گروه جامعه و اقتصاد «سدید»؛ فراگیرشدن استفاده از شبکه‌های اجتماعی در جهان ضرورت بحث درباره تاثیرات روانی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی آن بر زندگی مردم را دوچندان کرده است. «Mayo Clinic» یک مرکز پزشکی دانشگاهی غیرانتفاعی آمریکایی نیز در یادداشتی که در وب سایت این مرکز منتشر شده است بر تاثیرات استفاده از شبکه‌های اجتماعی بر روح و روان نوجوانان پرداخته و توصیه‌هایی را نیز به خانواده‌ها برای مراقبت از فرزندان خود از آثار منفی استفاده از شبکه‌های اجتماعی ارائه کرده است. «Mayo Clinic» بر مراقبت سلامت و آموزش و پژوهش یکپارچه متمرکز است. در این مرکز بیش از ۴۵۰۰ پزشک و دانشمند مشغول به کار هستند و در سال ۲۰۱۶ نیز در رتبه ۱۸ برترین موسسات آموزش عالی پزشکی جهان و در سال‌های متمادی در رتبه نخست بهترین بیمارستان‌های آمریکا قرار گرفته است.
رسانه‌های اجتماعی بخش بزرگی از زندگی بسیاری از نوجوانان است. نظرسنجی «مرکز تحقیقاتی پیو»[۱] در سال ۲۰۱۸ از نزدیک به ۷۵۰ نوجوان ۱۳ تا ۱۷ ساله نشان داد که ۴۵ درصد نوجوانان تقریباً دائماً آنلاین هستند و ۹۷ درصد از یک پلت فرم رسانه‌های اجتماعی مانند «یوتیوب»، «فیس بوک»، «اینستاگرام» یا «اسنپ چت» استفاده می‌کنند. نظرسنجی دیگری توسط این مرکز نشان می‌دهد از ۱۳۱۶ نوجوان ۱۳ تا ۱۷ ساله در آمریکا ۹۷ درصد آن‌ها هر روز از اینترنت استفاده می‌کنند. در مورد استفاده از شبکه‌های اجتماعی نیز یوتیوب با ۹۵ درصد در صدر برنامه بازدید این نوجوانان بود و بعد از آن، تیک‌تاک با ۶۷ درصد، اینستاگرام با ۶۲ درصد و اسنپ چت با ۵۹ درصد در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. اما استفاده از رسانه‌های اجتماعی چه تاثیری بر نوجوانان دارد؟
مزایای رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی به نوجوانان اجازه می‌دهد تا هویت آنلاین ایجاد کنند، با دیگران ارتباط برقرار کنند و شبکه‌های اجتماعی خود را بسازند. این شبکه‌ها می‌توانند حمایت ارزشمندی را برای نوجوانان فراهم کنند، به‌ویژه به افرادی که طرد شده‌اند یا دارای معلولیت یا بیماری‌های مزمن هستند، کمک کنند. نوجوانان همچنین از رسانه‌های اجتماعی برای سرگرمی و ابراز وجود استفاده می‌کنند. این پلتفرم‌ها می‌توانند نوجوانان را در معرض رویداد‌های جاری قرار دهند، به آن‌ها اجازه دهند در میان موانع جغرافیایی با همنوعان خود تعامل داشته باشند و در مورد موضوعات مختلف از جمله رفتار‌های سالم به آن‌ها آموزش دهند. رسانه‌های اجتماعی که طنزآمیز هستند یا ارتباط معناداری با همسالان فراهم می‌کنند و یک شبکه اجتماعی گسترده حتی ممکن است به نوجوانان کمک کند تا از افسردگی جلوگیری کنند.
آسیب‌های رسانه‌های اجتماعی
مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۹ روی بیش از ۱۲۰۰۰ نوجوان ۱۳ تا ۱۶ ساله در انگلیس نشان داد که استفاده از رسانه‌های اجتماعی بیش از سه بار در روز سلامت روان و تندرستی نوجوانان را تضعیف می‌کند
با این حال، استفاده از رسانه‌های اجتماعی می‌تواند بر نوجوانان تاثیر منفی نیز بگذارد، حواس آن‌ها را پرت کند، خواب آن‌ها را مختل کند و آن‌ها را در معرض زورگویی، گسترش شایعه، دیدگاه‌های غیر واقعی از زندگی دیگران و فشار همسالان قرار دهد. خطرات ممکن است به میزان استفاده نوجوانان از رسانه‌های اجتماعی مرتبط باشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ روی بیش از ۶۵۰۰ نوجوان ۱۲ تا ۱۵ ساله در ایالات متحده نشان داد که افرادی که بیش از سه ساعت در روز از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند ممکن است در معرض خطر مشکلات سلامت روانی قرار داشته باشند. مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۹ روی بیش از ۱۲۰۰۰ نوجوان ۱۳ تا ۱۶ ساله در انگلیس نشان داد که استفاده از رسانه‌های اجتماعی بیش از سه بار در روز سلامت روان و تندرستی نوجوانان را تضعیف می‌کند. مطالعات دیگر همچنین ارتباط بین سطوح بالای استفاده از رسانه‌های اجتماعی و علائم افسردگی یا اضطراب را نشان داده اند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ بر روی بیش از ۴۵۰ نوجوان نشان داد که استفاده بیشتر از رسانه‌های اجتماعی، استفاده شبانه از رسانه‌های اجتماعی و سرمایه گذاری عاطفی در رسانه‌های اجتماعی مانند احساس ناراحتی در هنگام قطع ارتباط هر کدام با کیفیت خواب بدتر و سطوح بالاتر اضطراب و افسردگی مرتبط هستند.
