این سکوت را بشکنید!

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ «حسن عبدالرزاق» [1] - رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس معروف عراقی الاصل که در لندن زندگی می‌کند - در یادداشتی که وب‌سایت «Middle East Eye» آن را منتشر کرده است، تأکید می‌کند که هنرمندان حق سکوت یا اظهار بی‌طرفی در مقابل جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه را ندارند و باید خودسانسوری را در این زمینه کنار بگذارند. «حسن عبدالرزاق» به دلیل آثارش که به بررسی موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در عراق و جهان عرب می‌پردازد، فردی شناخته شده است و بسیاری از آثار وی به چندین زبان بین‌المللی ترجمه شده است.

تعطیلاتی که ۳۸ سال طول کشید!

بسیاری از هنرمندان تصمیم گرفته‌اند در مورد جنگ غزه ساکت بمانند، اما آنها باید بدانند با سکوت خود چه چیزی را از دست می‌دهند.

وقتی دعوت‌نامه برای حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر بغداد از طریق ایمیل به دستم رسید، بسیار هیجان‌زده شدم. یکی از برگزارکنندگان جشنواره تقریباً یک سال قبل با من در تماس بود تا بگوید من دعوت خواهم شد. بااین‌حال، تنها زمانی که نامه رسمی امضا شده را دریافت کردم، احساس کردم که رفتنم در حال قطعی‌شدن است. در مورد اینکه آیا به ویزا نیاز دارم یا نه، سردرگمی وجود داشت. من یک پاسپورت بریتانیایی دارم و مدارک عراقی که دارم همگی منقضی شده‌اند. تنها از عراق یک عکس به همراه من است که به شش‌سالگی من برمی‌گردد. این مدارک قدیمی نمایانگر لحظه‌ای است که خانواده‌ام مجبور به فرار از دست رژیم صدام حسین در سال ۱۹۸۱ شدند. من فکر می‌کردم که به تعطیلات تابستانی می‌رویم، اما معلوم شد که آن تعطیلات ۳۸ سال طول کشید؛ زیرا من تنها در سال ۲۰۱۹ توانستم به بغداد برگردم.

پس از دریافت دعوت‌نامه جشنواره به سفارت عراق در لندن رفتم و درخواست ویزا دادم. کارمندان سفارت توصیه کردند که وقتی در بغداد هستم برای کارت شناسایی عراقی اقدام کنم. من احساس کردم که به‌دست‌آوردن اسناد جدید هویتی ممکن است دوره جدیدی را برای من آغاز کند؛ مخصوصاً که دوباره با کشور مبدأ خود در سطح عمیق‌تری ارتباط برقرار می‌کنم. من از احتمال بازدید دوباره از بغداد هیجان‌زده بودم، زیرا در سال ۲۰۱۹ فقط توانستم به مدت یک هفته در آنجا بمانم که بعد از این همه دوری، زمان بسیار کوتاهی بود.

تسلیم‌شدن در برابر اسرائیل

هیجان رفتن به جشنواره مدت زیادی دوام نداشت. در ۱۵ اکتبر، برگزارکننده جشنواره با من تماس گرفت تا بگوید جشنواره به دلیل گسترش جنگ اسرائیل در منطقه به تعویق افتاده است. وقتی بنیامین نتانیاهو - نخست‌وزیر اسرائیل - در هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل ایستاده بود و دو نقشه از خاورمیانه را در دست داشت، می‌دانستم که این احتمال وجود دارد. یک گروه از کشورها که او آنها را «خیر و برکت» نامیده بود، با رنگ سبز مشخص شده بودند و با اسرائیل همکاری می‌کردند شامل مصر، اردن و کشورهای خلیج‌فارس بودند و دیگری که کشورهایی را که او «نفرین شده» لقب داده بود، با رنگ سیاه مشخص شده بودند و شامل لبنان، سوریه، عراق و ایران می‌شدند.

همکاران تئاتری من در لبنان در حال ثبت و انتشار ویرانی‌های کشورشان در شبکه‌های اجتماعی هستند.

عراق در بسیاری از جنبه‌ها شبیه لبنان است؛ از این جهت که دولت این کشور هم‌پیمان ایالات متحده است، اما کشور دارای شبه‌نظامیانی است که وفادار به ایران[2] هستند. در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، آمریکا به حدی به اسرائیل تسلیم شده است که احتمال بمباران و حمله به کشورهای خاورمیانه‌ای که دولت‌های آنها دوست آمریکا هستند، بدون هیچ مخالفتی پیش رفته است. به‌عنوان نمایشنامه‌نویسی که در نمایشنامه «عشق، بمب‌ها و سیب‌ها» درباره تأثیر مخرب لابی‌های طرف‌دار اسرائیل در ایالات متحده نوشته‌ام، نمی‌توانم بگویم که از این تسلیم‌شدن شگفت‌زده شدم. اما حتی من هم فکر نمی‌کردم که آمریکا آن‌قدر احمق باشد که به‌خاطر اسرائیل این همه روابط استراتژیک را به خطر بیندازد.

همکاران تئاتری من در لبنان در حال ثبت و انتشار ویرانی‌های کشورشان در شبکه‌های اجتماعی هستند. «حنانه حاج علی» [3] - نویسنده و کارگردان - نه‌تنها ویرانی‌ها را نشان می‌دهد، بلکه اطلاعات مفیدی را برای کسانی که می‌خواهند از حملات مداوم اسرائیل در امان باشند، منتشر می‌کند. تئاتر «زوکاک» [4] که به‌جرئت می‌توان آن را برجسته‌ترین گروه تئاتری لبنان دانست، اخیراً بیانیه‌ای صادر کرد و گفت: «تصمیم گرفتیم جشنواره دوسالانه پیاده‌روهای زوکاک را که امسال یک نسخه ویژه به مناسبت هجدهمین سالگرد زوکاک داشت و قرار بود آن را جشن بگیریم، لغو کنیم».

