گفت‌وگو با محمد دلاوری و عوامل برنامه انتخاباتی «تبادل»؛
تلوبیون این روز‌ها میزبان یکی از برنامه‌های پربیننده در بستر تلویزیون تعاملی است که با هدف بالا بردن مشارکت مردم در انتخابات ساخته شده است. «تبادل» برنامه‌ای جدید است که در بستری جدید نیز ارائه می‌شود.
به گزارش «سدید»؛ هدف این برنامه، اما مانند بسیاری از برنامه‌ها تشویق مستقیم مردم به مشارکت در انتخابات نیست، این برنامه با بیان موضوعات و مسائل مختلف و مطرح کردن سوالاتی در این زمینه مردم را به سوی شرکت در انتخابات دعوت کند. یکی از ویژگی‌ها و البته جذابیت‌های مهم «تبادل»، حضور «محمد دلاوری» در نقش مجری برنامه است. مجری توانمندی که پیشتر با برنامه‌هایی مانند «صرفا جهت اطلاع» و «توقف ممنوع» در دل مخاطبان جا خوش‌کرده است در این مجال با «محمد دلاوری» گفتگو کرده و او به «صبح‌نو» از ویژگی‌های یک برنامه استاندارد و تلاش «تبادل» برای گام برداشتن در این راه چنین می‌گوید:
«تبادل» برنامه‌ای جدید است که در بستری جدید نیز ارائه می‌شود. چه شد که به این برنامه پیوستید؟
این پیشنهاد حدود دو ماه پیش از طرف دوستان شبکه آرا، در پلتفرم تلوبیون مطرح شد که برای من نیز پیشنهاد جذابی بود. احساس کردم حضور در این برنامه اتفاقی جدید در زندگی حرفه‌ای‌ام است و می‌تواند راه تازه‌ای را در رسانه‌های دیداری شنیداری باز کند؛ به همین علت هم آن را پذیرفتم.
اجرای یک برنامه مرتبط با انتخابات در شرایط حساس فعلی و با توجه به بحران‌هایی که در سال‌های اخیر پشت سر گذاشته و همچنان با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنیم، چه ویژگی‌هایی دارد؟
برنامه‌سازی درست و اصولی ارتباطی با حساس بودن شرایط ندارد. ما همیشه در شرایط حساس بوده و هیچ‌گاه در شرایط عادی کار نکرده‌ایم. تا جایی که یادم می‌آید همیشه در حال دست‌وپنجه نرم کردن با یک بحران بوده‌ایم. همیشه ماجرایی وجود داشته که شرایط را حساس کند، اما این موضوع نباید مانعی بر سر راه ساخت درست و اصولی یک برنامه باشد. ما باید بتوانیم یک برنامه استاندارد بسازیم. متناسب با هر شرایطی می‌توان یک برنامه استاندارد ساخت. این کار در برخی ایام سخت‌تر و برخی ایام راحت‌تر است. طبیعتا ساختن یک برنامه سیاسی با موضوع انتخابات به‌نحوی‌که بیننده احساس نکند ما قرار است طرف کسی را بگیریم یا دیگری را تخریب کنیم و درعین‌حال حرف منصفانه و جدیدی بزنیم کار راحتی نیست. اینکه بتوانیم مردم را متقاعد کنیم که حجم اینترنت خود را برای دیدن یک برنامه در پلتفرم تلوبیون صرف کنند، برای سازندگان برنامه نیز چالشی اساسی است. اما همین چالش‌ها و سختی‌هاست که کار را جذاب می‌کند. اگر کاری انجام دهیم که بخشی از وجودمان به چالش کشیده نشود، پس در حال تکرار کار‌های گذشته‌مان هستیم و راه را اشتباه می‌رویم. باید مانند ورزشکاری باشیم که از روزی دو کیلومتر دویدن شروع می‌کند و هر روز مسافت بیشتری را می‌دود. اگر او هر روز دو کیلومتر بدود کار تازه‌ای نکرده است. ما نیز باید قدمی به جلو برداریم و کاری جدید انجام دهیم تا از تکرار فاصله بگیریم.
