گروه گفتمان فرهنگ سدید- محمود کوهستانی: ماجرا از نیمه تیر امسال آغاز شد، همان زمان که فعال فرهنگی در صفحه شخصی خود یک سؤال را مطرح کرد «چرا نام شهدا از برخی معابر حذفشده است؟»
کوچههای بی شهید!
حذف واژه شهدا از کوچهها و خیابانهای سطح شهرها ابتدا از منطقه یک تهران گزارش شد و این موضوع بهسرعت در بین دیگر کاربران فضای مجازی چرخید و تصاویر دیگری از مناطق ۱۲ و ۱۶ نیز منتشر و در اندک زمانی به یک مطالبه عمومی مبدل شد.
در واکنش به این اقدام جملات و یا اشعاری نظیر «شهری که کوچههاش به نام شهید نیست، کمکم بدل به قلعه متروکه میشود...» و یا «خدا رحمت کنه مرحوم آقاسی رو، انگار همون روزها شهیدزدایی از کوچههای شهر رو میدید: گفت فحشا در کجا آید پدید/ گفتمش در کوچههای بی شهید/ بی شهیدانند بی سوزوگداز/ بر سر سجادههای بینماز/ بی شهیدان را غم لیلا کجاست؟ / سوز و اشک و آه و واویلا کجاست؟ / کوچهی ما بوی مجنون میدهد...»
«همینطور که دارید اسم شهدا رو از کوچهها حذف میکنید به یاد بیارید که چندنفر شهید شدند تا شما بر صندلی ریاست تکیه بزنید.»
فتوشاپی است!
پسازاینکه حذف عنوان شهید بهصورت دغدغه در بین فعالان فرهنگی مطرح شد و بر تعداد تصاویری که نام شهدا از تابلوهای کوچهها حذفشده بود نیز اضافه شد، مسئولین مرتبط به انکار این موضوع پرداختند، تا جایی که پویش «کوچه شهید» در فضای مجازی برای پیگیری این موضوع تشکیل شد و کاربران شبکههای اجتماعی تصاویر متعدد حذف نام شهدا از معابر شهری در استانهای مختلف، چون تهران، کرمان، تبریز، فارس، بابل و مشهد را منتشر کردند و این روند تا جایی پیش رفت که ماجرا به درون صحن شورای شهر اسلامی تهران کشیده شد.
محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران در واکنش به این اقدام حذف نام شهدا از برخی خیابانها و کوچهها را اقدام سیاسیکاری خواند و مدعی شد که تصاویر منتشره هم فتوشاپ است نه واقعی (!) هاشمی دراینباره گفت: «اگر اتاق فکر جریانات افراطی تصور میکنند، با ایجاد موضوع ساختگی حذف نام شهید از تابلوی معابر میتوانند با فرافکنی و فرار به جلو، موضوعات اجتماعی دیگر را در افکار عمومی و فضای مجازی تحتالشعاع قرار دهند، راه را بهاشتباه رفتهاند، چراکه مردم ما آگاهتر از آن هستند که با حذف فتوشاپی نام شهید از تابلوها یا افزودن نام شهید در تابلوهای مربوط به اشخاص عادی فریب بخورند.».
همین ادعا نیز توسط محمدجواد حقشناس رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران تکرار شد. وی درباره موضوع شهیدزدایی از تابلوهای شهری، گفت: «مدتی است پروژه تخریب و دروغافکنی تبدیل به دستور کاری برخی از مرتبطان با حوزه رسانه شده است و ناآگاهانه به شیپوری میدمد که هیچکس از آن سود نمیبرد و علیرغم اطلاعرسانیهایی که توسط روابط عمومی شهرداری و شورای شهر صورت گرفته بازهم از نشر اخبار نادرست کوتاه نمیآیند.»
البته ماجرا به همینجا ختم نشد و شهردار تهران نیز در اظهارنظری عجیب اعلام کرد که «تابلوهای عبوری که برای سرعت متوسطه ۳۰ کیلومتر به بالا پیشبینیشدهاند و باید شما آنی تابلو را ببینید و تشخیص بدهید و مسیر خود را انتخاب کنید و این تابلوها که برای سرعت تنظیم میشوند حداقل اختصار در نظر گرفته میشود.»
یک عملیات آتش به اختیار تمیز
در حالی شورای شهر و شهردار تهران حذف واژه شهید از معابر را انکار میکردند و آن را در راستای مختصر سازی تابلوها عنوان کردند که کاربران فضای مجازی اسناد بیشتری از این موضوع منتشر میکردند و فعالان فرهنگی بهصورت آتش به اختیار واژه شهید را به تابلوها اضافه میکردند.
این موضوع تا جایی پیش رفت که اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه در واکنش به حذف واژه شهدا از تابلوهای کوچه و خیابانها اعلام کرد که «در موضوع حذف عنوان «شهید» از تابلوی معابر، برخی دستاندرکاران توجیهاتی داشتند که اصلاً قانعکننده نبود. بعضاً دستگاههای مرتبط میگویند که دستهای پشت پردهای وجود دارد، اما تا این لحظه پرونده قضایی تشکیل نشده است.»
