به گزارش«سدید»؛ بسیار اتفاق افتاده که کتابهای قدیمی و شاید خطیِ سالها پیش را در کتابخانه یا طاقچه خانهای دیده باشیم؛ کتابهایی که موقع ورقزدن آنها احساس خوشایندی در ما زنده میشود و ذهنمان را به کوچه پسکوچههای تاریخی قبل از زمان خودمان میکشاند. شاید تصور شود خواندن این کتابهای سنگین از فهم و درک ما خارج است!
«قاف» داستان عشق است! داستان زندگانی پیامبری بزرگ به روایت تاریخ، با کلمات دلنشین. داستانی که رایحه اصالت و دلدادگی از آن به مشام میرسد.
کتاب «قاف» بازخوانی زندگی آخرین پیامبر از سه متن کهن فارسی است، البته این کتاب در شکل و قالبی جدید به رشته تحریر درآمده است. کلمات این کتاب از دل سه اثر از میان همان کتابهای سنگین و قدیمی برگرفته شده که کمسالترین آنها، هشت قرن پیش نوشته شده است. مطمئنا «قاف» پیشنهادی برای خواندهشدن این سه کتاب مهم و تاریخی است. «قاف» دومین اثر معروف یاسین حجازی است، اثری که حاصل جمعآوری و ویرایش سه کتاب کهن «تفسیر سورآبادی» نوشته عتیق ابن محمد، «شرفالنبی» اثر محمود ابن محمد راوندی و «سیرت رسولالله» (ص) اثر قاضی رفیعالدین همدانی، مربوط به قرن پنج، شش و هفت است. در اصل «قاف» مرور زندگی حضرت محمد (ص) از دل این منابع قدیمی است. هر سه منبع کتاب همگی در زبان فارسی پیشرو هستند و در نوع خود کمنظیر بهحساب میآیند. استفاده از این سه منبع معتبر به لحاظ تاریخی، تفسیری و سیره حضرت رسول (ص) در نگارش این کتاب، آنقدر بر ارزش و اعتبار این کتاب افزوده که «قاف» به یکی از بهترین گزینهها برای مطالعه تاریخ اسلام در زمان زندگانی پیامبر اکرم (ص) تبدیل شده است.
اکثرا یاسین حجازی را با کتابخوانی «تاریخ بیهقی» میشناسند، بیشتر آثار ایشان نیز درباره موضوعات دینی و آیینی است. از آن جایی که او به متون کتب کُهن علاقه دارد، اغلب کارهایش نیز بر اساس بازنویسی از این متون قدیمی تدوین شده است. از میان آثار جدید او میتوان به «هفتادوسومین نفر» اشاره کرد.
کتاب «قاف» در ۱۱۶۲ صفحه به رشته تحریر درآمده و توسط انتشارات مؤسسه فرهنگی و هنری شهرستان ادب عرضه شده است.
نویسنده بر این ادعا است که «این کتاب عینا همان سه کتاب است» و اندکی ویرایش صورتگرفته است تا خواننده در خواندن و فهم مطالب دچار مشکل نشود. خواننده کتاب با مطالعه «قاف» در واقع بخش اعظمی از سه کتاب را خوانده است. نویسنده در این کتاب که نوشتن آن سه سال زمان بُرده است، تلاش کرده مانند کتاب قبلی خود «کتاب آه»، مثل ویراستار عمل کند و متنهای قدیمی و کُهن را برای مخاطبان خود خواندنی و قابلفهم سازد.
در اولین صفحه از کتاب چنین آمده: «وَرای این قاف راه نیست و بر وی گذر نیست… گویند کجا میشوی؟ ما خود همین جای با توایم!»
در فرهنگ کهن ما «قاف» جایگاهی بزرگ و اساطیری دارد؛ کوهی بلند که سرتاسر زمین را پوشانده و خورشید از پشت آن طلوع میکند. در شاهنامه و برخی متون عرفانی مانند منطقالطیر عطار نیز جایگاه سیمرغ (پرنده افسانهای) است و بسیار موردتوجه قرار گرفته است.
از همه مهمتر وجود سورهای در قرآن به همین نام است و احتمالا نام کتاب برگرفته از اولین آیه پنجاهمین سوره از مصحف شریف است. «ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ؛ بَلْ عَجِبُوا أَن جَاءَهُم مُّنذِرٌ مِّنْهُمْ فَقَالَ الْکَافِرُونَ هَـذَا شَیْءٌ عَجِیبٌ»
در تفسیر این آیه برخی مفسرین بر این عقیدهاند که قاف به حضرت محمد (ص) اشاره دارد و این آیه نشانه آن است که مردم از بعثت بشارتدهنده و بیمدهندهای از میان خود در تعجباند.
