پزشکان در سایه پهپاد؛ قصه تلخ دکتر جوده و ۱۳۶۸ نفر دیگر

گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ «غاده مجادلی» [1] - پژوهشگر و کارشناس ارشد حقوق بشر - در یادداشتی که وب‌سایت «Middle East Eye» آن را منتشر کرده است، به کشتار هدفمند پزشکان و کارکنان بخش درمانی غزه از سوی اسرائیل می‌پردازد. به گفته وی، کشتار کادر درمان با هدف کلی ناتوان‌سازی نظام بهداشتی غزه و خالی‌کردن این شهر از سکنه و تبدیل آن به یک گور دسته‌جمعی رقم می‌خورد و این در حالی است که جامعه پزشکی جهانی در مقابل کشتار پزشکان و کادر درمان فلسطین سکوت کرده است.

هدف اسرائیل از حمله به پزشکان غزه

دکتر «سعید جوده» [2] - تنها متخصص ارتوپد در شمال غزه - هنگامی که در حرکت بین بیمارستان‌های «عوده» و کمال عدوان بود، توسط یک کوادکوپتر اسرائیلی از ناحیه سر هدف قرار گرفت و کشته شد. به گفته وزارت بهداشت غزه، «جوده» مستقیماً هدف قرار گرفت و بر اثر این جراحت جان خود را از دست داد. او دو هفته پیش‌تر نیز زخمی شده بود. جوده به طور مرتب بین این دو بیمارستان تردد می‌کرد تا به دلیل کمبود شدید نیروی انسانی در هر دو بیمارستان به مجروحان رسیدگی کند.

بیمارستان «کمال عدوان» با حملات مداوم از جمله حملات پهپادی، تهاجم زمینی و بمباران مواجه بوده است.

کشته‌شدن او صرفاً ازدست‌رفتن یک پزشک نیست، بلکه اقدامی حساب‌شده در چارچوب استراتژی گسترده‌ای برای ناتوان‌سازی سیستم بهداشتی غزه است؛ سیستمی که برای درمان جراحات و توانمندسازی مردم برای بهبود و بازسازی مقاومت حیاتی است. با مرگ جوده، بر اساس آمار وزارت بهداشت، تعداد کارکنان بخش پزشکی غزه که در طول جنگ کشته شده‌اند به ۱۳۶۸ نفر رسیده است. این حمله در میان حملات شدید به زیرساخت‌های بهداشتی شمال غزه صورت گرفت که بخشی از روال‌های گسترده‌ای مانند گرسنگی‌دادن و حمله به پناهگاه‌ها است. هدف از این حملات اجرای طرح موسوم به «طرح ژنرال‌ها» برای خالی‌کردن شمال غزه از سکنه است.

تبدیل غزه به گور دسته‌جمعی

بیمارستان کمال عدوان، یکی از تنها سه مرکز نیمه‌فعال در این منطقه با حملات مداوم از جمله حملات پهپادی، تهاجم زمینی و بمباران مواجه شده است. در یکی از این حملات، یک بیمار ۱۶ساله به نام «محمود ابوالعیش» که روی ویلچر نشسته بود، در اثر حمله پهپادی کشته شد و حداقل ۱۲ نفر دیگر از جمله کادر درمان هم زخمی شدند.

بر اساس آخرین گزارشی که وزارت بهداشت فلسطین (منتشر شده در ۱۹ فروردین ۱۴۰۴) منتشر کرده است، ۱۵۷ پزشک، ۳۶۶ پرستار، ۲۲۲ امدادگر، ۹۰ داروساز و ۵۳۳ کادر اداری در جریان حمله عامدانه و هدفمند علیه پزشکان به شهادت رسیده‌اند که اغلب آنها هدف ترور بوده‌اند. همچنین تعداد ۳۶۰ نفر از اعضای کادر درمان از جمله حسام ابوصفیه در غزه توسط رژیم صهیونیستی بازداشت شده‌اند.

این حملات سیستماتیک، ظرفیت مادی بیمارستان‌ها و همچنین نقش نمادین آنها به‌عنوان مکان‌هایی برای بهبود، بقا و امید در میان ویرانی و جابه‌جایی را هدف قرار می‌دهد. حمله به «جوده»، مدت کوتاهی پس از آن رخ داد که یک دادستان ارشد در دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) اعلام کرد ادعاهایی مبنی بر استفاده مبارزان حماس از بیمارستان‌ها به‌عنوان سپر دفاعی، «ممکن است اغراق‌آمیز باشد.» درحالی‌که این بیانیه توجیه اسرائیل برای هدف قراردادن بیمارستان‌ها را به چالش می‌کشد، اما به واقعیت گسترده‌تر و جدی‌تر - یعنی تخریب سیستماتیک نظام بهداشتی غزه و توانایی اسرائیل برای انجام این تخریب بدون مجازات به مدت بیش از یک سال - نمی‌پردازد.

