افسردگی؛ ارمغان دنیای مدرن

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ علیرضا زرین: تصور همه ما از یک آدم افسرده، آدمی است که لبخندی به لب ندارد و تنها به یک نقطه خیره می‌ماند و صورتی مغموم دارد. این آدم نه غذا می‌خورد، نه فعالیتی دارد و تنها خود را در خانه یا اتاقش حبس کرده است. بسیاری از پزشکان و روانشناسان تلاش کردند تا این تصویر غلط را پاک کنند. همین دوست‌های نزدیک‌مان که باهم  از ته دل می‌خندیم، همین همکارانی که هر روز با لبخند و یک لیوان قهوه در دست کنارمان در حال کارند، همین همسایه‌ای که هر روز صبح یک ساعت می‌دود و بعد از آن شیک‌ترین لباسش را می‌پوشد و به سمت شرکتش می‌رود همه این‌ها می‌توانند دارای افسردگی حتی از نوع حاد باشند و ما از آن بی خبر باشیم.

افسردگی همان بیماری نامرئی است که اگر درمان نشود، دست آدم را می‌گیرد و او را به تمام کردن زندگی اش وادار می‌کند. این را عکس‌های شاد و خوشحال افرادی که به دلیل افسردگی دست به خودکشی زده بودند به ما می‌گوید.
سازمان بهداشت جهانی می‌گوید افسردگی تا سال ۲۰۳۰ به رتبه نخست تهدید کننده سلامت جوامع بشری می‌رسد. یعنی آنقدر این اختلال روانی در همه جا و همه کس در حال نفوذ است که شاید کمتر کسی از زیر آن قسر در رود. یعنی پیشرفت لحظه به لحظه‌ای تکنولوژی و افزایش رفاه آدمی هم نتوانست آدمیزاد را به حس رضایت و خوشبختی برساند.

گویا دنیای مدرن و هر آنچه اسباب و لوازم آن به حساب می‌آید، با تمام شعار‌های رنگارنگش برای زندگی بهتر و رسیدن به آرزوها و... تنها یک فریب بود. فریبی که از دل آن انسان‌هایی مغموم و افسرده دل را به وجود آورد.

نابودی آرامش انسان در دنیای مدرن

دنیای مدرن دنیای شگفت انگیزی است. همه چیز در اختیار راحتی و رفاه انسان. کافی است انسان اراده کند تا با یک تماس با عزیزانش در قاره‌ای دیگر ارتباط تصویری بگیرد. یا در کسری از ثانیه از هر چیزی که در دور افتاده‌ترین مناطق جهان در حال اتفاق است باخبر شود. اما همین دنیای شگفت انگیز و هیجان انگیز برایمان اضطراب و در نهایت افسردگی را رقم می‌زند. اگر بخواهیم علایم دنیایی که در عین رفاه آرامش را، اما از  انسان گرفته است بگوییم باید به این‌ها اشاره کنیم.

شایسته سالاری: دنیای مدرن به ما این باور را داده است که راه رسیدن به موفقیت داشتن انرژی  و مهارت‌های بالاست. جنبه منفی قضیه این است برخلاف گذشته که ناکامیابی هرکس را از بخت و اقبالش می‌دانستیم، امروزه ناکامیابی هرکس را نشانه قطعی بی‌استعدادی یا تنبل بودنش می‌دانیم. اگر آن‌ها که کامیاب شده‌اند استحقاق هرآنچه را به دست آورده‌اند داشته‌اند، آن‌ها که ناکام مانده‌اند هم بی‌شک مستحق تمام ناکامی‌های‌شان هستند. در جامعه‌ای که خود را شایسته‌سالار می‌داند فقر دیگر نه یک معضل که شاهدی است بر خبط‌وخطای خود فرد و آدم ناکام دیگر نه شوربخت و بداقبال که بازنده است.

فردباوری: در جامعه مدرن همه چیز در فرد و دستاوردهایش خلاصه می‌شود. دیگر جامعه و گروه ارزش ندارند و هر فردی می‌تواند سرنوشت خودش را بسازد. در این دنیای مدرن فرد معمولی هیچ گونه ارزش ندارد و دستاورد‌های هر فرد جایگاه و ارزشش را نشان می‌دهد.

سکولاریسم: انسان‌ها دیگر به عالم غیب و فراسوی این دنیا اعتقادی ندارند. عدم اعتقاد و باور به دنیای دیگر و چیز‌های بزرگ‌تر معنا و هدفمندی را از زندگی انسان زدوده است.

رسانه: در دنیای امروز رسانه جایگاه ویژه و عظیمی را در زندگی مان اشغال کرده اند. روال کار رسانه‌ها این است توجه ما را به چیز‌هایی جلب کنند که می‌ترسانندمان، نگران‌مان می‌کنند، دلهره ایجاد می‌کنند و خشمگین‌مان می‌کنند و در همان حال عاملیت ما را منکر می‌شوند و شانسی برای کنش شخصی موثر برای‌مان باقی نمی‌گذارند.

توانایی به کمال رسیدن: جوامع مدرن می‌گویند آدمی از سر اختیار می‌تواند عمیقا خرسند و سالم و ورزیده باشد. در دنیای مدرن غم و رنج جایگاهی ندارد و انسان می‌تواند با اختیار خود همیشه شاد و خوشبخت باشد. در صورتی که رنج بخشی جدا نشدنی از زندگی انسان است. این نگاه سبب می‌شود انسان آمادگی رویارویی با رنج‌های زندگی‌اش را نداشته باشد و نتواند در آن برهه تصمیم درستی بگیرد و به ناکامی بینجامد.