نحوه استفاده نوجوانان از رسانه‌های اجتماعی نیز ممکن است تأثیر آن را تعیین کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که مقایسه اجتماعی و جستجوی بازخورد توسط نوجوانانی که از رسانه‌های اجتماعی و تلفن همراه استفاده می‌کنند، با علائم افسردگی مرتبط است. علاوه بر این، یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ نشان داد که نوجوانانی که از رسانه‌های اجتماعی به طور منفعلانه استفاده می‌کردند، مانند تماشای عکس‌های دیگران، کاهش رضایت از زندگی را گزارش کردند. کسانی که از رسانه‌های اجتماعی برای تعامل با دیگران یا ارسال محتوای خود استفاده می‌کردند، این کاهش احساس رضایت از زندگی را تجربه نکردند و یک مطالعه قدیمی‌تر در مورد تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر دانشجویان مقطع کارشناسی نشان داد که هرچه بیشتر از فیس‌بوک استفاده می‌کردند، این باور قوی‌تر بود که دیگران از آن‌ها شادتر هستند. اما هر چه دانشجویان زمان بیشتری را با دوستان خود بیرون می‌رفتند، کمتر این احساس را داشتند. به دلیل طبیعت تکانشی نوجوانان و ناتوانی نوجوانان در خویشتن داری و صبر کردن کارشناسان اظهار می‌کنند نوجوانانی که در رسانه‌های اجتماعی محتوا منتشر می‌کنند، در معرض خطر به اشتراک گذاشتن عکس‌های صمیمی یا داستان‌های بسیار شخصی هستند. این امر می‌تواند منجر به آزار، اذیت یا حتی اخاذی از نوجوانان شود. نوجوانان اغلب بدون در نظر گرفتن این پیامد‌ها یا نگرانی‌های حریم خصوصی پست‌هایی را ایجاد می‌کنند.
محافظت از نوجوان خود
با نوجوان خود در مورد چگونگی جلوگیری از دخالت رسانه‌های اجتماعی در فعالیت‌ها، خواب، وعده‌های غذایی یا تکالیف او صحبت کنید. یک روال قبل از خواب را تشویق کنید که از استفاده از رسانه‌های الکترونیکی اجتناب کند و تلفن‌های همراه و تبلت‌ها را از اتاق خواب نوجوانان دور نگه دارید
اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای تشویق استفاده مسئولانه از رسانه‌های اجتماعی و محدود کردن برخی از اثرات منفی آن انجام دهید. این نکات را در نظر بگیرید:
برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی محدودیت‌های معقول تعیین کنید. با نوجوان خود در مورد چگونگی جلوگیری از دخالت رسانه‌های اجتماعی در فعالیت‌ها، خواب، وعده‌های غذایی یا تکالیف او صحبت کنید. یک روال قبل از خواب را تشویق کنید که از استفاده از رسانه‌های الکترونیکی اجتناب کند و تلفن‌های همراه و تبلت‌ها را از اتاق خواب نوجوانان دور نگه دارید. خودتان را با پیروی از این قوانین به فرزند خود مثال بزنید.
حساب‌های کاربری نوجوان خود را کنترل کنید. به نوجوان خود بگویید که به طور مرتب حساب‌های کربری رسانه‌های اجتماعی او را چک می‌کنید. ممکن است هدف شما این باشد که این کار را هفته‌ای یک بار یا بیشتر انجام دهید. مطمئن شوید که این کار را دنبال می‌کنید.
توضیح دهید چه چیزی در شبکه‌های اجتماعی خوب نیست. نوجوان خود را از شایعه پراکنی، قلدری یا آسیب رساندن به شهرت شخصی دیگران منصرف کنید. با نوجوان خود در مورد آنچه مناسب و ایمن است برای اشتراک گذاری در رسانه‌های اجتماعی صحبت کنید.
ارتباط چهره به چهره با دوستان را تشویق کنید. این امر به ویژه برای نوجوانان آسیب پذیر به اختلال اضطراب اجتماعی مهم است.
در مورد رسانه‌های اجتماعی صحبت کنید. از نوجوان خود بپرسید که چگونه از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کند و چه احساسی در او ایجاد می‌کند. به نوجوان خود یادآوری کنید که شبکه‌های اجتماعی پر از تصاویر غیر واقعی است.
اگر فکر می‌کنید نوجوان شما علائم یا نشانه‌های اضطراب یا افسردگی مربوط به استفاده از رسانه‌های اجتماعی را تجربه می‌کند، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی فرزندتان صحبت کنید.
پی‌نوشت
[۱]. Pew Research Center
/انتهای پیام/