بیانیه همچنین اضافه می‌کند: «در این لحظه تاریخی، از جامعه هنری و فرهنگی بین‌المللی می‌خواهیم که در برابر جنایات اسرائیل که با پول‌های دولتی و مالیات‌دهندگان در غرب تأمین مالی می‌شوند، متحدانه بایستند. ما از شما می‌خواهیم که صدای خود را درباره وضعیت کنونی که به نقطه‌ای غیرقابل‌بازگشت رسیده است، بلند کنید. کشتارهای روزانه، آوارگی گسترده و ویرانی وسیع مناطق غیرنظامی که همه با بی‌توجهی نگران‌کننده جامعه بین‌المللی روبرو شده است. این فقط در مورد بقای خود ما نیست، بلکه در مورد آینده وجدان بشری است. ما خواستار همبستگی شما در این دوران سیاه برای لبنان، فلسطین و جهان هستیم».

همبستگی هنری بین‌المللی در حال افزایش است. این موضوع به‌تازگی در نامه‌ای که توسط حدود ۵۰۰۰ نویسنده (از جمله خودم) امضا شده، به اوج رسید. در این نامه اعلام شده است که ما با «نهادهای فرهنگی اسرائیلی که در سرکوب گسترده فلسطینی‌ها همدست بوده یا به‌عنوان ناظران خاموش ظلم و ستم علیه فلسطینی‌ها باقی‌مانده‌اند، همکاری نخواهیم کرد».

سانسور آزاردهنده

جشنواره بین‌المللی تئاتر بغداد توسط برگزارکنندگان به تعویق افتاده است. امیدوارم که این جشنواره برگزار شود و بتوانم دوباره به عراق سفر کنم. من هیچ خانواده‌ای در کشورم ندارم، زیرا آنها به دلیل جنگ‌های پی‌درپی عراق در سایر کشورها آواره شده‌اند؛ بنابراین جشنواره فرصتی خواهد بود برای ایجاد ارتباطات جدید. بسیار مشتاقم با افرادی که تئاتر عراقی را شکل می‌دهند ملاقات کنم و همچنین نمایش‌ها را تماشا کنم. عراق سختی‌های زیادی را پشت سر گذاشته است که عمدتاً توسط غرب به وجود آمده است و اکنون به‌تازگی می‌تواند نفس بکشد و دوباره ساخته شود. این چشم‌انداز که ممکن است عراق دوباره به یک جنگ منطقه‌ای جدید کشیده شود، فکری تأسف‌بار است.

تهاجم اسرائیل به کشورهای همسایه‌اش اگر توسط هر کشور دیگری - به‌ویژه هر کشور دیگری در خاورمیانه - انجام می‌شد، تحمل نمی‌شد. اما تسلط خفه‌کننده و مطلق اسرائیل بر سیاست‌ها در ایالات متحده، بریتانیا و بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا (به‌ویژه آلمان) به این معناست که دولت‌ها ساکت هستند یا به طور مستقیم در این قبیل اقدام‌ها همدست‌اند.

تهاجم اسرائیل به کشورهای همسایه‌اش اگر توسط هر دولت دیگری - به‌ویژه هر کشور دیگری در خاورمیانه - انجام می‌شد، از سوی غرب تحمل نمی‌شد.

بسیاری از هنرمندان تصمیم گرفته‌اند که در مورد این موضوع سکوت کنند یا «بی‌طرف» بمانند. مقاله «زادی اسمیت» [5] در «نیویورکر» نمونه‌ای از این مسئله است؛ اما همان‌طور که «تانهاسی کوتس» [6] - که کتاب به نام «پیام» یک کیفرخواست نافذ علیه اسرائیل است - اخیراً بیان کرده است: «مردم فکر می‌کنند با صحبت‌کردن درباره فلسطین چیزی را از دست می‌دهند. اما باید فکر کنند که با سکوت در مورد فلسطین چه چیزی را از دست می‌دهند».

تئاترهای بریتانیا تاکنون تمایلی به اجرای نمایش‌هایی که همدردی با آرمان فلسطین دارند، نداشته‌اند. تئاتر «رویال اکسچنج» در منچستر، کل اجرای نمایش رؤیای شب نیمه تابستان را به دلیل اشاره به درگیری در غزه لغو کرد. این سانسور آزاردهنده است. من خوش‌شانس بودم که از سوی کارگردان تئاتر - «کریسیدا براون» [7] - دعوت شدم تا یک نمایش کوتاه برای «برش طناب: جدایی سیاست از هنر» بنویسم، نمایشی با چند نویسنده که درباره فلسطین و سانسور آن بود و اوایل امسال در تئاتر «آرکولا» [8] در لندن روی صحنه رفت. این نمایش به لطف تبلیغات دهان‌به‌دهان به فروش کامل رسید و نشان‌دهنده عطش مخاطبان برای نمایش‌هایی است که به این موضوعات اضطراری می‌پردازند. اکنون این نمایش دوباره در «آرکولا» به روی صحنه رفته است. باوجود موفقیت قبلی این نمایش، شورای هنر از تأمین مالی دور دوم خودداری کرد و تهیه‌کنندگان مجبور شده‌اند به منابع مالی خصوصی بسیار محدودی تکیه کنند.

https://www.middleeasteye.net/opinion/artists-silent-neutral-israel-genocide

/ انتهای پیام /