در صحبت‌های‌تان به یک برنامه استاندارد اشاره کردید. برنامه «تبادل» چه ویژگی‌هایی دارد که شما آن را یک برنامه استاندارد می‌دانید؟
نمی‌توانم با قطعیت بگویم که «تبادل» یک برنامه استاندارد است. هدف ما حرکت به‌سوی یک برنامه استاندارد است. تبادل برنامه‌ای است که در این راه یک گام به جلو برداشته است. در این برنامه از گروه‌های سیاسی مختلف دعوت شد؛ گروه‌هایی که پیش از این کمتر در رسانه‌های دیداری دعوت می‌شدند. این گروه‌های مختلف در یک برنامه زنده حضور پیدا می‌کنند؛ برنامه‌ای که مانعی ندارد تا بعدا حرف‌های‌شان کم و زیاد شود و می‌توانند مستقیم با مخاطب خود ارتباط برقرار کرده و مطمئن باشند که صدای‌شان در لحظه به گوش آن‌ها می‌رسد. در این برنامه تا این لحظه هیچ اتفاق منفی‌ای روی نداده، مقدساتی زیر سوال نرفته و تمام آن دست نگرانی‌هایی که باعث می‌شد دست به خودسانسوری بزنیم، رخ نداده است. این برنامه نشان داد که می‌توانیم همه با هم حرف بزنیم و به نتیجه خوبی هم برسیم. یکی از جذابیت‌های «تبادل» برای من این ویژگی مهم است که می‌توان بی‌واسطه صدای آدم‌های مختلف بود؛ صدای اصلاح‌طلب‌ها و اصولگراها، صدای قومیت‌های مختلف؛ صدای آن‌ها که به‌شدت مخالف یا به‌شدت موافق وضع فعلی هستند.
آرزویم این است به ایرانی برسیم که در آن همه بتوانیم با هم حرف بزنیم و صدای‌مان هم بلند باشد. برنامه «تبادل» به‌اندازه یک سر سوزن من را به این آرزو نزدیک کرده است.
بازخورد‌ها در فضای مجازی به برنامه «تبادل» و اجرای شما چطور بوده است؟
من این روز‌ها با توجه به حضور بیش از اندازه‌ام در فضای مجازی نمی‌توانم تحلیل درستی را ارائه دهم، اما دوستانی که این موضوع را رصد می‌کنند بسیار راضی هستند از اینکه برنامه به نسبت خودش در فضای مجازی دیده شده است. اما هنوز فاصله زیادی داریم تا نقطه‌ای که یک برنامه به محض شروع بتواند بخش قابل‌توجهی از مردم را مشغول کند. اصولا در برنامه‌سازی گفته می‌شود صد برنامه اول به‌منزله
گرم کردن است. ابتدا ما باید به مردم اطلاع بدهیم که در چه ساعتی و در چه فضایی حضور داریم و این خود نیازمند زمان و تداوم برنامه است. اشکال بزرگ این است که عمر برنامه‌ها خیلی کوتاه بوده و هنوز مردم از پخش یک برنامه آگاهی نیافته‌اند که آن برنامه تمام می‌شود. فکر می‌کنم «تبادل» از آن دست برنامه‌هایی است که اگر باقی بماند و از اشکالات خودش درس بگیرد و پخته‌تر شود، شاید بتواند بعد از ۶ ماه یا یک‌سال به یک برنامه شاخص تبدیل شود.
به نظر شما، برنامه «تبادل» می‌تواند بعد از انتخابات هم ادامه پیدا کند؟
متاسفانه من خودم حکم مسافری را دارم که هر شب تا فردا صبح نمی‌دانم در آن شهر زندگی می‌کنم یا نه. به‌شدت عادت کرده‌ام تا هفته آینده و حتی گاهی تا فردای خودم فکر کرده و برنامه‌ریزی کنم.ای کاش این‌طور نبود و ما می‌توانستیم برای درازمدت فکر کنیم. «تبادل» حتی بدون من هم می‌تواند ادامه پیدا کند. چنین برنامه‌ای باید شکل بگیرد و وجود داشته باشد. این به نفع ایران و مردم است، اما ما در جایگاه مسافر هستیم و «چو فردا شود فکر فردا کنیم.»
