به گزارش «سدید»؛ ین موضوع که انیمیشن ایران نزدیک به هفت دهه سابقه دارد را تقریبا همه می‌دانند، همه! این موضوع هم اظهرمن‌الشمس است که بخش عمده‌ای از ترغیب نسل جدید علاقه‌مندان و فعالان انیمیشن را مدیون داداش سیا و داوود خطر بهرام عظیمی هستیم. نام‌های نورالدین زرین‌کلک و مرتضی ممیز و اسفندیار احمدیه و علی‌اکبر صادقی و مهین جواهریان و خیلی از بزرگان دیگر را هم نمی‌توانیم فراموش کنیم. بعد از سال‌ها تولیدات انیمیشن سریالی و تلویزیونی در سطوح مختلف خوب و متوسط و... چند سالی است که حالا یک چالش جدید برای تمام استودیو‌ها در حال خودنمایی است، سینمایی انیمیشن! اما این چالش بزرگ خود شامل نکات و جزئیات بسیار مهمی در بخش‌های گوناگون است که از پیش‌تولید تا اکران آن را شامل می‌شود و لزوم توجه به این نکات اساسی باعث رشد یا افت یک اثر در قواره انیمیشن سینمایی می‌گردند. به همین منظور گپی داشتیم با جمعی از متخصصان هر بخش از آموزش تا فیلمنامه‌نویسی و تولید تا درخصوص نکات کلیدی برای تولید یک اثر فاخر انیمیشنی نظرات آن‌ها را جویا شویم.
انیمیشن؛ فرشی دستباف از صدا و هنر ایرانی
«بدون شک فضای زیبای انیمیشن، این فضایی که ما در حال حاضر در تولیدکنندگان انیمیشن، کارگردان‌های باذوق و قریحه و کاربلد ایران می‌بینیم در واقع ماحصل حضور بزرگان عرصه صداپیشگی در این آثار از روز‌های اول شکل‌گیری هسته طراحی و تولید انیمیشن در ایران بوده است. از روز‌هایی که فهرست مقدس، داستان پیامبران و پهلوانان و دیگر آثار تولید شدند تا امروز که پسر دلفینی و لوپتو اکران می‌شوند. این دو قشر هنرمند و درجه‌یک سینمای ایران دست در دست هم منجر به تعالی این هنر شده‌اند. از روزی که دوبله از آثار سینمایی تولید ایران رخت بربست، به نظر من دیگر سینمای ایران آن صدای پر ابهت، جذاب، طنین‌انداز، جالب، دل‌نشین و جادویی خودش را روی پرده سینما از دست داد؛ ولی دوبله انیمیشن‌های تولیدشده ایرانی، مانند ققنوسی از زیر خاکستر سر برآورد و ما شاهد این هستیم که امروز این دو گروه هنرمند، از جوان‌های تولیدکننده انیمیشن تا پیش‌کسوتان و جوان‌تر‌های عرصه دوبله، پنجه در پنجه هم فرشی دستباف از صدا و هنر ایرانی را به هم می‌تنند که روی پرده سینما به بهترین شکل خودنمایی می‌کند.»
