سیستم در مبدأ فوتبال مدرن

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ پوریا فرجی: مستند ورزشی «همه یا هیچ؛ آرسنال» به روایت یک فصل از مسابقات فوتبال تیم باشگاهی آرسنال انگلیس در فصل ۲۰۲۱-۲۰۲۲ لیگ فوتبال جزیره پرداخته است. این اثر در قالب جذاب مستند - گزارش تلاش کرده است تا با روایت‌های راوی این مجموعه - دنیل کالویا - به جنبه‌های دیگری از این باشگاه فوتبال که عمدتاً متوجه امور فنی و باشگاهی و چالش‌های این تیم در لیگ جزیره است، بپردازد. عمده چالش‌های این باشگاه فوتبال که این مستند روی آن متمرکزشده است، از آغاز فصل باشگاهی لیگ جزیره شروع شده و به‌مرور مخاطب را با مجموعه حواشی و چالش‌های یک باشگاه فوتبال حرفه‌ای در تراز باشگاه آرسنال انگلیس آشنا می‌کند. مطلب حاضر تلاش کرده است با بررسی جزئیات خاص و برجسته‌ای که این مستند سعی کرده آن را روایت کند، به برداشت‌های مفهومی و فرمی که این اثر تلاش می‌کند تا از خود بروز دهد و به‌نوعی معرف جنبه‌های کمتر دیده‌شده باشگاه آرسنال باشد، اشاره کند.

توپچی‌ها زیر ذره‌بین

«همه یا هیچ؛ آرسنال» تلاش می‌کند تا به بهانه فرازوفرودهای تیم آرسنال در فصل ۲۰۲۱-۲۰۲۲ لیگ جزیره، به جنبه‌هایی از حوادث و رویدادهای این تیم در بازه مذکور اشاره کند که در وهله اول، روایتی از این فصل باشگاه آرسنال است و در لایه‌های زیرین، به موارد جزئی‌تری اشاره می‌کند که شاید در قاب تلویزیون در ۹۰ دقیقه رقابت فوتبال کمتر ملاحظه شود؛ اما نقش به سزایی در اوج و فرودهای یک باشگاه در مسیر رسیدن به هدف دارد:

• از جمله جذابیت‌های منحصربه‌فرد در این اثر، ارائه نماهایی از باشگاه آرسنال، خارج از قاب‌های رسمی دوربین برنامه‌های ورزشی است که تا به حال کمتر از این باشگاه ارائه شده است. مواردی چون تعامل میکل آرتتا - سرمربی تیم - با کادر مدیریتی کلان و خرد باشگاه تا ارتباط وی با رسانه‌ها و جراید و خصوصاً نحوه تعامل خاص و جذاب او با بازیکنان در مواقع ضعف تیم، قابل‌ملاحظه است. همچنین رفتار و صحبت‌های انگیزشی او ازجمله جذابیت‌های روایی و تصویری است که این مستند ارائه داده است.

از جمله جذابیت‌های منحصربه‌فرد در این اثر، ارائه نماهایی از باشگاه آرسنال، خارج از قاب‌های رسمی دوربین برنامه‌های ورزشی است که تا به حال کمتر از این باشگاه ارائه شده است.

• قاب و زاویه دوربین این اثر به نحوی جذاب و عمیق و موشکافانه به برخی بازیکنان این تیم که دارای ویژگی‌های رفتاری و روان‌شناختی خاصی هستند نزدیک شده است. این مهم در قالب تدوین‌های موازی میان پلان‌های گفتگوهای کادر مربیگری تیم با پلان‌های مربوط به ارتباط و گفتگوی مصاحبه‌گر با آن بازیکنان خاص، به‌خوبی توانسته شکل روایی - القایی برای مخاطب فراهم کند.
• اقدامات سرمربی حرفه‌ای تیم درباره برخورد قاطع و شدید با موارد انضباطی که بخش مهم و متمرکزی از روایت مستند را شامل می‌شود. یکی از این اتفاقات مربوط به جریان جنجالی حذف کاپیتان مشهور تیم - پیر اوبامیانگ - از تیم و سپس از باشگاه است. سرمربی در سخت‌ترین شرایط بازی‌های تیم در مقابل رقبا در لیگ جزیره و با وجود فشردگی و شکست‌هایی که تیم گاهی در مقابل برخی از رقبا دارد، از استانداردهای لازم‌الاجرای خود برای بازیکنان یعنی احترام و تعهد و عشق و علاقه به کار در تیم و به طور خاص از ضرورت در تعهد بازیکنان به نظم و انضباط و قانون باشگاه کوتاه نمی‌آید!
  
  
• در این مستند همچنین اشاره می‌شود که بازیکنان در فوتبال جزیره در صورت بی‌نظمی به‌سرعت کنار گذاشته می‌شوند و این جریان تا آنجا پیش می‌رود که بازیکنان بی‌نظم باید برای همیشه تیم را ترک کنند؛ از این رو به طور مستند و مستدل نمایان می‌شود که بازیکن بی‌نظم (اوبامیانگ)، در تیم منزوی و بیکار می‌شود. او باید تنها تمرین کند و به‌مرور از جریان تیم و باشگاه کنار گذاشته می‌شود و حتی باید به فکر باشگاه دیگری برای خود باشد و ریشه ابتدایی همه این مشکلات، از بی‌نظمی و عدم رعایت نظم گروهی و باشگاهی است. این اثر در بیان این موارد به نحو اثرگذاری عمل کرده است.
  
