می‌خواهم صدای مردم غزه باشم

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ «محمد غلایینی» [1] دانشمند فلسطینی - بریتانیایی متخصص کیفیت هوا است که شهریورماه گذشته و قبل از شروع جنگ برای دیدار با خانواده به غزه رفته بود اما در بازگشت از غزه به شهر منچستر انگلیس، روایت دست‌اولی از جنایت‌های رژیم صهیونیستی در کشتار مردم بی‌پناه غزه ارائه می‌کند. وی در مصاحبه‌ای با برنامه خبری «Democracy Now» که وب‌سایت آمریکایی «Truthout» متن مکتوب آن را منتشر کرده است، از احساس دوگانه‌ای سخن می‌گوید که هنگام فرار از غزه دچار آن شده است. او از احساسی سخن می‌گوید که چگونه باید بین دو انتخاب سختِ ادامه زندگی یا ماندن در خانه گرفتار شده است. «محمد غلایینی» ۸۰ تن از بستگان خود را در عرض سه ماه در غزه از دست داده است. به گفته وی، برخی از این بستگان وی به دلیل بمباران کشته نشده‌اند؛ بلکه سربازان اسرائیلی با یورش به خانه‌های تحت محاصره مردم، زنان و مردان را از هم جدا و مردان را به گلوله بسته‌اند و در بین زنان نیز مواد منفجره رها کرده‌اند تا کشته یا زخمی شوند. ادعایی که البته مستند بوده و به تأیید دیده‌بان حقوق بشر اروپا - مدیترانه و سازمان ملل هم رسیده است. وی در بازگشت به منچستر انگلیس با بیان این که قلب خود را در غزه جا گذاشته است، به همراه شماری از هم‌فکران خود، کمپین «Amplify Gaza Stories» را به راه انداخته است تا صدای مردم مظلوم غزه باشد و نگذارد روایت اسرائیل از جنگ غزه به روایت غالب تبدیل شود.

زیتون‌هایی که چیده نشد

در جنگ غزه تعداد کشته‌شدگان بمباران ۹۰ روزه اسرائیل به ۲۲۶۰۰ نفر رسیده است و ۷ هزار نفر دیگر نیز مفقود شده‌اند که گمان می‌رود جان باخته‌اند. ارتش اسرائیل حملات خود را به اردوگاه‌های آوارگان در مرکز و جنوب غزه - مناطقی که اسرائیل آنها را مناطق امن می‌داند - تشدید کرده است. پزشکان در غزه شرایط وحشتناکی را در چند بیمارستانی که هنوز باز هستند توصیف می‌کنند. ما با یک مرد فلسطینی که به‌تازگی پس از فرار از غزه به بریتانیا رسیده است، گفت‌وگو می‌کنیم. «محمد غلایینی» یک دانشمند متخصص کیفیت هوا است که نزدیک به سه ماه را در غزه گذرانده است. او برای دیدار با خانواده‌اش به غزه رفته بود. او به‌تازگی به «منچستر» انگلستان بازگشته است؛ جایی که تابعیت مضاعف آن جا را دارد.

غلایینی: پس از گذراندن ۶۵ روز زیر بمباران وحشیانه اسرائیل، راهی که برایم سخت و غیرممکن بود را انتخاب کردم. انتخابی که از ابتدای حملات از آن می‌ترسیدم و آن استفاده از امتیاز پاسپورت بریتانیایی‌ام برای ترک غزه بود. من در واقع از این می‌ترسیدم که ممکن است دیگر هرگز نتوانم به خانه‌ام در غزه برگردم و آن را دوباره ببینم.

شما با خانواده خود در غزه بودید و ابتدا در ۱۰ دسامبر به مصر فرار کردید و اکنون در منچستر هستید. آیا می‌توانید آنچه را که دیدید بیان کنید؟ آیا می‌توانید در مورد بمباران غزه توسط اسرائیل صحبت کنید؟ شما می‌توانید با گفتن اینکه کجا بودید، سخن را شروع کنید. ما فقط برخی از حقایق را مرور می‌کنیم. شما برای دیدن خانواده خود به غزه رفته بودید. کمی در این باره توضیح دهید. شما کی به غزه رفتید؟

غلایینی: خدای من! جواب‌دادن به این سؤال خیلی سخت است، اما من سعی می‌کنم به این سؤال به طور کامل جواب بدهم. من در ۱۸ سپتامبر برای یک سفر طولانی به غزه سفر کردم. هدفم از این سفر هم دیدار با خانواده و هم بررسی شرایط بازگشت به غزه برای کار بود. من تقریباً ۲۰ سال است که از غزه خارج شده‌ام. تا قبل از شروع جنگ، سفر طبق برنامه پیش می‌رفت. صبح روز هفتم اکتبر، من خیلی زود از خواب بیدار شده بودم تا با پسرعموهایم برای برداشت زیتون برویم و وقتی از خواب بیدار شدم، رد موشک را در آسمان دیدم. این اولین نشانه‌ای بود که ثابت می‌کرد یک اتفاق غیرعادی افتاده است و شرایط عادی نیست.