این اقدام شهرداری با واکنشهای مختلفی نیز همراه بود و در خطبههای نماز جمعه به آن پرداخته شد و افرادی چون مهدی چمران رئیس سابق شورای اسلامی شهر تهران، پدر شهید مصطفی احمدی روشن و رئیس کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح کشور به این اقدام واکنش نشان دادند. در ادامه این خروش، فعالان فرهنگی بهصورت آتش به اختیار به حذف نام شهدا از معابر واکنش نشان دادند بهطور نمونه عکاس فعال در حوزه دفاع مقدس استان فارس نیز دریکی از خیابانهای شیراز با حضور اقشار مختلف مردم با شعار (تمام مردم ایران ساکن این خیابانها هستند/ شهدا افتخار و اعتبار این مرز و بومند) را ثبت کرد.
برخی کاربران فضای مجازی هم با انتشار تصاویر متعدد از تابلوهای با عناوین طولانی نسبت به اظهارات پیروز حناچی شهردار تهران واکنش نشان دادند.
با ورود بنیاد شهید و وزارت کشور به ماجرای حذف نام شهدا از خیابانهای تهران این اقدام وارد فاز جدیدی میشود. کاویانی راد معاون فرهنگی بنیاد شهید در همین راستا گفت که «حذف نام شهید از برخی معابر شهری اقدامی ناشایست و ناشی از بدسلیقگی و غفلت است»، همچنین جمالینژاد معاون عمرانی وزارت کشور گفت که «در ارتباط با حذف عنوان شهید در برخی از معابر تهران و برخی از شهرها ما کوتاه نخواهیم آمد». با ورود مراجع قضایی و نظاراتی موجب شد که پیروز حناچی شهردار تهران ضمن پذیرفتن اشکالات به وجود آمده، طی دستورالعملی رفع اشکالات از تابلوهای شهری که نام شهید از آن حذفشده را خواستار شود. غلامحسین محمدی مشاور شهردار تهران نیز در توییتی نوشت که «مبتنی بر بخشنامه شهردار تهران مقرر شد کلیه پیمانکاران خاطی پس از شناسایی و وصول گزارشات لازم و اثبات تخلف معزول گردند»
در همین ایام کلیپی از بیانات رهبر معظم انقلاب در واکنش به حذف نام و یاد شهدا در شبکههای اجتماعی منتشر شد. در بخشهایی از این کلیپ آمده است: «انگیزههایی بسیار شدیدی وجود دارد که یاد شهدا به فراموشی سپرده شود؛ چیزهای دیگری مطرح کنند و جلوههای کاذب و عظمتهای دروغین را مطرح کنند تا عظمتهای واقعی از یادها برود. نگذارید غبارهای فراموشی روی این خاطرههای گرامی را بگیرد.»
مقصر اصلی حذف نام شهدا از معابر کیست؟
دراینبین اظهارنظر قابل تأمل برای زهرا نژادبهرام، عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر تهران است که عنوان کرد این موضوع خارج از مدیریت شهری اداره میشود و هر گروه و جناح و هر فردی که اقدام به این کار میکند، بداند که اشتباه بزرگی را مرتکب شده است و درواقع حذف کلمه شهید نمیتواند مورد تأیید کسی باشد.
هرچند اکثریت اهالی شورای شهر تهران در ابتدا تصمیم گرفتند که این موضوع را یا انکار یا مسئولیت آن را به دورههای قبل موکول کنند و نقش عناصر طبیعی را برجسته کنند و سپس تغییر رأی دهند و دستور عزل پیمانکار خاطی را صادر کنند و همه تقصیرات را به گردن شخصی نامعلوم بی اندازند، اما نکتهای مهم وجود دارد اینکه چرا همواره چنین موضوعاتی باوجود اظهارات شهردار باز به پیمانکار ختم میشود و نقش نهادهای مرتبط با پیمانکار کمتر به چشم میآید؟
این شبهات در حالی است که ابتدای سال ۹۸ نیز شاهد تغییر نام بوستان «شهید چگینی» بودیم، پسازآن هم حذف نام شهید «علیاصغر برغمدی» از روی پلی واقع در بزرگراه شهید زینالدین خبرساز شده بود.
پیشتر نیز بنرهای «زنان چهره شهر را تغییر میدهند» جنجالآفرین شده بود. «طرح زیست شبانه» نیز از طرحهای شائبه دار شورای اسلامی شهر تهران است که با جدیت پیگیری میشود.
با توجه به موارد ذکرشده و بر اساس مستندات موجود به نظر میرسد برخلاف اظهارات مسئولین شهری، جریانی در شهرداری تهران پیادهسازی الگوهای غربی را با جدیدت پیگیر میکند اما اینکه مسئولین شهرداری تهران از وجود چنین جریانی باخبر هستند، در شرایط فعلی پرسشی بیپاسخ است.
انتهای پیام/