به گزارش فرهنگ سدید، حجت‌الاسلام هادی خمیسی دبیر کمیته مساجد و نماز جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی در بیست و ششمین نشست شنبه‌های انقلاب اسلامی که با موضوع معرفی دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه «مساجد و نماز» در شبستان مسجد صفا برگزار شد، طی اظهاراتی اهم دستاوردهای انقلاب اسلامی در این حوزه را بررسی کرد.
هادی خمیسی، دستاوردهای چهل‌ساله انقلاب اسلامی در حوزه «مساجد و نماز» را در 7 بخش زیر دسته‌بندی و اعلام کرد.
1 - اهتمام به گسترش فرهنگ نماز در انقلاب اسلامی
2 - دستاوردهای انقلاب اسلامی در بخش زیرساخت‌های فیزیکی اقامه نماز
3 - تحولات بنیادی در نقش مسجد
4 - نقش تربیتی مساجد
5 - نقش فرهنگی مساجد
6 - نقش مساجد در خدمات اجتماعی به مردم
7 - نقش امنیتی و دفاعی مساجد
وی در ابتدا به اهتمام انقلاب اسلامی در گسترش فرهنگ نماز اشاره و اهم دستاوردهای این بخش را به شرح زیر عنوان کرد:
1- انقلاب اسلامی رژیمی را که دشمن نماز و در مبارزه با نمازگزاران بود برانداخت و نظامی را که با تمام وجود به دنبال گسترش نماز و مسجد است را جایگزین آن کرد.
2- تدوین سند راهبردی نماز،ابلاغ آیین‌نامه‌ها و تبادل توافقنامه مسئولین مربوطه با وزرا و دستگاه‌های اجرایی نشانه اراده حاکمیت اسلامی برای اقامه نماز در جامعه است.
3- تشکیل اجلاس سالانه نماز متشکل از برجسته‌ترین شخصیت‌های فرهنگی نظام و ابلاغ مستمر پیام‌های مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در آن مشتمل بر ترسیم نقشه راه از افتخارات منحصربه‌فرد نظام اسلامی است.
4- قبل از انقلاب حاکمیت در دست فراماسونرها بود و هیچ نمازخوانی به مدیریت‌های بالا و مصادر حکومتی راه نداشت و امروز هیچ بی‌نمازی به مصادر بالا و حتی پایین حکومت نمی‌رسد. بلکه برجسته‌ترین شخصیت‌های نظام ، خود ، امام‌جمعه و جماعت هستند و بعضی از آنان شهید محراب شدند.
5- تنها نظام جهان که از برگزاری جلسات عالی آن گرفته تا کلاس‌های دانشگاهی و مدارس آن غالباً با وقت نماز تنظیم می‌شود نظام جمهوری اسلامی ایران است.
6- در فضای دین‌ستیزی پیش از انقلاب، نمازخوان‌ها اُمُّل و متحجر تلقی می‌شدند و اساتید و متخصصان غالباٌ از نمازخوانی در جمع اِبا داشتند و امروز بدان مفتخرند.
7- درحالی‌که در زمان طاغوت اقامه نماز در ادارات و کارخانه‌ها به‌نوعی بی‌انضباطی محسوب می‌شد، به یُمنِ انقلاب اسلامی وزرا، مدیران و کارگزاران ارشد در صفی واحد با عموم کارمندان و کارگران زیردست خود نماز می‌گزارند.
8- به برکت انقلاب اسلامی امروز ایران تنها کشور جهان است که در تمام پادگان‌ها و مراکز نظامی و انتظامی آن نماز جماعت برگزار می‌شود و سرباز و سرلشکر برادرانه در یک صف شانه‌به‌شانه هم نماز می‌خوانند.
9- پیش از انقلاب سرباز متدین برای خواندن نماز در پادگان بایستی طراحی می‌کرد که چگونه از بند انضباط ضد دینی برهد و نمازش را بخواند امروز همه‌چیز برای نماز او مهیا است.
10- نه در ایرانِ پیش از انقلاب و نه امروزه در هیچ کجای دنیا به‌مانند جمهوری اسلامی ، برنامه حرکت و توقّف هواپیماها ، قطارها و اتوبوس‌ها بازمان نماز تنظیم نمی‌شود.