نشانه‌ها و علایم افسردگی
اینکه افراد با چند روز ناراحتی برچسب افسردگی به خود یا دیگران می‌زنند دلیل علمی و پزشکی بر وجود اختلال روانی افسردگی نیست. افسردگی نشانه‌هایی دارد که پزشک متخصص با مشاهده این علایم می‌توان احتمال این بیماری را برای فرد داد. مهمترین علایم این بیماری:

احساس غم، پوچی و ناامیدی
از کوره در رفتن و رنجیدن از مسائل پیش‌پاافتاده
بی‌علاقگی و بی‌میلی به کار‌هایی که قبلاً برایمان جالب بوده است.
اختلال خواب (کم‌خوابی یا زیاد خوابیدن)
احساس خستگی یا کمبود انرژی حتی بدون انجام کار سنگین
تغییرات شدید در اشتها و وزن (کم و زیاد شدن اشتها بدون دلیل و یا چاقی و لاغری ناگهانی)
اضطراب و بی‌قراری
عذاب وجدان یا احساس گناه برای کار‌های کوچک گذشته
کاهش تمرکز، کم شدن قدرت حل مساله
کاهش قدرت تصمیم‌گیری
فکر کردن به مرگ و خودکشی
درد‌های جسمی بدون دلیل مشخص

آمار‌ها چه می‌گویند؟
براساس داده‌های سازمان بهداشت جهانی  و مطالعات انجام شده نرخ افسردگی در سراسر جهان حدود ۳.۴ است که حدود ۲۶۴ میلیون نفر در سراسر جهان را شامل می‌شود. اما جالب است بدانیم برخلاف تصور عموم مردم که ایرانی‌ها جزو مردم افسرده دنیا هستند، اما آمار‌ها می‌گویند که  ایران حتی بین ۱۰ کشور اول دنیا نیست و کشور‌هایی مثل آمریکا و استرالیا در صدر جدول رتبه‌بندی کشور‌های افسرده جهان قرار دارند! اما ده کشوری که بیشترین شیوع افسردگی را دارند کدامند؟
اوکراین (۶.۳)، ایالات متحده (۵.۹)، استونی (۵.۹)، استرالیا (۵.۹)، برزیل (۵.۸)، یونان (۵.۷)، پرتغال (۵.۷)، بلاروس (۵.۶)، فنلاند (۵.۶) و لیتوانی با (۵.۶) درصد از جمعیت؛ ده کشور اول در امار افسردگی جهانند.

زنان افسرده‌تر از مردانند!
براساس مطالعه‌ای که در‌ سال ٢٠١٥ در ایران انجام شد میزان شیوع افسردگی در زنان به ازای هر ١٠٠‌هزار نفر ٥٠٣٧ نفر برآورد شد درحالی‌که این عدد در جهان ٤٩٠١ نفر است. در مورد مردان هم این آمار در ایران به ازای هر ١٠٠‌هزار نفر ٣٩٤٧ نفر و در دنیا ٣٥٤٥ نفر است. در مجموع می‌توان گفت تقریبا زنان ٥٠‌درصد بیشتر از مردان به این اختلال دچار می‌شوند. گفتنی است که استان‌های تهران، فارس، اصفهان، چهارمحال و بختیاری، بیشترین شیوع افسردگی عمیق را در کشور دارند و گیلان و یزد از نظر افسردگی شدید کمترین میزان را دارند.

خودکشی؛ علت مرگ سالانه ۸۰۰ هزار نفر درجهان

جالب است بدانیم برخلاف تصور عموم مردم که ایرانی‌ها جزو مردم افسرده دنیا هستند، اما آمار‌ها می‌گویند که  ایران حتی بین ۱۰ کشور اول دنیا نیست و کشور‌هایی مثل آمریکا و استرالیا در صدر جدول رتبه‌بندی کشور‌های افسرده جهان قرار دارند!

افسردگی زمانی می‌تواند بسیار خطرناک باشد که بر عملکرد و رفتار فرد تاثیر بگذارد. رفتار‌هایی که به مختل شدن زندگی روزمره فرد و گاهی منجر به مرگ می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهند که ۹۰ درصد کسانی که با خودکشی از دنیا می‌روند دچار اختلال روانی بوده اند. براساس آمار‌های بین‌المللی، سالانه در جهان ۸۰۰ هزار نفر بواسطه خودکشی جانشان را از دست می‌دهند و سیزدهمین عامل مرگ و میر در دنیا گزارش شده است. آخرین گزارشات که مربوط به سال ۲۰۱۹ است نشان می‌دهد که افرادی که از اختلال به ویژه اختلال اعصاب رنج می‌برند ۲۰ برابر بیشتر از سایر افراد خودکشی می‌کنند. در ایران نیز پدیده افسردگی روند صعودی را طی می‌کند که طبق آخرین آمار افسردگی در ایران با نرخ ۱۲.۵ درصد سالانه، به صورت تصاعد هندسی در حال افزایش است!

چه برایمان خوشایند باشد چه نه؛ ما در حال زندگی در همین دنیای بی رحم مدرن هستیم. دنیای بی رحمی که در کنار ناملایمات و تنهایی‌ها و از خودبیگانگی انسان مزیت‌هایی برای انسان به ارمغان آورده که دیگر لحظه‌ای نمی‌توانیم بدون این مزیت‌ها، تکنولوژی‌ها و رفاهی که در آن غرق هستیم زندگی کنیم. ما ناگزیریم که در همین دنیایی که آرامش‌مان در ازای آسایش گرفته شده،  زندگی و  رشد کنیم. شاید آگاهی از نشانه‌های این دوره و تلاش برای افزایش دانش‌مان برای جلوگیری از غرق شدن در آن تنها راه نجات از تیر‌هایی است که به آزادگی و فطرت انسان شلیک می‌شود.

 

/انتهای پیام/