گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ این روزها نسل جدید، خواسته و یا ناخواسته متفاوت روایت می‌شود؛ البته که این تفاوت روایت از منظری، نیک شمرده می‌شود. اینکه چهره‌های علمی و یا مسئولین کشور تلاش می‌کنند این نسل را درک کنند و مبتنی بر شناخت خود از آن‌ها رفتار کنند خود به‌تنهایی امری مبارک است.
اما از سوی دیگر بیم آن می‌رود که این شناخت از نسل جدید جان‌مایه کافی نداشته باشد و به‌گونه‌ای عدم همراهی در نسل جدید را رقم بزند.دراین‌بین نوع و شیوه رفتاری نسل جدید در جامعه این سؤال را در بین اذهان ایجاد کرده است که «ما تا چه میزان درک واقعی نسبت به مسئله تغییر نسلی داریم؟» به‌هرحال باید تأمل و بررسی کرد. آنچه دراین‌بین لازم است اینکه انقلاب اسلامی نسبت به نسل جدید چگونه می‌نگرد و بر اساس چه الگویی مفاهیم بنیادی خود را به آن‌ها منتقل می‌کند؟
به منظور بررسی بیشتر این مسائل به سراغ یک آسیب‌شناس اجتماعی و متخصص علوم رفتاری که سالیان متمادی به بررسی شرایط اجتماعی کشور پرداخته رفته و با دکتر مجید ابهری در خصوص مقتضیات نسل جدید گفت‌وگو کرده‌ایم. مشروح این گپ و گفت در ادامه از منظر شما می‌گذرد:
برای شروع بحث، لطفا بفرمایید که تلقی نسل‌های جدید دهه ۸۰ و ۹۰ از انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی چگونه است و چه مختصاتی دارد؟
ابهری: با ظهور هر نسل، باور‌ها و اندیشه‌های متفاوتی روی کار می‌آید، نسل‌های دهه‌های شصت و قبل از آن باورمندانی بودند که عقاید شبیه به والدین خود داشتند، اما با ظهور نسل‌های دهه ۷۰، ۸۰ و ۹۰ که مقارن با گسترش اینترنت و فضای مجازی در بین آنهاست تلقی این نسلها نسبت به انقلاب، بینش‌های جدیدی ایجاد کرد که باید نظام جمهوری اسلامی و نهاد‌های متولی به آن‌ها منتقل کنند وگرنه فضای مجازی و شبکه‌های معاند میدان را از دست ما خواهند گرفت.
متولدان دهه ۸۰ و ۹۰ چه نظام مسائلی دارند و خط تقاطع این نظام مسائل با گفتمان جمهوری اسلامی کجاست؟
در شرایطی که نسل جدید تفاوت کلی با ما و نسل‌های بعد از ما دارند، متاسفانه به علت مشکلات اقتصادی کمتر به رشد فکری و معنوی این نسلها توجه شده است
ابهری: این مساله به خانواده و محیط رشد این نسلها بستگی دارد اگر خانواده باورمندی ناظر بر رشد و زندگی آن‌ها بوده و محل تحصیل و آموزش آن‌ها نیز مطابق با معیار‌های اصولی باشد، می‌توان امیدوار بود که این نسلها با نسل‌های قبلی پیوندی عقیدتی پیدا کنند در غیر این صورت این نسلها تابع والدین و سپس محیط‌های آموزشی، دوستان و همسن‌هایی خواهند بود.
در شرایطی که نسل جدید تفاوت کلی با ما و نسل‌های بعد از ما دارند، متاسفانه به علت مشکلات اقتصادی کمتر به رشد فکری و معنوی این نسلها توجه شده است و به همین دلیل لازم است این موضوعات در برنامه‌ریزی‌های تربیتی، فرهنگی و اجتماعی دقیقاً لحاظ شود، در غیر این صورت آن‌ها به دنبال جستجوی معیار‌های مورد نیاز خود خواهند رفت و در آن صورت هست که دشمنان و معاندان می‌‌توانند نظرات خود را به خورد آن‌ها بدهند.