11- احیای نماز جماعت صبح در تعداد زیادی از مساجد از برکات بعد از انقلاب اسلامی است.
12- اهتمام انقلاب اسلامی به اشاعه فرهنگ نماز موجب ایجاد رقابت و اشاعه فرهنگ نمازخوانی به سراسر جهان اسلام شد.
13- برگزاری نمازهای بزرگ پرجمعیت عید فطر و قربان از ابتکارات انقلاب اسلامی است و نماز عید فطر تهران بزرگ‌ترین نماز عید جهان اسلام است.
14- عناوین کتب مروج نماز پیش از انقلاب حتی به تعداد انگشتان دستان هم نمی‌رسید ولی امروزه بیش از 2000 عنوان کتاب با موضوعات متنوع و متناسب با سطوح سنی و اقشار مختلف در دسترس عموم است.
15- بعد از انقلاب ترویج نماز به یک دغدغه برای پژوهشگران تبدیل شد و هزاران پایان‌نامه دانشگاهی ، مقاله تحقیقی و پژوهش در این زمینه صورت گرفت و این موضوعی بی‌سابقه بود که به مُخیّلهِ محققان هم خطور نمی‌کرد۰
16- نماز که در عرصه هنر گذشته حتی در حد یک فریم عکس یا فیلم به آن اعتنا نمی‌شد، در پرتو انقلاب اسلامی به یکی از جذاب‌ترین سوژه‌های کار شاخه‌های مختلف هنری تبدیل شد.
17- درحالی‌که نمایش نماز سران کشورها در رسانه‌ها پدیده‌ای نادر و باهدف جلب افکار مسلمین به خود بود ، انتشار نمازهای خالصانه رهبران جمهوری اسلامی و صحنه‌هایی همچون نماز امام راحل (ره) روی تخت بیمارستان آثار و برکات زیادی در ترویج جهانی نماز داشته است.
18- انقلاب اسلامی فرهنگ نماز را آن‌چنان رواج داد که حتی در بعضی از فرودگاه‌های مهم جهان در کشورهای لائیک و دین‌گریز هم شاهد تخصیص اماکنی برای عبادت هستیم.
19- تأسیس مرکز تخصصی نماز در قم و مشهد و تربیت هزاران مدرّس و مبلّغ تخصصی در شیوه‌های دعوت به نماز برای اقشار گوناگون و تولید صدها محتوای متنوع نماز برای گروه‌های سنی مختلف اقدامی بی‌سابقه و از دستاوردهای انقلاب اسلامی است۰
20- نماز که مضمونی منزوی و به‌دور از رسانه‌ها بود امروز به اهتمام جوانان مؤمن با تولید ده‌ها هزار محتوا برای آحاد مردم به‌ویژه نسل نو و توزیع و بازنشر میلیونی در سایت‌ها و کانال‌ها و گروه‌های مجازی به دژ محکمی در مقابل شبیخون فرهنگی تبدیل‌شده است.
21- انقلاب اسلامی قُفل درب هزاران مسجد متروکه و یا تبدیل‌شده به موزه و انبار در کشورهای مختلف را شکست و مسجد و نماز را در جهان اسلام احیا کرد۰
دبیر کمیته مساجد و نماز، به دستاوردهای انقلاب اسلامی در بخش زیرساخت‌های فیزیکی اقامه نماز اشاره و محورهای آن را به شرح زیر عنوان کرد:
1 - افزایش سه برابری تعداد مساجد و گسترش ده‌ها برابری مساحت زیربنای مساجد و افزایش صدها برابری نمازخانه‌ها و حسینیه‌ها در سال‌های پس از انقلاب که کماکان ادامه دارد، دلیلی مُتقَن بر اهتمام جدی نظام به اقامه نماز است.
2- دانشگاه‌ها و مدارس که در آن‌ها نمازی اقامه نمی‌شد و متدیّنین برای انجام این واجب الهی حتی مجبور به ترک محیط می‌شدند با پیروزی انقلاب اسلامی به زیباترین و باشکوه‌ترین مساجد و پررونق‌ترین نمازهای جماعت مزین شدند۰
3- وجود مسجد در مراکز نظامی آن‌هم به زیباترین شکل در قلب پادگان‌ها پدیده‌ای منحصربه‌فرد در جهان و مولود انقلاب اسلامی است.
