به گزارش «سدید»؛ آلودگی هوای پایتخت روز گذشته گریبان نمایشگاه کتاب تهران را هم گرفت، هرچند به لطف امکان تازه‌ای که برای سیوسومین دوره این رویداد فرهنگی در نظر گرفته شده ارتباط میان ناشران و دوستداران یار مهربان قطع نشد. مردم همچنان از طریق بخش مجازی به گشت‌وگذار میان تازه‌های نشر پرداخته و آثار مورد نظر خود را خریداری کردند؛ اتفاقی که در پی دسترسی به این امکان تازه رخ داده و محمدرضا شمس، نویسنده و مدرس ادبیات داستانی آن را تحولی راهگشا در عرصه نشرمان می‌داند.
بخش مجازی اتفاقی مهم در عرصه نشر
برگزاری بخش مجازی نمایشگاه کتاب از امکانات تازه‌ای است که کرونا سبب شده به سیوسومین دوره برگزاری این رویداد علمی- فرهنگی حوزه نشر اضافه شود. این تغییر تازه در شرایطی که آلودگی هوای تهران تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و حتی بخش حضوری نمایشگاه کتاب تهران را سبب شد به داد ناشران و علاقه‌مندان کتاب رسید، چراکه بخش مجازی همچنان برقرار بود.
محمدرضا شمس از نویسندگان باسابقه ادبیات کودک و نوجوان است که اضافه شدن بخش مجازی به نمایشگاه کتاب تهران را از مهمترین اتفاقات نشر در سال‌های اخیر می‌داند، او در همین‌باره می‌گوید: «اضافه شدن بخش مجازی به نمایشگاه کتاب آنقدر تغییر خوب و مهمی است که براحتی نمی‌توان از آن گذر کرد. عده‌ای تأکید دارند که هدایت جامعه به سوی خرید غیرحضوری سبب کنترل بار ترافیکی شهر می‌شود و از سویی مدیریت زمان در زندگی روزمره‌مان را کنترل می‌کند، اینها هم درست هستند و بسیار اثرگذار؛ اما نکته مهمی که من بر آن تأکید دارم فراهم شدن امکان بهره‌مندی عموم مردم سرزمین‌مان از نمایشگاه کتاب و حتی یارانه‌هایی است که در آن به اقشاری همچون دانشجویان اعطا می‌شود.»
این مدرس داستان‌نویسی با تأکید بر اینکه بخش قابل توجهی از ساکنان دیگر نقاط کشورمان امکان سفر به تهران را ندارند، ادامه می‌دهد: «طی تمام دوره‌هایی که تا امروز شاهد برپایی نمایشگاه کتاب بوده‌ایم طیف قابل توجهی از علاقه‌مندان از شرکت در این رویداد بین‌المللی نشر جا می‌مانند. حق هم داشتند. با وجود مشغله‌های زندگی امروزی که امکان سفر برای همه مهیا نیست، از طرفی تقبل هزینه چنین سفرهایی هم برای بسیاری ممکن نیست. مجموع این عوامل سبب شده برپایی بخش مجازی نمایشگاه را اتفاق مهمی بدانیم.»
گفته شمس در شرایطی است که سیستم توزیع کتاب در کشورمان نیز به گونه‌ای است که همه شهرها و استان‌های کشور از امکانات برابری در دسترسی به تازه‌های نشر ناشران برخوردار نیستند. در همین رابطه یاسر احمدوند، رئیس سیوسومین دوره نمایشگاه کتاب و از طرفی معاون فرهنگی وزیر ارشاد به تازگی تأکید کرده که کمک به بهبود سیستم توزیع از برنامه‌های مهم پیش روی این معاونت است؛ اتفاقی که در صورت محقق شدن نه تنها شاهد دسترسی سهل‌تر به کتاب خواهیم بود بلکه حتی به کتابفروشی‌ها هم جان تازه‌ای دمیده می‌شود.
در مسیر تحقق عدالت فرهنگی
محمدرضا شمس توصیه‌ای هم برای فعالان دیگر بخش‌های فرهنگ و هنر دارد و می‌گوید: «تجربه ارزشمندی که طی برگزاری همزمان این دو شیوه برپایی نمایشگاه کتاب حاصل می‌شود به کار دیگر بخش‌ها هم می‌‌آید. محدودیت‌های کرونایی به ما گوشزد کرد که از فضای مجازی می‌توان در اغلب فعالیت‌های فرهنگی و هنری استفاده کرد، اکران آنلاین فیلم‌های سینما، پوشش همزمان مجازی نشست‌ها و جلسه‌های نقد و بررسی حضوری سبب جذب مخاطب بسیاری شد.»
شمس با اشاره به تجربه شخصی خودش در برپایی آنلاین کلاس‌های داستان‌نویسی ادامه می‌دهد:« کلاس‌هایی که پیشتر برگزار می‌‌کردم و شکل حضوری داشتند تنها به ساکنان تهران محدود می‌شد، اما طی این دو سال که سراغ تکنولوژی‌های ارتباطی هم رفته‌ام شاهد حضور علاقه‌مندان یادگیری نویسندگی از نقاط مختلف کشورمان هستم. من هم قبول دارم که بنابر اجبار و برخی اقتضائات، تهران و کلانشهرها به قطب فعالیت‌های فرهنگی- هنری تبدیل شده‌اند، اما حرفم این است که با بهره‌مندی از این امکانات نوین می‌توان به تحقق عدالت فرهنگی کمک بسیاری کرد.»
البته او این نخستین تجربه‌ها، از جمله برگزاری بخش مجازی نمایشگاه کتاب را چندان بی‌عیب هم نمی‌داند، اما معتقد است که در ابتدای راه مشاهده برخی نواقص طبیعی است و می‌توان با بررسی آنها برای برطرف کردن‌شان گام جدی برداشت. از جمله راهکارهایی که برای اداره پست و ناشران در دوره فعلی و در روزهای باقی‌مانده دارد این است، کتاب‌هایی که به شکل مجازی خریداری شده‌اند در محل‌های مشخصی جمع شده و در پایان نمایشگاه دسته‌بندی شده و به دست مخاطبان برسند. به عقیده شمس از این طریق اگر فردی از چند ناشر مختلف کتاب خریده باشد نیازی به ارسال چند‌باره کتاب‌ها به آدرس مورد نظر وی نیست.
خرید کتاب تنها با چند کلیک
آن دسته از خریدارانی که امکان مراجعه حضوری به نمایشگاه کتاب برای آنان مهیا نیست می‌توانند سری به نشانی الکترونیکی book.icfi.ir بزنند. ثبت‌نام در این بخش در نهایت دو سه دقیقه بیشتر نمی‌شود و بعد از آن می‌توان کتاب‌های مورد نظر خود را جست‌وجو کرده و تا پرداخت قطعی روندی شبیه دیگر خریدهای آنلاین را طی کرد. نکته جالب توجه اینکه ارسال کتاب‌ها هم رایگان است. اما اگر فهرست از پیش تعیین‌شده‌ای تهیه نکرده‌اید بهترین کار این است که در بخش ناشران سراغ مؤسساتی بروید که پیشتر اعتمادتان به مترجمان و مؤلفان آنها جلب شده است. البته از روش دیگری هم می‌توان بهره گرفت، اینکه اگر در شبکه‌های اجتماعی حضور دارید، سری به صفحات فعالان فرهنگی و هنری بزنید و پیشنهادهای کتاب آنها را هم بخوانید.
/انتهای پیام/
منبع: روزنامه ایران
