گروه گفتمان فرهنگ سدید؛ شبیر فیروزیان: ماه مبارک رمضان، ماه قرآن و تلاش برای فهم بیشتر معارف قرآن است. از سوی دیگر نظام اسلامی ما در سالهای اخیر با چالشهای سیاسی متعددی مواجه بوده است که اصلیترین راه برای غلبه بر این چالش ها، افزایش فهم و بصیرت سیاسی مردم است؛ قرآن کریم کتابی بصیرت بخش است؛ «هذا بَصائِرُ لِلنَّاس؛ این قرآن برای مردم بصیرتها آفرین است.» (جاثیه/ ۲۰) و تمسّک به آیات قرآن در تحقق این امر مهم کمک شایانی خواهد کرد. فرهنگ سدید تلاش دارد در طول ماه مبارک رمضان، هر روز بامحوریت یک آیه شریفه به برخی سؤالات و شبهات سیاسی - اجتماعی پاسخ دهد.
به مناسبت روز بیستمویکم ماه مبارک رمضان، با اشاره به آیاتی از قرآن کریم با محوریت یادآوری ایام الله به برخی سؤالات و شبهات سیاسی پیرامون این موضوع پاسخ میدهیم.
چرا رهبر انقلاب در سخنانشان، دائما فتنه ۸۸ و حادثه ۹دی را یادآوری میکنند؟«وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى بِآیاتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَکَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ؛ ما موسى (ع) را با آیات خود فرستادیم (و دستور دادیم:) قومت را از ظلمات به نور بیرون آر! و «ایّام اللَّه» را به آنان یادآور! در این، نشانه هایى است براى هر صبر کننده شکرگزار!» (ابراهیم/۵)خداوند متعال در این آیه شریفه خطاب به جناب موسی (ع) میفرماید: ««ایام الله» را برای قومت یادآوری نما.»و منظور از «ایام الله»، ایامی است که بخاطر حوادث خاصی که در آن اتفاق افتاده، امر خداوند و آیات و نشانههای بزرگی و اقتدار و سلطنت خداوند ظاهر و آشکار گردیده (ر. ک: المیزان فی تفسیر القرآن؛ ج. ۱۲، ص. ۱۸)به عبارت دیگر، منظور از «ایام الله» روزهای خاصی است که در آن روزها دست قدرت و عزت الهی در جامعه ظهور و بروز بیشتری داشته و همگان به عینه دیدند و لمس کردند که اتفاقی (چه نزول نعمت و یا نزول عذاب) خارج از اسباب و علل مادی افتاده است.اصولاً باید گفت: یکی از روشهای تربیتی قرآن کریم، «تذکّر» و «یادآوری» است؛ و این روش، دقیقاً نقطه مقابل روش شیطان و جریانهای شیطانی، همچون جریان نفاق است که یکی از کار ویژه هایشان را «انساء» (فراموشاندن) تعریف کرده اند: (مجادله: ۱۹؛ انعام: ۶۸، یوسف: ۴۲، کهف: ۶۳)در این میان، یکی از اموری که یاد خدا را در ذهنها متبادر میکند، برخی حوادث عبرت آموزی است که در برخی ایام خاص در حیات یک جامعه به وقوع پیوسته است و مردم جامعه در آن ایام خاص، جلوههای رحمت یا غضب الهی را بطور ملموس درک نمودند.از آنجا که انسانها موجوداتی فراموشکار هستند، باید برخی وقایع خاص پیش آمده در جامعه که یاد خدا و سنتهای الهی را به همراه دارد، همواره برای آنان یادآوری شود؛ چراکه این کار روحیهای جدید در آنان برای ادامه مسیر ایجاد مینماید.قرآن کریم در آیات متعددی به یادآوری ایام الله در دوران هر پیامبری میپردازد؛ و این یادآوریها آنقدر زیاد است که گویی تعمّدی برای بازگویی آن وجود دارد.یکی از مواردی که خداوند قرآن کریم اصرار به یادآوری آنها دارد، سخنان و اقدامات منافقان برای سست کردن و مأیوس کردن مسلمانان و فتنهها و کارشکنیهای آنان در مسیر پیشرفت نظام اسلامی است که در همه موارد با عنایت الهی و رهبری بی نقص ولیّ خدا، با شکست مواجه شدند؛ در یک آیه سخن منافقان و بیماردلان در جنگ بدر یادآوری میشود: (انفال: ۴۶) و در آیات دیگری، سخنان و کارشکنیهای آنان در جنگ احزاب: (احزاب: ۱۳-۱۲).همچنین در آیات دیگری از قرآن کریم کارشکنیهای منافقان در جنگ احد و عدم شرکت آنان در جنگ و همچنین فرار مسلمانان بیماردل و ضعیف الإیمان برای مسلمانان یادآوری شده است.خداوند متعال در آیه دیگری، پس از توبیخ مسلمانان بیماردل به دلیل کندی و سنگینی در حرکت به سوی جهاد و یاری رساندن پیامبر خدا (ص)، واقعه لیلة المبیت و خروج پیامبر (ص) از مکه و مخفی شدن در غار ثور را به مسلمانان یادآور میشود که خداوند پیامبرش را در اوج تنهایی و بدون هیچ یاوری، یاری نمود و او را از شر دشمنان محفوظ نگاه داشت: (توبه: ٤٠)این یادآوری ها، علاوه بر کمک به تبیین بهتر گفتمان اسلام انقلابی، فواید متعددی دیگری هم برای عموم مردم جامعه اسلامی و هم برای خواص جامعه در پی دارد که به مبارزه با جریان نفاق کمک شایانی خواهد کرد. اولین فایده یادآوری ایام الله، افزایش وحدت در میان مردم است.پیش از این بیان شد که خداوند در سوره مبارکه انفال، برای ایجاد وحدت میان مسلمانانی که بر سر انفال اختلاف کرده بودند، به یادآوری الطاف خود در جنگ بدر پرداخت و در پایان، دوران سخت مکه و عنایت خداوند در نجات آنها از چنگال کفار را به آنها یادآوری کرد.فایده دیگر یادآوری ایام الله، افزایش اعتماد مردم به وعدههای الهی، افزایش روحیه اعتماد به نفس و امید به آینده و افزایش روحیه مردم برای مقاومت در برابر سختیها و در برابر دشمنان داخلی و خارجی است؛ و این دقیقاً نقطه مقابل اهداف جریان نفاق برای تأثیرگذاری در انگیزه و اندیشه مردم است.همچنین یادآوری مصادیق ناکارآمدی جریان نفاق و یا کارشکنیهای آنان در راه پیشرفت جامعه اسلامی، موجب عدم اعتماد مردم به این جریان خواهد شد. اثر دیگر یادآوری، تأثیرگذاری بر خود منافقان است. چراکه، بی تردید وقتی ناکارآمدیها و شکستهای متعدد منافقان و بیماردلان دائماً بازگو شود، آنان نیز در مواجهه با نظام اسلامی تجدیدنظر کرده و یا حداقل با احتیاط بیشتری برخورد میکنند.