گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ «کولان فلیکس» نویسنده و پژوهشگر مسائل اجتماعی و زیستمحیطی در یادداشتی که وبسایت «Truthout» به بهانه پرداختن به پیشینه بردهداری دهها تن از مقامات فعلی کشور آمریکا به این مسئله میپردازد که آمریکا با پشتوانه ثروت «بردهداری» ساخته شده است. این کشور هنوز هم درگیر میراث بردهداری در تاریخ خود است. بردهداری، سیستم نژادپرستی را تقویت کرد و این سیستم هم اکنون در آمریکا وجود دارد و سیاهپوستان آمریکایی - حتی آنهایی که از نوادگان مردم برده شده نیستند - هنوز بهای این نابرابری را میپردازند. سفیدپوستانِ آمریکایی نیز - حتی آنهایی که از نوادگان بردهداران نیستند - از میراث بردهداری منتفع میشوند؛ بنابراین تاریخ بردهداری آمریکا قابل سانسور یا کتمان نیست و همه دانشآموزان باید از آن مطلع باشند.
مقامات فعلی، از نسل برده داران
تحقیقات اخیر «رویترز» نشان میدهد که بیش از ۱۰۰ نفر از رهبران سیاسی ایالات متحده از نسل بردهداران هستند؛ پنج رئیسجمهور سابق آمریکا که در قید حیات هستند، دو قاضی دیوان عالی، ۱۱ فرماندار و ۱۰۰ نماینده مجلس از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه است، از نسل بردهداران هستند. در بحبوحه بحثهای فزاینده در مورد بردهداری و میراث آن - از برنامههای درسی مدارس گرفته تا «جنبش جبران خسارت» [1]- رویترز بررسی کرده است که سیاستمداران آمریکایی چگونه با این بحثها که منعکسکننده پیوندهای خانوادگی خود با بردهداری است برخورد میکنند. بر اساس گزارش رویترز، بسیاری از آنها از اظهارنظر در مورد این یافتهها خودداری کردند. این بررسی، تصور این که بردهداری، یادگاری از گذشتههای دور است و هیچ تأثیری بر جامعه کنونی ما ندارد را رد میکند. این مسئله از جهت یادآوری عمیقی درباره میراث بردهداری در ایالات متحده و چگونگی شکلدادن به چشمانداز سیاسی ما مهم است.
بردهداری زیربنای اقتصاد اروپا، غرب آفریقا و آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی بود و با تصمیمات فردی برای خریدوفروش افراد بهعنوان برده حمایت میشد و مورد تأیید قرار میگرفت
بردهداری یک سیستم اقتصادی و اجتماعی بود که به خانوادهها اجازه میداد ثروت، موقعیت و قدرت را بازتولید کنند و به طور همزمان یک موضوع سیستمی و یک انتخاب فردی بود؛ بردهداری زیربنای اقتصاد اروپا، غرب آفریقا و آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی بود و با تصمیمات فردی برای خریدوفروش افراد بهعنوان برده حمایت میشد و مورد تأیید قرار میگرفت.
این ۱۰۰ نخبه سیاسی بهعنوان نوادگان بردهداران، دریافتکنندگان مستقیم ثروت و منابع ایجاد شده توسط بردهداری هستند. بردهداری تمام بخشهای اقتصاد ایالات متحده شامل کشاورزی، منسوجات، بانکها، بیمه و حملونقل را شکل میداد. ۴ میلیون برده زنده در دهه ۱۸۶۰ میلادی حدود ۳.۵ میلیارد دلار درآمد داشتند که آنها را به بزرگترین «دارایی مالی» در اقتصاد آمریکا در آن زمان تبدیل کرده بود. هیچ شکی نیست که آمریکا بر اساس ثروت بردهداری ساخته شده است.