4 - به برکت پیروزی انقلاب اسلامی ، ساخت هزاران مسجد و نمازخانه بین‌راهی ، اقامه نماز را برای مردمی که در سفرها برای یافتن مکان مناسب نماز به‌سختی می‌افتادند، هموار کرد.
5- پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تثبیت پایبندی بخش اعظم مردم به اقامه به‌وقت نماز، مطالبات مردمی ، احداث مسجد و نمازخانه را به تفرجگاه‌ها هم کشاند و تمامی پارک‌ها و اماکن تفریحی به نمازخانه مجهز شدند۰
6 - به برکت پیروزی انقلاب اسلامی تمامی ادارات ، کارخانه‌ها و کارگاه‌ها به مسجد و نمازخانه مجهز شدند.
7- الزام به‌پیش بینی محل اقامه نماز در کلیه طراحی‌های مهندسی برای شهرک‌ها، برج‌ها، مراکز صنعتی و نظامی ، اماکن اداری و علمی و... از برکات انقلاب اسلامی است.
8 - وجود کتابخانه ، واحد فرهنگی، اماکن آموزشی، مهدکودک، سالن کنفرانس و... در مساجد که درگذشته به‌ندرت مشاهده می‌شد، به برکت فرهنگ انقلاب اسلامی، به‌صورت جزء لاینفک تمامی مساجد بزرگ درآمده است.
9- تأسیس مجمع خیّرین مسجد ساز باهدف استفاده از ظرفیت‌های مردمی در ساخت و تکمیل هزاران مسجد کوچک و ارزان در مناطق روستایی و محروم و پرجمعیت از برکات پیروزی انقلاب اسلامی است.
10 - نبود مکان مناسب اسکان روحانیونی که به دعوت اهالی روستاها برای تبلیغ می‌رفتند و حضور مستمر روحانی در آنجاها را غیرممکن و مردم محروم را به‌زحمت می‌انداخت ، به برکت استقرار نظام اسلامی، این مشکل با ساخت هزاران خانه عالم و استقرار روحانیان طرح هجرت مرتفع شد.
11- به یُمن انقلاب اسلامی سازمان‌دهی و ساماندهی هیئت امناء مساجد و برگزاری جلسات توجیهی و برنامه‌ریزی و ارائه خدمات مختلف آموزشی و رفاهی به خادمین مساجد که هیچ اهتمامی به آن نبود ، روش جاری کشور شده است.
12- دست‌اندازی‌های گسترده خاندان منحوس طاغوت به موقوفات ، اهتمام مردم به وقف را با تردید و اخلال مواجه ساخته بود. اما پایبندی نظام برآمده از انقلاب به احکام وقف و ترویج آن بخصوص در امر مسجد ، خودکفایی نسبی بخش عظیمی از مساجد را به دنبال داشته است .
13- به یُمن انقلاب اسلامی و پابه‌پای توسعه فناورانه ، ۸۰ درصد مساجد مجهز به سیستمهای رایانه‌ای و فضای مجازی هستند و تشکیل بانک جامع اطلاعات مساجد کشور گام بلندی در پیشرفت و کارآمدی نظام اداری مساجد تلقی می‌گردد.
14 - توجه نظام اسلامی به روزآمد کردن مساجد با برترین فناوری‌ها، مشارکت رو به توسعه بیش از ۱۴ هزار مسجد در پورتال ملی مساجد، سازمان‌دهی جبهه‌ای متحد در برابر شبکه‌سازی گسترده دشمنان اسلام را به دنبال دارد.
15- انقلاب اسلامی ارائه خدمات متنوع همچون تأمین زمین، خدمات بیمه‌ای چندجانبه، حذف هزینه‌های انشعابات و... را جایگزین سیاست‌های مسجد ستیز نظام طاغوت کرد.
16- احداث بیش از دویست مصلای بزرگ نماز جمعه از افتخارات نظام اسلامی است.
وی در ادامه این بحث، با اشاره به تحولات بنیادی در نقش مساجد با پیروزی انقلاب اسلامی، دستاوردهای انقلاب در این بخش را به شرح زیر برشمرد:
1- انقلاب اسلامی از مساجد آغاز شد و پس از گذشت ۴۰ سال از انقلاب، کماکان مساجد نقطه شروع مسیرهای راهپیمایی‌ها و بسیاری از حرکت‌های خودجوش انقلابی مردمی هستند.