اشاره کردید که رسانه‌های خارجی سعی می‌کنند تاثیر خود را بر روی نسل‌های جدید داشته باشند، در این شرایط تغییرات اجتماعی و آمدن نسل‌های جدید چه تاثیری در شیوه گفتمان انقلاب اسلامی داشته، یعنی آیا می‌توان به همان شیوه‌های قبلی که انقلاب پیش از این تبلیغ می‌شد برای نسل جدید نیز همان روش را داشته باشیم.
ما کاملاً در ارائه الگو‌های تربیتی اشتباه و قصور داشته‌ایم و اگر در این زمینه فعالیت‌های مستمر، مکرر و قدرتمند انجام ندهیم با توجه به نیاز فکری این نسلها به الگو‌های تربیتی و آموزشی خود آن‌ها به دنبال یافتن الگو می‌روند
ابهری: نه دیگر، آن ابزار تبلیغات و آموزش انقلاب برای نسل‌های قبلی باید در مورد نسل جدید تغییرات اساسی پیدا کند، اولین نکته در این زمینه ارائه الگوی‌های تربیتی به آن‌ها است، ما در مورد ارائه الگو‌ها و نماد‌های تربیتی و عقیدتی به این نسلها کوتاهی کردیم، الان اگر از جوانان بپرسید که شهید همت کیست، خواهند گفت اتوبانی در تهران است، در مورد شهید چمران و دیگر بزرگان نظام نیز به همین شکل است، ما کاملاً در ارائه الگو‌های تربیتی اشتباه و قصور داشته‌ایم و اگر در این زمینه فعالیت‌های مستمر، مکرر و قدرتمند انجام ندهیم با توجه به نیاز فکری این نسلها به الگو‌های تربیتی و آموزشی خود آن‌ها به دنبال یافتن الگو می‌روند و سلبریتی‌ها و افرادی که با معیار‌های انقلاب و نظام تطبیق ندارند را به عنوان الگوی تربیتی خود انتخاب می‌کنند.
نقاط قوت انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی که باید به متولدین نسل‌های جدید معرفی شود کدامند؟ در مورد برخی از شهدا را فرمودید که باید معرفی شوند، اما نقاط قوت دیگر چه چیز‌هایی هستند؟
ابهری: نقاط قوت انقلاب اسلامی از نظر برون مرزی امیدوار شدن ملت‌های تحت ستم، ضعیف و مظلوم به انقلاب اسلامی و سران نظام است، دومین نکته در این زمینه بعد از الگو‌های جنگ تحمیلی بسیجی‌ها و پاسداران ما که در مرز‌ها و در جبهه‌های مختلف بدون ترس و واهمه از دشمن جان خود را در طبق اخلاص گذاشتند بهترین معیار‌های آموزشی به این نسلها می‌باشند که باید با زبان هنر‌های امروزی این الگو‌ها و ضوابط آموزشی ما به نسلها معرفی شود، دیگر با زبانی که با ما و با نسل‌های بعد از ما صحبت و آموزش داده می‌شد، نباید با نسل جدید صحبت شود بلکه باید با زبان جدید، معیار‌های جدید، الگو‌های جدید و تعاریف جدید به جنگ نرم با دشمن برویم و اجازه ندهیم دشمن در جنگ نرم تمام خاکریز‌های فرهنگی و اجتماعی ما را اشغال کند.
به نقش پدران و مادران این نسلها نیز اشاره کردید می‌خواهیم کمی آن را بازتر کنیم، با توجه به اینکه نسل پدران و مادران متولدان دهه‌های ۸۰ و ۹۰ از نظر تاریخی و فرهنگی، به طور مستقیم با انقلاب اسلامی و مسائل آن در ارتباط بوده‌اند، نگاه آن‌ها به جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی چه تأثیری بر شیوه تربیت فرزندانشان خواهد گذاشت؟
ابهری: اگر نسل‌های والدین بتوانند ارتباط مناسب را با فرزندان خود ایجاد کرده و با رفتار‌های خود برای آن‌ها جذابیت عرضه کنند می‌توان به انتقال آموزها، ضوابط و معیار‌های انقلاب اسلامی به نسل‌های یاد شده امیدوار بود، اما گرفتاری‌های اقتصادی، مشکلات مادی، تورم، گرانی و تحریم‌های ظالمانه استکبار فرصتی به والدین نمی‌دهد که حتی در مورد مدرسه و رفتار‌های آموزشی و تربیتی فرزندان با آن‌ها حرف بزنند تا چه برسد به مبادله ارزش‌ها و معیار‌های فرهنگی.