برای بسیاری از آمریکاییهای آفریقاییتبار، پیوند بین بردهداری و تاریخ آنها آشکار و غیرقابلانکار است. کسانی که آفریقاییتبار هستند از طریق تجارت برده در اقیانوس اطلس به ایالات متحده آورده شدهاند و خودشان از این حقیقت آگاهی ندارند. اگرچه من آمریکایی آفریقاییتبار نیستم، اما از نوادگان بردههایی هستم که به «کارائیب» نقلمکان کردهاند و هیچ راهی برای من وجود ندارد که بدون بحث در مورد بردهداری به تاریخ خود بپردازم. این مسئله زندگی، فرهنگ، زبان و هویت اجدادم را تغییر داد.
بردهداری تمام بخشهای اقتصاد ایالات متحده شامل کشاورزی، منسوجات، بانکها، بیمه و حملونقل را شکل میداد. ۴ میلیون برده زنده در دهه ۱۸۶۰ میلادی حدود ۳.۵ میلیارد دلار درآمد داشتند که آنها را به بزرگترین «دارایی مالی» در اقتصاد آمریکا در آن زمان تبدیل کرده بود. هیچ شکی نیست که آمریکا بر اساس ثروت بردهداری ساخته شده است
ضرورت بازخوانی تاریخ برده داری آمریکا
حتی اگر احساس گناه و شرم هنگام تأمل در مورد بردهداری و میراث آن ایجاد شود، پرداختن به این تاریخ میتواند بهعنوان گام مهمی در جهت عدالت نژادی باشد؛ به همین دلیل در دوران تحصیل در دانشگاه تصمیم گرفتم تاریخ «دیاسپورای» [2] آفریقایی را مطالعه کنم. یادگیری در مورد بردهداری و تأثیرات آن به من درک بهتری از چشمانداز سیاسی - اجتماعی آمریکا میدهد. من یاد گرفتم که هیچ گریزی از تاریخ بردهداری در آمریکا نیست؛ بلکه تاریخ بردهداری راهی برای رسیدن به ما در زمان حال پیدا کرده است.
قابل درک است که بحث در مورد بردهداری ناراحتکننده است؛ چرا که این یک سیستم وحشتناک قاچاق انبوه انسان بود که میلیونها نفر را آواره کرد و آنها را به یک شی قابل تملیک دیگری تبدیل کرد. حتی در دوران بردهداری، خود آمریکاییها با وحشیگری سیستم بردهداری به مقابله پرداختند بهطوریکه به جنگ داخلی نیز منجر شد؛ پس جای تعجبی نیست که بردهداری امروز هم یک موضوع دردناک است. اما این ناراحتی نباید باعث بیتفاوتی شود، بلکه میتواند بستری برای تأمل بیشتر باشد.
متأسفانه جنبشهای راست افراطی، فعالانه برای پاککردن این بخش مهم از تاریخ در سراسر کشور در حال فعالیت هستند. این که بحث در مورد بردهداری باعث میشود دانشآموزان سفیدپوست احساس بدی داشته باشند توجیهی برای پاککردن میراث بردهداری است. بهعنوانمثال، در «فلوریدا»، فرماندار «ران دسانتیس» [3] قوانینی را وضع کرده است که بحث درباره حقیقت بردهداری ایالات متحده در مدارس را ممنوع میکند و دورههای تاریخ آفریقایی - آمریکایی را که محتوای آنها در مورد بردهداری و جنبشهای حقوق مدنی است، لغو کرده است. بهعنوان یک شهروند فلوریدا از این که میدانم پروژههایی که تنها پنج سال قبل برای برنامه «ماه تاریخ سیاهپوستان» [4] انجام دادم و عشق من به تاریخ را شعلهور کرد، اکنون در مدرسهام غیرقانونی هستند، ناامید میشوم. تاریخ بردهداری فقط تاریخ آفریقایی - آمریکایی نیست بلکه کل تاریخ ایالات متحده است و همه دانشآموزان باید آن را بیاموزند.