من شاهد آن بودم که چگونه ظرف ۳۶ ساعت، برج‌های مسکونی غزه که هزاران نفر را در خود جای داده بودند با بمب‌های یک تنی اسرائیل تخریب و نابود شدند.

من حدس می‌زنم که شلیک موشک بیش از یک ساعت طول کشید. سپس ما فهمیدیم که روز ۷ اکتبر چقدر مهم است. در ادامه بمباران‌ها شروع شد. بمباران هوایی اسرائیل در ۵۰ متری آپارتمان ما تمام شیشه‌ها را شکست و ما در آن لحظه تصمیم گرفتیم که آپارتمان را ترک کنیم؛ چون در واقع آپارتمان ما کاملاً به ساحل نزدیک بود و در معرض حملات هوایی اسرائیل قرار داشت. سپس یک سلسله جابه‌جایی‌ها شروع شد؛ اول به آپارتمانی در یک کیلومتر دورتر، بعد به خانه پدرم و سپس به یک مرکز بهداشتی و بعد هم به هتلی در شمال غزه که ظاهراً به‌خاطر حضور روزنامه‌نگاران و امدادگران، پناهگاه امنی به نظر می‌رسید، نقل‌مکان کردیم ولی اسرائیل همه این مکان‌ها را با بمباران هوایی تخریب کرد.

در ۱۳ اکتبر، ما شاهد بمباران‌های گسترده در اطراف خود بودیم. ما شاهد این بودیم که چگونه ظرف ۳۶ ساعت برج‌های مسکونی که هزاران نفر را در خود جای داده بودند، با بمب‌های یک تنی اسرائیل تخریب و نابود شدند. منظورم این است که در غزه هر جا را که نگاه می‌کردی و هر کجا که می‌رفتی، ویرانی بود. در ۱۳ اکتبر، اسرائیل دستوری غیرقانونی صادر کرد و به مردم گفت که باید به جنوب غزه بروند. این دستور بسیاری از مردم را وحشت‌زده کرد. هرکس که توانایی ترک غزه را داشت، رفت. افراد زیادی رفتند و ما نیز در میان آنها بودیم. در آن زمان من مجبور به یک انتخاب سخت شدم؛ یک انتخاب سخت بین این که امنیت خود را حفظ کنم یا این که در خانه و کاشانه خود در غزه بمانم. با بمباران مناطقی مثل «خان‌یونس» در جنوب که از سوی اسرائیل «مناطق امن» اعلام شده بود، ما به همراه صدها هزار فلسطینی دیگر متوجه شدیم که هیچ جا در غزه واقعاً امن نیست. من فکر می‌کنم همه اینها بخشی از استراتژی ترساندن فلسطینی‌ها و سردرگم کردن عمدی آنها بود تا مردم بدون دسترسی به آب، غذا و مراقبت‌های بهداشتی، در حالی که زندگی‌شان هم در خطر بود، از خود بپرسند که به باید کجا بروند؟ و من واقعاً بر این باور هستم و فکر می‌کنم شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد اسرائیل در تلاش است تا فلسطینی‌ها را به صحرای سینا در مصر سوق دهد. آن‌ها و حامیانشان این حرف را انکار خواهند کرد؛ اما در نهایت، اسرائیل استاد ایجاد حقایق بر روی زمین و انکار آن است.

غزه، هوا ندارد!

خب اجازه بدهید از شما چیز دیگری بپرسم. شما یک دانشمند متخصص در کیفیت هوا هستید. آیا می‌توانید در مورد کیفیت هوای غزه با این سطح وسیع بمباران صحبت کنید؟

غلایینی: من بعد از بازگشت از غزه سرفه می‌کنم. من در تمام مدتی که در غزه بودم، سرفه داشتم و فکر می‌کنم که سرفه در حال حاضر کاملاً در غزه رایج است. بخشی از آن به دلیل تعداد گسترده محرک‌های تنفسی است که به دلیل بمباران در هوا وجود دارند. آوار ساختمان‌ها به دنبال بمباران به ذرات ریزی تبدیل می‌شود و هر بار به دنبال یک تندباد، در هوا پخش می‌شود و سطح بالایی از ذرات معلق را ایجاد می‌کند.

