روزگاری که جنگ در جریان بود و زمانی که زمان کوتاهی از پایان آن نگذشته بود، به شرح ماوقع پرداخت. او مستندسازی بود که با سرعت در صحنه رخداد حضور داشت و ثبت ماجرای کرونا هم، چنین روحیه مجاهدگونه‌ای طلب می‌کرد.
شرح این مبارزه باید مفاهیمی را دوباره برای تماشاگر زنده می‌کرد. فقط شرح رخداد کافی نبود، این بار هم نیاز بود که بگوییم در این جدال نابرابر، کادر درمان شبانه‌روزی و با ایثار و توکل در خط مقدم حضور دارند و پیروزی با ماست. مستند اشراقی، مستندی که نه فقط مستلزم توجه به تکنیک و فرم که متأثر از نگاه عرفانی و الهی به موضوع است، در روز‌های مقابله کادر درمان با ویروس کرونا، کارکردی تازه پیدا می‌کند. این رزم عارفانه و عاشقانه که ریشه در باور‌های اعتقادی و روحیه ملی ما دارد، در مستند اشراقی بهتر و بیشتر ثبت می‌شود.
استقبال از بخش شهید آوینی در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت
امسال و در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت ۲۹۷فیلم متقاضی حضور در بخش جایزه شهید آوینی شدند. یازدهمین جایزه شهید آوینی در حالی برگزار می‌شود که امید است سبک او دوباره احیا شود. سبکی که مقلد و ادامه‌دهنده داشته، اما هنوز موقعیت خالق آن منحصر به‌فرد و تکرارنشدنیبه نظر می‌رسد.
استقبال از بخش شهید آوینی در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت
امسال و در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت ۲۹۷فیلم متقاضی حضور در بخش جایزه شهید آوینی شدند. یازدهمین جایزه شهید آوینی در حالی برگزار می‌شود که امید است سبک او دوباره احیا شود. سبکی که مقلد و ادامه‌دهنده داشته، اما هنوز موقعیت خالق آن منحصر به‌فرد و تکرارنشدنیبه نظر می‌رسد.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
اخبار مرتبط
ارسال نظر