کودکان و خانواده؛ مخاطبان اصلی سینمای انیمیشن
«انیمیشن ایران طی ده-پانزده سال گذشته و بیشتر طی ده سال اخیر در بخش انیمیشن‌های سینمایی رشد قابل‌توجهی داشته است. انیمیشن تلویزیونی و کوتاه جشنواره‌ای ایران سابقه طولانی‌تری دارند و در زوایای مختلف رشد خوبی داشته‌اند، اما انیمیشن سینمایی طی این ده سال گذشته کم‌کم به بلوغ و شاکله‌ای رسید که حالا می‌تواند با مخاطب خودش ارتباط برقرار کند و خاطرمان باشد که مخاطب اصلی انیمیشن سینمایی، خانواده و کودک است.» «اینکه چه ابعادی را باید مدنظر قرارداد که این آثار ارتباط بیشتری با مخاطب خودش برقرار بکند نکته مهمی است. اولین اتفاق به نظر من شناخت خود مخاطب است؛ یعنی فیلم‌ساز‌ها باید بدانند که خانواده‌ها و کودک و مخصوصا از زاویه مقوله آموزش به چه موضوعاتی علاقه‌مندند و لازم است که این موضوعات گفته شود. به‌اضافه اینکه جنبه سرگرمی‌سازی و سرگرم‌کنندگی که بزرگ‌ترین ویژگی انیمیشن هستند در نظر گرفته شوند. پس آموزش و سرگرمی دو مقوله مهمی هستند که باید در انیمیشن سینمایی اتفاق بیفتند تا خانواده‌ها با همراهی خردسالان، کودکان و نوجوانان بتوانند بیشترین استفاده را از این آثار ببرند.»
سینمای انیمیشن نیازمند حمایت‌های توزیعی است
«تولیدات سینمایی به پیشرفت انیمیشن ایران کمک شایان توجهی داشته‌اند. ولی چند موضوع از اساسی‌ترین چالش‌های تولید محسوب می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عدم‌حمایت مالی، عدم وجود نیرو‌های متخصص و کارآمد کافی، عدم دسترسی به دانش به‌روز و در حال استفاده در دنیا به دلیل شرایط سخت بین‌المللی کشور و مهم‌تر از همه عدم وجود قوانین صحیح و شفاف در بخش کپی‌رایت است که کار را برای تولید سخت کرده است.» «برای ایجاد رشد و شکوفایی علاوه‌بر نیاز به حمایت‌های مالی صحیح و عادلانه، نیاز به حمایت‌های کارآمد پس از تولید آثار نیز وجود دارد؛ ایجاد امکان اکران داخلی و خارجی یکی از این موارد است. اکران بین‌المللی می‌تواند در معرفی هنر انیمیشن ایران فراسوی مرز‌های کشور بسیار موثر باشد.»
لطفا انیمیشن را جدی بگیرید
«مهم‌ترین دغدغه تولیدکنندگان انیمیشن این است که هنوز انیمیشن را جدی نمی‌گیرند. انیمیشن بار‌ها خودش را ثابت کرده، ولی در زنجیره اکران مظلوم واقع می‌شود خصوصا اگر حمایت نشود. شما اگر بدون حمایت و پشتیبانی یک نهاد دولتی وارد اکران بشوید طبیعتا خیلی شانسی نخواهید داشت که بتوانید سالن‌های زیادی را به خود اختصاص دهید. طبیعتا خود سینماداران هم رغبت بیشتری برای فیلم‌های معمول کمدی یا اجتماعی دارند و از طرف دیگر هم بخشی از این سالن‌ها سالن‌های دولتی هستند که اگر فیلم‌تان از کانال آن‌ها عبور کرده باشد قطعا به آن بها می‌دهند و در غیر این صورت و براساس تجربه‌ای که ما کسب کردیم، هیچ حمایتی را برای یک فیلم انیمیشن در نظر نمی‌گیرند.»
«مساله بعدی، مساله خود مخاطب است که هنوز عادت ندارد در سینما اثر انیمیشنی ببیند و خب طبیعتا این عادت اجتماعی باید از طریق رسانه‌ها ایجاد شود که خب باز هم رسانه‌هایی مثل تلویزیون به دلیل اولویت‌بندی‌هایی خود از هر کاری حمایت نمی‌کنند و این فرهنگ‌سازی هم مغفول واقع می‌شود.»