از سوی دیگر به دلیل کمبود برق، مردم در حال حاضر به سوخت‌های جایگزین متکی هستند؛ به‌عنوان‌مثال، سوخت جامد برای پخت‌وپز بسیار رایج است. در هر خیابانی راه می‌روید در آن دود غلیظی ناشی از آتش‌هایی را می‌بینید که مردم به دلیل کمبود گاز روشن کرده‌اند و سپس به آن اضافه کنید که به دلیل کمبود سوخت برای حمل‌ونقل، مردم خودروهای خود را با روغن خوراکی سوخت‌گیری می‌کنند که باز هم نمی‌تواند جایگزین خوبی برای گازوئیل باشد؛ چرا که این نوع سوخت، آلایندگی بسیار بیشتری دارد که باز هم آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سلامت مردم وارد می‌کند. من فکر می‌کنم اینها در بحث کیفیت هوای غزه در شرایط کنونی، مسائلی کلیدی هستند.

خسته از لفاظی‌های تروریست‌ها

 آیا می‌توانید در مورد «کمربندهای آتش» اسرائیل که به حملات پی‌درپی در مناطق مسکونی اطلاق می‌شود و تمامی بلوک‌های شهر غزه را نابود می‌کند صحبت کنید؟

غلایینی: بله. دیدن این مسئله واقعاً چیز وحشتناکی است. شما ابتدا صدای جت را می‌شنوید و سپس صدای انفجار را می‌شنوید و بعد هم نتیجه یک بمب یک تنی را می‌بینید که چگونه ساختمانی را نابود می‌کند و بعد فکر می‌کنید که آیا این آخرین بمباران است؟ اما ۱۰ مورد بمباران دیگر را پشت‌سرهم می‌بینید و صدای آن را می‌شنوید و مردمی را می‌بینید که وسط این بمباران‌ها گیر افتاده‌اند و جایی برای رفتن ندارند.

من قلب خود را در غزه جا گذاشته‌ام. اما می‌خواهم صدای مردم غزه باشم. روایت آنها را از جنگ کنونی و جنایت‌های اسرائیل بازگو کنم.

برای مثال، همان‌طور که گفتم ما در شمال غزه در کنار برج‌های مخابرات در کنار ساحل بودیم و این برج‌ها در معرض یک کمربند آتش پی‌درپی تقریباً ۲۴ ساعته بودند. برخی از مردم به ما مراجعه کردند. آنها برای جستجوی سرپناه به جایی که ما بودیم آمدند. آنها به ما می‌گفتند که در نتیجه این بمباران‌ها به دام افتاده‌اند و قادر به ترک آن جا نیستند. این دقیقاً استفاده گسترده و بی‌رویه از آتش انفجار در مناطق پرجمعیت بدون توجه به زندگی غیرنظامیان در آن مناطق است. یک سخنگوی ارتش اسرائیل نیز در ابتدای جنگ گفت: «ما در بمباران غزه به دنبال آسیب هستیم، نه دقت». اما درعین‌حال، آن‌ها به گفتن این حرف ادامه می‌دهند که «حملات ما بسیار هدفمند هستند و ما تنها بر روی ساختار تروریستی متمرکز هستیم.» و همچنان از این اصطلاحات خسته‌کننده و کسالت‌بار تروریستی استفاده می‌کنند؛ اما بعداً متوجه می‌شویم که علی‌رغم این لفاظی‌ها، بیش از ۵۰ درصد مهمات پرتاب شده روی غزه، بمب‌های هوشمند و هدف‌دار نبوده‌اند.

برای رنج مردم از من مدرک می‌خواهند!