اگر بتوانیم بدرستی انقلاب اسلامی را به متولدین دهه ۸۰ و ۹۰ معرفی کنیم چه دستاوردی دارد و ضرورت این کار چیست؟
ابهری: آینده در کشور ما و جهان متعلق به این نسل‌هاست، اگر در انتقال ارزش‌های معنوی و فرهنگی انقلاب اسلامی به این نسلها کوتاهی و یا تنبلی کنیم قافیه را به طور کلی به دشمن واگذار کرده و باید منتظر توسری خوردن از دشمنان در ابعاد صنعت، فرهنگ و اقتصاد باشیم.
باید زبان گفتار انقلاب اسلامی به طوری تبیین شود که نسلها با جذابیت به سمت آن‌ها بروند و نباید باعث فرار و دفع نسلها از ارزش‌های اصیل شد؛ همه این‌ها نیازمند مطالعات اولیه توسط متخصصان دلسوز و متعهد است، اما علی‌رغم تعدد نهاد‌های فرهنگی و آموزشی تا امروز چندان موفقیتی در این زمینه یعنی تبیین فرهنگی، هنری و اجتماعی معیار‌های عقیدتی انقلاب به نسل‌های یاد شده نداشته‌اند
نهاد‌های انقلابی و مؤسسات فرهنگی مرتبط با جوانان تا چه اندازه به مسائل متولدین نسل‌های جدید اهمیت داده‌اند و چه برنامه‌ها و سیاست‌هایی را دراین‌باره اتخاذ کرده‌اند؟
ابهری: با یک الگو و سرمشق نمی‌توان برای همه این نسلها معیار‌های اندیشه و تفکر را معرفی کنیم، باید با زبان آن‌ها که به لسان قوم معروف است با این نسلها صحبت کنیم، امروزه گویش‌های این نسلها و اکثریت آن‌ها برای والدین‌شان قابل درک نیست، گویش‌هایی مانند اسکل، سه سوته و امثال این مواردی وجود دارد که والدین هنگام شنیدن آن‌ها مبهوت می‌مانند و برهمین اساس والدین باید در مورد گویش‌ها نیز مراقب فرزندان خود باشند، همچنین باید زبان گفتار انقلاب اسلامی به طوری تبیین شود که نسلها با جذابیت به سمت آن‌ها بروند و نباید باعث فرار و دفع نسلها از ارزش‌های اصیل شد؛ همه این‌ها نیازمند مطالعات اولیه توسط متخصصان دلسوز و متعهد است، اما علی‌رغم تعدد نهاد‌های فرهنگی و آموزشی تا امروز چندان موفقیتی در این زمینه یعنی تبیین فرهنگی، هنری و اجتماعی معیار‌های عقیدتی انقلاب به نسل‌های یاد شده نداشته‌اند.
رسانه‌های خارجی و جریان‌های فرهنگی ناهمسو تا چه اندازه توانسته‌اند در برقراری ارتباط با این نسلها موفق باشند؟
ابهری: ما در بیان اخبار و تحلیل حوادث سیاسی و اجتماعی چندان موفق نبوده‌ایم و همین قضیه موجب گسترش آسیب‌های نوپدید مانند عرفان‌های کاذب، مواد مخدر جدید و... در بین نسل‌های جوان و جوان‌تر شده است؛ باید به این معیار توجه داشت که نسل‌های امروز بیش از هرچیزی به نشاط منطقی و مجاز احتیاج دارند، باید این نشاط برای آن‌ها تبیین و از طرفی با پاسخگویی منطقی به سوالات و ایجاد جذابیت‌های بصری و سمعی برای این نسلها تلاش کرد تا جذابیت دشمنان در برابر این نسلها کمرنگ شود.
/انتهای پیام/