اجرای برنامه «تبادل» با برنامه‌های دیگری که در آن‌ها حضور داشته‌اید چه تفاوتی دارد؟
نان، آب، برق و کل زندگی ما با سیاست ارتباط مستقیم دارد. ما در «تبادل» همین مسائل را به شکلی ریشه‌ای‌تر نگاه می‌کنیم. برخی افراد خود را اهل سیاست نمی‌دانند درحالی‌که که حتی موسیقی هم به سیاست مربوط است، نقاشی هم همین‌طور و در کل همه‌چیز به سیاست ارتباط دارد. اگر دقت کنید هنر ایرانی در دوره صفویه رشد زیادی داشته، زیرا پادشاهان صفوی به هنر عنایت بیشتری داشتند. سیاست تمام شئونات زندگی ما را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، اما قبل از سیاست و حتی بالاتر از آن «فلسفه سیاست» وجود دارد. همه آنچه داریم از نان و آب گرفته به‌عنوان اولین حلقه تا فلسفه و تفکر اداره جامعه به‌عنوان آخرین حلقه همه در یک مسیر هستند و هرکدام از این‌ها که اصلاح شود به حلقه‌های قبل و بعد از خودش کمک می‌کند. من برنامه «تبادل» را جزء حلقه‌های اول همان تفکری می‌بینم که درنهایت باید روی زندگی همه ما اثر بگذارد.
«محمد عرفانی»، مدیرکل انتشار معاونت فضای‌مجازی، بیان کرد که برنامه‌های شبکه آرا نه‌تن‌ها در تلوبیون که در دیگر تلویزیون‌های تعاملیِ لنز و تیوا نیز پخش می‌شود. در این مجال وی درباره ماموریت‌های شبکه آرا و ویژگی‌های برنامه «تبادل» چنین گفت:
کمی بیشتر شبکه آرا را برای مخاطبان «صبح‌نو» معرفی کنید.
طی ماموریتی، مسوولیت رصد، تامین، تولید و توزیع محتوا در حوزه فضای مجازی و تلویزیون‌های تعاملی از طرف سازمان به معاونت فضای مجازی سپرده شد. یکی از کار‌هایی که ما در حوزه تلویزیون‌های تعاملی انجام دادیم راه‌اندازی شبکه آرا بود. شبکه آرا با چهار ماموریت فعالیت خود را از نیمه اردیبهشت‌ماه شروع کرد. ماموریت اول تولید برنامه «تبادل» و ماموریت دوم برنامه «انتخاب هات» بود که در حوزه سواد رسانه‌ای تولید شده و در هفته پایانی انتخابات پخش خواهد شد. ماموریت سوم تامین محتوای سازمان و پخش آن بود. سازمان صداوسیما در پی ماموریت ذاتی‌اش یعنی تشویق مردم به مشارکت حداکثری در انتخابات، برنامه‌های زیادی را تولید می‌کند که یک یا چند بار پخش می‌شوند، اما شبکه آرا به‌صورت متمرکز این محتوا‌ها را جمع کرده و با توجه به ارزنده‌تر بودن محتوا، آن را به‌صورت مداوم پخش می‌کند. در این راستا، ما محتوای بیرون سازمان را نیز برای برخی خبرگزاری‌ها، رسانه‌ها و دفاتر تولید محتوا تامین می‌کنیم. ماموریت چهارم دریافت و پخش برنامه‌ها و نشست‌های مفیدی است که در رسانه‌های رسمی ما شکل می‌گیرد، اما درگاه انتشار آن‌ها محدود است. گاهی رسانه‌های رسمی و روزنامه‌های خوب ما این قابلیت را دارند که اضلاع مختلف انتخابات را دور یک میز جمع کنند، اما درگاه پخش تنها به‌صورت مکتوب یا از طریق سایت آن‌هاست. شبکه آرا این امکان را فراهم آورد که دریافت و پخش این برنامه‌ها را برعهده بگیرد. در این راستا نیز کار‌های موفقی تا امروز روی چند برنامه رادیویی شکل گرفته است.