  
• باشگاه آرسنال به‌خاطر بی‌نظمی بازیکن خود یعنی اوبامیانگ او را از تیم کنار می‌گذارد و حالا باید به همه ازجمله طرف‌داران عصبانی باشگاه و منتقدان و... پاسخ بدهد؛ اما باشگاه و شخص سرمربی با وجود آن که باید به فکر یک جایگزین مناسب برای او باشند، ولی از موضع خود کوتاه نمی‌آیند و ثابت می‌کنند که نظم و قانون و رعایت آن در تیم حرف اول را می‌زند. البته که مجری این قانون‌مداری و حاکمیت قانون در تیم، شخص سرمربی با اختیاراتی است که دارد؛ این موضوع، وجود نوعی از روند و فرآیند حرفه‌ای‌گری در باشگاه‌های فوتبال تراز اول و حرفه‌ای جهان را روایت کرده است.
  
  
• در این مستند، نماهای جذاب و به‌هم‌پیوسته‌ای پیرامون چالش‌های سرمربی به‌عنوان نماینده باشگاه با خبرنگاران نیز ارائه شده است؛ اینها در شرایطی است که تیم از لحاظ روانی و مدیریتی تحت‌فشار شدیدی از سوی رسانه‌ها و طرف‌داران باشگاه است؛ لذا فضای رویارویی سفت‌وسخت و منتقدانه خبرنگاران لیگ جزیره با سرمربی و تصمیم‌های او از جمله جنبه‌هایی از این اثر است که روایت مستندگونه آن را در راستای روایت‌های دیگر در طول قسمت‌های بعدی، تقویت کرده است.
  
  
• این مستند از جنبه آموزشی، مخاطب را به نحوی مستدل و تصویری در قالب گفتگو با مدیر فنی باشگاه آرسنال، با وظایف حقیقی سمت مدیر فنی در باشگاه‌های حرفه‌ای فوتبال جهان آشنا می‌کند؛ لذا مخاطب می‌بیند که جایگاه مدیر فنی در باشگاه‌های حرفه‌ای حقیقی فوتبال جهان، نه‌تنها یک جایگاه تشریفاتی نیست؛ بلکه سهم و نقش قابل‌توجهی در ساختار فنی - اجرایی باشگاه در مسیر تقویت تیم به‌منظور نیل به اهداف دارد.
  
  
• به اختلاف و درگیری میان باشگاه آرسنال و بارسلونا بر سر اوبامیانگ - بازیکنی که در تملک آرسنال است - اشاره می‌شود که وی پس از آنکه موقتاً از تیم کنار گذاشته شده، به بارسلونا می‌رود تا بلکه با این باشگاه مذاکره و قرارداد امضا کند. این اثر به بهانه روایت این جریان جنجالی، می‌خواهد بگوید درگیری‌های این‌چنینی در باشگاه‌های بزرگ نیز وجود دارد، اما چگونگی حل‌وفصل آن مهم است.

نقد و بررسی

در یک ارزیابی اجمالی، اگر این مستند - گزارش چندقسمتی را به‌عنوان یک نمونه از وضعیت مدیریتی و اجرایی باشگاه‌های حرفه‌ای فوتبال جهان در نظر بگیریم، در این چهارچوب، برداشت‌ها و نتایج زیر قابل‌ارائه است:

• به‌رخ‌کشیدن استانداردهای روز دنیا در زمین فوتبال و خصوصاً خارج از زمین مسابقه و تدارک و آماده‌سازی و حفظ توان و آمادگی یک تیم فوتبال حرفه‌ای از مشخصه‌هایی است که این مستند روی آن متمرکز شده است.

• نمایش امکانات یک باشگاه حرفه‌ای و سیستم منسجم و به‌هم‌پیوسته یک باشگاه در سطح جزئیات جذاب، در این مستند به نمایش درآمده است.

  در این مستند همچنین اشاره می‌شود که بازیکنان در فوتبال جزیره در صورت بی‌نظمی به‌سرعت کنار گذاشته می‌شوند و این جریان تا آنجا پیش می‌رود که بازیکنان بی‌نظم باید برای همیشه تیم را ترک کنند

• این مستند با آنچه روایت کرده، درصدد است تا بگوید در یک باشگاه حرفه‌ای فوتبال، شخص و شخصی‌سازی کردن مسائل و حتی مشکلات و معضل‌ها وجود ندارد و صرفاً این سیستم است که باشگاه و امور مربوط به آن را راهبری می‌کند و در این میان، قلب تپنده اهدافی است که باشگاه آن‌ها را نشانه‌گذاری کرده است.

• بخشی از «همه یا هیچ» شامل یک نمایش مستند، عینی و کاربردی از تدابیر خلاقانه سرمربی در تمرینات است؛ مثلاً شبیه‌سازی جو روانی ورزشگاه تیم فوتبال رقیب با ایجاد صوت مربوط به جو استادیوم فوتبال آن با هدف بالابردن آمادگی روانی بازیکنان پیش از بازی که این تمهید موجب می‌شود تا تیم خودی با جو روانی تیم رقیب درحالی‌که میهمان ورزشگاه او خواهد بود، سازگار شود.

• در چند بخش از این مستند، معرفی برخی از سخت‌ترین فشارهای روانی روی یک سرمربی تیم فوتبال حرفه‌ای به‌خوبی به تصویر کشیده شده که چگونه وی تیم را از جهت روانی مدیریت می‌کند و می‌جنگد تا اُفت روحیه و اعتمادبه‌نفس بازیکنان کلیدی خود را بهبود سازد و اراده درونی هریک از بازیکنان را احیا و زنده کند.

/ انتهای پیام /