2- انقلاب، مساجد را که فقط محلی برای عبادت‌های فردی بود، به فعال‌ترین کانون انقلابی و مؤثرترین نهاد اجتماعی تبدیل کرد.
3- انقلاب اسلامی برخلاف سران کاخ‌نشین رژیم‌های طاغوتی عالم، کانون حکمرانی و صدور فرمان‌ها و اعلام مواضع رهبری خود را در مسجد، حسینیه و حرم قرار داد.
4- مساجد که قبل از انقلاب کانون معارضه و ارتقاء عداوت مردم با حاکمان طاغوتی بودند به مرکز شناخت و تبعیت از ولایت، عمق‌بخشی به روابط مهرورزانه میان مردم و حکومت، و خدمت متقابل مردم و دولت تبدیل شدند.
5- انقلاب، مساجد را یکی از فعال‌ترین کانون‌های سیاسی کشور کرد، حضور نامزدهای انتخاباتی در مساجد، حرکت‌های خودجوش دفاع از آزادیخواهان و مظلومان در مساجد، تداوم شعارهای اصلی سیاسی مردم در تعقیبات نمازها، نقش محوری مساجد در روند برگزاری انتخابات، ازجمله نقش‌آفرینی‌های سیاسی مساجد است.
6- برخلاف نظر مغرضان دین و انقلاب که درصدد القاء شبهه کاهش دین‌داری و اعتقاد به نماز در بین جوانان و آحاد جامعه هستند، یکی از یافته‌های مهم پژوهش‌های علمی و کاربردی، گویای اعتقاد ۹۰ درصد افراد جامعه به این واجب الهی و اثرات و برکات آن در زندگی خود هستند.
7- برقراری نماز سیاسی عبادی جمعه که در کشور سابقه نداشت، مرهون انقلاب اسلامی است.
8- با تأسیس پایگاه‌های مقاومت بسیج مساجد، خدمات بسیار متنوع حقوقی، علمی -آموزشی، خدماتی، تربیتی بهداشتی، روشنگری و ارتقاء بصیرت سیاسی و... در مساجد شکل گرفت.
9- رونق بخشی و اقبال عمومی گسترده و تجمعات میلیونی در مسجد مقدس جمکران و محوریت این مسجد در امر فرهنگ انتظار و مهدویت مرهون انقلاب اسلامی است.
10- در میدان نبرد نامتقارن فرهنگی و اجتماعی دنیای امروز، همگامی و نقش‌آفرینی نوین مساجد در بهره‌برداری از فضای مجازی و مشارکت در دفاع تبلیغاتی از اسلام و انقلاب با راه‌اندازی هزاران سایت و وبلاگ و کانال‌های شبکه‌های اجتماعی با محتواهای ارزشمند از دستاوردهای نظام اسلامی است.
در ادامه این نشست،حجت‌الاسلام خمیسی به نقش تربیتی مساجد پرداخت و محورهای اصلی دستاوردهای انقلاب اسلامی در این بخش را به شرح زیر بیان کرد:
1- راه‌اندازی بزرگ‌ترین شبکه تربیتی جهان با حضور میلیون‌ها جوان و نوجوان در قالب ده‌ها هزار حلقه‌های صالحین پدیده‌ای بی‌نظیر و از برجسته‌ترین دستاوردهای تربیتی انقلاب اسلامی است.
2- درحالی‌که اراده دشمنان اسلام برای قطع ارتباط جوانان و مردم با مسجد بناشده است، بسط و گسترش و تعمیق محتوایی منابر، سخنرانی‌ها، جلسات و نشست‌های مختلف دینی و مذهبی توسط روحانیت، طلاب انقلابی و کارشناسان دینی تربیت‌یافته در مکتب ولایت پس از انقلاب، خنثی‌کننده این توطئه‌ها است.
3- انقلاب اسلامی، مساجد غبارگرفته و میعادگاه کهن‌سالان را به کانون جوشان فعالیت‌های پرنشاط جوانانه با حضور پرشور و فعال جوانان و نوجوانان و حتی کودکان تبدیل کرد.
4- نقش برجسته‌ی جوانان در اداره امور مختلف مساجد، پدیده‌ای بی‌سابقه و مدیون انقلاب اسلامی است.