طبق گفته شما، ماموریت اول شبکه آرا تولید برنامه «تبادل» بود. کمی بیشتر از برنامه «تبادل» و ویژگی‌های این برنامه بگویید.
برنامه «تبادل» یک برنامه گفت‌وگومحور چالشی است که گاه به‌صورت چالش در یک بحث صورت‌می‌گیرد و گاه به‌صورت مناظره. این برنامه هر شب حدود ساعت ۲۱:۳۰ پخش می‌شود و هدف آن بالابردن مشارکت در انتخابات است. خوشبختانه این برنامه توانسته است رفته‌رفته جایگاه خودش را در میان مخاطبان فضای مجازی پیدا کند. یکی از ویژگی‌های این برنامه فضای متفاوت تلویزیون‌های تعاملی است؛ زیرا مخاطب این فضا هم انتظار دارد محتوایی متفاوت با آنچه در تلویزیون می‌بیند مشاهده کند. با رعایت چارچوب‌های سازمان صداوسیما فضایی را فراهم آوردیم که در آن اضلاع مختلف انتخابات، هواداران و حتی خود نامزد‌ها بتوانند در برنامه شرکت کنند و سعی کردیم این گروه‌ها را در بیان عقاید و نظرات محدود نکرده و فضایی بازتر برای اظهارنظر ایجاد کنیم.
«تبادل» برنامه‌ای جدید در یک بستر جدید است. چطور برای این برنامه جدید به فرم اجرایی فعلی رسیدید؟
ماموریت اصلی ازسوی ستاد انتخابات سازمان به ما محول شده بود و این برنامه با همراهی، هماهنگی و همدلی دوستان سیاسی سازمان شکل گرفت. یک اراده کلی در ساخت این برنامه نقش داشت از ستاد انتخابات و حمایت ریاست محترم سازمان صداوسیما گرفته تا حمایت معاونت محترم فضای مجازی و کمک به اداره کل انتشار برای ساختن برنامه‌ای مخاطب‌محور. برای پیاده‌سازی این برنامه چند مدل را مدنظر قرار دادیم، آنالیز‌های زیادی انجام شده و جلسات متعددی برگزار شد. تصمیم گرفتیم از آقای دلاوری برای اجرای این برنامه دعوت کنیم؛ زیرا ایشان یکی از مجریان محبوب در فضای مجازی هستند و حضورشان در این برنامه می‌توانست بازخورد‌های خوبی را داشته باشد. لازم است در اینجا از تیم محتوایی بسیار خوبی که در این کار حضور داشتند تشکر کنم. ما با دو گروه محتوایی کار کردیم؛ گروه اول، هفت برنامه نخست را زحمت کشیدند و گروه دوم پس از آن به همکاری با «تبادل» پرداختند. تلاش کردیم از دوستان رسانه‌ای بیرون از سازمان که با پلتفرم‌های دیگر آشنا بوده در فضای خبرگزاری و روزنامه‌های بیرون کار رسانه‌ای انجام می‌دهند و ذائقه مخاطب را بهتر می‌شناسند نیز استفاده کنیم.
به نظر شما برنامه «تبادل» چقدر امکان و ظرفیت این را دارد که بعد از انتخابات هم ادامه پیدا کند؟
ما موضوع را فقط به انتخابات ریاست‌جمهوری محدود نمی‌کنیم، در انتخابات مجلس شورای اسلامی یا شورای شهر‌ها نیز باید چنین فضایی فراهم شود. ما در فضای گفتمان و گفتگو نیازمند این دست برنامه‌ها هستیم؛ برنامه‌ای که بتواند پرونده‌های مختلف را ورق زده، موضوع/مساله‌های مهم را بررسی کند. مهم‌ترین سرفصلی که در معاونت فضای مجازی از حدود سه سال پیش به‌عنوان یک اصل برای خودمان تعریف کردیم، حل مساله بود. برنامه تبادل هدفش این است که بتواند به پاسخ‌های اساسی برخی مسائل برسد یا حداقل یک قدم جلوتر رفته و به پاسخ‌هایی برسد که خودش می‌تواند مبنای حرف‌ها و صدا‌های جدید باشد. پس قطعا تا زمانی که مساله در جامعه وجود دارد، تولید چنین برنامه‌های ضروری است.
