به گزارش «سدید»؛ نشست «بررسی گذشته و آینده هویت ملی در ادبیات نمایشی دفاع مقدس» (بیستودوم شهریورماه ۱۴۰۰) با حضور منوچهر اکبرلو، محسن سلیمانی فارسانی و ایرج افشاری اصل برگزار و بهصورت زنده از آپارات پخش شد.
اتفاقات هشت سال دفاع مقدس؛ درس بزرگی برای ما در ابتدای این نشست، ایرج افشاریاصل درخصوص مفهوم هویت بیان کرد: واژه ما را به بسیاری از مفاهیم نزدیکتر میکند و تعریف واژه شناخت همان واژه است و وقتی بتوانیم پدیدهای را خوب تعریف کنیم یعنی شناخت خوبی حاصل شده است. واژه هویت نیز مجموعهای از نگرشها، ویژگیها و روحیات فردی است که افراد را از دیگران متمایز میکند. در این امر شاخصههای مختلفی ازجمله خصوصیات اجتماعی، روانی، فرهنگی، فلسفی، تاریخی و... وجود دارد. موضوعی که به تئاتر برمیگردد بحث روایت است؛ معمولا روایت، گروههای مختلف را دور هم جمع میکند؛ در مذاهب و ادیان نیز چنین است.
هویت ملی عامل پایداری نظامهای سیاسی و اجتماعی
به گزارش روابطعمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، در بخش بعدی نشست «بررسی گذشته و آینده هویت ملی در ادبیات نمایشی دفاع مقدس» منوچهر اکبرلو ضمن بیان اینکه از اهمیت هویت ملی غافل شدهایم.
تصریح کرد: همه جامعهشناسان معتقدند یکی از عوامل اصلی پایداری نظامهای سیاسی و اجتماعی هویت ملی است. اگر در طول تاریخ میبینیم که امپراتوریها، دولتها و نظامهای سیاسی و حکومتی دچار فروپاشی، بحران و تجزیه شدند باید به هویت ملی توجه کرد تا علت را یافت. این امر اهمیت هویت ملی را نشان میدهد؛ پس اگر تا این اندازه مهم است مستلزم شناخت و ارزیابی وضعیت پیشینی، اکنون و آیندهپژوهی درباره آینده هویت ملی است. برای این سنجش و شناخت باید شاخص داشت تا بتوان اندازهگیری علمی کرد. بهواقع باید بدانیم وضعیت چگونه است تا براساس آن مدیران فرهنگی که از پدر و مادر شروع میشود تا مدیریت کلان فرهنگی و سیاسی- اجتماعی کشور بتوانند برنامهریزی داشته باشند.
جوان را باهویت بار بیاورید
در ادامه، سلیمانیفارسانی از دیگر سخنرانان این نشست اظهار کرد: هویت یا کیستی میتواند هویت خونی، زبانی، تاریخی و... باشد، اما همانطور که اشاره شد بالاترین سطح هویت، هویت ملی است و این هویت ملی است که رابطه انسان با کشورش را به منصه ظهور میگذارد. این جلسات برای آن گروه افرادی مفید است که به این ملت
چشم طمع داشتند و همیشه اشتباه کردند؛ درواقع آنها باید با هویت امت و ملت ما آشنا شوند، چون اگر هویت جوانان و ملت ما را میشناختند هیچوقت دست به اسلحه و زور نمیشدند. اینها فکر کردند صرفا یک ارتش منظم و یک انقلاب نوپایی بوده و حال میتوانند به سرزمین، امت و ملت ایران تجاوز کنند درصورتیکه به محض اینکه این اتفاق رخ داد براساس هویت ملی جوانان و رابطهای که نسبتبه کشور خود قائل بودند و احساس دین میکردند حماسهای درست شد که این حماسه در مقابل دشمن بسیار شگرف بود و آنها نتوانستند این را هضم کنند. همانطور که هنوز هم در حال همین اشتباه هستند و اگر هویت ما را بشناسند بازهم تهدید نمیکنند.
اساس تئاتر دفاع مقدس به درد مشترک بازمیگردد
محسن سلیمانی در بخش بعدی سخنانش با بیان اینکه «هویت ملی ایرانی در بسیاری جاها به شکل زیبایی خودنمایی میکند»، مطرح کرد: به این دلیل که در یک منطقهای قرار گرفتیم که پل ارتباطی میان بسیاری از ملل، فرهنگها و... هستیم و از نظر تاریخی این پل وجود داشت و هنوز هم هست. اساسا هنوز بهدلیل اینکه جنگ تحمیلی ناگهانی شروع شده و هیچکس حتی نظامیان آمادگی آن را نداشتند طبیعتا هنرمندان هم با یک اتفاق جدید و متجاوزانه دشمن مواجه شدند. خب از دل همین امر اتفاقات زیبایی هم شکل میگیرد و هنرمندان پا به عرصه گذاشتند و هنرمندان حوزه تئاتر نمایشنامههایی خلق کردند. براساس همین هویت ایرانی نمایشنامههای خوبی خلق شد.
اثری در عرصه جنگ موفق است که حالت جنگی را نشان دهد
در ادامه، اکبرلو با اشاره به اینکه تمام ابعاد مختلف هویت فرهنگی در پدیده جنگ وجود دارد از آن جهت که مقطعی نیست، اظهار کرد: به این دلیل که جنگ و دفاع مقدس ریشهها و پسینههایی دارد و کوتاهمدت نیست. بهواقع ما با تبعات، فرهنگ و... روبهرو هستیم؛ بنابراین مطالعه موردی بسیار مناسبی برای بررسی هویت ملی است. تقویت هویت ملی به کاهش ازخودبیگانگی کمک میکند.
او ضمن بیان اینکه تعداد آثار نوشتهشده و منتشرشده در حوزه دفاع مقدس کاهش پیدا کرده است، مطرح کرد: یک دلیل آن عدم حمایت است. همچنین به نظرم برخی از نویسندگان خود اثری را منتشر یا اجرا نمیکنند که خود این امر یک نوع بلوغ و پختگی را میرساند و در جوانان دیده میشود. از دید من، این اتفاق چندان نگرانکننده نیست. همچنین به گمانم جداکردن آثار دفاع مقدس از سایر حوزهها کار خطایی است. باید اجازه دهیم که در سیاستگذاریها و نوع حمایتها هر نمایشنامهای براساس تقسیمبندیهایی که در طول تاریخ وجود دارد در همان ژانر بررسی شود. اگر نمایشنامهای خانوادگی، کمدی و... است و مضمون مربوط به مقاومت یا دفاع مقدس دارد اجازه بدهیم در همانجا باشد و بررسی شود.
انتهای پیام/