5- در رژیم طاغوت، نماز و مروّجان آن وهن می‌شدند. اما به برکت انقلاب صدها هزار نفر از گروه‌های مؤثر جامعه اعم از مدیران و مربیان مهدهای کودک، مدیران و معلمان مدارس، مدیران اجرایی دستگاه‌ها، حتی پرستاران بیمارستان‌ها تحت تعلیم شیوه‌های دعوت به نماز قرارگرفته‌اند.
6- جذب، آموزش و به‌کارگیری هزاران نفر از اقشار مختلف به‌عنوان یاور افتخاری نماز، اقدامی بی‌سابقه و از ابتکارات خاص جمهوری اسلامی است.
7- علیرغم نشانه‌روی دشمنان اسلام و انقلاب برای هدف قرار دادن ایمان و معنویت جامعه اسلامی، احیا و برگزاری سنت معنوی و ارزشمند اعتکاف در ۳ هزار مسجد شاخص، مصلی ها و بقاع متبرکه سراسر کشور با حضور میلیونی جوانان، از دستاوردهای معنوی شاخص مساجد در انقلاب است.
8- مساجدی که غالباً جز یکی دو نوبت نماز جماعت در روز و سخنرانی دهه‌های محرم و شب‌های احیا برنامه‌ای نداشتند، به یُمن انقلاب با قرائت قرآن در پی هر نماز ، برگزاری محافل قرآنی، بیان احکام و... رونق یافته‌اند.
9 -مجالس بسیار محدود و کم تعداد دعای کمیل، ندبه، توسل، سمات و... که پیش از انقلاب در خفا و غربت در خانه‌ها برگزار می‌شد، پس از انقلاب، به مجالس باشکوه دعا در مساجد مبدل شد.
10 -ابتکار عمل انقلاب اسلامی در بهره‌برداری از برکات ایام ماه مبارک رمضان، فاطمیه، محرم و صفر، دهه ولایت، دهه کرامت و ... که غالباً در مساجد صورت می‌پذیرد، دشمنان اسلام را در نقطه تقابلی توسعه آیین‌های دینیِ جهانی، وادار به خلق مناسبت‌های پوچ و توخالی برای برانگیختن احساسات سکولاری ملت‌های جهان کرده است.
11 -مساجد با برنامه‌های مختلف آموزشی، توجیهی و مشاوره ویژه خانواده‌ها در مقابل توطئه دشمنان برای نابودی بنیان خانواده‌های ایرانی و تخریب نقش تربیتی مادران ایستاده‌اند.
12- در زمانی که کنتور شمارش ایجاد شبهه‌های دینی و سیاسی برای نشان دادن ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی و یا ایجاد و گسترش فتنه‌ها توسط دشمنان به‌شدت در حال چرخش است این منابر، نشست‌ها و جلسات پرسش و پاسخ تشکیل‌شده در مساجد است که با محوریت ائمه جماعات، روحانیت معزز، کارشناسان و هادیان سیاسی چرخ آن‌ها را از گردش می‌اندازند.
13 - درحالی‌که در رژیم گذشته امور مسجد هیچ متولی نداشت و تأمین روحانی و مبلغ برای مساجد علی السویه بود امروز تمامی مساجد شهر تهران و ۷۰ درصد مساجد کل کشور از امام جماعت برخوردار است و سالانه بالغ‌بر یک‌میلیون و ۴۰۰هزار نفر روز روحانی و مبلغ در ایام تبلیغ و مناسبت‌های مختلف به مساجد روستاها و مناطق کشور اعزام می‌شوند.
وی در ادامه به نقش فرهنگی مساجد اشاره‌کرده و محورهای این حوزه را این‌گونه عنوان کرد:
1-برپایی بزرگ‌ترین نماز جماعت مستمر جهان اسلام در حرم رضوی (ع) در تمام طول سال از افتخارات بی‌بدیل جمهوری اسلامی ایران در ترویج فرهنگ نماز و الهام‌بخش جهان اسلام است.
2-به برکت انقلاب اسلامی با برپایی پرشکوه و گسترده نماز ظهر عاشورا، شعائر رایج حسینی از پوسته ظاهری بیان مصائب به عمیق‌ترین لایه پیام قیام عاشورا رسید و با گره زدن اوج هیجان عاطفی با لطیف‌ترین نماد بندگی، دیانت حقیقی مردم را استحکام بخشید.