طبق گفته شما، این برنامه با هدف بالابردن مشارکت مردم در انتخابات اخیر طرح‌ریزی شده است. آیا در این ۲۳ قسمت تاثیرش را روی مخاطب دیده‌اید؟
یکی از مزیت‌های نسبی و رقابتی ما داشتن اتاق وضعیت پویا و فعالی است متشکل از گروهی از جوانان مومن انقلابی و درجه‌یک فضای مجازی که رصد‌های مختلفی درباره موضوعات متفاوت انجام داده و بازخورد‌های برنامه ما را هم به گوش‌مان می‌رسانند. در بعضی شب‌ها بازخورد‌های برنامه بسیار جدی بوده است؛ مثلا در برنامه مناظره دوم که حدود ۶ ساعت طول کشید، بیش از چهارمیلیون دقیقه مصرف محتوا در فضای مجازی داشتیم. بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ هزار مخاطب به برنامه سر زدند و همزمانی ۲۵ تا ۳۰ هزارنفری را تجربه کردیم. یا شبی که آقای زاکانی مهمان برنامه بودند، پس از اتمام برنامه، کنشگران فضای مجازی بیش از ۲۵۰۰ محتوا درباره این قسمت تولید کردند و همین‌طور ۱۰ میلیون بازدید و یک‌میلیون لایک داشتیم. این اتفاق خوبی برای یک برنامه است، اما اگر بخواهم دقیق به سوال شما پاسخ دهم باید بگویم هیچ برنامه‌ای نمی‌تواند ادعا کند که توانسته است مشارکت در انتخابات را بالا ببرد. این ادعای بزرگی است. فضای انتخابات تا پیش از فروردین‌ماه سرد بود و پس از آن با ساخت چنین برنامه‌هایی سعی شد این فضا پویاتر شود. نکته مهم دیگر این است که در این برنامه‌ها به‌جای تشویق مستقیم مردم به شرکت در انتخابات، باید این کار با حل مساله انجام شود. وقتی بخشی از جامعه ببینند صدای‌شان در جایی منعکس می‌شود، احساس نزدیکی بیشتری کرده و خودشان را در این رنگارنگی و گوناگونی دارای جایگاه می‌بینند.
کمی از پروسه تولید برنامه «تبادل» بگویید و اینکه در اتاق فکر این برنامه چه می‌گذرد؟
موضوع هر قسمت برنامه و جمع‌بندی‌ها معمولا چند روز زودتر انجام شده و مهمان‌ها مشخص می‌شوند. در اتاق فکر بین ۵ تا ۱۲ نفر گاه به‌صورت حضوری و گاه به‌صورت مجازی هم‌فکری کرده و تبادل‌نظر‌ها را انجام می‌دهند. با توجه به زنده بودن برنامه گاه پیش می‌آید که مهمان اصلی دقایقی پیش از اجرا حضورش در استودیو را کنسل می‌کند و این خود چالش بزرگی است. در موارد این‌چنینی سعی می‌کنیم این حضور را با افزودن به تعداد مهمانان برخط (آنلاین) جبران کنیم. تلاش می‌کنیم در انتخاب مهمانان همه جناح‌ها را مدنظر قرار داده و از هر گروهی نماینده‌ای داشته باشیم. هرچند این انتقاد به ما وارد شده است که گاهی از یک جناح، هیچ نماینده‌ای در برنامه وجود نداشته است. در این موارد از نمایندگان دعوت شده، اما آن‌ها امکان حضور در برنامه را نداشته‌اند و از بین ۶ و گاه هفت نفر، هیچ‌کسی در برنامه حضور پیدا نکرده است. در این مواقع مجری برنامه سعی می‌کند نه به طرفداری، بلکه به نمایندگی از جناح غایب سوالاتی را مطرح کرده و این جای خالی را کمی پر کند.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
ارسال نظر