فیلمنامه خوب، کلید جذب مخاطب و موفقیت
«شروع یک اثر با فیلمنامه اتفاق می‌افتد. به عبارتی می‌توان اصطلاح «مادر فیلم» را برای فیلمنامه به کار برد. نمی‌توان متصور بود که بدون یک فیلمنامه خوب، اثر خوبی متولد شود؛ اگرچه فیلمنامه موفق به‌تن‌هایی تضمینی برای تولید یک اثر موفق نیست و در یک کار تیمی همه عناصر و حرف و همکاران دست‌به‌دست هم می‌دهند تا به موفقیت نهایی یا همان جلب نظر مخاطب برسند. در انیمیشن که هزینه‌های دوباره‌کاری و تاثیرات روانی این تغییرات بر تیم تولید، بازدارنده‌تر و پرهزینه‌تر از سینمای زنده است، اهمیت فیلمنامه خوب دوچندان می‌شود.»
«اصولا هدف از تولید یک اثر سینمایی استقبال مخاطب است. موفقیت یک اثر به‌شرط اینکه مستقل و بدون رانت باشد در گرو موفقیت در گیشه است تا سرمایه تولید این فعالیت اقتصادی فرهنگی بازگشت داشته و توجیه اقتصادی برای ادامه فعالیت در این صنعت سرگرمی اتفاق افتد. در این رویکرد هدف اصلی آثار سینمایی در جهان مخاطب عام است.»
ضعف فیلمنامه‌ها با کار تیمی قابل حل است
«به لطف ورود پروژه‌های خارجی، فعالان انیمیشن مجاب شدند تا برای تولید آثار انیمیشن خود، کیفیت کاری را از سطح پروژه‌های مرسوم ایرانی بالاتر ببرند و درنهایت این موضوع در ادامه باعث بالا بردن سطح کیفی تولیدات انیمیشن ایران شده است. مطلع شدن از پایپ‌لاین‌های تولید پروژه‌های خارجی، به ما به‌عنوان تولیدکنندگان انیمیشن کمک کرده تا بتوانیم انیمیشن‌های خودمان را در مسیر درست تولید قرار بدهیم.»
«متاسفانه در بخش فیلمنامه که مهم‌ترین بخش یک اثر را به خود اختصاص می‌دهد، ضعف‌های فراوانی وجود دارد که به‌راحتی و با فاصله گرفتن از فردگرایی قابل‌حل است. البته در بعضی از آثار سینمایی اخیر در این خصوص نیز شاهد پیشرفت‌های محسوسی هستیم که امید است تا شاهد نزدیک شدن به بازار جهانی و موفق انیمیشن ایران باشیم.»
همکاری دو بخش تجربی و آکادمیک، نردبان رشد انیمیشن ایران
«با توجه به‌شتاب فزاینده فناوری در شاخه‌های گوناگون انیمیشن و نیاز جامعه به تولیدات ملی و روزآمد، این وظیفه دانشگاه در قبال جامعه است که به آن پاسخ دهد و البته از دیگرسو، دانشگاه‌های نسل جدید، با ایجاد ارتباط بازار و آکادمی باید در کارآفرینی هم به‌درستی نقش‌آفرینی کنند.»
«نیرو‌های تجربی، چون مهارت‌محور، تربیت شده‌اند و از راه سنگلاخ سعی و خطا عبور کرده‌اند، طبیعتا با آموزش آکادمیک و کلاسه‌بندی‌شده و هدفمند، می‌توانند این راه را هموارتر بپیمایند و از نقاط مشخص، مبدأ تا مقصد را طی کنند و از سوی دیگر، فضا و محیط دانشگاهی در شکل‌گیری درست شخصیت علمی و حرفه‌ای بسیار موثر است و در کنار آموزش فنی و مهارتی، هنرمند مساله‌مند و پژوهشگر تربیت می‌کند.»
«امید است تا در این میان با توجه به شرایط بین‌المللی و روند رو به رشد تولیدات انیمیشنی به‌خصوص آثار بلند سینمایی، شاهد همکاری بیشتر دو بخش تجربی و آکادمیک باشیم.»
انتهای پیام/