هنگام بحث در مورد میراث بردهداری، هدف لزوماً تعیین مقصر نیست. در حال حاضر هیچ بردهداری وجود ندارد که زنده باشد و فرزندان آنها مسئول این سیستم وحشتناک نیستند؛ با این حال، این امر نیاز به تفکر در مورد اینکه چگونه این سیستم به حرکت یک کشور به ضرر برخی و به نفع برخی دیگر را نفی نمیکند. بردهداری سیستم نژادپرستی را تقویت کرد و امروزه هنوز در آمریکا این سیستم وجود دارد. سیاهپوستان آمریکایی - حتی آنهایی که از نوادگان مردم برده شده آمریکا نیستند - هنوز بهای این نابرابری را میپردازند. سفیدپوستان آمریکایی نیز برای بهرهمندی از میراث این نابرابری نیازی ندارند که مستقیماً از نوادگان بردهداران اولیه باشند. بردهداری یک موضوع ناراحتکننده برای اکثر آمریکاییها است. برای برخی از آمریکاییها، درد اجدادی و غیرانسانی بیعاطفگی را تداعی میکند، اما همچنین توجه به بقا را نیز برمیانگیزد و برای دیگران، احساس شرم و سؤالات گیجکننده را به همراه دارد.
تاریخ آمریکا بدون تأمل درباره بردهداری و تأثیرات آن ناقص است و وقتی بهدرستی به این تاریخ بپردازیم، درک بهتری از حال و آینده این کشور به دست میآوریم
جنبشهایی که امروز خواهان غرامت هستند، برای بسیاری از آمریکاییها الهامبخش بوده و به بحثهای چالش برانگیزی را هم ایجاد کردهاند. در سطوح محلی، ایالتی و فدرال، تلاشهایی برای تحقیق و پیشنهاد تلاش برای جبران خسارت این بیعدالتی نژادی، بهویژه برای آمریکاییهای آفریقاییتبار انجام شده است. این خواستهها با واکنشهای متفاوتی روبرو شده است؛ برخی از تلاشها موفقیتآمیز و برخی دیگر ناموفق هستند.
در مورد چگونگی رسیدگی صحیح به بردهداری و میراث این بیعدالتی نژادی، اطمینانی وجود ندارد. تاریخ آمریکا بدون تأمل درباره بردهداری و تأثیرات آن ناقص است و وقتی بهدرستی به این تاریخ بپردازیم، درک بهتری از حال و آینده این کشور به دست میآوریم. وقتی بردهداری را بشناسیم، میتوانیم شرایط اقتصادی کنونی را در جوامع مختلف، تقسیمات جغرافیایی، ظهور شهرهای بزرگ، الگوهای کار در سراسر کشور، ظهور فرهنگها، غذاها و سنتهای متنوع آمریکایی درک کنیم. وقتی ترسهایمان را رها میکنیم، چیزهای بیشتری از یادگیری تاریخمان به دست میآوریم.
[1] . Movement for reparations
[2] . جوامع دور از وطن یا دیاسپورا (Diaspora) به پراکندگی، مهاجرت یا آوارگی گروهی از مردم اطلاق میشود که دارای ریشه مشترکی هستند که دور از خانه و کاشانه اصلی خویش زندگی میکنند یا از خانه خود رانده شده یا فرار کردهاند و در دنیا پراکنده شدهاند.
[3] . Ron Desantis
[4] . Black History Month : ماه تاریخ سیاهپوستان، نوعی گرامیداشت سالانه است که از آمریکا سرچشمه گرفته است، و در این کشور تحت عنوان «ماه تاریخ آفریقایی-آمریکایی» نیز نامیده میشود. پس از استقبال از «هفته تاریخ سیاهپوستان»، «ماه تاریخ سیاهپوستان» برای نخستینبار در فوریه سال ۱۹۶۹ توسط فرهیختگان سیاهپوست و انجمن دانشجویان سیاهپوست در دانشگاه ایالتی کنت مطرح شد. این رویداد توسط دولتهای کانادا و آمریکا به رسمیت شناخته شده است و مدتی است در کشورهایی چون ایرلند، هلند و بریتانیا نیز بهطور غیررسمی برگزار میشود. این مراسم بهعنوان راهی برای گرامیداشت افراد و رویدادهای مهم در تاریخ مهاجرت مردم آفریقا آغاز شد و در کانادا و آمریکا در ماه فوریه و در دیگر کشورهای ذکرشده در ماه اکتبر برگزار میشود.
/انتهای پیام/