شما در یک پست اینستاگرامی در اوایل نوامبر گفتید: «از شنیدن اینکه خانواده دخترعموی عزیزم - لیلا الحداد - در بمباران خانه‌شان در غزه توسط اسرائیل کشته شده‌اند، واقعاً متأسفم. من آنها را نمی‌شناختم اما درد تو را احساس می‌کنم لیلا!» شما گفتید که «در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی به قتل آنها اذعان کردید و مجری سعی کرد روند مصاحبه را تغییر داده و کلمات دیگری را به جای قتل به زبان بیاورد.» توضیح شما در این باره چیست؟

غلایینی: ما در این جا بار دیگر شاهد انکار رنج فلسطینی‌ها هستیم. از یک سو، از ما انتظار می‌رود که برای مرگ اسرائیلی‌ها سوگواری کنیم و به‌نوعی آن را تأیید کنیم و شما می‌دانید که به‌عنوان انسان‌دوستی، ما این کار را می‌کنیم. باز هم از ما انتظار می‌رود که روایت دولت اسرائیل از ماجرا را بپذیریم. از سوی دیگر، رنج و مرگ فلسطینی‌ها که بسیار مستندتر است را انکار می‌کنند و نسل‌کشی که در جریان است را نمی‌پذیرند. من آن را نسل‌کشی می‌نامم. این نهایت انسان‌زدایی از زندگی فلسطینی‌هاست و من از این بابت متأسفم. هر بار که من درباره کسی که می‌شناسم یا یکی از بستگانش که توسط اسرائیل کشته شده است گزارش می‌دهم، از من می‌پرسند: «آیا مدرکی دارید که نشان دهد این کار اسرائیل بوده است؟ آیا مدرک دارید؟!» این وحشتناک است.

آیا هشتاد نفر از خانواده بزرگ شما در غزه مرده‌اند؟

غلایینی: بله، درست است. ۱۵ نفر از پسرعموهای مادرم در اوایل اکتبر در خانه خود در «خان‌یونس» کشته شدند. در اواخر اکتبر نیز 10 پسر عموی مادرم، 20 پسر عموی پدرم و دیگرانی که شمارشان از دستم دررفته است را از دست دادم. استراتژی مقابله من برای این درد و رنج، تلاش برای ندانستن و پیگیری نکردن است؛ اما واضح است که نمی‌شود از آن اجتناب کرد.

من فکر می‌کنم یکی از وحشتناک‌ترین حوادثی که برای ما رقم خورد، در اواخر دسامبر رخ داد. در 19 دسامبر، خبر رسید که 6 نفر از پسر عموهایم به همراه همسرانشان از خانواده «حنان» و  خانواده غلایینی که در خانه خانواده حنان در غزه تحت محاصره پناه گرفته بودند، مورد هجوم ارتش اسرائیل قرار گرفتند. سربازان اسرائیلی وارد خانه آنها شدند، مردان را از زنان جدا کردند و سپس 15 نفر از مردان خانه توسط ارتش اسرائیل هدف گلوله قرار گرفتند و بعد هم مواد منفجره را به اتاق‌هایی که زنان در آن پناه برده بودند، پرتاب کردند و بسیاری از آنها نیز مجروح شدند. این موضوع توسط «دیده بان حقوق بشر اروپا - مدیترانه» [2] مستند شده است. در  بیانیه مطبوعاتی دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد نیز به این جنایت اشاره شده است. ارتش اسرائیل گروگان‌های خود را در حالی که برهنه شده، تسلیم شده و پرچم سفید را بلند کرده‌اند، به قتل می‌رساند. من برای زندگی همه کسانی که در غزه هستند می‌ترسم. من نگرانم از این که آنها بر اثر یک انفجار بمب یا توسط سربازان خون آشام مست از قدرت اسرائیلی کشته شوند.

لزوم وجود رسانه‌های مستقل

«تزیپی هوتوولی» [3] - سفیر اسرائیل در انگلیس - که شما تابعیت مضاعف آن را دارید، آشکارا نابودی کل غزه را تأیید کرده و پذیرفته است. او این نظر را طی مصاحبه‌ای با ایستگاه رادیویی «ال بی سی» لندن بیان کرد. وی در استدلال چرایی ضرورت نابودی کل غزه و ساختمان‌های آن گفته است: «یکی از چیزهایی که متوجه شدیم، این است که هر مدرسه، مسجد و هر خانه‌ای در غزه به تونل‌ها دسترسی دارد؛ بنابراین آیا راه‌حل دیگری برای تخریب شهر تونلی زیرزمینی دارید؟ این مکانی است که تروریست‌ها در آن مخفی می‌شوند.» آیا پاسخی برای سفیر اسرائیل در انگلیس دارید؟