3-پیش از انقلاب ترمز تولید آثار ترویجی و تبلیغی نماز با گزارش‌ها و برخوردهای خشن ساواک کشیده می‌شد اما امروز نظام مبارک اسلامی با برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی و جشنواره‌های فرهنگی هنری اهالی هنر را در خط مسابقه برای ترویج نماز قرار داده است.
4-امروزه مساجد با ترویج فرهنگ حجاب و عفاف از طریق برپایی نمایشگاه‌ها، فروشگاه‌ها، همایش‌ها، نشست‌ها و جلسات پرسش و پاسخ و... خط مقدم مقابله با جبهه دشمن در ترویج بی‌بندوباری و بدحجابی در اجتماع هستند
5-در دورانی که دشمن بانفوذ در شبکه گردشگری، سوق دادن مردم به‌ویژه جوانان به سفرهای فساد انگیز را وجهه همت خود قرار داده، این مساجد هستند که با برگزاری تورهای زیارتی، تفریحی و سیاحتی و آموزشی احیاگر گردشگری تعالی‌بخش هستند.
6-به برکت فرهنگ انقلاب اسلامی مساجد فراگیرترین و مؤثرترین نهادهای مروج فرهنگ جهاد و شهادت‌اند.
7-برگزاری منظم یادواره‌های شهیدان، عیادت دسته‌جمعی اهالی مسجد از خانواده‌های شهدا و جانبازان انقلاب محل و ابراز احترام دسته‌ها عزاداری به این بزرگواران، برگزاری شب خاطره و نشر خاطرات و تصاویر نورانی شهدا و... نسل‌های مجاهدِ شجاع و شهادت‌طلب را تربیت‌کرده که آثار آن را در خیل جوانان مشتاق اعزام برای دفاع از حرم می‌توان دید.
8-انقلاب اسلامی با خلق هنرِ مسجد محور همچون گروه‌های سرود نوجوانان مسجد، گروه‌های نمایش و تئاتر مسجد، تیم‌های تزیین و فضاسازی مناسبت‌ها، خطاطان و طراحان پوسترها، مداحان و ذاکران، مستندسازان، سازندگان کلیپ‌ها و گزارش‌های تصویری و... زیرساختی پایان‌ناپذیر برای هنر انقلابی ایجاد کرد.
9-تولید هزاران محتوای دیجیتالی با موضوع نماز در قالب عکس، گرافیک، موشن گرافیک، بازی، پویانمایی، نماهنگ‌های صوتی و تصویری، لوح فشرده، ابزار کمک‌آموزشی و ... انقلاب بزرگ تولیدات رسانه‌ای را برای ترویج فرهنگ نماز پدید آورده است.
10-مساجد با ابتکار انقلابی و برگزاری جشن تکلیف برای میلیون‌ها نفر از دانش آموزان در سن بلوغ توطئه بازیچه کردن سن تکلیف دختران و پسران برای اغراض سیاسی را خنثی کردند.
حجت‌الاسلام خمیسی با اشاره به اینکه بسیاری از خدمات اجتماعی از طریق مساجد، صورت می‌گیرد، به تبیین نقش خدمات اجتماعی مساجد به مردم پرداخت و دستاوردهای این بخش را به شرح زیر برشمرد:
1-تشکیل هزاران گروه جهادی در مساجد برای آبادسازی مناطق محروم، ابتکار عمل گره‌گشای انقلاب اسلامی در جبران ویرانی‌های به‌جامانده از دوران سیاه ستم‌شاهی در ایران است.
2-نقش درخشان امدادرسانی مالی، انسانی و تدارکاتی مساجد در حوادث غیرمترقبه کشور پس از انقلاب اسلامی نه‌تنها نسبت به دوران پیش از انقلاب بلکه در جهان بی‌نظیر است۰
3-انقلاب اسلامی با تکیه‌بر کانون الهی مساجد، نگین برجسته اقتصاد اسلامی یعنی سنت نیکوی قرض‌الحسنه را با تأسیس هزاران صندوق قرض‌الحسنه جلا داد.