نویسنده بر این عقیده است، در بازخوانی انجام شده دو اصل را موردتوجه قرار داده و سعی کرده به آنها پایبند باشد؛ اولین اصل محوریت شخص پیامبر در بیان مطالب است، حتی بهاندازهای که اثری از آن بزرگوار در روایت مشاهده شود (واقعهها و شخصیتها صرفا بهانههایی برای تعقیب پیامبر بودند)؛ اصل دوم تکیه بر عناصر دراماتیک برای زنده نشاندادن محتوای داستانی کتاب است و نویسنده همواره در تلاش بوده با استفاده از کنار هم چیدن تصویرها و دیالوگها، داستان آن را به تصویر بکشد.
کتاب روایتکننده زندگی رسول اکرم (ص) است؛ داستان از چندین سال قبل از تولد حضرت محمد (ص) آغاز میشود، با روایتهایی از پیامبران الهی، حضرت یوسف، حضرت موسی، حضرت داوود و حضرت اسماعیل (ع) (که در واقع ایشان جد قبیله قریش هستند) و با روایت زندگی پیامبر اکرم (ص) از بدو تولد ادامه مییابد. تمام اتفاقات و حوادثی که در دوران زندگانی پیامبر عظیمالشأن اسلام (ص) به وقوع پیوسته، در این کتاب به تصویر کشیده شده است؛ از نحوه رفتار و گفتار ایشان با اطرافیان اعم از اقوام، اصحاب، دوست یا دشمن گرفته تا جنگها، غزوات و غیره. داستان به معراج رفتن رسولالله (ص) و ذکر اتفاقات و رویدادهایی آن سفر روحانی در این کتاب بسیار جذاب و گیرا بیان شده است. (در طراحی جلد کتاب نیز از نگارههای خمسه نظامی با محتوایی از واقعه معراج استفاده شده که همخوانی زیادی با محتوای اثر دارد.) بخشی از توصیفات افرادی مانند امیرالمؤمنین علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) درباره آن حضرت نیز در این مجموعه آمده است. کتاب با روایت رحلت ایشان و حوادث دفن پیکر مطهرشان به اتمام میرسد.
از آنجایی که متن این کتاب با سایر کتب دیگر متفاوت و بسیار قدیمی است و احتمالا مخاطب در یک تجربه متفاوت از خواندن قرار خواهد گرفت، نویسنده به فکر مخاطب خود بوده و در انتهای کتاب واژهنامهای از لغات و واژههای عربی، عبارات و کلمات دشوار را برای خواننده آورده تا بتواند معنای واژگان کهن را متوجه شود و از خواندن متن لذت ببرد.
هر صفحه از کتاب بازگوکننده یک روایت یا یک اتفاق پیرامون زندگانی حضرت محمد (ص) است.
در ابتدای هر صفحه علامت و نشانی استفاده شده تا با توجه به توضیحات مقدمه کتاب بتوان دریافت که روایت آن صفحه از کدامیک از سه کتابِ منبع برگرفته شده است. با توجه به حجم زیاد کتاب و بسیاری کلمات کهن موجود در آن، نویسنده پیشنهاد میدهد که «نخواهید کتاب زود تمام شود. اصلا هیچ قیدی برای آنکه در فلان تاریخ یا طی بهمان مدت تمامش کنید، برای خودتان نگذارید. لَختلَخت ورقش بزنید و هر شب چند سطری بخوانید. بدون شک خواندن این کتاب مدتزمان زیادی شما را همراه و همقدم با دوران زندگی آخرین پیامبر خواهد کرد.»
«قاف» کتابی است که بدون اینکه کسالتی در خواننده ایجاد کند، بسیاری از رویدادها و اتفاقات زندگی پیامبر (ص) را برایش آشکار میکند؛ چراکه رویدادها و اتفاقات را شبیه داستان و با نثر مسجع بیان کرده است. «قاف» از نظر تاریخی نیز جامع و کامل است و میتوان آن را یکی از کتابهای مرجع درباره شخصیت حضرت پیامبر (ص) دانست.
کتاب بسیار خوشخوانی که وقتی شروع به خواندنش کنید بهسختی آن را کنار میگذارید و با اینکه کتاب پر حجمی است، به هیچوجه ملال خاطر ایجاد نمیکند، زیرا مطالب کوتاه و دارای معنایی ژرف هستند. مطمئن باشید این کتاب بهخاطر بیان هنرمندانه و جذاب روایتهایش، سریعتر از آنچه فکر کنید خوانده
میشود.
خواندن این کتاب را به همه دوستداران پیامبر (ص) و متون مذهبی قدیمی پیشنهاد میکنم، زیرا مرور زندگی آخرین پیامبر برای ما انسانهایی که سالها پس از حضور ایشان زندگی میکنیم، مطمئنا تجربهای شیرین و متفاوت خواهد بود. با این کتاب قدمبهقدم با پیامبر اکرم (ص) زندگی و بهوضوح رحمت پیامبر را مشاهده خواهید کرد.
/انتهای پیام/