غلایینی: «تزیپی هوتوولی» باید از بریتانیا اخراج شود. او یکی از مبلغین اخبار جعلی است. وی با این اخبار جعلی، اقدامات مربوط به نسل‌کشی اسرائیل در غزه را توجیه می‌کند. دولت بریتانیا باید او را به‌عنوان یک دیپلمات اخراج کند. او نه یک دیپلمات، بلکه یک مبلغ اخبار جعلی است. او کسی است که باعث می‌شود اسرائیل با مصونیت به جنایات جنگی خود در غزه ادامه دهد. همه ادعاهای وی درباره ارتباط مدارس، مساجد و خانه‌ها با تونل‌های حماس اخباری جعلی هستند و هیچ سند و مدرکی برای اثبات آنها وجود ندارد. اما اگر شما موقعیت، قدرت و دسترسی به رسانه‌ها را داشته باشید، می‌توانید این ادعاها را مطرح کرده و به کسی هم پاسخگو نباشید. من حدس می‌زنم که این یکی از دلایلی است که چرا داشتن رسانه‌های مستقل مانند «Democracy Now» این‌قدر مهم است. همچنین صداهای مستقل در رسانه‌های اجتماعی به‌نوعی اطمینان ایجاد می‌کند که کنترل و توازن در مورد بیانیه‌های سیاسی و تبلیغات برقرار است.

قلبم را در غزه جا گذاشتم

من می‌خواهم آخرین سؤال را از شما بپرسم. آیا می‌توانید درباره تصمیم خود درباره ماندن یا ترک غزه صحبت کنید؟ آیا از بازگشت به خانه خود در منچستر می‌ترسیدید؟ آیا می‌توانید در مورد آن انتقال، آنچه اکنون با آن روبرو هستید و چیزی که خواستار آن هستید صحبت کنید؟

در غزه هیچ کجا امن نیست. اسرائیل می‌خواهد با بمباران گسترده غزه، مقاومت مردم را درهم‌شکسته و آنها را مجبور کند که به صحرای «سینا» کوچ کنند.

غلایینی: قلب من هنوز در غزه است. من نمی‌خواستم غزه را ترک کنم. از برخی جهات بدیهی است که مثلاً چون از نظر جسمی در امنیت هستم، خوشحالم؛ اما درعین‌حال، مسئولیت بسیار بسیار سنگینی دارم که باید به آن احترام بگذارم. تقویت صدای مردم غزه، مسئولیت سنگین من است. ما باید فشار سیاسی را برای برقراری آتش‌بس و پاسخگوکردن اسرائیل و متحدانش ادامه دهیم؛ بنابراین من بسیار خوشحالم که آفریقای جنوبی این پرونده را در دیوان بین‌المللی دادگستری مطرح کرده است. من فکر می‌کنم محکوم کردم اسرائیل در قبال جنایت‌هایش در غزه و پاسخگوکردن آن بدون حمایت میلیون‌ها حامی فلسطین در سرتاسر جهان که در شرایط بسیار دشوار سیاسی و با وجود متهم شدن به یهودستیزی به حمایت‌های خود از مردم فلسطین ادامه می‌دهند، ممکن نیست. من فکر می‌کنم حفظ این فشار بسیار مهم است و من نیز می‌خواهم صدای مردم غزه باشم و روایت مردم غزه را تقویت کنم.

من و دوستانم ابتکاری را برای تقویت صدای مردم غزه به راه انداخته‌ایم و می‌خواهیم در مقابل روایت اسرائیل، روایت فلسطینی‌های ساکن غزه را از آن چه بر آنها گذشته است، بازگو کنیم. ما احساس می‌کردیم که همیشه فضایی برای رساندن صدای بیشتر فلسطینی‌ها وجود دارد؛ بنابراین ما این کار را انجام دادیم. من با مردم غزه مصاحبه کردم و ما آن را ترجمه کردیم و در پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر کردیم. این چیزی است که ما به همراه شبکه‌ای از تماس‌ها در غزه به آن ادامه می‌دهیم تا مطمئن شویم که صدای فلسطین شنیده می‌شود. ما روی همبستگی عملی هم کار می‌کنیم؛ به‌عنوان‌مثال، ما در حال حاضر در حال جمع‌آوری پول برای حمایت از خانواده‌هایی هستیم که برای جمع خود غذای گرم می‌پزند. این اقدامات و ابتکارات به‌نوعی ابزاری برای تضمین مقاومت و تاب‌آوری مردم غزه است؛ زیرا من فکر می‌کنم در حال حاضر یک بخش از استراتژی اسرائیل، کاهش تاب‌آوری فلسطینی‌ها است. اسرائیل می‌خواهد آن چنان مردم غزه را درهم بکوبد که آنها درهم‌شکسته شده و دیگر قادر به مقاومت نباشند و ما سعی داریم با کمک به مردم غزه در تاب‌آوری به آنها کمک کنیم.

/ انتهای پیام /