4-کمک‌های عظیم خیرخواهانه مردمی در جشن‌های نیکوکاری و عاطفه‌ها که از مساجد کشور آغاز شد، اقدامی بی‌سابقه و مولود انقلاب اسلامی است.
5-رشد نجومی تهیه جهیزیه در مساجد برای زوج‌های جوان و تسهیل در امر ازدواج نیازمندان پس از انقلاب، به‌عنوان یک سنّت حسنه از دستاوردهای مسجد تراز انقلاب است.
6-راه‌اندازی مشاغل خانگی و زودبازده توسط خواهران با تکیه‌بر مساجد و برپایی نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های محصولات هنری و صنایع‌دستی از ابتکارات جمهوری اسلامی است که نه‌فقط درگذشته بلکه حتی در دنیای امروزی نمونه‌ای ندارد.
7-نتیجه ۵۷ سال حکومت طاغوت، ملتی با اکثریت بی‌سواد بود. پس از انقلاب، مساجد با برگزاری اولین کلاس‌های سوادآموزی این طلسم را شکستند و استمرار این جریان مبارک، نقش بی‌بدیل مساجد در رشد علمی کشور را در ذهن‌ها جاودانه کرد.
8-نظام شاهنشاهی در پی القاء دین به‌عنوان افیون جامعه بود، اما آموزه‌های منبعث از انقلاب اسلامی به نخبگان آموخت که با بهره‌گیری از مساجد به‌عنوان پایگاه علمی و برگزاری دوره‌های مختلف رباتیک، الکترونیک، نرم‌افزار و... و کلاس‌های تقویتی تحصیلی زکات علم خود را بپردازند۰
9-انقلاب اسلامی اغلب مساجد را به یک خیریه فعال و کمیته امداد مردمی تبدیل کرد.
10-امروزه مساجد به‌ویژه در شهرستان‌ها و روستاها پناهگاه و مکان مناسب برای رسیدگی به اختلافات و منازعات مختلف مردم هستند و ائمه جماعات و مؤمنین معتمد در امر داوری و حل اختلاف مردمی نقش مهمی دارند که این در زمان رژیم گذشته رایج نبود.
11-مساجد با اجرای طرح بسیج اقتصادی و توزیع عادلانه کالاهای اساسی موردنیاز مردم در جنگ، بحرانی‌ترین شرایط اقتصادی را به بهترین نحو مدیریت کردند.
دبیر کمیته «مساجد و نماز» جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی در پایان بیست و ششمین نشست شنبه‌های انقلاب، به نقش دفاعی و امنیتی مساجد پرداخت و دستاوردهای این بخش را به شرح زیر بیان کرد:
1- با شکل‌گیری انقلاب و تشکیل کمیته‌های انقلاب اسلامی، مساجد محور اصلی برقراری نظم و امنیت کشور شدند و پایگاه‌های بسیج این نقش را استمرار بخشیدند.
2-در دوران دفاع مقدس سهم مساجد در جذب و سازمان‌دهی یگان‌های خط‌شکن جبهه‌ها خیلی بیشتر از پادگان‌های نظامی بود.
3-در هنگام تجاوز دشمن به شهرهای مرزی همچون خرمشهر، سوسنگرد گیلان غرب و... قرارگاه رزمی، مرکز آموزشی، بُنهِ تدارکاتی، پست امداد پزشکی، سنگر استراحت مدافعان، مسجد بود.
4-مساجد کانون‌های هویتی محله و اصلی‌ترین رکن پشتیبانی مردمی و ارسال کمک‌های مردمی به جبهه‌های جنگ و مقاومت بوده و هستند.
5-در مقابله با فتنه‌ها و کودتاها، مساجد محل دریافت اطلاعات مردمی و کانون بصیرت بخشی و آگاهی دهی عمومی به اقشار مختلف هستند.
6-باوجود آرزوی دشمن برای حذف مسجد از نقطه کانونی جبهه مقاومت، و کم انگیزه کردن بسیجیان در حفظ آمادگی دفاعی، برگزاری اردوهای نظامی بسیج مساجد و محلات، ترجمان " وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ ..." شده است.
7-گشت‌های محلی و ایست و بازرسی‌ها، توسط جوانان مسجدی بسیج ، محیط را برای تروریست‌ها و منافقین و متجاوزان به حقوق مردم ناامن و برای توده‌های مردم امنیت را به ارمغان آورده است.