تضعیف عمدی سیستم بهداشتی غزه از سوی اسرائیل اشکال مختلفی به خود گرفته است:

- بمباران تأسیسات کشتن و زندانی کردن کادر درمان اجرای محاصره‌ای که دسترسی به اقلام ضروری مانند آب و دارو را قطع می‌کند جلوگیری از مأموریت‌های بشردوستانه و...

این اقدامات بخشی از استراتژی گسترده‌تر برای ایجاد شرایطی هستند که هدف آن تخریب کامل غزه و تبدیل آن به یک گور دسته‌جمعی است؛ به‌گونه‌ای که جمعیت غزه قادر به بهبود یا بازسازی آنجا نباشند؛ آسیب‌های بلندمدتی که بسیار فراتر از مرگ‌های فوری هستند. اسرائیل اغلب این اقدامات را با سوءاستفاده از قوانین جنگی توجیه می‌کند و تأسیسات و کارکنان بهداشتی را بر اساس ادعاهای غیرمستند استفاده نظامی توسط نیروهای حماس، به‌عنوان اهداف مشروع معرفی می‌کند. این روایت به کشتار بیماران، کادر درمان و غیرنظامیان کمک کرده و دسترسی میلیون‌ها نفر به خدمات حیاتی و ضروری بهداشتی را از طریق نابودی تقریباً کامل نظام بهداشتی مسدود کرده است.

جامعه پزشکی خاموش

فداکاری‌های کادر درمان در غزه که علی‌رغم حملات بی‌وقفه همچنان به خدمت ادامه می‌دهند، اهمیت عمیق اجتماعی و سیاسی کار آنها را نشان می‌دهد؛ تعهدی برای درمان و مراقبت از انسان‌ها. حملات سیستماتیک و بی‌امان اسرائیل با هدف تضعیف و نابودی آخرین تلاش‌های پزشکان غزه انجام می‌شود؛ کسانی که در میانه کشتار گسترده برای نجات جان انسان‌ها مبارزه می‌کنند.

  دکتر «سعید جوده» - تنها متخصص ارتوپد در شمال غزه - توسط یک کوادکوپتر اسرائیلی از ناحیه سر هدف قرار گرفت و کشته شد.

درحالی‌که ارائه‌دهندگان خدمات درمانی در غزه تهدیدهای غیرقابل‌تصوری را تحمل می‌کنند، پاسخ یا عدم پاسخ از سوی همکاران و نهادهای پزشکی در سراسر جهان نشان‌دهنده یک شکست نگران‌کننده در همبستگی و تعهدات اخلاقی و حرفه‌ای است. در جامعه پزشکی اسرائیل، این مسئله صرفاً به کمبود همبستگی یا عدم پاسخ محدود نمی‌شود؛ بلکه شامل فراخوان‌های آشکار برای نابودی بیمارستان‌ها، همراه با بی‌تفاوتی گسترده و تکرار روایت اسرائیل است که تخلفات در مورد حفاظت اعطا شده به تأسیسات و کادر درمانی را به امنیت گره می‌زند.

در همین حال، ارائه‌دهندگان خدمات درمانی فلسطینی مورد و آزار و اذیت قرار می‌گیرند و از عاملیت سیاسی و نفوذ در نظام بهداشتی محروم می‌شوند. جامعه پزشکی جهانی عمدتاً نتوانسته است به تخریب سیستماتیک نظام بهداشتی غزه واکنشی معنادار نشان دهد. علی‌رغم شواهد فراوان از حملات هدفمند به بیمارستان‌ها، کشتار کادر درمان و ممانعت از دسترسی به خدمات بشردوستانه، همراه با درخواست‌های مکرر جامعه پزشکی غزه برای همبستگی جهانی، جامعه پزشکی بین‌المللی عمدتاً خاموش باقی مانده است.

اما آیا در این مرحله، همبستگی به‌تنهایی کافی است؟ با عدم اقدام قاطع، جامعه پزشکی این اقدامات را مشروع جلوه می‌دهد و حمایت‌های جهانی طراحی‌شده برای حفاظت از نظام‌های بهداشتی در مناطق درگیری را تضعیف می‌کند.

بر اساس آخرین گزارشی که وزارت بهداشت فلسطین (منتشر شده در ۱۹ فروردین ۱۴۰۴) منتشر کرده است، ۱۵۷ پزشک، ۳۶۶ پرستار، ۲۲۲ امدادگر، ۹۰ داروساز و ۵۳۳ کادر اداری در جریان حمله عامدانه و هدفمند علیه پزشکان به شهادت رسیده‌اند که اغلب آنها هدف ترور بوده‌اند. همچنین تعداد ۳۶۰ نفر از اعضای کادر درمان از جمله حسام ابوصفیه در غزه توسط رژیم صهیونیستی بازداشت شده‌اند.

https://www.middleeasteye.net/opinion/why-did-israel-kill-last-orthopedic-surgeon-northern-gaza